تعداد نشریات | 54 |
تعداد شمارهها | 2,387 |
تعداد مقالات | 34,316 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,992,399 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,705,052 |
شمول گرایی منطقی به مثابه روش عقلانیت نوین | ||
پژوهشهای عقلی نوین | ||
دوره 7، شماره 13، شهریور 1401، صفحه 153-169 اصل مقاله (809.54 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/nir.2022.64127.1370 | ||
نویسنده | ||
سید مجید ظهیری* | ||
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی | ||
تاریخ دریافت: 16 خرداد 1401، تاریخ پذیرش: 29 خرداد 1401 | ||
چکیده | ||
در مواجهه با تنوع نظامهای منطق سه نظریه معرفی شده است؛ انحصارگرایی، کثرتگرایی و ابزارگرایی. انحصارگرایان تنها یک نظام منطق را صحیح میدانند، کثرتگرایان همۀ نظامهای منطق را صحیح میدانند و ابزارگرایان هیچ نظام منطق را صحیح نمیدانند. (صحت منطق برایشان موضوعیت ندارد) نظریهای که در این جستار معرفی میشود شمولگرایی است. شمولگرایی نه انحصارگرایی است؛ چون بیش از یک نظام منطق را صحیح میداند و نه کثرتگرایی است؛ چون همۀ نظامهای منطق را صحیح نمیداند و نه ابزارگرایی است؛ چون صحیح و ناصحیح بودن نظام منطق برایش موضوعیت دارد. ابنسینا نیز با تنوع در دانش منطق روبرو بوده است: منطق ارسطویی و منطق رواقی-مگاری. او در این مواجهه انحصارگرا نبوده است؛ زیرا اگر چنین بود یکی را انتخاب میکرد و دیگری را وامینهاد. وی کثرتگرا هم نبوده است؛ زیرا اگر چنین بود هر دو را بدون دخل و تصرف و بیکموکاست بر میگرفت. ابن سینا ابزارگرا نیز نبوده است؛ زیرا صحت نظام منطق برای او موضوعیت داشته است. | ||
کلیدواژهها | ||
"انحصارگرایی"؛ "کثرتگرایی"؛ ابزارگرایی"؛ "شمولگرایی"؛ "واقعگرایی"؛ روانشناسی گرایی"؛ "قرادادگرایی" | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Logical Inclusiveness as a Method of Modern Rationality | ||
نویسندگان [English] | ||
Majid Zahiri | ||
پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی | ||
چکیده [English] | ||
Encountering the variety of logic systems, three theories have been introduced; exclusivism, pluralism and instrumentalism. Exclusivists consider only one system of logic to be correct. Pluralists consider all systems of logic to be correct. Instrumentalists do not consider any system of logic to be correct (correctness of logic is irrelevant for them). The theory introduced in this essay is inclusivism. Inclusivism is neither exclusivism, because it does not consider more than one system of logic to be correct, nor it is pluralism because it does not consider all systems of logic to be correct, and nor is it instrumentalism, because the correctness and incorrectness of the logic system is irrelevant for it. Avicenna also faced diversity in the knowledge of logic; Aristotelian logic and Stoic-Megarian logic. He has not been exclusivist in this encounter, because if that was the case, he would choose one and give up the other. He was not a pluralist, because if that was the case, he would have taken both of them without any unwarranted change and all in one piece. Avicenna was not an instrumentalist either, because the correctness of the logic system was relevant for him. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
"exclusivism", "pluralism", "instrumentalism", "inclusivism", "realism", "psychologism", "contractualism" | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 168 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 117 |