آمار

تعداد نشریات46
تعداد شماره‌ها2,165
تعداد مقالات31,880
تعداد مشاهده مقاله9,415,420
تعداد دریافت فایل اصل مقاله4,172,177
نورمحمدی نجف آبادی, یحیی, نورمحمدی نجف آبادی, محمدرضا, حاجیان, اکرم. (1401). گونه‌شناسی روایات تفسیری امام علی( علیه السلام) با تأکید بر تفسیر روایی نورالثقلین. اسلام و مطالعات اجتماعی, 4(1), 64-97. doi: 10.22081/jqss.2022.62618.1154
یحیی نورمحمدی نجف آبادی; محمدرضا نورمحمدی نجف آبادی; اکرم حاجیان. "گونه‌شناسی روایات تفسیری امام علی( علیه السلام) با تأکید بر تفسیر روایی نورالثقلین". اسلام و مطالعات اجتماعی, 4, 1, 1401, 64-97. doi: 10.22081/jqss.2022.62618.1154
نورمحمدی نجف آبادی, یحیی, نورمحمدی نجف آبادی, محمدرضا, حاجیان, اکرم. (1401). 'گونه‌شناسی روایات تفسیری امام علی( علیه السلام) با تأکید بر تفسیر روایی نورالثقلین', اسلام و مطالعات اجتماعی, 4(1), pp. 64-97. doi: 10.22081/jqss.2022.62618.1154
نورمحمدی نجف آبادی, یحیی, نورمحمدی نجف آبادی, محمدرضا, حاجیان, اکرم. گونه‌شناسی روایات تفسیری امام علی( علیه السلام) با تأکید بر تفسیر روایی نورالثقلین. اسلام و مطالعات اجتماعی, 1401; 4(1): 64-97. doi: 10.22081/jqss.2022.62618.1154

گونه‌شناسی روایات تفسیری امام علی( علیه السلام) با تأکید بر تفسیر روایی نورالثقلین

مطالعات علوم قرآن
دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 11، فروردین 1401، صفحه 64-97  XML اصل مقاله (2.2 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jqss.2022.62618.1154
نویسندگان
یحیی نورمحمدی نجف آبادی email 1؛ محمدرضا نورمحمدی نجف آبادی2؛ اکرم حاجیان3
1استادیار گروه معارف اسلامی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران
2دانشیار گروه معارف، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، شهرکرد، ایران.
3طلبه سطح سه مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآن فاطمه الزهراء÷ خمینی‌شهر. ایران.
تاریخ دریافت: 15 آذر 1400،  تاریخ بازنگری: 30 خرداد 1401،  تاریخ پذیرش: 18 خرداد 1401 
چکیده
امام علی (علیه السلام) به‌عنوان امام‌المفسرین از بزرگ‌ترین و مقدم‌‌ترین مفسران بزرگ قرآن کریم است. روایات فراوانی درباره قرآن کریم و تفسیر آیات از حضرت علی(علیه السلام) در منابع روایی و تفسیری، از جمله تفسیر ارزشمند نور الثقلین نقل شده است. با توجه به تعدد این روایات، این پرسش مطرح می‌شود که آیا همه این روایات یکسان هستند یا گونه‌های مختلف‌اند. با بررسی روایات تفسیری نقل‌شده از امام علی(علیه السلام) روشن می‌‌گردد روایات آن حضرت(علیه السلام) درباره آیات قرآن از گونه‌های مختلفی برخوردار است و کارکردهای گوناگونی در روایات تفسیری حضرت علی (علیه السلام ) قابل مشاهده است. ملاحظه و توجه به گونه‌‌های روایات تفسیری امام علی(علیه السلام)، نقش قابل توجهی در تسهیل و فزونی بهره‌‌گیری از این روایات در فهم محتوا و مفاد آیات شریفه قرآن کریم دارد، بلکه در پاره‌ای موارد، عدم توجه به تفاوت گونه‌‌ها و اختلاف کارکردها در روایات تفسیری، سبب اشتباه در فهم و تفسیر آیات قرآن می‌شود. آنچه با روش توصیفی - تحلیل از بررسی گونه‌‌های روایات تفسیر امام علی(علیه السلام) با تأکید بر تفسیر نور الثقلین به‌دست آمد، عبارت‌اند از: ترسیم فضای نزول، ایضاح لفظی، ایضاح مفهومی، تفسیر عقلی، تفسیر فقهی، تفسییر علمی و تجربی، تفسیر عملی، تفسیر تمثیلی، تفسیر متشابهات، تبیین اشارات، تفسیر رویدادی، تفسیر قرآن به قرآن.
کلیدواژه‌ها
گونه‌‌شناسی؛ روایات؛ امام علی( علیه السلام)؛ تفسیر نورالثقلین؛ روایات تفسیری
عنوان مقاله [English]
Typology of Imam Ali interpretive Narrations with Emphasis on Narrative Interpretation of Noor al-Thaqalain
نویسندگان [English]
Yahya Noormohammadi NajafAbadi1؛ Mohammad Reza Noormohammadi NajafAbadi2؛ Akram hajian3
1. Assistant Professor, Department of Islamic Education, Faculty of Literature and Humanities, Malayer University, Malayer, Iran
2Associate Professor, Department of Education, School of Medicine, Shahrekord University of Medical Sciences, Shahrekord, Iran.
3. Islmaic Seminary Student in level three, at Specialized Center for the Interpretation and Sciences of the Qur'an, Fatemeh Al-Zahra Khomeini Shahr. Iran.
چکیده [English]
Imam Ali as the Imam of the interpreters is one of the greatest and foremost great commentators of the Holy Qur'an. Many narrations about the Holy Qur'an and the interpretation of verses from Imam Ali have been narrated in narrative and interpretive sources, including the valuable interpretation of Noor al-Thaqalain. Given the multiplicity of these narrations, the question arises as to whether all of these narrations are the same or different types. Through examining the interpretive narrations narrated from Imam Ali, it becomes clear that the narrations of that Imam about the verses of the Qur'an are of different types and various functions can be seen in the interpretive narrations of the Imam. Considering the types of interpretive narrations of Imam Ali has a significant role in facilitating and increasing the use of these narrations in understanding the content and meanings of the verses of the Holy Quran. Rather, in some cases, not paying attention to the differences in types and functions in interpretive narrations leads to misunderstanding and misinterpretation of Qur'anic verses. What has been achieved by the descriptive-analytical method of examining the types of narrations of Imam Ali's interpretation with emphasis on Noor al-Thaqalain interpretation include illustrating the space of revelation, verbal clarification, conceptual clarification, rational interpretation, jurisprudential interpretation, scientific and experimental interpretation, practical interpretation, allegorical interpretation, interpretation of Mutashabih verses, explanation of allusions, event interpretation, interpretation of Qur'an to Qur'an.
کلیدواژه‌ها [English]
Typology, narrations, Imam Ali, Tafsir Noor al-Thaqalain, interpretive narrations.  
مراجع
* قرآن کریم

  1. ابن‌‌بابویه قمی، محمد بن ‌‌علی. (1401ق). من لا یحضره الفقیه. بیروت: دارالتعارف.
  2. ابن‌‌بابویه قمی، محمد بن ‌‌علی. (1405ق). کمال الدین و تمام النعمة. قم: موسسه نشر
    اسلامی.
  3. ابن‌‌بابویه قمی، محمد بن‌‌ علی. (1408ق). علل الشرائع. بیروت: داراحیاء التراث العربی.
  4. ابن‌‌بابویه قمی، محمد بن‌‌ علی. (1414ق). الخصال (چاپ چهارم). قم: موسسه نشر اسلامی.
  5. ابن‌‌بابویه قمی، محمد بن‌‌ علی. (بی‌‌تا). التوحید. قم: موسسه نشر اسلامی.
  6. ابن‌‌فارس، احمد. (1390). ترتیب مقاییس اللغه (چاپ دوم). قم: پژوهشگاه حوزه ودانشگاه.
  7. بابایی، علی‌اکبر؛ عزیزی‌کیا، غلامعلی؛ روحانی‌راد، مجتبی و رجبی، محمود. (1379). روش‌شناسی تفسیر قرآن. تهران: سمت.
  8. تقوی دهاقانی، حسین. (1381). روش‌‌شناسی اهل‌‌بیت^ در تفسیر، تاویل و تطبیق قرآن. قم: موسسه فرهنگ منهاج.
  9. جلالی کندری، سهیلا؛ امینی، فریده. (1393). گونه‌‌شناسی روایات امام حسن مجتبی (علیه السلام)در تفسیر قرآن کریم. فصلنامه علمی پژوهشی حدیث، 6(11)، ص 252.
  10. جوادى آملى، عبداللّه. (1378). تفسیر تسنیم. قم: مرکز نشر اسراء.
  11. جوادی آملی، عبدالله. (1386). قرآن در قرآن (چاپ هفتم). قم: مرکز نشر اسراء.
  12. جوان آراسته، حسین. (1383). درسنامه علوم قرآنی (چاپ یازدهم). قم: بوستان کتاب.
  13. حرّعاملی، محمد بن‌‌الحسن. (1416ق). تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه. قم: مؤسسة آل‌‌البیت(علیها السلام) لإحیاء‌‌التراث.
  14. خوئى، ابوالقاسم؛ هاشم‌‌زاده هریسى، نجمى. (1382). بیان در علوم و مسائل کلى قرآن. تهران: وزارت ارشاد.
  15. دیاری بیدگلی، محمدتقی.(1391). آسیب‌‌شناسی روایات تفسیری. تهران: سمت.
  16. راغب اصفهانى، حسین بن محمد. (1412ق). المفردات فی غریب القرآن. دمشق، بیروت‏: دارالعلم الدار الشامیة.
  17. رامیار، محمود. (1369). تاریخ قرآن (چاپ سوم). تهران: امیرکبیر.
  18. راوندی، سعید بن‌‌عبدالله. (1409ق). الخرائج و الجرائح. قم: موسسه الامام المهدی(علیه السلام).
  19. رجبى، محمود. (1383). روش تفسیر قرآن. قم: پژوهشکده حوزه و دانشگاه.
  20. رستم‌‌نژاد، مهدی. (1388). گونه‌‌شناسی روایات تفسیری. مجله حسنا، (شماره1)، ص 12.
  21. رستم‌‌نژاد، مهدی. (1390). پژوهشی تطبیقی در روایات تفسیری فریقین. قم: مرکز بین‌‌المللی ترجمه و نشر المصطفی(صلی الله علیه وآله وسلم).
  22. رستمى، على‌‌اکبر. (1380). آسیب‌‌شناسى و روش‌‌شناسى تفسیر معصومان:. رشت: کتاب مبین.
  23. رضائى اصفهانى، محمدعلى. (1390). درسنامه روش‌های تفسیر قرآن (منطق تفسیر قرآن). قم: مرکز بین‌‌المللی ترجمه و نشر المصطفی(صلی الله علیه وآله وسلم).
  24. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر. (1364). الاتقان فی علوم القرآن. قم: انتشارات منشورات رضی، بیدار.
  25. شوشتری، نورالله. (1409ق). احقاق الحق و إزهاق الباطل، مقدمه آیت الله مرعشی نجفی(ره) قم: کتابخانه عمومی آیت‌الله‌ مرعشی نجفی(ره).
  26. طالقانى، عبدالوهاب. (1361). علوم قرآنى. قم: دارالقرآن الکریم.
  27. طباطبایى، سیدمحمدحسین. (1374). المیزان فى تفسیر القرآن (چاپ پنجم). قم: دفتر انتشارات اسلامى.
  28. طبرسى، فضل بن‌‌حسن. (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن (چاپ سوم). تهران: انتشارات ناصر خسرو.
  29. طبرسی، ابی‌‌منصور احمد بن ‌‌علی. (1403ق). الاحتجاج. مشهد: نشر المرتضی.
  30. عروسى حویزى، عبدعلى بن‌‌جمعه. (1391). ترجمه تفسیر نورالثقلین (مترجم: عبدالرحیم عقیقی بخشایشی و دیگران، چاپ سوم). قم: دفتر نشر نوید اسلام.
  31. علوى‌مهر، حسین. (1384). روشها و گرایشهاى تفسیرى. قم: مرکز جهانى علوم اسلامى.
  32. عیاشى، محمد بن ‌‌مسعود. (1380). تفسیر عیاشی. تهران: چاپ خانه علمیه.
  33. فیض کاشانى، محسن. (1388). ترجمه تفسیر صافى (مترجمان: عبد الرحیم عقیقی بخشایشی و دیگران، چاپ ششم). قم: دفتر نشر نوید اسلام.
  34. قرشى، سیدعلى‌‌اکبر. (1371). قاموس قرآن (چاپ ششم). تهران: دارالکتب الإسلامیه.
  35. قمى، على بن ‌‌ابراهیم. (1367). تفسیر قمی (محقق: سیدطیب موسوى جزایرى، چاپ چهارم). قم: دار الکتاب.
  36. کلینی، یعقوب. (1362). روضه کافی (محققان: على‌‌اکبر غفاری و محمد آخوندی، چاپ چهارم). تهران: دارالکتب الاسلامیه.
  37. مجلسی، محمدباقر. (1403ق). بحارالانوار الجامعه لدرر اخبار الائمة االطهار. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  38. محمدی ری‌‌شهری، محمد. (1394). درآمدی بر تفسیر جامع روایی (چاپ دوم). قم: دارالحدیث.
  39. مسعودی، عبدالهادی. (1395). تفسیر روایی جامع. قم: موسسه فرهنگی دارالحدیث.
  40. معرفت، محمدهادى. (1379). تفسیر و مفسران (مترجمان: خیاط و نصیرى). قم: مؤسسه فرهنگى التمهید.
  41. معرفت، محمدهادى.(1381). علوم قرآنى (چاپ چهارم). قم: موسسه فرهنگى التمهید.
  42. معرفت، محمدهادی. (1385). التفسیر و المفسّرون فی ثَوبِه القَشیب. مشهد: الجامعه الرضویه للعلوم الاسلامیه.
  43. مفید، محمد بن محمد بن النعمان العکبری. (1413ق). الارشاد فی معرفه حجج الله. قم: موسسه آل‌‌بیت(علیها السلام).
  44. مهدوی‌راد، محمدعلی. (1382). آفاق تفسیر، مقالات و مقولاتی در تفسیرپژوهی. تهران: هستی نما.
  45. مهریزی، مهدی. (1389). روایات تفسیری شیعه؛ گونه‌‌شناسی و حجیت. مجله علوم حدیث، 15(1)، ص 11.
  46. مؤدب، سیدرضا. (1390). مبانى تفسیر قرآن (چاپ دوم). قم: انتشارات دانشگاه قم.
  47. ناصح، علی‌‌احمد. (1387). اعتبار و کاربرد روایات تفسیری. قم: بوستان کتاب.
  48. نقى‌‌پورفر، ولى‌الله. (1381). پژوهشى پیرامون تدبر در قرآن (چاپ چهارم). تهران: اسوه‏.
  49. وحدتی شبیری، زینب. (1392). تحلیل گونه‌‌شناسی روایات تفسیری معصومین. فصلنامه علمی -پژوهشی اطلاع‌رسانی (حدیث اندیشه)، (شماره 15)، ص 180.

 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 245
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 92