آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,556 |
| تعداد مقالات | 36,224 |
| تعداد مشاهده مقاله | 16,324,721 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,388,763 |
تبیین، بررسی و نقد اندیشۀ دینی کانت | ||
| نقد و نظر | ||
| مقاله 5، دوره 18، شماره 71، مهر 1392، صفحه 88-108 اصل مقاله (922.44 K) | ||
| نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
| نویسنده | ||
| حسن مهرنیا | ||
| استادیار دانشگاه تهران پردیس فارابی. | ||
| تاریخ دریافت: 12 آبان 1394، تاریخ پذیرش: 12 آبان 1394 | ||
| چکیده | ||
| یکی از مهمترین مباحث مطرح در طول تاریخ تفکر بشری، مقولۀ دین و یکی از تأثیرگذارترین فیلسوفان در تفکر غرب ایمانوئل کانت است. کانت در بسیاری از حوزههای دانش بشری، از جمله حوزه دین تأثیرگذار بوده است. پس از وی از آرای دینی او تفسیرهای گوناگونی شده است که برخی از این برداشتها با سوء فهمهایی نیز همراه بوده است. نویسنده در این مقاله با بررسی دقیق نظام فکری- فلسفی کانت بر آن است که تفکر دینی وی در مجموع دارای دو مرحلۀ سلبی و ایجابی است. او در نقد اول و تمهیدات که دیدگاه معرفتشناسانۀ خود را ارائه میدهد و در پی محدودکردن عقل است تا بهزعم خویش جایی برای دین باز کرده باشد، دیدگاه سلبی خود را عرضه کرده و مفاهیم اساسی خدا، نفس و اراده را در حوزۀ عقل نظری اثباتناپذیر میداند، اما در نقد دوم با گرایش به سمت اخلاق و اولویتبخشی به آن، با ارائه دیدگاه ایجابی خود، دین را تابع اخلاق قرار میدهد؛ اندیشهای که راه را به سمت سکولاریسم گشوده و تعطیلی عقل و خردورزی را در پی داشته است. از اینرو، نویسنده کوشیده است ضمن نشاندادن مبانی نادرست فکری که او را به نقد دین واداشته است، ضعفهای نظریه دینی کانت را نیز بررسی کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| دین؛ اخلاق؛ عقل نظری؛ عقل عملی؛ الهیات و خدا | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| An Examination of Kant's Religious Thought | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hassan Mehrnia | ||
| چکیده [English] | ||
| One of the most important issues throughout the history of human thought is religion, and one of the most influential philosophers in the Western tradition is Imanuel Kant. Kant has been influential in many fields, including religion. His religious views have been interpreted in ways that have sometimes been surrounded with misunderstandings. In this paper I will review Kant's philosophical system, showing that his religious thought has two stages: negative and positive. In the First Critique and Prolegomena, Kant presents his epistemological view and seeks to limit the scope of reason in order to find room for religion-this is the negative stage at which he takes the basic notions of God, soul and will to be unprovable by reason, but in the Second Critique, Kant concerns himself with morality-this is the second stage at which he subjects religion to morality. This approach, in my view, has led him to secularism and the suspension of reason in religious matters. Thus, I seek to undermine the principles on which he criticized religion. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Religion, Morality, Theoretical Reason, Practical Reason, theology, God | ||
| مراجع | ||
|
1. قرآن کریم. 2. جوادی آملی، عبدالله (1375)، فلسفۀ دین، تبیین برهانها اثبات خدا، قم: مرکز نشر اسراء. 3. پلانتینگا، الوین (1376)، فلسفۀ دین، خدا، اختیار و شر، ترجمه: محمد سعیدیمهر، قم: مؤسسه فرهنگی طه. 4. کانت، ایمانوئل (1362)، سنجش خرد ناب، ترجمه: ادیب سلطانی، تهران: انتشارات امیرکبیر. 5. ــــــــــــــ (1381)، دین در محدودۀ عقل تنها، ترجمه: منوچهر صانعی درهبیدی، تهران: انتشارات نقش و نگار. 6. ــــــــــــــ (1367)، تمهیدات: مقدمهای برای هر مابعدالطبیعه آینده، ترجمه و شرح: غلامعلی حداد عادل، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. 7. کاپلستون، فردریک (1360)، کانت، ترجمه: منوچهر بزرگمهر، تهران: انتشارات علمی و مرکز نشر دانشگاهی. 8. کورنر، اشتفان (1380)، فلسفۀ کانت، ترجمه: عزت الله فولادوند، تهران: انتشارات خوارزمی. 9. گیسلر، نورمن ای. (1375)، فلسفۀ دین، ترجمه: حمیدرضا آیت اللهی، ج 1، تهران: انتشارات حکمت. 10. مصباح، محمدتقی (1386)، دروس فلسفۀ اخلاق، قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی. 11. مطهری، مرتضی (1390)، فلسفه اخلاق، تهران: انتشارات صدرا. 12. احدیشعار، سید محمدمهدی (1384)، «نقادی دین در تفکر دینی کانت»، سروش اندیشه، ش 12 و 13. 13. تمیمی، رقیه (1383)، «دین و دینداری از دیدگاه کانت»، مقالات همایش بین المللی دویست سال پس از کانت، حمیدرضا آیت اللهی و حسین کلباسی اشتری، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی. 14. کانت، ایمانوئل (1374)، گفتار در اخلاق، ترجمه: منوچهر صانعی درهبیدی، ارغنون، ش 5 و6. 15. کریچلو، هارولد، ای. (1378)، «مقایسه دیدگاههای فلسفی کانت و هگل دربارۀ دین»، ترجمه: عبدالعلی دستغیب، نامۀ فلسفه، ش 7. 16. Dudleg, Will & Engelhard Kristina (2011), Immanuel Kant, Key Concepts, Acumen publisher. 17. Guyer, Paul (1992), The cambridge Companion to Kant, Cambridge University Press. 18. Kant, Immanuel (1929), Critique of Pure Reason, Norman Kemp Smith (ed.), New York: Macmillan Company. 19. ________ (1997), Lectures on Metaphysics, Trans & Karl Ameriks (eds.), University of Notredame, Cambridge University press. 20. ________ (1988), Religion withing Boundaries of mere Reason,trans by Allen Wood, Cambridge university press. 21. Norman Kemp, Smith (1964), Immanuel Kant’s critique of Pure Reason, Macmillian & Company Limited. 22. Plantinga, Alvin (2010), “Extract From The Ontological Argument, ” Philosophy Of Religion, William J. Wainwright (ed.), London & New York: Routledge. 23. Wainwright J. William (2010), Philosophy of Religion, vol 2, London & New York: Routledge. 24. Ward, Keith (1992), Kant’s teleological Ethic, From Critical Assessmemts, ImmanuelKant, Ruth Chadwich (ed.), London & NewYork: Routledge. 25. Wood Allen & Giovaanni George (1996), Immanuel Kant, Religion and Rational theology, Cambridge University press.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,637 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 678 |
||