آمار
| تعداد نشریات | 48 |
| تعداد شماره‌ها | 2,293 |
| تعداد مقالات | 33,216 |
| تعداد مشاهده مقاله | 11,836,573 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,020,027 |
حذف غایتاندیشی از شناخت طبیعت در فرایند تاریخی علم طبیعی | ||
| فصلنامه علمی پژوهشی آیین حکمت | ||
| دوره 13، تابستان 1400 _ مسلسل 48، مرداد 1400، صفحه 69-94 اصل مقاله (690.72 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/pwq.2022.72051 | ||
| نویسندگان | ||
| یارعلی کرد فیروزجائی1؛ مهدی مشکی* 2 | ||
| 1استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) | ||
| 2مربی و عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)- نویسنده مسئول ) | ||
| تاریخ دریافت: 31 خرداد 1400، تاریخ بازنگری: 31 تیر 1400، تاریخ پذیرش: 14 مهر 1400 | ||
| چکیده | ||
| در مغرب زمین علم که در زمان پیشامدرن غایتاندیش بود و شناخت غایت از مهمترین ارکان آن تلقی میگردید در یک تحول معرفتی، نهتنها ضرورت غایتاندیشی از شناخت طبیعت انکار شد، بلکه مانع رشد علم و شکوفایی تجربه بشری دانسته شد و درنتیجه شناخت غایت از دستور کار عالمان علم طبیعی کنار گذاشته شد. درباره علم مدرن سه مسئله قابل طرح است: 1- تفاوت مبنایی علم پیشامدرن و پسامدرن و اینکه علم مدرن ادامه علم گذشته نیست، بلکه تفاوت ریشهای با آن دارد. علم مدرن بر خلاف علم پیش از ظهور مدرنیته غایتگریز است. 2- نتایج تخریبی و فسادآور علم مدرن (غایتگریز). 3- نیاز علوم طبیعی به دین و وحی در شناخت غایات موجودات. این مقاله عهدهدار بررسی مسئله اول است و با روش تحلیلی- توصیفی به تحلیل و بررسی فرایند تحول علم در حذف غایتاندیشی میپردازد. از نظر این مقاله علم طبیعی که در آغاز هدفش شناخت حقیقت و موضوعش با اندیشه غایی همراه بود، با ورود اندیشه مدرن و در یک فرایند تاریخی هدف و موضوعش تغییر کرد. بانیان علم مدرن هدف علم را بسط تسلط انسان بر طبیعت و موضوع آن را طبیعت بدون غایت دانستند. اندیشه تسلط بر طبیعت و غایتگریز با نوشتههای راجر بیکن در قرن سیزدهم آغاز شد و با نظریات گالیله، فرانسیس بیکن، دکارت و نیوتن در قرن شانزده و هفده تکمیل گردید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| طبیعت؛ علت غایی؛ علم دینی؛ علم سکولار؛ غایت‌شناسی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Omitting Teleological Thought from Natural Science in Its Historical Process | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Yarali Kord Firuzjaei1؛ Mahdi Meshki2 | ||
| 1Associate professor, Baqir al-Olum University | ||
| 2Teacher and member of board, Imam Khomeini Education and Research Institute | ||
| چکیده [English] | ||
| Science, which was teleological in pre-modern times and knowing the end was considered one of its most important pillars, in an epistemological evolution, not only the necessity of teleological state of science was denied, but it has been viewed also as a hindrance against the progress of science and the flourishing of human experience. The attitude led to omitting teleology from the field. Three issues can be raised about modern science: 1- The fundamental difference between pre-modern science and that of postmodern and that modern science as the latter is not teleological contrary to the former. 2- The destructive and corrupting results of modern science. 3- The need of natural sciences to religion and revelation for perceiving the ends of beings. This article, using an analytical-descriptive method, is responsible for examining the first issue and analyzes and examines the process of evolution of science with regard to the omission mentioned. According to this article, natural science, which at the beginning of its goal was to know the truth and its subject was associated with the ultimate thought, changed its purpose and subject with the introduction of modern thought and in a historical process. The founders of modern science considered the purpose of science as increasing human domination over the endless nature. The ideas of man`s dominating nature and of the endless nature began with the writings of Roger Bacon in the thirteenth century and was completed by the theories of Galileo, Francis Bacon, Descartes and Newton in the sixteenth and seventeenth centuries | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Nature, Ultimate Cause, Religious Science, Secular Science, Teleology | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 254 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 152 |
||