دانشجوی دکتری رشته علوم قرآن و حدیث، دانشگاه قرآن و حدیث قم
تاریخ دریافت: 22 آذر 1400،
تاریخ بازنگری: 22 بهمن 1400،
تاریخ پذیرش: 23 بهمن 1400
چکیده
مفسّران در طول چهارده قرن پس از نزول قرآن، معانی مختلفی برای واژه «أسماء» در آیه 31 سوره بقره بیان کردهاند. گروهی آن را بهمعنای «نامها و علامات اشیاء یا مخلوقات» گرفتهاند، گروهی دیگر به ضمایر موجود در آیه مثل «هُم» (در عَرَضَهُم) و «هؤلاء» توجه نمودهاند و آن را به «نامهای فرشتگان» یا «نامهای فرزندان آدم» معنا نمودهاند، برخی دیگر سیاق را مدّ نظر قرار داده و آن معانی را سبب برتری آدم ندانسته و «أسماء» را به «نامهای خداوند» یا «صفات الهی» معنا نمودهاند، و برخی دیگر، معانی دیگر. این نوشتار، به بررسی معنای «أسماء» در این آیه از چهار منظر میپردازد: لغت، سیاق آیات قبل و بعد، ارتباط با آیات همموضوع و احادیث مرتبط با آیه. بر این اساس، «ویژگیها» مناسبترین معنای قابل برداشت است؛ همان صفات برتری که ویژه انسان است و او را بر ملائک برتری میبخشد؛ معنایی که با ریشه لغوی هماهنگتر و با آیاتی که این واژه در آنها بهکار رفته، سازگارتر است.
The Conceptual Analysis of Asmā‘ (Names) in the Application of the Verse “And He taught Adam the Names”
نویسندگان [English]
Jalaluddin Ja’fari
Ph.D. Student of Qur’an and Hadith Sciences, Qur’an and Hadith University of Qum
چکیده [English]
During the fourteen centuries after the revelation of the Qur’an, commentators have expressed different meanings for the word asmā’ in verse 31 of Sūrat Al-Baqara. Some have taken it to mean “letters and signs of objects or creatures”; others have paid attention to the pronouns in the verse such as hum (in araḍahum) and ha’ulā’ and have interpreted it as “names of the Angels” or “names of the children of Adam”; some others have taken the context into consideration and have not considered those meanings as the cause of Adam’s superiority and have taken asmā’ as “Names of God” or “Divine Attributes”; and others have taken it by other meanings. This article examines the meaning of asmā’ in this verse from four perspectives: the word, the context of the verses before and after, the relationship with the related verses, and the hadiths related to the verse. Accordingly, “attributes” is the most appropriate meaning to be implied; i.e., the same attributes of superiority that are specific to man and make him superior to the angels; the meaning of which is more concordant with the lexical root and more compatible with the verses in which the word is used.
کلیدواژهها [English]
verse 31 of Sūrat Al-Baqara, asmā’, the meaning of ism, the instruction of asmā’, superiority of Adam, the creation of Adam
مراجع
قرآن کریم.
آقایی زاده ترابی، احمد (1396)، «تحلیل سیر اندیشه مفسّران در تفسیر «وَ عَلَّمَ آدَمَ الأسمَاءَ کُلَّها»»، پژوهشهای قرآنی، سال هشتم، شماره 32، ص7-26.
ابن أبی حاتم، عبدالرحمنبن محمد (1419ق)، تفسیر القرآن العظیم، چاپ سوم، ریاض: مکتبة نزار مصطفی الباز.
ابن بابویه (شیخ صدوق)، محمدبن علی (1378)، عیون أخبار الرضا7، تهران: نشر جهان.
ابن بابویه (شیخ صدوق)، محمدبن علی (1395ق)، کمال الدین و تمام النعمة، تهران: اسلامیه.
ابن شهر آشوب، محمدبن علی (1369)، متشابه القرآن و مختلفه، قم: بیدار.
ابن عاشور، محمد طاهر (1420ق)، التحریر و التنویر، بیروت: مؤسسة التاریخ العربی.
ابن عربی، محمدبن عبدالله (1408ق)، احکام القرآن، بیروت: دارالجیل.
ابن عربی، محمدبن علی (1410ق)، رحمة من الرحمن فی تفسیر و اشارات القرآن، دمشق: مطبعة نضر.