| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شمارهها | 2,564 |
| تعداد مقالات | 36,364 |
| تعداد مشاهده مقاله | 16,525,091 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,513,501 |
تعامل کلام و فقه سیاسی در ولایت فقیه | ||
| فقه و سیاست | ||
| دوره 1، شماره 1، فروردین 1399، صفحه 94-123 اصل مقاله (1.1 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/ijp.2020.69255 | ||
| نویسنده | ||
| قاسم ترخان* | ||
| دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی، قم، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 19 اردیبهشت 1399، تاریخ بازنگری: 20 مهر 1399، تاریخ پذیرش: 26 تیر 1399 | ||
| چکیده | ||
| ولایت فقیه رکن و مبنای اساسی در حوزه سیاست اسلامی و درواقع عنصر جهانشمول از «نظام سیاسی اسلام» است. پژوهش پیشرو با استفاده از روش کتابخانهای در گردآوری اطلاعات و روش توصیفی تحلیلی در استنتاج دیدگاه و روش اجتهادی در کارکردها و برایندها به این پرسش پاسخ میگوید که آیا ولایت فقیه صرفاً یک بحث فقهی است یا باید آن را از امور بینارشتهای به شمار آورد که برخی از وجوه آن را باید در علم کلام پی گرفت؟ اگر احتمال اخیر درست باشد، علم فقه و کلام چه تعاملی در مسئله ولایت فقیه با همدیگر دارند؟ حاصل بررسی وجوه تعامل کلام و فقه در سه حوزه مبادی تصوریه، تصدیقیه و توجیه به نتایج زیر منتج شده است: الف) در حوزه مبادی تصوریه ولایت در کلام با ولایت در فقه متفاوت است؛ همچنین با توجه با مباحث کلامی و فقهی میتوان معنای درستی از اطلاق ولایت فقیه ارائه کرد. ب) در حوزه مبانی تصدیقیه اصل و مشروعیت ولایت فقیه منوط به پذیرش جامعیت دین و نظریه انتصاب یا مجموعی است. اگرچه تبیین یک رکن در نظریه مجموعی بر عهده فقه است، تبیین رکن دیگر در نظریه اخیر یا تمام رکن در نظریه انتصاب بر عهدۀ کلام است. ج) در حوزه توجیه هم میتوان نقش کلام و فقه را مشاهده کرد. کلام میتواند ناظر به اصل جعل الهی و فقه ناظر به فعل مکلفان که از سنخ باید و نبایدهاست، از این دلایل استفاده کند. | ||
| کلیدواژهها | ||
| علم کلام؛ ولایت فقیه؛ قلمرو دین؛ جامعیت اسلام؛ مشروعیت؛ ولایت مطلقه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Interaction of theology and political jurisprudence in Velayat-e-Faqih | ||
| نویسندگان [English] | ||
| ترخان قاسم | ||
| أستاذ مشارک فی معهد الثقافة والفکر الإسلامی | ||
| چکیده [English] | ||
| Velayat-e-Faqih is a pillar and basic basis in the field of Islamic politics and in fact a universal element of the "Islamic political system". This research, by using the desk research in collecting information and descriptive-analytical method in inferring views and ijtihad method in functions and outcomes answered this questionn that Is Velayat-e-Faqih merely a jurisprudential discussion or should it be considered as an interdisciplinary matter, some aspects of which should be pursued in theology? If the latter possibility is true, what is the interaction between the science of jurisprudence and theology in the issue of Velayat-e-Faqih? The result of examining the aspects of the interaction of theology and jurisprudence in the three areas of the principles of imagination, affirmation and justification has led to the following results: A) In the field of principles, the concept of guardianship in theology is different from guardianship in jurisprudence; also, according to theological and jurisprudential issues, the correct meaning of Velayat-e-Faqih can be provided. B) In the field of the principles of affirmation, the principle and legitimacy of Velayat-e-Faqih is subject to the acceptance of the comprehensiveness of religion and the theory of appointment or totality. Although the explanation of one pillar in the theory of the whole is the responsibility of jurisprudence, the explanation of the other pillar in the recent theory or the whole pillar in the theory of appointment is the responsibility of theology. C) In the field of justification, the role of theology and jurisprudence is obserbale. Theology by referring to the principle of divine forgery and jurisprudence, and jurisprudence (Fiqh) by referring to the actions of the obligees, which are of the do's and don'ts, can use these reasons | ||
| کلیدواژهها [English] | ||
| Theology, Velayat-e-Faqih, Realm of Religion, Comprehensiveness of Islam, Legitimacy, Absolute Velayat | ||
| مراجع | ||
|
* قرآن کریم. 1. آمدی، سیفالدین. (1413ق). غایة المرام فی علم الکلام (چاپ اول)، بیروت: دار الکتب العلمیة. 2. ابنبابویه، محمد بن علی (شیخ صدوق). (1395ق). کمال الدین و تمام النعمة (محقق/ مصحح: علیاکبر غفاری، چاپ دوم). تهران: اسلامیه. 3. ابنبابویه، محمد بن علی (شیخ صدوق). (1413ق). من لا یحضره الفقیه (محقق/ مصحح: علیاکبر غفاری، چاپ دوم). قم: دفتر انتشارات اسلامی. 4. ابنشعبه حرانی، حسن بن علی. (1404ق). تحف العقول (مترجم/ مصحح: علیاکبر غفاری، چاپ دوم). قم: جامعه مدرسین. 5. اقبال لاهوری، محمد. (بیتا). احیاء فکر دینی در اسلام (مترجم: احمد آرام). تهران: کانون نشر و پژوهشهای اسلامی. 6. انصاری دزفولی، مرتضی بن محمدامین. (1415ق). المکاسب المحرمة و البیع و الخیارات (چاپ اول، ط- الحدیثة). قم: کنگره جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری. 7. ایجی، میرسید شریف. (1412ق). شرح المواقف (مصحح: بدرالدین نعسانی، چاپ اول)، قم: الشریف الرضی. 8. بازرگان، مهدی. (1374). آخرت و خدا، هدف بعثت انبیا. ماهنامه کیان، ش28، صص 46-61. 9. تفتازانی، سعدالدین. (1409ق). شرح المقاصد (محقق/نگارنده مقدمه و تعلیق: دکتر عبدالرحمن عمیره، ج5، چاپ اول). قم: الشریف الرضی. 10. جوادی آملی، عبدالله. (1383). ولایت فقیه (محقق: محمد محرابی، چاپ چهارم). تهران: مرکز فرهنگی رجاء. 11. جهانبزرگی، احمد. (1378). درآمدی بر نظریه دولت در اسلام (چاپ اول). تهران: کانون اندیشۀ جوان. 12. جهانبزرگی، احمد. (1389). مردمسالاری اسلامی، «ولایت فقیه». تهران: پژوهشکده امام باقرالعلوم(علیه السلام). 13. حائری یزدی، مهدی. (1995م). حکمت و حکومت. (بیجا): انتشارات شادی. 14. خسروپناه، عبدالحسین. (1377). مشروعیت «حکومت ولایی». کتاب نقد، (7)، صص 113 -117. 15. خمینی، سیدروحالله. (1389). صحیفه امام (چاپ پنجم). تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره). 16. خمینی، سیدروحالله. (1421ق). کتاب بیع (چاپ یکم). ج2، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره). 17. خمینی، سیدروحالله. (بیتا). تحریر الوسیلة (چاپ یکم). قم: مؤسسه مطبوعات دار العلم. 18. ذوعلم، علی. (1381). سیاست (چاپ یکم). تهران: مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشۀ معاصر. 19. ذوعلم، علی. (1385) تجربۀ کارآمدی حکومت ولایی (چاپ دوم). تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. 20. ربانی گلپایگانی، علی. (1381). دین و دولت (چاپ سوم). قم: مرکز نشر آثار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی. 21. سبحانی، جعفر. (1412ق). الإلهیات علی هدی الکتاب و السنة و العقل (ج4، چاپ سوم). قم: المرکز العالمی للدراسات الإسلامیة. 22. سبحانی، جعفر. (1428ق). محاضرات فی الالهیات (مخلص: علی ربانی گلپایگانی، چاپ یازدهم). قم: مؤسسه امام صادق(علیه السلام). 23. سروش، عبدالکریم. (1375). ریشه در آب است: نگاهی به کارنامۀ کامیاب انبیا. ماهنامه کیان، ش29، صص 5 - 14. 24. شهید ثانی. (۱۴۱۶ق). تمهید القواعد (چاپ اول). قم: مکتب الاعلام الاسلامی فی الحوزه العلمیه بقم المقدسه. 25. صافی گلپایگانی، علی. (1417ق). الدلالة الی من له الولایة. قم: دفتر نشر معارف اسلامی. 26. علامه حلّی، حسن بن یوسف بن مطهر اسدی (1414ق). تذکرة الفقهاء (چاپ اول، ط- الحدیثة). قم: مؤسسه آلالبیت(علیهم السلام). 27. علامه حلّی، حسن بن یوسف بن مطهر اسدی. (1413ق). کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد (مصحح/ محقق/ نگارنده مقدمه و تعلیقات: آیتالله حسنزاده آملی، چاپ چهارم). قم: مؤسسة النشر الإسلامی. 28. غزالی، ابوحامد. (1409ق). الاقتصاد فی الاعتقاد (چاپ یکم). بیروت: دار الکتب العلمیة. 29. فیاض لاهیجی، عبدالرزاق. (بیتا). شَوارقُ الالهام فی شَرح تَجریدِ الاعتقاد. اصفهان: انتشارات مهدوی اصفهان. 30. کدیور، محسن. (۱۳۷۶ش). نظریههای دولت در فقه شیعه. تهران: نشر نی. 31. کدیور، محسن. (۱۳۷۸ش). حکومت ولایی (ج۱، چاپ دوم). تهران: نشر نی. 32. کواکبیان، مصطفی. (1378). مبانی مشروعیت در نظام ولایت فقیه (چاپ اول). (بیجا): مؤسسه چاپ و نشر عروج. 33. کلینی، محمد بن یعقوب بن اسحاق. (1407ق). الکافی (محقق/ مصحح: علیاکبر غفاری و محمد آخوندی، چاپ چهارم، ط الإسلامیة). تهران: دار الکتب الإسلامیة. 34. مطهری، مرتضی. (۱۳۷۶ش). آشنایی علوم اسلامی (ج۳، چاپ هجدهم). تهران: انتشارات صدرا. 35. منتظری، حسینعلی. (1408ق). دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الاسلامیة. قم: المرکز العالمی الدراسات الاسلامیة. 36. موسویان، ابوالفضل. (1381). مبانی مشروعیت حکومت (چاپ اول). تهران: موسسۀ نشر و محققات ذکر. 37. ناس، جان بی. (1372). تاریخ جامع ادیان (مترجم: علیاصغر حکمت، چاپ پنجم)، تهران: انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی (علمی فرهنگی). 38. نراقی، ملااحمد. (1417ق). عوائد الایام فی بیان قواعد الأحکام (چاپ یکم). قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم. 39. هادوی تهرانی، مهدی. (۱۳۷۷ش). مبانی کلامی اجتهاد. قم: مؤسسه فرهنگی خانه خرد. 40. هادوی تهرانی، مهدی. (1382). باورها و پرسشها (چاپ سوم). قم: مؤسسه فرهنگی خانه خِرد. 41. هادوی تهرانی، مهدی. (1389). ولایت و دیانت. قم: مؤسسه فرهنگی خانه خِرد. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,600 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 350 |
||