آمار

تعداد نشریات54
تعداد شماره‌ها2,477
تعداد مقالات35,328
تعداد مشاهده مقاله14,228,894
تعداد دریافت فایل اصل مقاله6,374,394
خردمند, محسن, مهرکش, احسان. (1400). مالیت منافع غیرِمستوفات انسان آزاد در فقه شیعه. اسلام و مطالعات اجتماعی, 7(1), 132-164. doi: 10.22034/jrj.2020.54990.1766
محسن خردمند; احسان مهرکش. "مالیت منافع غیرِمستوفات انسان آزاد در فقه شیعه". اسلام و مطالعات اجتماعی, 7, 1, 1400, 132-164. doi: 10.22034/jrj.2020.54990.1766
خردمند, محسن, مهرکش, احسان. (1400). 'مالیت منافع غیرِمستوفات انسان آزاد در فقه شیعه', اسلام و مطالعات اجتماعی, 7(1), pp. 132-164. doi: 10.22034/jrj.2020.54990.1766
خردمند, محسن, مهرکش, احسان. مالیت منافع غیرِمستوفات انسان آزاد در فقه شیعه. اسلام و مطالعات اجتماعی, 1400; 7(1): 132-164. doi: 10.22034/jrj.2020.54990.1766

مالیت منافع غیرِمستوفات انسان آزاد در فقه شیعه

جستارهای فقهی و اصولی
مقاله 6، دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 22، خرداد 1400، صفحه 132-164    اصل مقاله (662.86 K)
نوع مقاله: پژوهشی (داوری عادی)
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jrj.2020.54990.1766
نویسندگان
محسن خردمند* 1؛ احسان مهرکش2
1دانش آموخته سطح سه مدرسی فقه و اصول مؤسسه آموزش عالی حوزوی تربیت مدرس قم- ایران
2دانش آموخته سطح چهار حوزه علمیه قم و مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم- ایران
تاریخ دریافت: 20 تیر 1398،  تاریخ بازنگری: 07 آذر 1398،  تاریخ پذیرش: 07 خرداد 1399 
چکیده
بررسی مالیت منافع غیرِمستوفات انسان آزاد براساس معیارهای معتبر شرعی در مال‌انگاریِ اشیاء، موضوعی است که نتیجه آن در مباحثی چون «ضمان فوت منافع انسان آزاد»، «اصل اولی در لزوم کارکردن مفلس»، «صداق قراردادن این منافع» و «اجاره انسان» نمایان می­شود و تأثیرات خود را در روند بررسی ادله مرتبط به هرکدام از این فروع خواهد گذاشت. به‌منظور یافتن پاسخ این مسئله، شرایط مالیت شیئ براساس ضوابط عرفی و شرعی تحلیل می‌شود و با اثبات وجود معیارهای شرعی مال در منافع موردبحث، این منافع مال به شمار می‌آید. در ادامه شش ایراد درباره مالیت منافع انسان مطرح و با استناد به تحقق شرایط مالیت در این منافع به اشکالات پاسخ داده می‌شود و در این میان به برخی از عبارات فقیهان نیز استشهاد شده است. این تحقیق با انضمام دو مؤید یعنی صحت مهر قراردادن این منافع و درستی اجاره آن، و نیز در ادامه به بحث مال‌انگاریِ این منافع نزد فقیهان و بیان ثمرات مترتب بر مالیت این منافع مانند ضمان فوت منافع انسان آزاد و امکان‌ قراردادن این منافع در برابر مبیع پرداخته شده است. این پژوهش در جریان بحث، از پایبندی تمام ‌فقهای شیعه به مالیت منافع انسان در فروعی مانند «مهر قراردادن منافع انسان آزاد» و «اجاره این منافع» و اختلاف‌نظر ایشان در مباحث نظری پیرامون مالیت این منافع آگاهی داده است.
کلیدواژه‌ها
منافع انسان آزاد؛ منافع مستوفات؛ مال
عنوان مقاله [English]
An Investigating into Financial Value of a Man Non-Mustawfat Benefits in Shiʻa Jurisprudence
نویسندگان [English]
Mohsen Kheradmand1؛ Ehsan Mehrkesh2
1Student ln huwzeh
2Teacher in huwzeh
چکیده [English]
The investigating of the financial value of a free man non-Mustawfat benefits based on a valid legal criteria is a matter that results in issues such as surety of wasting a free man’s benefits, primal principlein the necessity of working of a bankrupt man, setting dowry these benefits and man renting and affect on the process of examining the evidences relevant to each of these branches. For finding the answer of this question, the conditions of financial value of an object are analyzed based on legal and conventional criteria and these benefits considered as property by proving the existence of property legal criteria in discussed benefits. In continuing discussion, six objections about financial value of a man propounds and answers to the problems by relying on fulfillment of financial value conditions in these benefits, and in the meantime attests to some of jurists’ views. This study, by including two proofs namely validity of setting the dowry of these benefits and renting them, takes to financial value discussion of these benefits by the jurists and expresses the results which driven from financial value of these benefits such as surety of wasting a free man’s benefits and the possibility of setting these benefits against the object of sale. This study trying to inform the adherence of all Shiʻa jurists to financial value of man’s benefits in the some branches such as ‘setting dowry of a free man’s benefits’ and ‘renting these benefits’ and disagreement of them in theoretical issues concerning these benefits.
کلیدواژه‌ها [English]
Benefits of a Free Man, Mustawfat Benefits (Secondary Benefits), Financial Value
اصل مقاله

جهت دسترسی فایل Pdf را ببینید

مراجع
  1. قرآن‌کریم.
  2. ابن‌حمزه­، طوسی، محمد بن­ على. (1408ق). الوسیلة ­إلى ­نیل­ الفضیله، یکم، قم: انتشارات­ کتابخانه آیة‌الله مرعشی‌نجفی.
  3. ابن‌درید، محمدبن حسن. (۱۹۸۸م). جمهرة اللغه، یکم، بیروت: دار العلم للملایین.
  4. ابن سیده، على‌بن اسماعیل. (1421ق). المحکم و المحیط الأعظم، یکم، بیروت: دار الکتب العلمیة.
  5. ابن‌منظور، محمدبن مکرم. (1414 ق). لسان العرب، سوم، بیروت: دار صادر.
  6. ابن‌فهد، جمال‌الدین احمدبن محمد. (1407ق). المهذب البارع فی شرح المختصر النافع، یکم، قم: دفتر انتشارات اسلامى.
  7. اصفهانى، محمدحسین. (1418ق). حاشیة کتاب المکاسب، یکم، قم: أنوار الهدى.
  8. ــــــــــــ. (1409 ق). الإجاره.دوم، قم: دفتر انتشارات اسلامى.
  9. انصاری، مرتضى، (1415ق). کتاب المکاسب. یکم، قم: کنگره جهانى بزرگداشت شیخ اعظم انصارى.
  10. ـــــــــــ. (1415ق). کتاب النکاح.یکم، قم: کنگره جهانى بزرگداشت شیخ اعظم انصارى.
  11. ایروانى، على، (1406ق). حاشیة المکاسب. یکم، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى.
  12. ابن‌اثیر، مبارک‌بن محمد. (1367ش). النهایة فی غریب الحدیث و الأثر، محمود محمد طناحى - طاهر احمد زاوى، چهارم، قم: موسسه مطبوعاتی اسماعیلیان.
  13. ابن‌ادریس، محمدبن منصور. (1410ق). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوى، دوم، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته.
  14. اردبیلى، احمدبن محمد. (1403ق). مجمع الفائدة و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان، یکم، قم: دفتر انتشارات اسلامى.
  15. جزائرى، سید محمدجعفر. (1416ق). هدى الطالب فی شرح المکاسب، یکم، قم: مؤسسة دار الکتاب.
  16. جوهرى، اسماعیل‌بن حماد. (1376ق). الصحاح: تاج اللغة و صحاح العربیة، یکم، بیروت: دار العلم للملایین.
  17. حرّعاملى، محمدبن حسن. (1409ق). وسائل الشیعة، یکم، قم: مؤسسه آل‌البیت علیهم‌السلام.
  18. حکیم، سید محمد سعید. (1415ق). منهاج الصالحین، یکم، بیروت: دار الصفوه.
  19. حمد شراره، عبدالجبار. (1395ق). أحکام الغصب فی الفقه الإسلامی، یکم، بیروت – بغداد: مؤسسه الأعلمی - دار التربیه.
  20. خوانسارى، محمد. (بی‌تا). الحاشیة الأولى على المکاسب، بی‌جا: بینا.
  21. خویى، سید ابوالقاسم. (بی‌تا). المستند فی شرح العروة الوثقى (اجاره)، بی‌جا: بی‌نا.
  22. ــــــــ. (بی‌تا). مصباحُ الفقاهه، محمدعلی توحیدی، بی‌جا: بی‌نا.
  23. خمینى، سید روح‌الله. (1421ق). کتاب البیع، یکم، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى قدس‌سره.
  24. ــــــــ. (بی‌تا). تحریر الوسیله، یکم، قم: مؤسسه مطبوعات دار العلم.
  25. الخوری‌الشرتونی، سعید. (1427ق). اقرب الموارد فی فصح العربیۀ و الشوارد، دوم، تهران: دار الاسوه للطباعه و النشر.
  26. داماد، سیدمصطفى، (1406ق)، قواعد فقه، دوازدهم، تهران: مرکز نشر علوم اسلامى.
  27. رشتى، میرزاحبیب‌الله. (1311ق). کتاب الإجاره، اول، بی‌جا: بى‌نا.
  28. ـــــــ. (بی‌تا). کتابالغصب، بی‌جا: بى‌نا.
  29. روحانى، سیدصادق. (بی‌تا). منهاج الصالحین، بیجا: بینا.
  30. زبیدى، مرتضى. (1414ق). تاج العروس من جواهر القاموس، علی شیرى، یکم، بیروت: دار الفکر.
  31. سبزوارى، سید عبدالأعلى. (1413ق). مهذّب الأحکام، چهارم، قم: مؤسسه المنار.
  32. سلاّر، حمزة‌بن عبدالعزیز. (1404ق). المراسم العلویة والأحکام النبویه، یکم، قم: منشورات الحرمین.
  33. شهیدثانى، زین‌الدین بن على. (1410ق). الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیه (المحشّى؛ کلانتر)، یکم، قم: کتابفروشى داورى.
  34. ــــــــــ. (1413ق). مسالک الأفهام إلى تنقیح شرائع الإسلام، یکم، قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة.
  35. شهید اول، محمدبن مکى. (1417ق). الدروس الشرعیة فی فقه الإمامیه، دوم، قم: دفتر انتشارات اسلامى.
  36. ــــــــــ. (1414ق). غایة المراد فی شرح نکت الإرشاد، یکم، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم.
  37. ـــــــــ. (1410ق). اللمعة الدمشقیة فی فقه الإمامیه، یکم، بیروت: دار التراث - الدار الإسلامیه.
  38. صیمرى، مفلح‌بن حسن (حسین). (1420ق). غایة المرام فی شرح شرائع الإسلام، یکم، بیروت: دار الهادی.
  39. صاحب‌بن عباد، اسماعیل. (1414ق). المحیط فى اللغة، یکم، بیروت: عالم الکتب.
  40. ضیایی، محمدعادل – حسامی، محمد عزیز، «مالیت منافع و اختلافات مترتب بر آن در مذاهب اهل‌سنت»، فقه مقارن، ۱۳۹۲، اول، ش۲، صص۵-۳۰.
  41. طبرسى، امین‌الإسلام فضل‌بن حسن. (1410ق). المؤتلف من المختلف بین أئمة السلف، یکم، مشهد: مجمع البحوث الإسلامیه.
  42. طوسى، محمدبن حسن. (1407ق). الخلاف، یکم، قم: دفتر انتشارات اسلامى.
  43. ــــــــ. (1387ق). المبسوط فی فقه الإمامیه، سوم، تهران: المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریه.
  44. طباطبایی، سید على‌بن محمد. (1418ق). ریاض المسائل، یکم، قم: مؤسسه آل‌البیت:.
  45. علامه حلی، حسن‌بن یوسف. (1410ق). إرشاد الأذهان إلى أحکام الإیمان، یکم، قم: دفتر انتشارات اسلامى.
  46. ـــــــــ. (1413ق). قواعد الأحکام فی معرفة الحلال و الحرام، یکم، قم: دفتر انتشارات اسلامى.
  47. ـــــــــ. (1419ق). نهایة الإحکام فی معرفة الأحکام، یکم، قم: مؤسسه آل‌البیت:.
  48. ـــــــــ. (1388ق). تذکرة الفقهاء، یکم، قم: مؤسسه آل‌البیت:.
  49. ــــــــــ. (1414ق). تذکرة الفقهاء، یکم، قم: مؤسسه آل‌البیت:.
  50. عاملى، سید جوادبن محمد. (1419ق). مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلاّمة، یکم، قم: دفتر انتشارات اسلامى.
  51. فیض، محمدمحسن. (بیتا). مفاتیح الشرائع، یکم، قم: انتشارات کتابخانه آیة‌الله مرعشى‌نجفى‌ره.
  52. ­فیاض/کابلی، محمداسحاق. (بی‌تا). منهاج الصالحین، بی‌جا: بی‌نا.
  53. فیروزآبادى، محمدبن یعقوب، (1415ق)، القاموس المحیط، یکم، بیروت: دار الکتب العلمیه.
  54. فیومی، احمدبن محمد. (1414ق). المصباح المنیر فى غریب الشرح الکبیر للرافعى، دوم، قم: موسسه دار الهجره.
  55. قمّى‌سبزوارى، على. (1421ق). جامع­ الخلاف­ و ­الوفاق، یکم، قم: زمینه ­سازان ­ظهور ­امام ­عصر علیه‌السلام.
  56. قمّى، سید تقى. (۱۴۲۶ق). مبانی منهاج الصالحین، یکم، قم: منشورات قلم الشرق.
  57. کاشف‌الغطاء، حسن‌بن جعفر. (1422ق). أنوار الفقاهه - کتاب الغصب، یکم، نجف اشرف: مؤسسه کاشف الغطاء.
  58. ــــــــــــــ. (1422ق). أنوار الفقاهه - کتاب الإجاره، یکم، نجف اشرف: مؤسسه کاشف‌الغطاء.
  59. کاشف‌الغطاء، محمدحسین. (1359ق). تحریر المجله، یکم، نجف اشرف: المکتبة المرتضویه.
  60. کرکى (محقق‌ثانى)، على‌بن حسین. (1414ق). جامع المقاصد فی شرح القواعد، دوم، قم: مؤسسه آل‌البیت:.
  61. کلانتری‌خلیل‌آباد، عباس – سعادت، صالح. (۱۳۹۲). «قاعده ضمان منافع با تکیه بر آرای امام خمینی‌ره»، فقه و حقوق اسلامی، سال چهارم، ش۷، صص۱۷۷-۲۰۳.
  62. لنکرانى، محمدفاضل. (1416ق). القواعد الفقهیه، یکم، قم: چاپخانه مهر.
  63. ـــــــــ. (1420ق). تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیله - القضاء والشهادات، یکم، قم: مرکز فقهى ائمه اطهار:.
  64. ــــــــــ. (1424ق). تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیله – الإجاره، یکم، قم: مرکز فقهى ائمه اطهار:.
  65. مفید، محمدبن ­محمد.  (1413ق). رسالة­ فی ­المهر، یکم، قم: کنگره جهانى هزاره شیخ مفید;.
  66. محقق‌سبزوارى، محمدباقر. (1423ق). کفایة الأحکام، یکم، قم: دفتر انتشارات اسلامى.
  67. محقق‌حلى، جعفربن حسن. (1418ق). المختصر النافع فی فقه الإمامیه، ششم، قم: مؤسسة المطبوعات الدینیه.
  68. ــــــــــــ. (1408ق). شرائع الإسلام فی مسایل الحلال والحرام، دوم، قم: مؤسسه اسماعیلیان.
  69. نایینى، میرزا محمدحسین. (1413ق). المکاسب و البیع، یکم، قم: دفتر انتشارات اسلامى.
  70. نراقى، احمدبن محمدمهدی. (1415ق). مستند الشیعة فی أحکام الشریعه، یکم، قم: مؤسسه آل‌البیت:.
  71. نجفى، محمدحسن. (1404ق). جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، هفتم، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
  72. یزدى، سید محمدکاظم. (1419ق). العروة الوثقى (المحشّى)، یکم، قم: دفتر انتشارات اسلامى.
  73. ـــــــ. (1414ق). تکملة العروة الوثقى، یکم، قم: کتابفروشى داورى.
  74. ـــــــ. (1421ق). حاشیة المکاسب، دوم، قم: مؤسسه اسماعیلیان.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 409
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 227


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب