آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,504 |
| تعداد مقالات | 35,598 |
| تعداد مشاهده مقاله | 14,841,294 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,676,344 |
نقد دیدگاه ملاصدرا در مورد «بهره‌مندی جمادات از حیات و علم» از منظر قرآن کریم | ||
| پژوهش های قرآنی | ||
| مقاله 7، دوره 25، شماره 96، آذر 1399، صفحه 139-161 اصل مقاله (835.55 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jqr.2020.55148.2608 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدهادی کمالی1؛ جهانگیر مسعودی* 2؛ سید حسین سید موسوی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| 2استاد دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| 3دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| تاریخ دریافت: 07 مرداد 1398، تاریخ بازنگری: 11 اسفند 1398، تاریخ پذیرش: 21 فروردین 1399 | ||
| چکیده | ||
| درباره بهره‌مندی جمادات از حیات – به‌معنای کمال وجودی که مبدأ علم و فعل ارادی است - اختلاف نظر وجود دارد. دیدگاه مشهور این است که جمادات از حیاتِ همراه با علم و فعل برخوردار نیستند. اما ملاصدرا معتقد به عینیت مطلق وجود با حیات و علم است، و می‌گوید همان طور که وجود حقیقت تشکیکی است، حیات و علم هم تشکیکی و دارای مراتب مختلف شدید و ضعیف‌اند، و هر موجودی متناسب با مرتبه وجودی که دارد، بهره‌مند از این دو صفت نیز هست. بنابراین جمادات هم به اندازه مرتبه وجودی خود دارای حیات و علم هستند. در این پژوهش دیدگاه ملاصدرا مبنی بر وجود حیات و علم در جمادات، از منظر قرآن کریم مورد بررسی و نقد قرار گرفته و ثابت شده است از نظر قرآن، هیچ مرتبه‌ای از حیات و علم در جمادات وجود ندارد، و آیات کتاب الهی دیدگاه مشهور درباره جمادات را تأیید می‌کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قرآن/ ملاصدرا/ جمادات/ حیات/ زندگی/ علم/ شعور/ آگاهی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Critique of Mulla Sadra’s Viewpoint concerning “Inanimate Objects’ Enjoyment of Life and Science” from the Holy Qur’an’s Perspective | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Muhammad Hadi Kamali1؛ Jahangir Mas’udi2؛ Sayyid Husain Sayyid Mousavi3 | ||
| 1Ph.D. Student, Ferdowsi University of Mashhad | ||
| 2Professor, Ferdowsi University of Mashhad | ||
| 3Associate Professor, Ferdowsi University of Mashhad | ||
| چکیده [English] | ||
| There are disagreements concerning the inanimate objects’ enjoyment of life – i.e., existential perfection, which is the origin of knowledge and volitional action. The popular viewpoint is that the inanimate objects do not enjoy a life endowed with knowledge and action. Mulla Sadra, however, believes in absolute objectivity of existence with life and knowledge and maintains that as existence is a gradational fact, so also are life and knowledge gradational and have various weak and strong ranks, with every being enjoying these two attributes proportionate to its existential level. Therefore, inanimate objects also have life and knowledge as per their existential rank. In this research, Mulla Sadra's viewpoint, as based on the existence of life and knowledge in inanimate objects, is critically reviewed form the perspective of the Holy Qur'an and it is proved that from the perspective of the Qur'an there is no level of life and knowledge in inanimate objects and that the verses of the Divine Scripture confirms the popular viewpoint concerning the inanimate objects. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| the Qur’an, Mulla Sadra, inanimate objects, life, knowledge, intelligence, consciousness | ||
| مراجع | ||
|
1. قرآن کریم. 2. آگاه، حمید (1382)، «حق حیات وچالش های موجود»، پژوهش های قرآنی، دوره 9، شماره 35 و 36، ص160-181. 3. ابراهیمی دینانی، غلام حسین (1380)، قواعد کلی فلسفی در فلسفه اسلامی، چاپ سوم، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. 4. ابن سینا، حسین‌بن عبدالله (1404ق)، التعلیقات، قم: مکتب الإعلام الإسلامی. 5. ابن سینا، حسین‌بن عبدالله (بی‌تا)، «الرسالة العرشیة»، رسائل،قم: بیدار. 6. ابن سینا، حسین‌بن عبدالله (1405ق)، طبیعیات شفاء، قم: کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی. 7. ابن منظور، محمدبن مکرم (بی‌تا)، لسان العرب، بیروت: دار الصادر. 8. انصاری، ابن هشام (1411ق)، مغنی اللبیب، بیروت: المکتبة العصریة. 9. اندلسی، ابن حزم (1416ق)، الفصل فی الملل والاهواء والنحل، بیروت: دارالکتب العلمیه. 10. اهری، عبدالقادربن حمزه (1358)، الأقطاب القطبیه، تهران: انجمن فلسفه ایران. 11. باربور، ایان (1373)، علم و دین، ترجمه بهاءالدین خرمشاهی، چاپ سوم، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. 12. تفتازانی، مسعودبن عمر (1422ق)، المطوّل، بیروت: دارالکتب العلمیه. 13. جوادى آملى، عبدالله (1383)، تسنیم، قم: اسراء. 14. جوادى آملى، عبدالله (1376)، رحیق مختوم، قم: اسراء. 15. جوادى آملى، عبدالله (بی‌تا)، شرح حکمت متعالیه، تهران، الزهراء. 16. حائری مازندرانی، محمدصالح (1362)، حکمت بوعلی سینا، تهران: انتشارات علمی. 17. حیدرى، على‌نقى (1412ق)، اصول الاستنباط، قم: مرکز مدیریت حوزه علمیه قم. 18. خویی، سید ابوالقاسم (1422ق)، مصباح الأصول، قم: مکتبة الداوری. 19. زنوزی، علی‌بن عبداللّه (1378)، تقریرات المبدء و المعاد (مجموعه مصنفات حکیم مؤسس آقا علی مدرس طهرانی)، تهران: انتشارات اطلاعات. 20. سبزوارى، سید عبدالاعلى (1409ق)، تفسیر مواهب الرحمان، چاپ دوم، بیروت: مؤسسه اهل بیت. 21. شعرانى، ابوالحسن (1386)، پژوهش‌هاى قرآنى علامه شعرانى در تفاسیر مجمع البیان، روح الجنان و منهج الصادقین، چاپ دوم، قم: بوستان کتاب. 22. شهرروزی، محمدبن محمود (1372)، شرح حکمة الإشراق، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگى . 23. سهروردی، یحیی‌بن حبش (1372)، حکمة الإشراق (مجموعه مصنفات شیخ اشراق)، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. 24. صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم (1363)، مفاتیح الغیب، تهران، مؤسسه تحقیقات فرهنگى. 25. صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم (1366) «الف»، تفسیر القرآن الکریم، چاپ دوم، قم: انتشارات بیدار. 26. صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم (1366) «ب»، شرح أصول کافی، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. 27. صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم (1981)، الحکمة المتعالیة،چاپ سوم، بیروت: دار احیاء التراث العربی. 28. صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم (بی‌تا)، الحاشیة علی الهیات الشفاء، قم: انتشارات بیدار. 29. طباطبایی، سید محمدحسین (1428ق)، رسالة الأسماء (مجموعةرسائل العلامة الطباطبائی)، قم: انتشارات باقیات. 30. طباطبایی، سید محمدحسین (1417ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، چاپ پنجم، قم: دفتر انتشارات اسلامى. 31. طباطبایی، سید محمدحسین (1386)، نهایة الحکمة، قم: مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی. 32. طبرسى، فضل‌بن حسن (1372)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، چاپ سوم، تهران: ناصرخسرو. 33. طبرسى، فضل‌بن حسن (1377)، جوامع الجامع، تهران: دانشگاه تهران. 34. طوسی، محمدبن حسن (بی‌تا)، التبیان، بیروت: دار احیاء التراث العربی. 35. طوسی، محمدبن حسن (1362)، تمهید الاصول فى علم الکلام، تهران: دانشگاه تهران. 36. غزالی، محمدبن محمد (1382)، تهافت الفلاسفة، تهران: شمس تبریزی. 37. فخر رازى، محمدبن عمر (1373)، شرح عیون الحکمة، تهران: مؤسسة الصادق7. 38. فخر رازى، محمدبن عمر (1420ق)، مفاتیح الغیب، چاپ سوم، بیروت: دار احیاء التراث العربى. 39. فراهیدی، خلیل ابن احمد (1424ق)، العین، بیروت: دارالکتب العلمیه. 40. فیض کاشانی، محسن (1425ق)، الشافی فی العقائد والأخلاق والأحکام، تهران: داراللوح المحفوظ. 41. قرشى، سید على‌اکبر (1371)، قاموس قرآن، چاپ ششم، تهران: دارالکتب الإسلامیة. 42. قطب‌الدین شیرازی، محمودبن مسعود (1369)، درة التاج، تهران: حکمت. 43. قطب‌الدین شیرازی، محمودبن مسعود (1392)، شرح حکمة الإشراق، تعلیق ملاصدرا، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا. 44. لاهیجی، عبدالرزاق (1383)، گوهرمراد، تهران: نشر سایه. 45. مجتهدی، کریم (1393)، «فیلسوف ادیب»، پایگاه اطلاع رسانی شهر کتاب (www.booksity.org) 46. مجلسی، محمدباقر (1403ق)، بحارالانوار، چاپ دوم، بیروت: دارإحیاء التراث العربی. 47. مجلسی، محمدباقر (1404ق)، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، چاپ دوم، تهران: دارالکتب الاسلامیه. 48. مصباح یزدی، محمدتقی (1405ق)، تعلیقة علی نهایة الحکمه، قم: مؤسسه درراه حق. 49. مطهری، مرتضی (1376)، مجموعه آثار، تهران: صدرا. 50. مکارم شیرازى، ناصر (1374)، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الإسلامیة. 51. میرداماد، محمدباقر (1374)، قبسات، تهران: دانشگاه تهران. 52. میرداماد، محمدباقر(1381)، مصنفات میرداماد، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. 53. یزدی، ابراهیم (1393)، «پیشگام همکنشی دین و علم»، روزنامه شرق، شماره 1988، ص7-8. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 696 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 369 |
||