تعداد نشریات | 54 |
تعداد شمارهها | 2,387 |
تعداد مقالات | 34,316 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,990,943 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,704,144 |
نقد و بررسی ریاست جمهوری زنان | ||
فقه و سیاست | ||
دوره 1، شماره 1، فروردین 1399، صفحه 7-32 اصل مقاله (994.18 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/ijp.2020.69252 | ||
نویسنده | ||
سیدسجاد ایزدهی* | ||
دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، قم، ایران. | ||
تاریخ دریافت: 03 اسفند 1398، تاریخ بازنگری: 20 مهر 1399، تاریخ پذیرش: 04 خرداد 1399 | ||
چکیده | ||
هدف مقاله حاضر، تحلیل و بررسی شرط رجولیت (مردبودن) برای ریاست جمهوری بر اساس مبانی فقهی و قانون اساسی است؛ ازاینرو با اتخاذ روش تحلیل محتوا به بررسی ادلّۀ فقهی در این خصوص پرداخته شده است. ضرورت و اهمیّت توجه به این موضوع از این جهت است که در زمانهای گذشته بر اساس منطق عقل، سیره اهل بیت^ و آیات و روایات، حکم به نفی تصدّی زنان در خصوص امور کلان جامعه داده است؛ اموری چون اختلاف دیدگاه فقیهان، نوپدیدبودن مقوله ریاستجمهوری، فهم متفاوت از ماهیّت آن (ولایت یا وکالت) و اقتضائات و شرایط جامعه، بهگونهای انجامید که قانونگذاران در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، به جای اینکه بر مردبودن رئیسجمهور تصریح کنند، از عبارت «رجال سیاسی» استفاده کردهاند که بر اساس برخی تفاسیر، منافاتی با زنبودن رئیسجمهور ندارد. بنابراین مهمترین دستاورد این مقاله این است که بر اساس قانون اساسی و مبانی و ادلّه فقهی مرجوحبودن تصدی زنان در مناسب کلان سیاسی ـ اجتماعی چون ریاستجمهوری میتوان نتیجه گرفت. | ||
کلیدواژهها | ||
رجل؛ رجال سیاسی؛ ریاستجمهوری؛ ولایت؛ زنان؛ فقه؛ قانون اساسی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
نقاش حول رئاسة المرأة | ||
نویسندگان [English] | ||
سیدسجاد ایزدهی | ||
أستاذ مشارک، معهد الثقافة والفکر الإسلامی | ||
چکیده [English] | ||
على الرغم من أن الأنظمة السیاسیة المعاصرة سمحت للمرأة بتولی مناصب سیاسیة العلیا بناءً على معاییر المعرفة والقدرة، لذلک، فقد أنکروا تدخل الجنس فی هذا الصدد لکن رغم أن الفقه الشیعی فی الماضی مبتنیا على أساس العقل ؛ سیرة اهل البیت (علیهم السلام)، الآیات والروایات حکمت بحرمان المرأة من تولی شئون المجتمع العامة، أدت قضایا مثل الاختلافات فی آراء الفقهاء، وجدة الرئاسة، والفهم المختلف لطبیعة الرئاسة (الولایة أو التوکیل) ومتطلبات وظروف المجتمع، إلى أن المشرعین فی دستور الجمهوریة الإسلامیة الإیرانیة، بدلاً من اشتراط أن یکون الرئیس رجلاً، لقد استخدموا مصطلح «رجال سیاسیین" الذی لا یتعارض حسب بعض التفسیرات مع کون الرئیس امرأة. یهدف هذا البحث المبنی على المنهجیة الفقهیة إلى تحلیل اشتراط کون الرئیس رجلاً على أساس الأصول الفقهیة والدستور.، وقضت أخیرًا بمرجوحیة تصدی المرأة للمناصب الاجتماعیة السیاسیة العلیا مثل رئاسة الجمهوریة. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
الرجل, الرجال السیاسیین, الرئاسة, ولایة النساء, الفقه, الدستور | ||
مراجع | ||
* قرآن کریم. 1. احمد بن حنبل. (بیتا). مسند احمد. بیروت: دار صادر. 2. انصاری، مرتضی. (1415ق). کتاب القضا و شهادات، کتاب القضاء و الشهادات (چاپ یکم). قم: کنگره بزرگداشت صدمین سالگرد شیخ انصاری. 3. البخاری، محمد بن اسماعیل. (1401ق). صحیح البخاری. بیروت: دار الفکر للطباعة و النشر. 4. الترمذى، ابیعیسى محمد بن عیسى. (1403ق). الجامع الصحیح (سنن الترمذی) (محقق: عبدالرحمن محمد عثمان). بیروت: دار الفکر. 5. جعفری لنگرودی، محمدجعفر. (1370). حقوق اسلام (چاپ یکم). تهران: کتابخانه گنج دانش. 6. حرانی، ابنشعبه. (1404ق). تحف العقول (محقق: علیاکبر الغفاری، الطبعة الثانیة) قم: مؤسسة النشر الإسلامی. 7. حرِّ عاملی، محمد بن حسن. (1409ق). وسائل الشیعه. قم: مؤسسه آل البیت(علیهم السلام). 8. خامنهای، سیدعلی. (۱۳۹۰). بیانات در دیدار دانشجویان کرمانشاه. برگرفته از: https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=17597 9. زبیدی، محمد بن محمدمرتضى. (1414ق). تاج العروس من جواهر القاموس (الطبعة الاولى). بیروت: دار الفکر. 10. صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی قانون اساسی. (1364). تهران: اداره کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی. 11. طباطبایی، سیدمحمد مجاهد. (بیتا). المناهل، قم: مؤسسه آل البیت(علیهم السلام). 12. طباطبایى، سیدعلى. (1418ق). ریاض المسائل. قم: مؤسسه آل البیت(علیهم السلام). 13. طباطبایى یزدی، سیدمحمدکاظم. (1423ق). عروة الوثقى (ششجلدی). قم: موسسة النشر الإسلامی. 14. طبرسی، ابومنصور احمد بن علی. (1413ق). الإحتجاج. قم: انتشارات اسوه. 15. عمید زنجانی، عباسعلی. (1373ق). فقه سیاسی (چاپ سوم). تهران: امیرکبیر. 16. قانون اساسی جمهوری اسلامی برگرفته از: https://b2n.ir/232108. 17. گلپایگانی، سیدمحمّدرضا. (1401ق). کتاب القضاء. قم: چاپخانه خیام. 18. متقی هندی، علاءالدین. (1409ق). کنز العمال. بیروت: مؤسسة الرساله. 19. مجلسی، محمدباقر. (1403ق). بحار الانوار. بیروت: موسسة الوفاء. 20. مصطفوی، سیدحسن. (1374). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. 21. منتظری، حسینعلی. (1367). مبانی فقهی حکومت اسلامی. تهران: مؤسسه کیهان. 22. موسوی بجنوردی. (1376). زنان و ریاستجمهوری. مجله زنان، (35)، ص 3. 23. مهرپور، حسین. (1374). نظری بر مقام زن و حقوق اجتماعی او از دیدگاه قرآن کریم. حقوق بشر و موضع جمهوری اسلامی ایران (چاپ اول)، تهران: انتشارات اطلاعات. 24. نجفی، محمدحسن. (1365). جواهر الکلام. تهران: دار الکتب الاسلامیه. 25. نراقی، ملااحمد. (1405ق). مستند الشیعه. قم: مکتبة آیةالله المرعشی. 26. النسائى، احمد بن شعیب. (1348ق). السنن الکبرى. بیروت: دار الفکر. 27. وفادار، علی. (1377). حقوق اساسی و تحولات سیاسی (چاپ اول). تهران: انتشارات شروین. 28. هاشمی، سیدمحمد. (1375). حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران (چاپ دوم). قم: مجتمع آموزش عالی قم. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,404 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 224 |