آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,502 |
| تعداد مقالات | 35,580 |
| تعداد مشاهده مقاله | 14,783,055 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,655,075 |
بررسی اختیار انسان از دیدگاه بنیانگذار حکمت متعالیه، ملاصدرا، و بنیانگذار علوم‌شناختی، مایکل گزنیگا | ||
| پژوهش‌های عقلی نوین | ||
| دوره 5، شماره 10، اسفند 1399، صفحه 61-84 اصل مقاله (961.37 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/nir.2021.53161.1078 | ||
| نویسندگان | ||
| زهرا رسولی1؛ محمد کاظم علمی سولا* 2؛ علی غنایی چمن آباد3؛ علیرضا کهنسال4 | ||
| 1دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| 2دانشیار گروه فلسفه دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| 3علوم تربیتی و روانشناسی، هسته پژوهشی علوم شناختی دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| 4استادیارگروه فلسفه و حکمت دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| تاریخ دریافت: 24 دی 1397، تاریخ پذیرش: 06 اسفند 1399 | ||
| چکیده | ||
| بسیاری از فلاسفۀ اسلامی بحث اختیار انسان را از مهم‌ترین راه‌های خداشناسی می‌دانند؛ زیرا معتقد هستند انسان در ذات، صفات و افعال، شبیه خداوند است و از این‌رو شناخت اختیار انسان و حدود آن، نقش و جایگاه او در هستی و نیز نسبت وی با خداوند را روشن می‌کند. ملاصدرا این بحث را به‌صورت منسجم و ابتکاری بر مبنای اصول وجودشناختی اصالت، تشکیک و وحدت وجود بیان کرده و در نهایت به‌نحوی بدیع، نظریۀ امر بین‌الامرین را از طریق نظریۀ وحدت شخصی وجود تبیین می‌کند. گزنیگا نیز به‌عنوان دانشمند علوم اعصاب‌شناختی و نوخاسته‌گرا در مسئلۀ مغز/ذهن در راستای تبیین اختیار انسان معتقد است ارادۀ انسان، ساختۀ «مفسّر» مغز است و آزادی انتخاب برای انسان از طریق تعامل در اجتماع و محیط حاصل می‌شود، اما در‌عین‌حال انسان، موجودی مسئول می‌باشد. در این نوشتار ابتدا مبانی اندیشۀ هریک از این‌دو متفکر تبیین شده و پس از بیان تشابه‌ها و تفاوت‌های دیدگاه آنان، هر دو دیدگاه، تحلیل و ارزیابی می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اختیار؛ اراده؛ مفسر مغز؛ ملاصدرا؛ گزنیگا | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Study of Human Free-will from the Viewpoints of Mullā Ṣadrā, the Founder of Transcendental Philosophy, and Michael Gazzaniga, the Founder of Cognitive Sciences | ||
| نویسندگان [English] | ||
| zahra Rasouli1؛ Mohammad Kathem Elmi Sola2؛ ali Ghanaei3؛ Alireza Kohansal4 | ||
| 1Ferdowsi University | ||
| 2Associate Professor Department of Islamic Philosophy Faculty of Theology Ferdowsi University Of Mashhad | ||
| 3associate professor | ||
| 4Assistant Professor of Philosophy at Ferdowsi University of Mashhad | ||
| چکیده [English] | ||
| Many of the Muslim philosophers view human free-will as among the most significant means of knowing God; that is because they believe that man is similar to God in his essence, attributes, and actions and thus knowing human free-will and its limits would clarify his role in the world of being as well as his relation to God. Mulla Sadra has stated this discourse in a coherent and innovative way based on the principle of the ontology of genuineness, gradation, and oneness of being and ultimately has ingeniously explained the theory of intermediate position (amr-i bain al-amrain) through the theory of individual oneness. Similarly, in respect to explaining human free-will, Gazzaniga, as a leading researcher in cognitive neuroscience and the study of the neural basis of mind, believes that human free-will is made up by the brain's "interpreter" and freedom of choice is attained for man through interaction in society and environment, but at the same time humans are responsible beings. In this paper, first, each of these thinkers' principles of thoughts is elucidated and then, after explaining the similarities and differences of their viewpoints, both viewpoints are analyzed and evaluated. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| free-will, volition, brain's interpreter, Mulla Sadra, Gazzaniga | ||
| مراجع | ||
|
1. خوشنویس، یاسر (1394)، نوخاستگی و آگاهی، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. 2. شکر، عبدالعلی (1389)، وجود رابط و مستقل در حکمت متعالیه، قم: بوستان کتاب. 3. صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم (1981)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، ج 2و 6 و 8 و 9، بیروت: دار‌احیاء التراث 4. __________، (1352)، رسائل فلسفی(اجوبه المسائل)، تعلیق و مقدمه سید جلال‌الدین آشتیانی، مشهد: دانشکده الهیات و معارف اسلامی. 5. __________، (1378)، رساله فی القطب و المنطقه، تصحیح حسن‌زاده‌آملی، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا. 6. __________، (1366)، شرح أصول الکافی، ج1و4، تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگى. 7. __________، (1422)، شرح الهدایه الاثیریه، تصحیح محمد‌مصطفی فولادکار، بیروت: التاریخ العربی. 8. __________،(1362)، العرشیه، تصحیح غلامحسین آهنى، تهران: مولى. 9. __________، (1354)، المبدأ و المعاد، تصحیح جلال‌الدین آشتیانى، تهران: انجمن حکمت و فلسفه. 10. __________، (1363)، المشاعر، به‌اهتمام هانرى کربن، تهران: کتابخانه طهوری. 11. __________، (1363) مفاتیح الغیب، تصحیح محمد خواجوى، تهران: موسسۀ تحقیقات فرهنگى. 12. عبودیت، عبدالرسول (1392)، درآمدی به‌نظام حکمت صدرایی، قم: سمت، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی. 13. مطهری، مرتضی (1380)، مجموعه آثار، ج6، قم: صدرا. 14. یوسفی، محمد‌تقی (1395)، درس‌نامه علم النفس فلسفی (درس‌های حجت الاسلام و المسلمین غلامرضا فیاضی)، چاپ سوم، قم: سمت و موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی. 15. Basset, Danielle S., Gazzaniga, M. (2011), Understanding complexity in the human brain, Trends in Cognitive Sciences, Vol. 15, No. 5, 16. Beorlegui, Carlos, (2009),"Emergentism", PENSAMIENTO, Vol. 65, N. 246, pp. 881- 914. 17. Bunge, Mario, (2010), Matter and mind, A Philosophical Inquiry ,Springer Dordrecht Heidelberg, London New York, 18. Gazzaniga, M.S. (2014) "Mental Life and Responsibility in Real Time with a Determined Brain" In: Moral Psychology, Volume 4: Free Will and Moral Responsibility, Ed. Walter Sinnott-Armstrong Cambridge, Mass.: MIT Press, 2014 19. __________,(2013), Understanding Layers: From Neuroscience to Human Responsibility, Neurosciences and the Human Person: New Perspectives on Human Activities, Pontifical Academy of Sciences, Scripta Varia 121, Vatican City, 2013 20. www.casinapioiv.va/content/dam/accademia/pdf/sv121/sv121-gazzaniga.pdf 21. __________,(2011), Who’s in Charge? Free Will and the Science of the Brain, Harper Collins. 22. __________, (2018), The Consciousness Instinct: Unraveling the Mystery of How the Brain Makes the Mind, Farrar, Straus and Giroux eBook, New York 23. Locke, J., (1999), An essay concerning human understanding, Pennsylvania: The Pennsylvania State University 24. Mele, Alfered R., (2009), Effective Intentions: The Power of Conscious Will, New York: Oxford University 25. Murphy, Nancy, and Warren S. Brown. (2007), Did My Neurons Make me Do It? New York: Oxford University Press, 26. Nahmias, Eddy A. (2002), When Consciousness Matters: a critical review of Daniel Wegner’s The illusion of Conscious will, Philosophical Psychology (Routledge), VOL. 15, NO. 4, p. 527 – 541. 27. Pattee, Howard, (2000), Causation, Control, and the Evolution of Complexity, Reprinted from Downward Causation: Minds, Bodies, Matter, Edited by P. B. Anderson, C. Emmeche, N. O. Finnemann, P. V. Christiansen, Aarhus University Press, pp. 63-77. 28. Wegner, Daniel m. (2002), The Illusion of Conscious Will, Cambridge: MA: MIT Press. 29. Stephan, Achim, (1999), "Varieties of Emergence", Evolution and Cognition, Vol. 5, No. 1 30. Wilson, Richard H., (2013), Gazzaniga, Michael S. Who’s in Charge? Free Will and the Science of the Brain, World Futures: The Journal of Global Education, Vol. 69, No. 2, pp. 102- 118. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 631 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 403 |
||