آمار

تعداد نشریات54
تعداد شماره‌ها2,446
تعداد مقالات34,905
تعداد مشاهده مقاله13,854,040
تعداد دریافت فایل اصل مقاله6,179,548
محقق گرفمی, البرز, حق پناه, رضا, دلبری, سید علی. (1401). بهره وری جنسی از زوجه نابالغ از منظر فقه امامیه. اسلام و مطالعات اجتماعی, 8(4), 161-197. doi: 10.22034/jrj.2022.63657.2460
البرز محقق گرفمی; رضا حق پناه; سید علی دلبری. "بهره وری جنسی از زوجه نابالغ از منظر فقه امامیه". اسلام و مطالعات اجتماعی, 8, 4, 1401, 161-197. doi: 10.22034/jrj.2022.63657.2460
محقق گرفمی, البرز, حق پناه, رضا, دلبری, سید علی. (1401). 'بهره وری جنسی از زوجه نابالغ از منظر فقه امامیه', اسلام و مطالعات اجتماعی, 8(4), pp. 161-197. doi: 10.22034/jrj.2022.63657.2460
محقق گرفمی, البرز, حق پناه, رضا, دلبری, سید علی. بهره وری جنسی از زوجه نابالغ از منظر فقه امامیه. اسلام و مطالعات اجتماعی, 1401; 8(4): 161-197. doi: 10.22034/jrj.2022.63657.2460

بهره وری جنسی از زوجه نابالغ از منظر فقه امامیه

جستارهای فقهی و اصولی
مقاله 6، دوره 8، شماره 4 - شماره پیاپی 29، دی 1401، صفحه 161-197    اصل مقاله (782.22 K)
نوع مقاله: پژوهشی (داوری سریع)
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jrj.2022.63657.2460
نویسندگان
البرز محقق گرفمی1؛ رضا حق پناه* 2؛ سید علی دلبری3
1کارشناسی ارشد رشته علوم قرآن وحدیث دانشگاه علوم اسلامی رضوی مشهد- ایران
2مدرس خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد و استادیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی مشهد- ایران. (نویسنده مسئول) رایانامه: rhaghp@yahoo.com
3مدرس سطوح عالی حوزة علمیه مشهد و دانشیار رشته علوم قرآن و حدیث دانشگاه علوم اسلامی رضوی
تاریخ دریافت: 28 فروردین 1401،  تاریخ بازنگری: 08 شهریور 1401،  تاریخ پذیرش: 10 شهریور 1401 
چکیده
یکی از احکام چالش ­بر‌انگیزِ مرتبط با نظام حقوق زنان در اسلام، حکم جواز استمتاع از زوجه نابالغ است. بر اساس ‌این حکم، هرگونه بهره‌وری جنسی ـ غیرِ مباشرت خاص به نحو دخول ـ از زوجه‌ نابالغ جایز است. جستار حاضر با بهره ­گیری از منابع کتابخانه‌ای و روش توصیفی ـ تحلیلی، در پی بازخوانی این حکم است. برای این منظور پس از تبیین ادلۀ باورمندان به جواز استمتاعات مورد نظر از زوجه نابالغ، به نقد و بررسی هر یک از آن­ها پرداخته و سپس دیدگاه برگزیده را در دو فراز علل جواز تغییر احکام و مؤلفه‌های اثربخش بر تغییر حکم استمتاع از صغیره پی می‌گیرد. در فراز اول، ثابت گردید که دو علتِ اولی بودن حکم و تغییر شرایط می‌توانند دست­مایۀ تغییر احکام قرار گیرند. در فراز پسین، پنج عامل ذیل در مسئله استمتاع از صغیره را، سبب تغییر حکم اولی آن برمی ­شمارد: قبح عقلایی، غیرعرفی بودن؛ مخالفت با مصلحت کودک، زیان‌آور بودن و مخالفت با اخلاق. بر اساس توضیحات مندرج ذیل هریک از این مؤلفه‌ها، هرگونه بهره‌وری جنسی از صغیره در عصر حاضر ناروا خواهد بود. 
کلیدواژه‌ها
زوجه نابالغ؛ استمتاع؛ ادلۀ موافقان؛ قبح عقلایی؛ مصلحت کودک؛ تعارض با اخلاق و عرف
عنوان مقاله [English]
The Sexual Enjoyment of an Underage Wife from the Perspective of Imāmī Jurisprudence
نویسندگان [English]
Alborz Mohaghegh garfami1؛ Reza Haghpanah2؛ Sayyed Ali Delbari3
1Razavi uni
2Departmant of Quran and tradition razavi unaversity of islamec scienses
3Razavi
چکیده [English]
One of the challenging aḥkām (rulings) related to the women’s rights system in Islam is the ruling on the permissibility of enjoying an underage wife. According to this ruling, any sexual enjoyment is permissible from an underage wife except dukhūl (penetration). Using library sources and the descriptive-analytical method, the present paper tries to review this ruling. For this purpose, after explaining the arguments of those who believe in the permissibility of enjoyment from an underage wife, it has reviewed each of these arguments. Then it has followed the selected point of view in two parts, the reasons for the permissibility of changing the rulings and the effective components for changing the ruling on the enjoyment of the underage wife. In the first part, it was proved that the two main reasons for the ruling and the change of conditions can be used to change rulings. In the next part, it considers the following five factors in the issue of enjoyment of the underage wife as the reason for changing the first ruling: rational qubḥ (evil); being unconventional; opposing the interest of the child, being harmful, and opposing morality. Based on the following explanations of each of these components, any sexual enjoyment of an underage wife will be impermissible in the current age.
کلیدواژه‌ها [English]
Underage Wife, Enjoyment, Arguments of the Supporters, Rational Qubḥ, Child Interest, Opposing the Ethics and Tradition
اصل مقاله

در دست اقدام ...

مراجع
         قرآن مجید

  1. آخوند خراسانی، محمد کاظم. 1419ق.کفایة الاصول، قم: دارالفکر.
  2. ابن ­بابویه، محمد بن علی. 1413ق. من لا یحضره الفقیه، قم: اسلامی.
  3. ابن ­بابویه، محمد بن على. 1385. علل الشرائع، قم: داوری.
  4. ابن ­فارس، احمد بن فارس. 1404 ق. معجم مقاییس اللغه، قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
  5. ابن‌‌ادریس، محمد بن احمد. ‌ موسوعة ابن إدریس الحلی، قم: دلیل ما،
  6. ابن‏ عاشور، محمدطاهر. 1420ق. تفسیر التحریر و التنویر المعروف، بیروت، مؤسسة التاریخ العربی،
  7. انصاری، قدرت الله. 1429ق. موسوعة احکام الاطفال و أدلتها، قم، مرکز فقهی ائمه اطهار(7)
  8. انصاری، مرتضی. 1415ق. کتاب النکاح، قم، باقری،
  9. انصاری، مرتضی. 1414ق. رسائل فقهیه، قم: المؤتمر العالمیة بمناسبة الذکری المئویة الثانیة لمیلاد الشیخ الأنصاری.
  10. آل‌‌کاشف‌الغطاء، محمدحسین. 1422ق. تحریر المجلة، قم، مجمع جهانی اهل بیت (7)،
  11. بحرانی، ‌هاشم بن سلیمان. 1374. البرهان فی تفسیر القرآن، قم، مؤسسة البعثة
  12. بحرانی، یوسف. 1363. الحدائق الناظره فی أحکام العتره الطاهره، قم، دوم، مؤسسة النشر الاسلامی،
  13. بستان(نجفی)، حسین. 1388. اسلام و تفاوت­های جنسیتی، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه،
  14. بهبهانی، محمد باقر، 1397. الفوائد الحائریه، قم، اسماعیلیان،
  15. حر عاملى، محمد بن حسن، 1409 ق. وسائل الشیعة، قم، چاپ: اول، آل البیت(7)،
  16. حق پناه، رضا، (1390)، «حکم اولی و ثانوی در قرآن، معیار و نمونه‌ها»، آموزه‌های فقه مدنی، شماره 4، پاییز90، صص111-138.
  17. حکمت نیا، محمود و همکاران، 1386. فلسفه حقوق خانواده، تهران: شورای فرهنگی اجتماعی زنان
  18. حکیم، محسن، 1408ق. حقائق الاصول، قم، پنجم، مکتبه بصیرتی،
  19. حکیم، محمد تقی، 1418ق. الاصول العامه للفقه المقارن، قم، دوم، مجمع جهانی اهل بیت (ع)،
  20. حکیم، محمد سعید، 1433ق. منهاج الصالحین، قم، دارالهلال،
  21. حکیمی، محمد، 1381. دفاع از حقوق زن، چاپ دوم، مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی آستانقدس رضوی.
  22. حوى، سعید، 1424ق. الاساس فى التفسیر، قاهره: دارالسلام،
  23. خمینی، سیدمصطفی، 1376. مستند تحریر الوسیلة، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی،
  24. خوئی، سیدابوالقاسم، 1418ق. موسوعة الإمام الخوئی، قم، مؤسسة إحیاء آثار الامام الخوئی،
  25. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، 1412ق. مفردات الفاظ القرآن، بیروت، دار القلم،
  26. زحیلی، وهبة، بی‌تا. الفقه الاسلامی‌و ادلتها، بیروت: دار الفکر،
  27. زمخشری، محمد بن عمر، 1407ق. الکشّاف، بیروت، سوم، دار الکتاب العربی،
  28. سبحانی ، جعفر، 1387. سلسلة المسائل الفقهیة ، قم، مؤسسه امام صادق (ع)،
  29. سبحانی، جعفر، 1415ق. الملازمه بین حکمی‌العقل و الشرع عند الشیخ الانصاری، قم، مؤسسه امام صادق(ع)،
  30. سبحانی، جعفر، 1387. الموجز فی اصول الفقه، چاپ چهاردهم، قم، مؤسسه امام صادق(ع)،
  31. سبحانی، جعفر، 1421ق. رسائل و مقالات، قم، مؤسسه امام صادق (ع)،
  32. سبحانی، جعفر، 1416ق. نظام النکاح فی شریعه الاسلامیّه الغرّاء، قم، مؤسسه امام صادق (ع)،
  33. سجادی، مصطفی، (1396)، «بلوغ و ازدواج کودکان از منظر فقه اسلامی»، نشریه پاسخ، شماره 7، پاییز96، صص 33-62.
  34. سند، محمد، 1429ق. سند العروه الوثقی (نکاح)، قم، باقیات.
  35. سیستانی، سیدعلی، 1414ق. قاعده لاضرر و لاضرار، قم، مکتب آیة الله العظمی‌السید السیستانی،
  36. سیفی، علی‌اکبر، بی‌تا. دلیل تحریر الوسیلة، قم، مؤسسة تنظیم و نشر آثار الإمام الخمینی،
  37. شبیرى زنجانی، سید موسی،1419ق. کتاب نکاح، قم، مؤسسه پژوهشى راى‌پرداز،
  38. شهید ثانی، زین‌‌الدین بن علی، 1413ق. مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الإسلام، قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة،
  39. صادقی تهرانی، محمد، نگرشی جدید برحقوق بانوان در اسلام، قم، شکرانه،
  40. صادقى تهرانى، محمد، 1406ق. الفرقان فى تفسیر القرآن بالقرآن و السنه، قم: فرهنگ اسلامى
  41. صافی، لطف‌‌الله. 1416ق. هدایة العباد، قم: دار القرآن الکریم،
  42. صرّامی، سیف­الله، 1385. حق، حکم و تکلیف ، قم، بوستان کتاب،
  43. طباطبایی حکیم، محسن ، 1374. مستمسک العروة الوثقی، قم ، دار التفسیر،
  44. طباطبایی کربلایی، علی بن محمد علی، 1418ق. ریاض المسائل، قم، مؤسسة آل البیت،
  45. طباطبایی، محمد حسین، 1390ق. المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسة الأعلمی ‌للمطبوعات،
  46. طبرسی، فضل بن حسن، 1372. مجمع البیان، تهران، ناصر خسرو،
  47. طوسی، محمد بن حسن، 1387. المبسوط فی فقه الإمامیة، تهران: مرتضویه،
  48. طوسی، محمد بن حسن، 1431ق. التبیان فی تفسیر القرآن، قم، ذوی القربی،
  49. عظیم­زاده اردبیلی، فائزه و فائزه طوقانی­پور، (1391)، «بررسی فقهی حقوقی جرم ازدواج با کودک»، کتاب‌اندیشه‌های راهبردی زن و خانواده، تهران، پیام عدالت.
  50. علامه حلّی، حسن بن یوسف، 1413ق. مختلف الشیعه فی احکام الشریعه، قم، دفتر انتشارات اسلامی،
  51. علم‌الهدی، علی بن حسین، 1415ق. الانتصار، قم، اسلامی،
  52. علمی‌سولا، محمد رضا و علی محمدیان، (1392)، «مبانی ممنوعیت استمتاع از زوجه نابالغ»، نشریه مطالعات راهبردی زنان، شماره 62، زمستان، صص 177، 218.
  53. عیاشى، محمد بن مسعود، 1380. التفسیر، تهران، اسلامیه،
  54. فاضل لنکرانی، محمد، 1428ق. تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله (النکاح)، قم، مرکز فقه الأئمه الأطهار،
  55. فراهیدى، خلیل بن احمد، 1409 هـ.ق. کتاب العین، قم، دوم، هجرت،
  56. فنایی، ابوالقاسم، 1394. اخلاق دین شناسی، تهران: نگاه معاصر،
  57. قرطبی، محمد بن احمد، 1364. الجامع لأحکام القرآن، تهران: ناصر خسرو،
  58. کاتوزیان، ناصر، 1395. مبانی حقوق عمومی، تهران، میزان،
  59. کلینى، محمد بن یعقوب، 1429ق. کافی، قم، اول، دار الحدیث،
  60. گرامی، محمد علی، 1415ق. المعلقات علی العروة الوثقی، قم، توحید،
  61. لطفی، اسدالله، (1379)، «رابطه ادله احکام ثانویه با ادله احکام اولیه»، نشریه مطالعات اسلامی، پاییز و زمستان79، صص 511-530.
  62. مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، 1403 ق. بحار الأنوار، بیروت، دوم، دار احیاء التراث العربی،
  63. محقق حلی، جعفر بن حسن، 1408ق. شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، قم: اسماعیلیان،
  64. محقق داماد، سیدمصطفی، 1386. بررسی فقهی خانواده (نکاح و انحلال آن)، تهران، شانزدهم، مرکز نشر علوم انسانی،
  65. مراغى، احمد مصطفى، بی‌تا. تفسیر المراغى، بیروت، دار الفکر،
  66. مصطفوی، حسن، 1430ق. التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، بیروت، سوم، دار الکتب العلمیه،
  67. مطهری، مرتضی، 1371. اسلام ومقتضیات زمان، قم، صدرا،
  68. مظفر، محمد رضا، 1381. اصول فقه، قم، اسماعیلیان،
  69. مقدس اردبیلی، احمد بن محمد، بی‌تا. مجمع الفائده و البرهان، قم، اسلامی،
  70. مکارم شیرازی، ناصر، 1394. احکام بانوان، قم، چاپ سی و هفتم، انتشارات امام علی بن ابی طالب(ع)،
  71. مکارم شیرازی، ناصر. 1386. العروة الوثقی مع تعلیقات آیة الله العظمی‌مکارم، قم، مدرسه امام علی بن ابی طالب (ع)،
  72. مکارم شیرازی، ناصر، 1390. انوار الفقاهه فی احکام العتره الطاهره، قم، مدرسه امام علی بن ابی طالب (ع)،
  73. مکارم شیرازی، ناصر. 1385. دائرة المعارف فقه مقارن، قم، مدرسه امام علی بن ابی طالب (ع)،
  74. مکارم شیرازی، ناصر. 1390. قاعده لا ضرر، ترجمه محمد جواد بنی سعید لنگرودی، قم، انتشارات امام علی بن ابی طالب(ع)،
  75. مکارم شیرازی، ناصر. بی‌تا. مجموعه استفتائات جدید، قم، دوم، مدرسه امام علی بن ابی طالب (ع)،
  76. مکارم شیرازی، ناصر. 1424ق. کتاب النکاح (مکارم)، قم: مدرسة الإمام علی بن أبی طالب (ع)،
  77. مکارم شیرازى، ناصر، 1371. تفسیر نمونه، تهران، دهم، دار الکتب الإسلامیة
  78. موسوی بجنوردی، سیدکاظم. 1386. ‌اندیشه‌های حقوقی (حقوق خانواده)، تهران، مجد،
  79. موسوی خمینی، سیدروح الله. 1386. العروه الوثقی مع تعالیق الأمام الخمینی، تهران، دوم، مؤسسه چاپ و نشر آثار حضرت امام خمینی(ره)،
  80. موسوی خمینی‌، روح الله. 1392. تحریر الوسیلة، تهران: مؤسسة تنظیم و نشر آثار الإمام الخمینی (ره)
  81. موسوی سبزواری، عبدالاعلی. 1413ق. مهذب الأحکام فی بیان الحلال و الحرام، قم: السید عبد الاعلی السبزواری.
  82. مهریزی، مهدی. 1378. «بررسی فقهی حقوقی ازدواج دختر بچه ها»، پایگاه اطلاع رسانی حوزه علمیه قم، تاریخ دسترسی: 17/8/1400.
 https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3992/4097/24144/

  1. نایینی، احمد رضا. 1386. مشروح مذاکرات قانون مدنی، تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی،
  2. نجفی، محمد بن حسن. 1366. جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، چاپ دوم، طهران: اسلامیّه،
  3. نراقی، احمد بن محمد. 1415ق. مستند الشیعه فی احکام الشریعه، قم: مؤسسه آل البیت،
  4. نراقی، محمد مهدی. 1408ق. جامع السعادات، بیروت: اعلمی،
  5. هاشمی‌شاهرودی، سید محمود. 1405ق. بحوث فی علم الاصول، تقریرات درس محمد باقر صدر، قم، بی­نا.
  6. هاشمی‌شاهرودی، سید محمود. 1392. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، قم: مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی،
  7. هدایت نیا، فرج الله. 1392. عناوین ثانویه و حقوق خانواده، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و‌اندیشه اسلامی،
  8. یزدی (طباطبایی)، محمد کاظم. 1409ق. العروة الوثقی، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 862
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 375


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب