آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,398 |
| تعداد مقالات | 34,489 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,205,857 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,827,974 |
کارکرد فقه سیاسی در نظریه‌پردازی عدالت اجتماعی | ||
| فقه و سیاست | ||
| مقاله 1، دوره 2، شماره 1 - شماره پیاپی 3، فروردین 1400، صفحه 7-29 اصل مقاله (1.54 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/ijp.2020.73575 | ||
| نویسنده | ||
| احمد واعظی* | ||
| استاد گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه باقرالعلوم، قم، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 25 مهر 1401، تاریخ بازنگری: 11 دی 1401، تاریخ پذیرش: 04 دی 1401 | ||
| چکیده | ||
| نظریه‌های عدالت اجتماعی معمولاً براساس انتقاد و عدم رضایت از وضع موجود جامعه و به منظور ارائه مدل و الگویی برای برون‌‌رفت از وضع موجود و رسیدن به نظم مطلوب عادلانه عرضه می‌شوند. چرایی و ضرورت نیاز به چنین نظریه‌هایی با مخالفت جدی در سنت فکری لیبرالی روبه‌رو بوده است و در میان جریان‌های اسلامی نیز از زاویه‌ای دیگر و به سبب غنای شریعت، مورد انکار برخی قرار می‌گیرد. در مقاله حاضر ضمن تبیین مراد از «نظریه عدالت اجتماعی» و ابعاد آن و مروری بر چالش‌های انتقادی درباره آن، تلاش می‌شود نشان داده شود فقه سیاسی چه مشارکتی در نظریه‌پردازی عدالت اجتماعی می‌تواند داشته باشد؛ ازاین‌رو نوشتار حاضر بر آن است سهم و تأثیر مستقیم فقه سیاسی در صورت‌بندی نظری عدالت سیاسی را بررسی کند و چگونگی نقش‌آفرینی این دانش در فرایند استقرار عدالت سیاسی را تبیین نماید. همچنین تأثیر و کارکرد غیرمستقیم فقه سیاسی در دیگر ساحت‌های نظریه‌پردازی عدالت را نیز توضیح دهد؛ زیرا ساختار سیاسی جامعه تنها ساختاری است که در دیگر کلان‌ساختارهای حیات جمعی تأثیر‌گذار است و روزآمدی و توانمندی و پویایی فقه سیاسی می‌تواند از این طریق بر عادلانه و بهینه‌شدن دیگر عرصه‌های عدالت اجتماعی ـ در کنار عدالت سیاسی ـ مؤثر باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| عدالت اجتماعی ـ نظریه‌پردازی عدالت اجتماعی ـ عدالت سیاسی ـ فقه سیاسی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| وظیفة الفقه السیاسی فی تنظیر العدالة الاجتماعیة | ||
| نویسندگان [English] | ||
| احمد واعظی | ||
| أستاذ فی قسم الفلسفة والکلام الإسلامی، جامعة باقرالعلوم(ع)، قم، إیران. | ||
| چکیده [English] | ||
| نظریات العدالة الاجتماعیة عادة تقدم على أساس النقد وعدم الرضا عن الوضع الراهن للمجتمع، ولتقدیم نموذج للابتعاد عن الوضع الراهن والوصول إلی النظام المنشود والعادل. وقد واجه سبب وضرورة الحاجة إلی مثل هذه النظریات معارضة شدیدة فی الفکر اللیبرالی التقلیدی، کما أنکرها البعض من التیارات الإسلامیة من زاویة أخرى وبسبب ثراء الشریعة الإسلامیة. تحاول هذه المقالة، أثناء شرح معنى "نظریة العدالة الاجتماعیة" وأبعادها واستعراض التحدیات النقدیة المتعلقة بها، إظهار ما یمکن أن یقدمه الفقه السیاسی من مساهمة فی تنظیر العدالة الاجتماعیة. الغرض من هذا المقال هو دراسة مساهمة الفقه السیاسی وتأثیره المباشر فی الصیاغة النظریة للعدالة السیاسیة وشرح نوعیة إمکانیة أن یلعب هذا المجال العلمی دورًا فی عملیة العدالة السیاسیة. وکذلک یشرح الوظیفة غیر المباشرة للفقه السیاسی وتأثیره فی المجالات الأخرى لتنظیر العدالة ؛ لأن الهیکل السیاسی للمجتمع هو الهیکل الوحید الذی له تأثیر على الهیاکل العملاقة الأخرى للحیاة الجماعیة، وبهذه الطریقة، یمکن أن تکون حداثة وقدرة ودینامیکیات الفقه السیاسی فعالة فی الإنصاف والاستفادة المثلى من مجالات أخرى العدالة الاجتماعیة (إلى جانب العدالة السیاسیة). | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| العدالة الاجتماعیة, تنظیر العدالة الاجتماعیة, العدالة السیاسیة, الاجتهاد السیاسی | ||
| مراجع | ||
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,177 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,210 |
||