آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,387 |
| تعداد مقالات | 34,316 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,993,036 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,705,322 |
شایعه‌سازی؛ آثار و پیامدها | ||
| فصلنامه ره توشه | ||
| دوره 1437، شماره 137 رمضان، 1394، صفحه 117-128 اصل مقاله (355.81 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/rt.2015.69785 | ||
| نویسنده | ||
| علی‌اکبر بابازاده* | ||
| پژوهشگر حوزه علمیه. | ||
| تاریخ دریافت: 31 فروردین 1400، تاریخ پذیرش: 31 فروردین 1400 | ||
| چکیده | ||
| رسول خدا(ص) می‌فرماید: «خَرَجَتْ مِنْکَ کَلِمَةٌ فَبَلَغَتْ مَشَارِقَ الْأرْضِ وَ مَغَارِبَهَا فَسُفِکَ بِهَا الدَّمُ الْحَرَامُ وَ انْتُهِبَ بِهَا الْمَالُ الْحَرَامُ وَ انْتُهِکَ بِهَا الْفَرْجُ الْحَرَامُ؛[1] سخن نابجا و شایعه‌پراکنی از تو فاش شد و شرق و غرب را فراگرفت و در اثر آن، خون‌ها به ناحق ریخته شد، اموال مردم به غارت رفت، نوامیس انسان‌ها به خطر افتاد و تو مسئول همه این جنایات هستی.» شایعه‌سازی و شایعه‌پراکنی، بیماری خطرناک روانی و اجتماعی است که سرچشمة آن خباثت درونی و توطئه سیاسی و اجتماعی گروهی از یک طرف، و فرومایگی برخی افراد از سوی دیگر می‌باشد. شایعه، به معنای خبر پخش‌شده که معمولاً در زمینه پخش مسائل منفی و انحراف در امور سیاسی و آبروریزی و هتک حیثیت افراد به‌کارمی‌رود و نوعی حرکت منفی و رذیلانه به شمار می‌آید. باید توجه داشت که انسان، موجودی اجتماعی است و این افراد هستند که جامعۀ بزرگ انسانی را تشکیل می‌دهند. ازاین‌رو، پاکی و سلامتی آنها، تأثیر مثبتی در پاکی و سلامتی آحاد مردم دارد. بنابراین، شایعه‌سازی، منافع و آرامش عموم مردم را به خطر می‌اندازد و همگان وظیفه دارند با این بیماری مبارزه نمایند؛ چنان‌که اسلام با این پدیدة شوم اجتماعی برخورد نموده است: «إِنَّ الَّذینَ یُحِبُّونَ أنْ تَشیعَ الْفاحِشَةُ فِی الَّذینَ آمَنُوا لَهُمْ عَذابٌ أَلیمٌ فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ...؛[2] کسانی که [حتی در دل] دوست دارند زشتی‌ها در میان مردم شیوع یابد، عذاب دردناکی در دنیا و آخرت برای ایشان مهیا گردیده است.» از این آیه و تفسیرهای آن، استفاده می‌کنیم: هرگونه شایعه‌سازی و شایعه‌پراکنی و حتی رضایت قلبی به آن، جزء گناهان کبیره است.[3] رسول خدا(ص) نیز در نکوهش و خطر شایعه‌سازی و ضررهای اجتماعی آن می‌فرماید: «خَرَجَتْ مِنْکَ کَلِمَةٌ فَبَلَغَتْ مَشَارِقَ الْأَرْضِ وَ مَغَارِبَهَا فَسُفِکَ بِهَا الدَّمُ الْحَرَامُ وَ انْتُهِبَ بِهَا الْمَالُ الْحَرَامُ وَ انْتُهِکَ بِهَا الْفَرْجُ الْحَرَامُ؛[4] سخن نابجا و شایعه‌پراکنی از تو فاش شد و شرق و غرب را فراگرفت و در اثر آن، خون‌ها به ناحق ریخته شد، اموال مردم به غارت رفت، نوامیس انسان‌ها به خطر افتاد و تو مسئول همه این جنایات هستی.» [1]. کلینی، الکافی، ج 2، ص 115. [2]. نور، آیه 19. [3]. با توجه به آیه 36 سوره اسراء که فرموده: «إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤادَ کُلُّ أولئِکَ کانَ عَنْهُ مَسْؤُلاً»، گناه قلبی نیز گناه است؛ بلکه ریشه گناهان دیگر است. [4]. کلینى، الکافی، ج 2، ص 115؛ محمدتقی مجلسى، روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، ج 12، ص 93. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| شایعه‌سازی در حوزه فردی در حوزه خانوادگی در حوزه اجتماعی؛ عوامل و زمینه‌های شایعه‌سازی؛ راه‌های درمان | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 115 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 99 |
||