آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,398 |
| تعداد مقالات | 34,489 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,207,365 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,828,551 |
نقد ادله عقلی و نقلی وجوب خمس در افزایش قیمت ناشی از کاهش غیرمتعارف ارزش پول ملی | ||
| فقه | ||
| مقاله 5، دوره 29، شماره 110، تیر 1401، صفحه 127-151 اصل مقاله (613.36 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jf.2022.61574.2347 | ||
| نویسندگان | ||
| مهدی شوشتری* 1؛ سیدمحمد حیدری خورمیزی1؛ انسیه گلپایگانی2 | ||
| 1استادیار گروه فقه و مبانی حقوق دانشکده الهیات مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی، قم، ایران. | ||
| 2دانش‌آموخته سطح سه جامعةالزهراء، قم، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 23 مرداد 1400، تاریخ بازنگری: 01 خرداد 1401، تاریخ پذیرش: 23 تیر 1401 | ||
| چکیده | ||
| کاهش ارزش پول و پیامدهای آن از موضوعات مبتلابه جامعه است و فقهای امامیه درباره محاسبه این مهم در خمس نظرات متفاوتی دارند. این پژوهش به شیوه توصیفی-تحلیلی و با بررسی آثار فقهای امامیه، ادله وجوب خمس در ارتفاع قیمت سوقیه ناشی از کاهش ارزش پول ملی را احصاء نموده که عبارتند از: مثلی‌بودن پول و عدم‌جبران کاهش ارزش آن، ربابودن جبران کاهش ارزش پول، خارج‌بودن تورم از اراده طرفین، خلاف‌عدل‌وانصاف‌بودن محاسبه سقوط ارزش پول، جهالت بر میزان کاهش ارزش، خلاف‌اصل‌عملی‌بودن و خلاف‌ادله‌نقلی‌بودن محاسبه کاهش ارزش پول در خمس. نگارندگان در نقد این ادله، حفظ ارزش و قیمت پول را لازم دانسته‌اند، ربادانستن جبران کاهش ارزش پول را با مقاصد شریعت درباره ربا منافی دانسته‌اند، اراده یا عدم‌اراده را برای لزوم جبران کاهش ارزش پول مؤثر ندانسته‌اند، و برآنند که عرف نیز جبران کاهش ارزش پول را عادلانه و منصفانه می‌داند و جهالت بر مقدار کاهش ارزش پول نیز قابل‌حل است، چراکه هنگام وجود اماره نوبت به تمسک به اصول عملیه نمی‌رسد و ادله نقلیه ذکرشده قابل‌توجیه است. لذا ادله بیان‌شده بر وجوب خمس کافی نیست. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| خمس؛ تورم؛ کاهش ارزش پول؛ ارتفاع قیمت سوقیه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Critique of the Rational and Theoretical Arguments of the Obligation of Khums in the Price Increase Caused by the Abnormal Decrease in the Value of the National Currency | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mahdi Shoushtari1؛ Sayyid Mohammad Heidari Khormizi1؛ Ensieh Golpaygani2 | ||
| 1Assistant Professor, Department of Jurisprudence and Fundamentals of Law, Faculty of Theology, Shahid Mahalati Higher Education Complex, Qom, Iran. | ||
| 2Graduated from Level Three of Islamic Seminary, Al-Zahra University, Qom, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| The decrease in the value of money and its consequences is one of the issues affecting the society, and the Imamiyah jurists have different viewpoints about the calculation of this issue in khums. This study, in a descriptive-analytical method and by examining the works of Imamiyah jurists, has counted the arguments of the obligation of Khums in the high price of market due to the decrease in the value of the national currency (in Iran), which include: The similitude of money and the lack of compensation for its devaluation, the usury of compensating for the devaluation of the currency, the inflation being beyond the will of the parties, the unfairness of the calculation of the fall in the value of the currency, the ignorance of the amount of devaluation, the impracticality and the contradiction in the arguments of the calculation of the devaluation of money in khums. In criticizing these arguments, the authors have considered it necessary to maintain the value and price of money, and considered it as usury to compensate for the decrease in the value of money, as contradicting the purposes of the Shari'ah regarding usury. They have not considered the will or unwillingness to be effective for the necessity of compensating the devaluation of the currency, and they believe that the custom also considers the compensation of the devaluation of the currency to be fair and just, and ignorance about the amount of devaluation of the currency can also be solved, because when there is an argument, it is not time to adhere to practical principles and the aforementioned narrative arguments can be justified. Therefore, the arguments stated on the obligation of Khums is not sufficient. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Khums, inflation, devaluation of the currency, high prices in the market | ||
| مراجع | ||
|
* قرآن، ترجمه آیت‌الله مکارم شیرازی. 1. انصاری، مرتضی. (1415ق). کتاب خمس. قم: کنگره جهانی بزرگداشت شیخ اعظم. 2. بروجردی، مرتضی. (1426ق). المستند فی شرح العروه الوثقی (ج25). قم: احیاء آثار الإمام الخوئی(ره). 3. پژویان، جمشید. (1369). اقتصاد بخش عمومی. تهران: جهاد دانشگاهی. 4. حر عاملی، محمد بن حسن. (1409ق). وسائل الشیعه. (ج8). قم: مؤسسه آل‌البیت(علیهم السلام). 5. حکیم، سید محسن. (بی‌تا). نهج الفقاهه. قم: 22 بهمن. 6. داوودی، پرویز؛ نظری، حسن و میرجلیلی، سید حسین. (1374). پول در اقتصاد اسلامی. قم: دفتر همکاری حوزه و دانشگاه. 7. سعیدی، سید محسن. (1385). نظریه جبران کاهش ارزش پول. فقه اهل‌بیت، ش45، صص 178 -196. 8. صدر، سید محمدباقر. (۱۴۲۸ق). المدرسة القرآنیه. قم: مرکز الابحاث و الدراسات التخصصیة للشهید الصدر. 9. طباطبائى یزدى، سید محمدکاظم. (1378). حاشیه مکاسب. قم: اسماعیلیان. 10. مکارم شیرازی، ناصر. (1374). انوار الفقاهه: کتاب الخمس والانفال. تهران: نسل جوان. 11. موسایی، میثم. (1384). بررسی دلایل جبران کاهش قدرت خرید پول. فصلنامه پژوهش‌نامه بازرگانی، ش34، صص 149-178. 12. موسوی بجنوردی، سید حسن. (1372). نقش اسکناس در نظام حقوقی اسلام. مجله قضایی و حقوقی دادگستری، ش7، صص 45-60. 13. موسوی خلخالی، سید محمدمهدی. (1427ق). فقه الشیعه: کتاب الخمس و الانفال (ج2). قم: دارالبشیر. 14. موسوی خمینی، سید روح‌الله. (بی‌تا). تحریر الوسیله (ج2، مترجم: علی اسلامی). قم: انتشارات اسلامی. 15. موسوی خمینى، سید روح‌الله. (۱۴۱۰ق). البیع (ج1). قم: اسماعیلیان. 16. نجفی، محمدحسن. (1362). جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام (ج16). بیروت: دار احیاء التراث العربی. 17. هاشمی شاهرودی، سید محمود. (1378). احکام فقهی کاهش ارزش پول. ماهنامه دادرسی، ۳(۱۵)، صص 5-11. 18. یوسفی، احمدعلی. (1381 الف). بررسى فقهى نظریه‌هاى جبران کاهش ارزش پول. فقه اهل‌بیت، ش30، صص 144-190. 19. یوسفی، احمدعلی. (1381 ب). ربا و تورم. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. 20. یوسفی، احمدعلی. (1381 ج). رویارویی با آثار تورم یا تسلیم در برابر آن. مجله فقه، ۹(۳۱-۳۲)، صص 124-182. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 317 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 350 |
||