آمار

تعداد نشریات54
تعداد شماره‌ها2,388
تعداد مقالات34,316
تعداد مشاهده مقاله12,995,416
تعداد دریافت فایل اصل مقاله5,706,826
محبی, علی ظفر, خیری, حسن. (1400). نقش تعیّن اجتماعی در تفسیر. اسلام و مطالعات اجتماعی, 9(شماره3(پیاپی35)), 108-137. doi: 10.22081/jiss.2022.59597.1740
علی ظفر محبی; حسن خیری. "نقش تعیّن اجتماعی در تفسیر". اسلام و مطالعات اجتماعی, 9, شماره3(پیاپی35), 1400, 108-137. doi: 10.22081/jiss.2022.59597.1740
محبی, علی ظفر, خیری, حسن. (1400). 'نقش تعیّن اجتماعی در تفسیر', اسلام و مطالعات اجتماعی, 9(شماره3(پیاپی35)), pp. 108-137. doi: 10.22081/jiss.2022.59597.1740
محبی, علی ظفر, خیری, حسن. نقش تعیّن اجتماعی در تفسیر. اسلام و مطالعات اجتماعی, 1400; 9(شماره3(پیاپی35)): 108-137. doi: 10.22081/jiss.2022.59597.1740

نقش تعیّن اجتماعی در تفسیر

اسلام و مطالعات اجتماعی
مقاله 4، دوره 9، شماره3(پیاپی35)، دی 1400، صفحه 108-137    اصل مقاله (418.41 K)
نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jiss.2022.59597.1740
نویسندگان
علی ظفر محبی* 1، 2؛ حسن خیری3
1دانشجوی دکتری قرآن و علوم اجتماعی مجتمع عالی علوم انسانی جامعه المصطفی
2، قم، ایران
3دانشیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران.
تاریخ دریافت: 07 دی 1399،  تاریخ بازنگری: 30 اردیبهشت 1400،  تاریخ پذیرش: 12 دی 1400 
چکیده
نگاهی هرچند گذرا به کتب مختلف تفسیری، گویای این واقعیت انکارناپذیر است که هر یک از آنها با گرایش، روش‌ و دیدگاه‌ خاصی تدوین یافته‌اند و این امر سبب فاصله و اختلاف معنادار میان این تفاسیر گردیده است؛ به‌گونه‌ای که در برخی موارد تفسیرهای صورت‌گرفته از یک آیه، در مقابل هم قرار داشته و با همدیگر متناقض می‌باشند. پرسش اصلی این است که چه عاملی باعث چنین اختلاف تفسیری گردیده است؟ این تحقیق، مبتنی بر یکی از پارادایم‌های مطرح‌شده در بحث «تعیین اجتماعی معرفت» و نیز بهره‌گیری از نظریه اعتباریات، همچنین استفاده از روش تحلیلی-توصیفی؛ سعی در اثبات این فرضیه دارد که اختلاف و تفاوت دیدگاه‌ها در تفسیر، متأثر از تعیّن‌های اجتماعی است. به‌عبارت دیگر، برداشت‌های تفسیری متأثر از شرایط، زمینه‌ها و واقعیت‌های‌ اجتماعی جامعه مفسِّر است. از این‌رو ضمن پرداختن به مباحث نظری، موضوعاتی نیز گواه بر تأثیرپذیری تفسیر از تعین اجتماعی بیان شده است.
کلیدواژه‌ها
تعیُّن؛ تعیُّن اجتماعی؛ تفسیر؛ پیش‌فرض‌های مفسر
موضوعات
تمرکز محتوایی بر مباحث فرهنگی و اجتماعی معطوف به حوزه دین؛
عنوان مقاله [English]
The Role of Social Determination in Interpretation
نویسندگان [English]
alizafar mohebbi1، 2؛ hasan khairi3
1. PhD student in Qur'an and Social Sciences, Higher Complex of Humanities, Al-Mustafa University, Qom, Iran (Corresponding Author)
2. PhD student in Qur'an and Social Sciences, Higher Complex of Humanities, Al-Mustafa University, Qom, Iran (Corresponding Author)
3Associate Professor, Department of Sociology, Islamic Azad University, Qom, Iran
چکیده [English]
A brief look at the various interpretation (of the Qur'an) books indicates the undeniable fact that each of them has been compiled with a specific tendency, method and point of view, and this has posed a significant distance and difference between these interpretations. In some cases, the interpretations of a verse are opposition and contradictory. The main question is what has caused such a difference of interpretation? The present study is based on one of the paradigms proposed in the issue of "social determination of knowledge" and also the use of the theory Conventions (I’tibariat), and uses an analytical-descriptive method. The paper seeks to prove the hypothesis that differences in views on interpretation are influenced by social determinations. In other words, interpretive impressions are influenced by the conditions, contexts, and social realities of the interpreter society. Therefore, while addressing with theoretical issues, also some issues have been proved to be affected by the interpretation of social determination.
کلیدواژه‌ها [English]
Determination, social determination, interpretation, interpreter's presuppositions
مراجع
* قرآن کریم

  1. ابن عربی، محمد بن عبدالله. (1408ق). احکام القرآن (ج4، محقق: علی محمد البجاوی). بیروت: دارالجیل.
  2. اژدری‌زاده، حسین. (1382). تعین اجتماعی معرفت‌های وحیانی در اندیشۀ علامه طباطبایی. مجله روش‌شناسی علوم انسانی، (35)، صص 110-134.
  3. اژدری‌زاده، حسین. (1397). مبانی تعین فرهنگی اجتماعی معرفت در المیزان. مجله معرفت فرهنگی اجتماعی،10(1) صص 39-52.
  4. اشعری، سعد بن ‌عبدالله. (1341). المقالات و الفرق (مصحح: محمدجواد مشکور). تهران: انتشارات عطایی.
  5. الالوسی، علی. (۱۴۰۵ق). الطباطبایی و منهجه فی تفسیر المیزان (ج1). تهران: سازمان تبلیغات.
  6. ایازی، محمدعلی. (۱۳۷۶). قرآن و تفسیر عصری (ج1). تهران: فرهنگ اسلامی.
  7. ایازی، محمدعلی. (1378). تأثیر شخصیت مفسر در تفسیر قرآن. صحیفه مبین، 2(2)،
    صص 9-43.
  8. ایازی، محمدعلی. (1389). گرایش اجتهادی و عقلی در تفسیرمن ‌وحی‌القرآن. فصلنامه پژوهش‌های قرآنی، (64)، صص 24-63.
  9. ایازی، محمدعلی. (1414ق). المفسرون‌: حیاتهم‌ و منهجهم‌. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مؤسسه چاپ و نشر.
  10. توکل، محمد. (1370). جامعه‌شناسی علم. تهران: علمی-فرهنگی.
  11. جمعی از نویسندگان مجله حوزه. (۱۳۷۵). سید جمال، جمال حوزه‌ها (ج1). قم: بوستان کتاب.
  12. جولد تسیهر، اجنتس. (۱۳۷۴ق). مذاهب التفسیر الاسلامی (مترجم: عبدالحلیم النجار). القاهرة: مکتبة الخانجی.
  13. خان‌محمدی، کریم. (1386). تعین اجتماعی مشارکت سیاسی زنان در اندیشه معاصرتشیع. فصلنامه شیعه‌شناسی، (18)، صص 37-66.
  14. دینوری، احمد بن ‌داود. (1368). اخبار الطوال (مترجم: محمود مهدوی دامغانی، چاپ سوم) تهران: نشر نی.
  15. ذهبی، محمدحسین. (1409ق). التفسیر والمفسرون (ج2). قاهره: مکتبة وهبۀ.
  16. راغب اصفهانی.حسین.(1412ق). المفردات فی غریب القرآن. دمشق بیروت: دارلعلم الدار الشامیه.
  17. ربانی گلپایگانی، علی. (1377). فرق و مذاهب کلامی (چاپ اول). قم: مرکز جهانی علوم اسلامی.
  18. رشید رضا. (۱۳۷۳ق). تفسیر المنار (ج1، 3، 4، 5 و11). قاهره: دارالمنار.
  19. رضایی، محمدعلی. (1382). درسنامه روش‌ها و گرایش‌های تفسیری. قم: مرکز جهانی ‌علوم ‌اسلامی.
  20. رضایی، محمدعلی. (1383). درآمد بر تفسیر علمی قرآن. قم: اسوه.
  21. رضایی، محمدعلی. (1385). منطق تفسیر قرآن. قم: مرکز جهانی علوم اسلامی.
  22. رئیس‌کرمی، علی. (۱۳۸۲). سید جمال الدین و همبستگی جهان اسلام (ج۱). زاهدان: نهاد نمایندگی رهبری.
  23. زبیدی، مرتضی. (1414ق). تاج العروس من جواهر القاموس (ج7). بیروت: دارالفکر.
  24. سید قطب، سید بن قطب بن ابراهیم. (۱۴۰۰ق). فی ظلال القرآن (ج1). قاهره: دارالشروق.
  25. الشرقاوی، عفت محمد. (۱۹۷۶م). لفکر الدینی فی مواجهة العصر. بی‌جا: مکتبة الشباب.
  26. شریف، محمد ابراهیم. (۱۴۰۲ق). اتجاهات التجدید (ج1). قاهره: دارالتراث.
  27. طالقانی محمود. (۱۳۵۰). پرتوی از قرآن (ج2). تهران: شرکت سهامی انتشار.
  28. طباطبایی، سیدمحمدحسین. (1374). ترجمه تفسیر المیزان (ج1، 4، 8، 9 و 13، مترجم: محمدباقر موسوی همدانی). قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
  29. طباطبایی، سیدمحمدحسین. (1390). اصول فلسفه و روش رئالیسم (ج2). قم: صدرا.
  30. طباطبایی، سیدمحمدحسین. (1417ق). المیزان فی تفسیر القرآن (ج4 و 6). قم: جامعه مدرسین.
  31. طبرسی، فضل بن حسن. (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن (ج3). تهران: ناصر خسرو.
  32. العک، خالد عبدالرحمن. (1388ق). اصول التفسیرلکتاب الله المنیر. دمشق: مطبعۀ فارابی.
  33. علیزاده، عبدالرضا؛ کافی، مجید و اژدری‌زاده، حسین. (۱۳۸۳). جامعه‌شناسی معرفت: جستاری در تبیین رابطۀ ساخت و کنش اجتماعی و معرفت بشری. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  34. فاضل مقداد (سیوری)، جمال‌الدین مقداد بن عبدالله. (۱۴۲۲ق). کنزالعرفان. (ج1، مصحح: عبدالرحیم عقیقی بخشایشی). قم: مکتب نوید اسلام.
  35. فخرالدین رازی، محمد. (1420ق). مفاتیح الغیب (تفسیر الکبیر) (ج10). بیروت: دارالاحیاء تراث العربی.
  36. فخری، ماجد. (1372). سیر فلسفه در جهان اسلام (چاپ اول). تهران: انتشارات نشر دانشگاهی.
  37. فضل الله، محمدحسین. (۱۴۱۹ق). تفسیر من وحی القرآن (ج7). بیروت: انتشارات دارالملاک.
  38. کافی، مجید. (1394). نقش تعینات اجتماعی در فقه مکتب امام صادق علیه السلام. پایگاه اینترنتی کاروان صادقیه https://karevansadeghiye.ir.
  39. گلدزهیر، اگناز. (1995م). مذاهب التفسیر الاسلامی (مترجم: عبدالحلیم النجار). مصر: مکتبة الخانجی.
  40. مغنیه، محمدجواد. (۱۹۸۱م). التفسیر الکاشف (ج1). بیروت: دارالعلم للملایین.
 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 528
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 165


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب