آمار
| تعداد نشریات | 48 |
| تعداد شماره‌ها | 2,293 |
| تعداد مقالات | 33,216 |
| تعداد مشاهده مقاله | 11,834,498 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,018,613 |
تحلیلی بر علل تغییر جایگاه و کاهش کارکردهای اجتماعی مسجد در جامعه کنونی | ||
| اسلام و مطالعات اجتماعی | ||
| مقاله 2، دوره 8، شماره 4(پیاپی32)، فروردین 1400، صفحه 27-55 اصل مقاله (387.18 K) | ||
| نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jiss.2021.60246.1774 | ||
| نویسنده | ||
| محسن قنبری نیک* | ||
| کارشناس تحریریه مجله | ||
| تاریخ دریافت: 03 اسفند 1399، تاریخ بازنگری: 09 خرداد 1400، تاریخ پذیرش: 11 خرداد 1400 | ||
| چکیده | ||
| مسجد، مهمترین نهاد اجتماعی جامعه اسلامی و محور دیگر نظامات و نهادهای اجتماعی به شمار می‌آید؛ به‌طوری که نوع رابطه و تعامل با این نهاد مقدس، معنا و جایگاه دیگر نهادهای اجتماعی، در جامعه اسلامی را معین می‌کند. بی‌تردید، در چنین ساختاری، مسجد می‌تواند همه ظرفیت‌های خود را برای نقش‌آفرینی مطلوب در جامعه اسلامی به کار گیرد و تأثیرگذار باشد. در تجربه تاریخی و اجتماعی مسلمانان به‌ویژه در صدر اسلام، نمونه‌هایی از این نقش‌آفرینی یافت می‌شود. با وجود این، به نظر می‌رسد، در جامعه کنونی، علی‌رغم تلاش متولیان نظام اسلامی در حوزه مسجد، جایگاه و کارکرد مسجد، همواره دچار تغییر بوده است و آن‌گونه که انتظار می‌رفت، کارکردهای اجتماعی مطلوب خود را در جامعه ایفا نکرده است. پرسش اصلی مقاله این است که؛ علل تغییر جایگاه و کاهش کارکردهای اجتماعی مسجد در دوران معاصر چیست؟ هدف مقاله، دست‌یابی به مهمترین علل است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و برای گردآوری اطلاعات از شیوه اسنادی بهره گرفته شد. یافته‌‌ها نشان می‌دهد، تغییرات پدیدآمده در سطوح قانون‌گذاری، سیاست‌گذاری و مدیریتی، پدیدآمدن مراکز مشابه و نوع برنامه‌های عملی در مسجد، سبب تغییر جایگاه اجتماعی و به‌تَبَع آن، کاهش کارکردهای مطلوب مسجد به‌ویژه در مواجهه با مسائل و آسیب‌های اجتماعی شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مسجد؛ پایگاه اجتماعی؛ جامعه؛ کارکرد؛ تغییر | ||
| موضوعات | ||
| سیاست‌پژوهی ناظر به مسائل فرهنگی و اجتماعی جامعه؛ | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| An Analysis of the Reasons for the Change in the Place of the Mosque and Reduction of the Social Functions of the Mosque in Today's Society | ||
| نویسندگان [English] | ||
| mohsen ghanbarinik | ||
| a | ||
| چکیده [English] | ||
| The mosque is the most important social institution of the Islamic society and is considered the axis of other social systems and institutions. The type of relationship and interaction with this holy institution determines the meaning and place of other social institutions in Islamic society. Undoubtedly, in such a structure, the mosque can use all its capacities to create a desirable map in the Islamic society and be effective. Examples of this role-playing can be found in the historical and social experience of Muslims, especially in the early days of Islam. Nevertheless, it seems that in the current society, despite the efforts of those in charge of the Islamic system in the arena of the mosque, the place and function of the mosque has always changed and, as expected, it has not performed its desired social functions in society. The main question of the paper is that "What are the reasons for the change in the place and reduction of the social functions of the mosque in the contemporary era?" The study aims to find out the most important causes. The research method is descriptive-analytical and documentary method is used to collect information. The findings suggest that changes in the levels of legislation, policymaking and management, the emergence of similar institutions and the type of practical programs in the mosque, has changed the social status and, consequently, reduced the ideal functions of the mosque, especially in the face of social problems and harms. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Mosque, social base, society, function, change | ||
| مراجع | ||
|
* قرآن کریم 1. ابن ابراهیم احسائی، محمد بن علی. (1403ق). عوال اللئالی (محقق: مجتبی عراقی). قم: مؤسسه سیدالشهداء علیه السلام. 2. اعتمادالسلطنه، محمد حسن بن علی. (1363). المآثر و الآثار (ج۱). تهران: نشر اساطیر. 3. افروغ، عماد. (16/03/1394). وقتی کارکردهای مسجد کلیشه‌ای می‌شوند. برگرفته از: پایگاه تحلیل و اطلاعرسانی فرهنگ علوم انسانی. https://b2n.ir/j15952 4. امام جمعه‌زاده، سیدجواد؛ رهبرقاضی، محمودرضا؛ برزگرقاضی، کمال؛ و صادقی نقدعلی، زهرا. (1391). رابطه میان دینداری و رفتار انتخاباتی. مجله قدرت نرم. 3(8)، صص 27-44. 5. الولی، طه. (1409ق). المساجد فى الاسلام. بیروت: نشر دارالعلم للملایین. 6. برومند اعلم، عباس. (1384). درآمدی بر جایگاه مسجد در تمدن اسلامی. تهران: نشر ستاد اقامه نماز. 7. بغدادی، محمد بن سعد. (1392). الطبقات الکبری (مترجم: محمود دامغانی، ج1). تهران: نشر فرهنگ و اندیشه. 8. پورحسین، مهدی. (1385). قانون‌مندی در حکومت نبوی. فصلنامه حکومت اسلامی، (4)، صص 148-171. 9. حر عاملی، محمد بن حسن. (1414ق). وسائل الشیعه. قم: مؤسسه آل‌البیت علیهم السلام. 10. حشمتی، محمدرضا. (1379). مساجد؛ مشکلات و راهکارها. مجله مبلغان. (3)، صص81-91. 11. خامنهای، سیدعلی. (02/07/1388). سخنرانی در دیدار اعضای مجلس خبرگان رهبری. برگرفته از: پایگاه اطلاعرسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنهای. https://b2n.ir/y19885 12. خامنهای، سیدعلی. (18/07/1389). پیام به نوزدهمین اجلاس سراسری نماز. برگرفته از: پایگاه اطلاعرسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌‌الله خامنهای. https://b2n.ir/y19885 13. شریف‌زاده، بهمن. (1390). فرقه‌های معنویت‌گرای نوپدید. دوماهنامه علمی و آموزشی فرهنگیان بسیجی، (28)، صص 10-18. 14. صبوری خسروشاهی، حبیب. (1390). بررسی گروه‌های مرجع شهر تهران. فصلنامه پژوهش‌های اجتماعی، 4(11)، صص 35-51. 15. کاشانی‌زاده، مسلم. (1391). بررسی آسیب‌شناختی وضعیت کنونی مساجد ایران از منظر نخبگان حوزوی و دانشگاهی (استاد راهنما: کریم خان‌محمدی). پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد رشته تبلیغ و ارتباطات فرهنگی. قم: دانشگاه باقرالعلوم ع. 16. کوئن، بروس. (1373). مبانی جامعه‌شناسی (مترجم: عباسعلی توسلی و رضا فاضل). تهران: نشر سمت. 17. ملکم، سرجان. (1383). تاریخ ایران (مترجم: میرزا اسماعیل حیرت). تهران: نشر سنایی. 18. موسوی الخمینی روح‌الله. (1362). کشف الأسرار. تهران: انتشارات امیرکبیر. 19. موسوی الخمینی روح‌الله. (1378). صحیفه نور. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام ره. 20. ناظمی اردکانی، مهدی. (1389). مدیریت راهبردی مساجد. تهران: شورای عالی انقلاب فرهنگی. 21. نوبهار، رحیم. (1375). مسجد نمونه (ج2). تهران: نشر ستاد اقامه نماز. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 508 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 252 |
||