آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,388 |
| تعداد مقالات | 34,316 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,995,298 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,706,785 |
کارویژه‌های مسجد برای سالم‌سازی محیط پیرامون | ||
| اسلام و مطالعات اجتماعی | ||
| مقاله 7، دوره 8، شماره 4(پیاپی32)، فروردین 1400، صفحه 185-207 اصل مقاله (420.45 K) | ||
| نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jiss.2021.60900.1808 | ||
| نویسنده | ||
| سید حامد شریعتمداری* | ||
| رئیس اداره اعزام مبلغان و گروههای تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی | ||
| تاریخ دریافت: 20 اردیبهشت 1400، تاریخ بازنگری: 03 خرداد 1400، تاریخ پذیرش: 19 خرداد 1400 | ||
| چکیده | ||
| بنای جامعه اسلامی بر محوریت مسجد گذاشته شده است. مسجد با کارکردهای متعدد خود در ابعاد مختلف اجتماعی و با تاکید بر جنبه معنوی، نقشی هدایت‌کننده برای انسان‌ها به‌سوی خداوند متعال دارد. آموزه‌های نشریافته از مسجد، همگی با جهت‌دهی زندگی فردی و اجتماعی انسان‌ها به صراط مستقیم و در نتیجه، سعادت او سامان یافته‌اند. مسجد، سوای از ظرفیت‌های درونی خود برای هدایت انسان‌ها، می‌تواند در تعامل با دیگر نهادهای جامعه فضای عمومی را مشابه فضای درونی خود نماید. انتظار عمومی از محیط پیرامون مسجد، تأثیرگذاری فضای معنوی درون مسجد بر اطراف آن است. با وجود این، امروزه محیط پیرامون مسجد، عمدتاً متأثر از زندگی اجتماعی بیرونی است و مسجد به دلایل مختلفی تأثیرات کمی بر آن دارد و لذا شاهد ارتکاب انواع جرم‌ها، ناسازگارهای اجتماعی، تنش، سرقت، نزاع و... در محله و جوامعی هستیم که معمولاً مسجد هم وجود دارد. سؤال این است که مسجد در مواجهه با این مشکلات خُرد چگونه می‌تواند عمل کند و به سالم‌سازی محیط پیرامون کمک کند؟ روش تحقیق نیز توصیفی تحلیلی است. یافته‌های نشان می‌دهد، ظرفیت‌های سالم‌سازی محیط اجتماعی پیرامون مسجد به خوبی شناسایی و تبیین نشده و لذا در عرصه عمل نیز کمتر به کار گرفته شده است. مسجد می‌تواند با فعال‌کردن سازوکارهای تعامل خود با محیط پیرامون از قبیل، تعریف بخش‌های خاص مسجد و محله، استفاده از ظرفیت نخبگان علوم اجتماعی و مدیریتی، بهره‌گیری از توان‌مندی خانواده‌ها در واگذاری برخی از نقش‌های نهادهای رسمی، به سالم‌سازی محله و محیط پیرامون خود کمک کند و در شکل‌گیری جامعه اسلامی نقشی ویژه ایفا نماید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مسجد؛ آسیب اجتماعی؛ محله؛ نقش | ||
| موضوعات | ||
| تمرکز محتوایی بر مباحث فرهنگی و اجتماعی معطوف به حوزه دین؛ | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Functions of the Mosque to Improve the Surrounding Environment | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Syed Hamed Shariatmadari | ||
| Head of the missionary dispatch department and groups | ||
| چکیده [English] | ||
| The foundation of the Islamic society is based on the mosque. The mosque, with its various functions in various social dimensions and with emphasis on the spiritual aspect, has a guiding role for human beings towards Allah Almighty. The teachings promoted from the mosque are all organized by directing the individual and social life of human beings to the path of righteousness and, as a result, his happiness. The mosque, apart from its inner capacities to guide human beings, can make the public space similar to its inner space in interaction with other institutions of society. The general expectation from the environment around the mosque is the impact of the spiritual atmosphere inside the mosque on its surroundings. However, today the environment around the mosque is mainly influenced by external social life and the mosque has little effect on it for various reasons, and therefore we see committing all kinds of crimes, social incompatibilities, tensions, thefts, conflicts, etc. in the neighborhood and communities where there usually exists a mosque. The question is how the mosque can act in the face of these minor problems and help improve its surrounding environment. The research method is descriptive-analytical. The Findings suggest that the capacities of improving the social environment around the mosque have not been well identified and explained, and therefore have been less used in practice. The mosque can help improve the neighborhood and its surroundings and play a special role in the formation of Islamic society through activating its interaction mechanisms with the surrounding environment, such as defining specific parts of the mosque and neighborhood, using the capacity of social and managerial science elites, and benefiting the ability of families to take on some roles in official institutions. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Mosque, social harm, neighborhood, role | ||
| مراجع | ||
|
* قرآن کریم 1. احمدیان، محمدعلی؛ عرفانیان، سمیرا. (1394). بررسی نقش مساجد در توسعه محله‌‌ای در شهر مشهد. مجله جغرافیا و توسعه فضای شهری، 2(3)، صص 93-110. 2. افروغ. عماد؛ خان‌محمدی، کریم؛ و قنبری‌نیک، سیف‌الله. (1397). تعامل فرهنگی مسجد و جامعه از منظر آموزه‌های دینی. فصلنامه اسلام و مطالعات اجتماعی، 6(22). 3. بیات، بهرام. (1387). جامعه‌شناسی احساس امنیت. تهران: انتشارات امیرکبیر. 4. بیرانوند، محمد. (1390). منشور اجرایی فعالیت‌های فرهنگی در مساجد و رویکرد کادرسازی. تهران: نشر اقیانوس معرفت. 5. پیربابایی، محمدتقی؛ ربیعی‌فر، ولی‌الله. (1397). تبیین نقش مساجد در ارتقاء سطح کیفیت زندگی ساکنین محلات شهر ایرانی- اسلامی (مطالعه موردی: مسجد حسینیه اعظم، در محله حسینیه شهر زنجان). مجله جغرافیا و توسعه فضای شهری، 5(9). صص 105-125. 6. تقوایی، علی‌اکبر؛ معروفی، سکینه. (1389). ارزیابی نقش مسجد در ارتقاء کیفیت محیط (مطالعه موردی: مسجد امیر تهران). فصلنامه مدیریت شهری، 8(25)، صص 219-234. 7. حر عاملی، محمد بن حسن. (1403ق). وسائل الشیعه. قم: داراحیاء التراث العربی. 8. خرمشاهی، بهاءالدین. (1377). دانشنامه قرآنی. تهران: انتشارات ناهید. 9. دربندی، سیدعلیرضا. (1374). علل کاهش حضور مردم در مساجد. تهران: سازمان تبلیغات اسلامی. 10. رجبی‌پور، محمود. (1382). درآمدی بر احساس امنیت در بستر امنیت عینی. فصلنامه دانش انتظامی، 5(2)، صص 8-30. 11. رشادتی، جعفر. (1387). پیشگیری از جرم در قرآن. تهران: دفتر تحقیقات کاربردی پیشگیری ناجا. 12. روشه، گی. (1376). جامعه‌شناسی تالکوت پارسونز (مترجم: عبدالحسین نیک‌گهر). تهران: نشر تبیان. 13. سعیدی خوندابی، مصطفی. (1392). بررسی مشارکت جوانان در مساجد با تأکید بر ساختار خانواده. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته شیعه‌شناسی. دانشگاه اصفهان. 14. سیوری حلی، مقداد بن عبدالله. (1422ق). کنزالعرفان فی فقه القرآن. قم: مکتب نوید اسلام. 15. شایگان، فریبا. (1389). تبیین جامعه‌شناختی مشارکت مردم در مساجد. تهران: جامعه‌شناسان. 16. صدوق، محمد. (1368). ثواب الأعمال و عقاب الأعمال. تهران: انتشارات حافظ. 17. عابدی جعفری، حسن؛ جعفری، محمدصابر؛ شبیری، نسیه السادات؛ فخریان نجفی کاشانی، منا؛ شمس، راحیل؛ و عرب، نگار. (1384). طراحی مدل مطلوب کارکرد و مدیریت مساجد در قالب یک سازمان داوطلبانه مذهبی. مجله فروغ مساجد. مجموعه مقالات برگزیده سومین همایش بین‌المللی هفته جهانی گرامیداشت مساجد. قم: مؤسسه فرهنگی ثقلین. 18. عبدالهی، مجید؛ صرافی، مظفر؛ و توکلی، جمیله. (1389). بررسی نظری مفهوم محلّه و بازتعریف آن با تأکید بر شرایط محلّه‌های شهری ایران. فصلنامه پژوهش‌های جغرافیای انسانی. (72)، صص 83-102. 19. عسگری، علی. (1383). مبانی نظری و سنخ‌شناسی نظریه‌های توسعه اجتماع محلّی؛ چکیده مقالات همایش توسعه محلّه‌‌ای چشم‌‌انداز توسعه پایدار شهر تهران. تهران: انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران. 20. فرهادی، محمد. (1373). بررسی عوامل جذب و دفع جوانان در مساجد تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تهران. 21. گروه نویسندگان. (1391). مسجد، پایگاه اسلام، اهمیتّ، دستآوردها، راهکار حفظ و رونق مساجد از منظر حضرت امام ره و امام خامنه‌‌ای(مدّظله). تهران: مؤسسه فرهنگی هنری قدر ولایت. 22. محمدی، محسن. (1387). آثار گوناگون مسجد. قم: مؤسسه فرهنگی و اطلاع رسانی تبیان. 23. معین، محمد. (1381). فرهنگ فارسی. تهران: نشر دبیر. 24. موسوی الخمینی. روح الله. (1389). صحیفه امام. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ره. 25. موسوی همدانی. محمدباقر. (1378). ترجمه تفسیر المیزان. قم: دفتر انتشارات اسلامی. 26. نوروزی، بهرام؛ بارانی، محمد. (1390). پیشگیری از جرم از نظریه تا عمل با تأکید بر نقش پلیس. تهران: شرکت ناجا نشر. 27. واثقی، قاسم. (1380). تدابیر و سیره عملی امام& در تأمین امنیت اجتماعی. تهران: انتشارات طاعتی. 28. واعظی، احمد. (1381). جامعه مدنی، جامعه دینی (چاپ پنجم). تهران: نشر فرهنگ اسلامی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 429 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 256 |
||