تعداد نشریات | 50 |
تعداد شمارهها | 2,359 |
تعداد مقالات | 34,039 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,650,032 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,515,575 |
بررسی انتقادی دیدگاه شهید مطهری پیرامون حصر قلمرو تأثیر تقوا بر معرفت | ||
پژوهشهای عقلی نوین | ||
دوره 5، شماره 10، اسفند 1399، صفحه 85-104 اصل مقاله (405.55 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/nir.2021.58528.1246 | ||
نویسندگان | ||
عباس بخشنده بالی* ؛ محمود خونمری | ||
استادیار دانشگاه مازندران | ||
تاریخ دریافت: 21 مرداد 1399، تاریخ بازنگری: 14 آبان 1399، تاریخ پذیرش: 21 دی 1399 | ||
چکیده | ||
معرفت و تقوا رابطهای متقابل یا دوسویه دارند. اختلاف حکما دربارۀ مسئلۀ تأثیر معرفت بر تقوا، در اصلِ این اثرگذاری است که بعضی آن را پذیرفته و بعضی منکر آن هستند. اما در مورد عکس این رابطه، یعنی تأثیر تقوا بر معرفت، و به ویژه، در مورد اینکه تقوا مولّد یا زمینهساز چه نوع معرفتهایی میتواند باشد، میان آنان اختلاف نظر وجود دارد. پرسشی که در این قسمت به ذهن میرسد این است که در بحث تأثیر تقوا بر معرفت، کدام یک از معرفت نظری و یا عملی تحتتأثیر تقوا قرار خواهد رفت؟ شهید مطهری به عنوان اندیشمند معاصر مسلمان معتقد است تقوا میتواند فقط در عقل عملی مؤثر باشد و تأثیری بر عقل نظری ندارد. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای با استناد به مبانی دینی به نقد دیدگاه شهید مطهری میپردازد. یافتههای تحقیق نشان میدهد اموری مانند تجربۀ عرفانی عرفا، حکم وجدان، عمومیت نصوص دینی، فلسفۀ آفرینش، قوس صعود و عمومیت تجلی بر تأثیر تقوی بر معرفتهای نظری و عملی دلالت میکند. | ||
کلیدواژهها | ||
استاد مطهری؛ معرفت شناسی؛ تاثیرات تقوا؛ معرفت نظری؛ معرفت عملی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
A Critical Review of Shahid Mutahhari's Viewpoint concerning Jurisdiction Restriction and the Impact of Piety on Ma‘rifa | ||
نویسندگان [English] | ||
abbas bakhshande bali؛ mahmood khonamri | ||
faاستادیار دانشگاه مازندران | ||
چکیده [English] | ||
Ma‘rifa (doctrinal knowledge) and piety are interactively or reciprocally related. The philosophers' disagreement over the effect of ma‘rifa on piety is in fact this very efficacy, which some accept and others deny. As for the contrary, that is the effect of piety on ma‘rifa, however, they disagree, especially in terms of what kind of ma‘rifa can piety produce or provide the ground for. The question that crosses one's mind here is that regarding the effect of piety on ma‘rifa which one of the theoretical or practical ma‘rifa is effected by piety? As a contemporary Muslim scholar, Shahid Mutaharri believes that piety can be effective only on practical intellect and does not have any effect on theoretical intellect. With a descriptive-analytical method, using library sources, and relying on religious principle, this research undertakes to criticize Shahid Mutahhari's viewpoint. The findings show that such notions as mystical experience of the mystics, the mandate of conscience, the generality of religious statutes, the philosophy of creation, the arc of ascent, and the universality of manifestation denote the effect of piety on theoretical and practical ma‘rifa. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Ustad Mutahhari, epistemology, the effects of piety, theoretical ma‘rifa, practical ma‘rifa | ||
مراجع | ||
1. قرآن کریم. 2. علیابن ابیطالب (1414ق)، نهج البلاغه امیرالمؤمنین، تصحیح صبحی صالح، قم: نشر هجرت. 3. آسین پالاسیوس، میگوئل (1385)، زندگی و مکتب ابنعربی، ترجمۀ حمیدرضا شیخی، چاپ اول، تهران: اساطیر. 4. آشتیانی، احمد (1362)، طرائف الحکم، ج1، تهران، کتابخانه صدوق. 5. ابن بابویه، محمد بن على(1398ق)، التوحید، قم: انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه. 6. ابنعربی، محییالدین [بیتا]، الفتوحات المکیه، ج1 و2 و3، بیروت: دار احیاء التراث العربی(دار صادر). 7. ___________، (1367)، حقیقة اﻟﺤﻘﺎﻳﻖ (ده رساله)، تهران: مولی. 8. ___________، (1381)، حجاب هستی، ترجمۀ گل بابا سعیدی، چاپ دوم، تهران: شفیعی. 9. ___________، (1367 ق)، مجموعه رسائل، بیروت: دار احیاء التراث العربی. 10. ابوزید، نصر حامد (1385)، چنین گفت ابنعربی، ترجمۀ احسان موسوی خلخالی، چاپ اول، تهران: نیلوفر. 11. پورسینا، زهرا(1385)، تأثیر گناه بر معرفت با تاکید بر آرای آگوستین قدیس، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. 12. جامی، نورالدین عبدالرحمان (1342)، لوایح، به کوشش محمدحسین تسبیحی، تهران: فروغی. 13. جوادی آملی، عبدالله (1378)، تفسیر تسنیم(تفسیر قرآن کریم)، قم: مرکز نشر اسراء. 14. جهانگیری، محسن (1367)، محییالدین بن عربی چهره برجسته عرفان اسلامی، چاپ سوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. 15. چیتیک، ویلیام (1390)، طریق عرفانی معرفت، ترجمۀ مهدی نجفی قرا، چاپ دوم، تهران: جامی. 16. حافظ شیرازى، شمسالدین محمد (1385)، دیوان حافظ، چاپ چهارم، تهران: زوار. 17. حرّ عاملی، محمدبن حسن (1409ق)، وسائل الشیعه، قم: مؤسسة آلالبیت. 18. حسن زاده آملى، حسن (1381)، هزار و یک کلمه، چاپ سوم، قم: بوستان کتاب. 19. حسینی، محمد و حسینی، فاطمه سادات (1392)، تأثیر دعا بر معرفت، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. 20. رازی دایه، نجم الدین (1322 ق)، مرصاد العباد، تهران، [بینا]. 21. راغب اصفهانی، حسینبن محمد (1412 ق)، المفردات فی غریب القرآن، بیروت: دار القلم. 22. سبزوارى، ملا هادى (1374)، شرح مثنوى، ج 3، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامى. 23. شهید ثانى، زین الدین بن على (1377)، شرح مصباح الشریعة، ترجمۀ عبد الرزاق گیلانى، تهران: پیام حق. 24. صانعی دره بیدی، منوچهر(1377)، فلسفه اخلاق و مبانی رفتار، تهران: سروش. 25. طباطبایى، محمدحسین(1417 ق)، اﻟﻤﻴﺰان ﻓﻲ ﺗﻔﺴﻴﺮ اﻟﻘﺮآن، ج 11، ﺑﻴﺮوت: ﻣؤسسۀ اﻻﻋﻠﻤﻲ للمطبوعات. 26. ___________، (1374)، ترجمۀ تفسیر المیزان، ج 2، ترجمه محمدباقر موسوی، چاپ پنجم، قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه مدرسین حوزۀ علمیۀ قم. 27. طریحی، فخرالدین (1375)، مجمع البیان، تهران: مرتضوی. 28. کاشانی، عز الدین محمود بن على [بیتا]، مصباح الهدایة و مفتاح الکفایة، تهران: نشر هما. 29. عداس، کلود(1388)، سفر بی بازگشت، ترجمۀ فریدالدین رادمهر، چاپ دوم، تهران: نیلوفر. 30. کربن، هانری(1384)، تخیّل خلاق، ترجمۀ انشاءالله رحمتی، چاپ اول، تهران: جامی. 31. گمپرتس، تئودور(بی تا)، متفکران یونانی، ترجمۀ محمدحسین لطفی، تهران: مرکز انتشارات علمی و فرهنگی. 32. محمود الغراب، محمود (1388)، رحمة من الرحمن فی تفسیر و اشارات القرآن من کلام محییالدین بنعربی، ج1، قم: انتشارات آیت اشراق. 33. مطهری، مرتضی (1384) ، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، ج 1 و7 و 22 و 23، چاپ هفتم، تهران: صدرا. 34. مکارم شیرازی، ناصر و همکاران (1371)، تفسیر نمونه، چاپ دهم، تهران: دار الکتب الاسلامی. 35. موسوی خمینی، روح الله (1371)، شرح چهل حدیث، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره). 36. مولوی، جلالالدین محمد بلخى (1373)، مثنوى معنوى، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامى. 37. نعیم، محمد (1387)، شرح مثنوى، تهران: کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شوراى اسلامى. 38. همایى، جلالالدین (1385)، مولوینامه؛ مولوی چه میگوید، چاپ دهم، تهران: نشر هما. 39. Everson, Stephen, (1990), Epistemology, Cambridge: Cambridge University Press. 40. Rahner, K. (1967); "Reflections on the Problem of the Gradual Ascent to Christian Perfection", in Theological Investigation; Trans. Karl Heinz and Boniface Kruger; v.3, Baltimore: Helicon press. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 369 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 296 |