تعداد نشریات | 54 |
تعداد شمارهها | 2,398 |
تعداد مقالات | 34,489 |
تعداد مشاهده مقاله | 13,205,462 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,827,852 |
رابطه حضرت فاطمه(س) و امام علی(ع) در الطبقات الکبری ابن سعد | ||
سیره پژوهی اهل بیت (علیهم السلام) رویکرد تمدنی | ||
دوره 8، شماره 14، فروردین 1401، صفحه 45-62 اصل مقاله (534.34 K) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/csa.2022.62264.1132 | ||
نویسندگان | ||
سارا خاتمی* 1؛ مجتبی سلطانی احمدی2؛ مصطفی گوهری فخرآباد3 | ||
1کارشناس ارشد تاریخ تشیع دانشگاه پیام نور | ||
2استادیار گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی دانشگاه پیام نور | ||
3استادیار گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد | ||
تاریخ دریافت: 22 اسفند 1400، تاریخ بازنگری: 27 مهر 1401، تاریخ پذیرش: 18 اردیبهشت 1401 | ||
چکیده | ||
رابطه فاطمه(س) و علی(ع) از موضوعاتی است که در منابع تاریخی به صورتهای گوناگون و گاه متناقض گزارش شدهاست. در این میان الطبقات الکبری که از قدیمترین منابع تاریخی، تألیف ابنسعد (متوفای230) از نمایندگان اصلی اهل حدیث در سده سوم هجری است، گزارشهایی در اینباره ارائه کرده که بسیاری از آنها در منابع بعدی نیز تکرار شدهاست. بر اساس روایات ابنسعد، حضرت فاطمه(س) و علی(ع) در زندگی مشترک اختلافاتی داشتند که احتمالاً مهمترین و قدیمترین آنها به خواستگاری علی(ع) از دختر ابوجهل برمیگردد. پرسش اصلی پژوهش این است که تا چه اندازه میتوان در مورد وجود اختلاف میان حضرت زهرا(س) و امام علی(ع) به این روایات اعتماد کرد؟ بر اساس یافتههای این مقاله روایات ابنسعد و شماری دیگر از نویسندگان اهل سنت درباره شدت این اختلافات چندان قابل اعتماد نیستند. به نظر میرسد برخی از این اخبار محملی برای ساختن شأن صدور حدیث نبوی «فاطمة بضعة منی ...» و مبرّا کردن شیخین از آزار فاطمه(س) بودهاست. گزارش اختلاف میان زوجین، تنها منحصر به منابع سنی نیست، بلکه به صورت پراکنده در برخی منابع شیعی نیز انعکاس یافته است. ظاهراً برخی از این روایات در منابع شیعی نیز به بهانه بیان فضائل امیرالمؤمنین جعل شدهاست. چنین روایاتی با ارائه تصویر نادرست از فاطمه(س)، آن حضرت را تحت تأثیر سخنان اطرافیان نشان میدهد. این رویات جعلی چنین وانمود میکنند که آن حضرت بارها از روی ضعف، برای شکایت نزد پیامبر(ص) رفته است. | ||
کلیدواژهها | ||
ابنسعد؛ ازدواج حضرت علی(ع) و فاطمه(س)؛ جعل احادیث؛ الطبقات الکبری؛ فاطمه(س) | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The relationship between Hazrat Fāṭima and Imam Ali (as) in Ibn Sa'd's Tabaqat Al-Kubra | ||
نویسندگان [English] | ||
Sara Khatami1؛ Mojtaba Soltani Ahmadi2؛ Mostafa Gohari Fakhrabad3 | ||
1Master of Shiite history, Payame Noor University | ||
2Assistant Professor, Department of History and Civilization of Islamic Nations, Payame Noor University | ||
3Assistant Professor, Department of History and Civilization of Islamic Nations, Ferdowsi University of Mashhad | ||
چکیده [English] | ||
The relationship between Fāṭima and Ali (as) is one of the topics that has been reported in various and sometimes contradictory ways in historical sources. Meantime, Tabaqat al-Kubara is one of the oldest historical sources written by Ibn Sa'd (died 230AH) and one of the main representatives of Ahl al-Ḥadīth in the 3rd century AH that presented reports about this issue, many of which have been repeated in later sources. According to the narrations of Ibn Sa'd, Hazrat Fāṭima and Ali (as) had differences in their life together, the most important and oldest of which probably dates back to Ali's proposal to Abu Jahl's daughter. The main question of the research is to what extent can we trust these narrations regarding the existence of differences between Hazrat Zahra and Imam Ali (as)? According to the findings of this article, the narrations of Ibn Sa'd and some other Sunni writers regarding the severity of these differences are not very reliable. It seems that some of this news was meant to build the dignity of issuing the prophetic Ḥadīth "Fāṭima is a part of me..." and to absolve the sheikheyn of the persecution of Fāṭima. The report of differences between spouses is not only limited to Sunni sources but is reflected in some Shiite sources as well. Some of these narrations have been forged in Shiite sources under the pretext of expressing the virtues of Amir al-Mu'minin. By presenting a false image of Fāṭima, such narrations show her being influenced by the words of those around her. These fake narrations pretend that he went to the Prophet many times to complain due to his weakness. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Ibn Sa'd, Marriage of Ali and Fāṭima (as), Ḥadīths’ falsification, Tabaqat al-Kubra, Fāṭima | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 194 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 151 |