آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,462 |
| تعداد مقالات | 35,184 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,996,102 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,253,327 |
ارزیابی خوانش اقتدارگرایی از نظریه‌های فقه سیاسی در دوره انقلاب اسلامی | ||
| فقه و سیاست | ||
| مقاله 6، دوره 2، شماره 1 - شماره پیاپی 3، فروردین 1400، صفحه 165-194 اصل مقاله (2.27 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/ijp.2020.73576 | ||
| نویسندگان | ||
| مهدی امیدی1؛ سیدمحمدهادی مقدسی (نویسنده مسئول)* 2 | ||
| 1دانشیار موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، قم، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری علوم سیاسی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، قم، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 16 آبان 1399، تاریخ بازنگری: 11 دی 1401، تاریخ پذیرش: 25 آذر 1401 | ||
| چکیده | ||
| سنجش واکنش فقیهان در دوره مشروطه و مواجهه فقیهان در دوره انقلاب اسلامی با امر سیاسی، برخی نویسندگان را به این نتیجه‌گیری رسانده است که در دوره انقلاب اسلامی، نظریه‌پردازی فقهی عمدتاً از ایستاری اقتداگرایانه برخوردار است. در این مقاله صحت این مدعا درباره سه فقیه دوره انقلاب اسلامی، آیت‌الله محمد مؤمن قمی، آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی و آیت‌الله سیدکاظم حائری با استفاده از روش توصیف و تحلیل بررسی می‌شود. براساس خوانش اقتدارگرایی، دیدگاه سه فقیه مزبور به دلیل برخورداری از بنیاد «غایت‌گرایی» و مؤلفه‌های «لغویت بیعت»، «بی‌نیازی از مشاورت» و «اختیارات گسترده حکومت» در ترسیم یک نظریه فقهی سیاسی، در زمره اندیشه‌های توجیه‌کننده اقتدارگرایی جای دارند. عدم انطباق مبانی و مؤلفه‌های اقتدارگرایی بر دیدگاه سه فقیه مزبور، دستاورد این پژوهش است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اقتدارگرایی؛ فقه سیاسی؛ محمد مؤمن قمی؛ محمدتقی مصباح یزدی؛ سیدکاظم حائری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| دراسة حول الإقتداریة من نظریات الفقه السیاسی إبان الثورة الإسلامیة | ||
| نویسندگان [English] | ||
| مهدی امیدی1؛ السید محمدهادی مقدسی (الکاتب المسئول).2 | ||
| 1أستاذ مشارک فی مؤسسة الإمام الخمینی للتعلیم والبحث العلمی، قم، إیران. | ||
| 2طالب دکتوراه فی العلوم السیاسیة، مؤسسة الإمام الخمینی للتعلیم والبحث العلمی، قم، إیران | ||
| چکیده [English] | ||
| أدى فحص مواجهة الفقهاء فی الفترة الدستوریة ومواجهة الفقهاء فی فترة الثورة الإسلامیة مع قضیة الأمر السیاسی إلى استنتاج بعض المؤلفین أنه فی فترة الثورة الإسلامیة، کان التنظیر الفقهی قائمًا بشکل أساسی على الإقتداریة. فی هذا المقال: یتم البحث والدراسة فی صحة هذا الادعاء حول ثلاثة فقهاء من فترة الثورة الإسلامیة، آیة الله محمد مؤمن القمی، وآیة الله محمد تقی مصباح الیزدی، وآیة الله سید کاظم الحائری، باستخدام منهج الوصف والتحلیل. بناءً على قراءة الإقتداریة، فإن الفقهاء الثلاثة المذکورین، لوجهة نظرهم الإیجابیة نحو مبدأ "الغائیة" ومکونات مثل "لغویة الولاء"، و "عدم الحاجة إلی الشور"، و "السلطات الواسعة للحکومة"، فی عرض النظریة السیاسیة الفقهیة، فهم من بین المفکرین الذین یبررون الإقتداریة. نتیجة هذه الدراسة الجدیدة عدم تطبیق مبادئ ومکونات الإقتداریة على آراء الفقهاء الثلاثة. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| الإقتداریة, الفقه السیاسی, محمد مؤمن القمی, محمد تقی مصباح الیزدی, سید کاظم الحائری | ||
| مراجع | ||
|
* قرآن کریم 1. آرنت، هانا. (1388). میان گذشته و آینده: هشت تمرین در اندیشه سیاسی (مترجم: سعید مقدم). تهران: نشر اختران. 2. بهداروند، محمدمهدی. (1393). بررسی وظایف و حدود اختیارات ولی‌فقیه برگرفته از درس‌های خارج فقه آیت‌الله محمد مؤمن قمی(ره). قم: دفتر نشر معارف. 3. حائری، سیدکاظم. (1399ق). أساس الحکومة الإسلامیة. بیروت: مطبعة النیل. 4. حائری، سیدکاظم. (1424ق). ولایة‌الأمر فی عصر الغیبة. قم: مجمع الفکر الاسلامی. 5. طوسی، نصیرالدین. (1335). رساله امامت (محقق: محمدتقی دانش‌پژوه). تهران: دانشگاه تهران. 6. فیرحی، داود. (1381). شیعه و مسئله مشروعیت: بین نظریه و نص. سیاست، ش 57، صص 217-246. 7. فیرحی، داود، 1378. قدرت، دانش و مشروعیت در اسلام. تهران: نشر نی. 8. فیرحی، داوود. (1384). نظام سیاسی و دولت در اسلام. تهران: سمت. 9. فیرحی، داوود. (1394). فقه و سیاست در ایران معاصر (ج2). تهران: نشر نی. 10. مصباح یزدی، محمدتقی. (1382). کاوش‌ها و چالش‌ها (ج2). قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره). 11. مصباح یزدی، محمدتقی. (1383). در پرتو ولایت. قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره). 12. مصباح یزدی، محمدتقی. (1386). نگاهی گذرا به نظریه ولایت‌فقیه. قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره). 13. مصباح یزدی، محمدتقی. (1388). انقلاب اسلامی؛ جهشی در تحولات سیاسی تاریخ. قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره). 14. مصباح یزدی، محمدتقی. (1391الف). مشکات: نظریه حقوقی اسلام. قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره). 15. مصباح یزدی، محمدتقی. (1391ب). مشکات: نظریه سیاسی اسلام. قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره). 16. مصباح یزدی، محمدتقی. (1393). مشکات: حقوق و سیاست در قرآن. قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره). 17. مصباح یزدی، محمدتقی. (1396الف). اخلاق و سیاست، درس‌های اخلاق ماه مبارک رمضان 1396. پایگاه اطلاع‌رسانی آثار حضرت آیت‌الله مصباح یزدی: mesbahyazdi.ir. 18. مصباح یزدی، محمدتقی. (1396ب). مشکات: پرسش‌ها و پاسخ‌ها. قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره). 19. مصباح یزدی، محمدتقی. (1397). حکیمانه‌ترین حکومت. قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره). 20. مک‌کالوم، جرالد. (۱۳۸۳). فلسفه سیاسی (مترجم: بهروز جندقی). قم: کتاب طه. 21. مؤمن قمی، محمد. (1378). دین و مشارکت سیاسی در گفتگو با آیت‌الله محمد مؤمن. علوم سیاسی، ش7، صص 6-21. 22. مؤمن قمی، محمد. (1386). ادله بیعت در قرآن. فقه اهل‌بیت(علیهم السلام)، ش51، صص34-61. 23. مؤمن قمی، محمد. (۱۳۸۷). قوانین ثابت و متغیر. فقه اهل‌بیت(علیهم السلام)، ش56، صص60-81. 24. مؤمن قمی، محمد. (1415ق). کلمات سدیدة فی مسائل جدیدة. قم: مؤسسة النشر الإسلامی. 25. مؤمن قمی، محمد. (۱۴۲۵ق). الولایة الإلهیة الإسلامیة أو الحکومة الإسلامیة (ج1). قم: مؤسسة النشر الإسلامی. 26. Brooker, Paul. (2000). Non-Democratic Regimes, London: Macmillan Press. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,175 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,160 |
||