تعداد نشریات | 54 |
تعداد شمارهها | 2,389 |
تعداد مقالات | 34,362 |
تعداد مشاهده مقاله | 13,059,268 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,745,180 |
مسئله «دیگری» در جامعهشناسی پدیدارشناختی و حکمت متعالیه | ||
اسلام و مطالعات اجتماعی | ||
مقاله 3، دوره 9، شماره 1(پیاپی 33)، تیر 1400، صفحه 67-94 اصل مقاله (398.54 K) | ||
نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jiss.2021.58740.1694 | ||
نویسندگان | ||
حمید پارسانیا1؛ سیدسعید طوطیان (نویسنده مسئول)* 2 | ||
1دانشیار دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
2کارشناسی ارشد دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، تهران، ایران (نویسنده مسئول). | ||
تاریخ دریافت: 13 شهریور 1399، تاریخ بازنگری: 11 بهمن 1399، تاریخ پذیرش: 04 شهریور 1400 | ||
چکیده | ||
در این مقاله به یکی از مسائل مهم علوم اجتماعی یعنی مسئله «دیگری» از منظر دو دستگاه فکری متفاوت پرداخته شده است: اول پدیدارشناسی بهعنوان یکی از جنبشهای مؤثر فلسفی قرن بیستم در غرب و دوم حکمت متعالیه بهعنوان یک دستگاه فلسفی تمامعیار. اگرچه کوششهای جامعهشناسان طرفدار دیدگاههای پدیدارشناسی، در بهکارگیری مفاهیم فلسفی آن برای پاسخگویی به مسائل علوم اجتماعی مدتها است، آغاز شده است و افرادی چون شوتس نقش برجستهای در شکلگیری نوعی از تفکر جامعهشناسی که امروز با عنوان جامعهشناسی پدیدارشناختی معرفی میشود، داشتهاند؛ اما پیچیدگیهای فلسفه هوسرل و همچنین اختلافات این جامعهشناسان با نظریات هوسرل در برخی مسائل از جمله مسئله اصلی این مقاله، لزوم پرداخت جدیتر به آن را لازم مینماید. از طرف دیگر به دلیل آنکه مدتی است توجه به ظرفیتهای نظام فکری حکمت متعالیه برای مسائل علوم اجتماعی نیز ثمرههای قابل قبولی را نمایانده است، این نوشتار بر آن است تا با عنایت به تفاوتهای اساسی دو دستگاه فکری پیشگفته، مسئله مهم «دیگری» را از منظر دو رویکرد جامعهشناسی پدیدارشناختی و نظریه اجتماعی قابل استنطاق از حکمت متعالیه بررسی کند. | ||
کلیدواژهها | ||
دیگری؛ جامعهشناسی پدیدارشناختی؛ حکمت متعالیه؛ شوتس؛ هوسرل؛ ملاصدرا | ||
موضوعات | ||
بازخوانی و نقد نظریات حوزه علوم اجتماعی؛ | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Studying the " how to understand other" in phenomenological sociology and | ||
نویسندگان [English] | ||
hamid parsania1؛ Sayyid Saeed Tootian2 | ||
1Associate Professor, Faculty of Social Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran. | ||
2M. A., Faculty of Social Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran (Corresponding Author | ||
چکیده [English] | ||
The current paper deals with one of the most important issues in social sciences, which is the issue of the "other" from the perspective of two different thought systems. First, phenomenology as one of the most effective philosophical movements of the twentieth century in the West and the second is transcendental wisdom as a complete philosophical system. Although efforts by phenomenological sociologists for applying its philosophical concepts to answer social sciences questions have long begun, and people like Schutz have played an important role in forming the kind of sociological thinking that is known today as phenomenological sociology, the complexities of Husserl's philosophy, as well as the differences between these sociologists and Husserl's theories on some issues, including the main issue of this paper, necessitate a more serious examination for this problem. On the other hand, since it has been a long time that, paying attention to the capabilities of the intellectual system of transcendental wisdom for social sciences issues has also had acceptable results, the paper intends to examine the important issue of the "other" from the perspective of two approaches of phenomenological sociology and social theory that can be deduced from transcendental wisdom, considering the fundamental differences between the two aforementioned intellectual systems. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
The issue of the Other, phenomenological sociology, transcendental wisdom, Schutz, Husserl, Mulla Sadra | ||
مراجع | ||
1. آرون، ریمون. (1386). مراحل اساسی سیر اندیشه در جامعهشناسی (مترجم: پرهام). تهران: علمی و فرهنگی. 2. ابراهیمی، پریچهر. (1368). پدیدارشناسی. تهران: دبیر. 3. اسپیگلبرگ، هربرت. (1391). جنبش پدیدارشناسی. درآمدی تاریخی (مترجم: مسعود علیا). تهران: مینوی خرد. 4. پارسانیا، حمید. (بیتا). درس گفتارهای نظریه فرهنگی صدرایی. بینا. 5. پارسانیا، حمید. (1395). روششناسی انتقادی حکمت صدرایی (چاپ دوم). تهران: کتاب فردا. 6. پارسانیا، حمید. (1395). سوژه، ابژه و جامعهشناسان ایرانی (سخنرانی در همایش هشتاد سال علوم اجتماعی در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران). تهران: چاپ داخلی دانشگاه تهران. 7. پارسانیا، حمید. (1398). متافیزیک و هستی جامعه و فرهنگ در حکمت اسلامی. چاپ شده در: مجموعه مقالات همایش دین و نظریه فرهنگی (مجموعه نویسندگان). تهران: شورای تخصصی حوزوی شورای عالی انقلاب فرهنگی. 8. جوادی آملی، عبدالله. (1397). توحید در قرآن (چاپ نهم). قم: اسراء. 9. رشیدیان، عبدالکریم. (1391). هوسرل در متن آثارش. تهران: نشر نی. 10. ریتزر، جرج. (1389). نظریه جامعهشناسی در دوران معاصر (مترجم: محسن ثلاثی). انتشارات علمی. 11. ساکالوفسکی، رابرت. (1384). درآمدی بر پدیدارشناسی (مترجم: محمدرضا قربانی). تهران: گام نو. 12. سلطانی، مهدی. (1391). بررسی مناسبات انسان با جهانهای اجتماعی از منظر حکمت صدرایی. پایاننامه کارشناسیارشد جامعهشناسی (استاد راهنما: حمید پارسانیا، استاد مشاور: اعماد افروغ، دانشگاه باقرالعلوم(ع)، گروه علوم اجتماعی). قم: ایران. 13. سلطانی، مهدی؛ پارسانیا، حمید. (1390). بازخوانی جهانهای اجتماعی جامعهشناسی پدیدهشناختی بر اساس حکمت متعالیه، مجله معرفت فرهنگی اجتماعی، 1(9)، صص 107-128. 14. سوزنچی، حسین. (1389). وحدت وجود در حکمت متعالیه. تهران: دانشگاه امام صادق(ع). 15. صدرالدین شیرازى، محمد بن ابراهیم (صدرالمتالهین). (1390). الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة. بیروت: دار احیاء التراث العربی. 16. طباطبایی، سیدمحمدحسین. (1391). بدایة الحکمه (مترجم: شیروانی). قم: دارالعلم. 17. عبودیت، عبدالرسول. (1392). درآمدی به نظام حکمت صدرایی (ج1 و 2). تهران: سمت. 18. غمامی، سیدمحمدعلی. (1395). تحلیل انتقادی بنیانهای فلسفی نظریهپردازی ارتباطات از منظر حکمت صدرایی (استاد راهنما: حمید پارسانیا). رساله دکتری، قم، دانشگاه باقرالعلوم(ع). 19. فریار، اکبر. (1373). پدیدارشناسی و جامعهشناسی پدیدارشناسی. مجله علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی، 3(5و6)، صص 169-202. 20. کرایب، یان. (1389). نظریه اجتماعی کلاسیک (مترجم: شهناز مسمیپرست). تهران: آگه. 21. لبخندق، محسن. (1394). تبیین فرآیند تکوین و تحول فرهنگ با تأکید بر حکمت صدرایی (استاد راهنما: حمید پارسانیا). رساله دکتری، قم: دانشگاه باقرالعلوم(ع). 22. مطهری، مرتضی. (1385). کلیات علوم اسلامی (ج3). منطق- فلسفه. تهران: صدرا. 23. هوسرل، ادموند. (1372). ایده پدیدهشناسی (مترجم: عبدالکریم رشیدیان). تهران: آموزش انقلاب اسلامی. 24. هوسرل، ادموند. (1381). تأملات دکارتی (مقدمهای بر پدیدهشناسی) (مترجم: عبدالکریم رشیدیان). تهران: نشر نی. 25. Schutz, Alfred. (1967). The Phenomenology of the Social World, Translated by GEORGE WALSH and all III, Northwestern University, USA.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 593 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 218 |