آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,398 |
| تعداد مقالات | 34,489 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,207,978 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,828,734 |
بررسی بنیادهای معنایی تکنولوژی مدرن و پیامدهای فرهنگی-اجتماعیِ آن از منظر اخلاق فلسفی | ||
| اسلام و مطالعات اجتماعی | ||
| مقاله 5، دوره 11، شماره1(پیاپی41)، تیر 1402، صفحه 129-162 اصل مقاله (522.13 K) | ||
| نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jiss.2023.64812.1950 | ||
| نویسنده | ||
| مجید مفید بجنوردی* | ||
| پژوهشگر و دانش‌آموخته حوزه علمیه قم، قم، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 12 شهریور 1401، تاریخ بازنگری: 06 اردیبهشت 1402، تاریخ پذیرش: 24 خرداد 1402 | ||
| چکیده | ||
| تکنولوژی مدرن، در عین فراهمآوردن امکانات فراوان برای انسان، پیامدهای ناگوار فراوانی نیز داشته است؛ اما با آنکه گفتگوی فراوان اندیشمندان از پیامدهای آن، علل و عوامل پیامدها و چگونگی ارتباط میان این علل و پیامدها، بهصورت مبسوط بحث نشده است. پژوهش حاضر میکوشد در چارچوب رویکرد اخلاق فلسفی، با روش تحلیلی و عقلی و نیز استناد به دیدگاه نظریهپردازان تکنولوژی، به این بُعد از پیامدها بپردازد. از منظر اخلاق فلسفی، تکنولوژی مدرن، برمبنای معانی دنیاگرایانه و حاکمیت شهوت و غضب بر عقل شکل گرفته که این بنیاد معنایی، به نابودی زیباییهای اخلاقی و انسانیت انسان، سیریناپذیری و سلطهجویی وی بر دیگران، تعطیلی قوه تعقل و وارونگی شناختی، اسارت عقل و تمام وجود انسان تحت حیوانیت، سیلان و بیهویتی و در نهایت با شکلدهی سیرتی حیوانی، به رنج وصف ناپذیر نابودی انسان میانجامد؛ بدین لحاظ، تکنولوژی نیز در سطح کلان اجتماعی به نابودی ارزشهای انسانی، سلطه بر طبیعت، انسان و جامعه، امکانزدایی تعقل نظری و تغییر ادراکات و طرز فکر افراد، سیلان و بیهویتی دائمی و اسارت فرهنگ و انسان تحت الزامات تکنولوژی انجامیده و در نهایت با شکلدهی جهانزیست افراد، بهعنوان محرک بیرونیِ حرکت جوهریِ نفوس انسانی، بستر شکل گیری هویت ثانویه ناسازگار با فطرت و هویت اصیل انسانی در افراد را فراهم میکند که حاصل این همه، عیانسازی تناقض پنهان در فرهنگ و تمدن غربی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تکنولوژی مدرن؛ پیامدهای تکنولوژی؛ اخلاق فلسفی؛ شهوتوغضب؛ حکمت عملی؛ بنیادهای معنایی؛ لوازم معنا | ||
| موضوعات | ||
| تمرکز محتوایی بر مباحث فرهنگی و اجتماعی معطوف به حوزه دین؛ | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Examining the semantic foundations of modern technology and its socio-cultural consequences from the perspective of philosophical ethics | ||
| نویسندگان [English] | ||
| MAJID Mofid bojnourdi | ||
| . Researcher and scholar of Qom Seminary, Qom, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Modern technology has brought numerous conveniences to humanity, but it has also had unfortunate consequences. Despite discussions among thinkers about these consequences, little attention has been given to the causes, factors, and relationship between them. This study employs a philosophical ethics approach and references technology theorists to address this gap. From this perspective, modern technology is formed based on worldly meanings and the rule of lust and anger over reason. This cognitive inversion leads to the enslavement of the mind and entire existence of humanity under animality, resulting in identitylessness and the formation of animal character, leading to indescribable human suffering. At the macro level, technology contributes to the destruction of human values, the domination of nature, man, and society, and changes in people's perceptions and ways of thinking. This results in a state of permanent anonymity, cultural captivity, and a secondary identity incompatible with the original human identity. This study uses an analytical and rational method to explore the relationship between the causes and consequences of modern technology and its impact on human values, perceptions, and identity. The findings reveal a hidden contradiction in Western culture and civilization, leading to a shift in how we view modern technology and its role in society. This research contributes to the philosophical ethics approach to understanding modern technology's consequences. It provides insights into the causes and factors of the consequences of modern technology and its impact on humanity, culture, and society. This research has implications for promoting a more humanistic approach to technology and technology development, contributing to a more just and equitable society. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Modern technology, consequences of technology, philosophical ethics, lust and anger, practical wisdom, semantic foundations, means of meaning | ||
| مراجع | ||
|
* نهج البلاغه. 1. اسلامی، روحالله. (1393). رهایی یا انقیاد؛ فلسفه سیاسی تکنولوژی اطلاعات در قرن بیستم (چاپ اول). تهران: نیسا. 2. بل، دانیل. (1382). آینده تکنولوژی، احد عقیلیان (چاپ اول). تهران: وزارت امور خارجه. 3. پارسانیا، حمید. (1392). جهانهای اجتماعی. قم: فردا. 4. پستمن، نیل. (1372). تکنوپولی (مترجم: صادق طباطبایی). تهران: سروش. 5. تافلر، آلوین. (1378). موج سوم (مترجم: شهیندخت خوارزمی، چاپ سیزدهم). تهران: نشرعلم. 6. تافلر، آلوین. (1386). شوک آینده (مترجم: حشمتالله کامرانی، چاپ ششم). تهران: نشرعلم. 7. جوادیآملی، عبدالله؛ امیندین، غلامعلی. (1384). حیات حقیقی انسان در قرآن (ج2 و4، چاپ دوم). قم: اسراء. 8. جوادیآملی، عبدالله. (1386). رحیق مختوم (5جلدی، تنظیم: حمید پارسانیا). قم: اسراء. 9. جوادیآملی، عبدالله؛ خلیلی، مصطفی. (1389). جامعه در قرآن (چاپ سوم). قم: اسراء. 10. خمینی، روحالله. (1372). چهلحدیث (چاپ دوم). تهران: رجاء. 11. ذبیحی، محمد. (1398). حکمت عملی از نگاه سه فیلسوف مسلمان (چاپ دوم). تهران: سمت. 12. رجبینیا، داود. (1389). غرب از رؤیا تا واقعیت (ج3). قم: مرکز پژوهشهای صداوسیما. 13. سروش، جمال. (1393). عقل عملی و کارکرد آن در حکمت عملی از دیدگاه صدرالمتالهین (چاپ اول). قم: مؤسسه امام خیمنی ره. 14. طاهرزاده، اصغر. (1398). گزینش تکنولوژی از دریچه بینش توحیدی (چاپ ششم). اصفهان: لبالمیزان. 15. طباطبایی، سیدمحمدحسین. (بی‌تا). نهایة الحکمة (چاپ دوازدهم). قم: موسسه النشر الاسلامی التابعة لجامعة المدرسین بقم. 16. طوسی، خواجه نصیر. (1364). اخلاق ناصری (مترجمان: مجتبی مینوی و علیرضا حیدری). تهران: خوارزمی. 17. فارابی، ابونصر. (1358). السیاسۀ المدنیۀ (مترجم: جعفر سجادی). تهران: انجمن فلسفه ایران. 18. فارابی، ابونصر. (1388). فصول منتزعه (مترجم: حسن ملکشاهی، چاپ دوم). تهران: سروش. 19. کاستلز، مانوئل. (1380). عصر اطلاعات؛ اقتصاد، جامعه و فرهنگ (مترجمان: احمد علیقلیان و افشین خاکباز، چاپ اول). تهران: طرح نو. 20. گیدنز، آنتونی. (1388). پیامدهای مدرنیت (مترجم: محسن ثلاثی، چاپ دوم). تهران: مرکز. 21. لادیر، ژان. (1380). رویارویی علم و تکنولوژی با فرهنگها (مترجم: پروانه سپرده، چاپ اول). تهران: مؤسسه فرهنگ، هنر و ارتباطات. 22. لون، یوستون. (1391). رسانه امتداد مردان است، سیدرضا مرزانی. سوره اندیشه، ش58و59، صص295-299. 23. مسکویه، احمد بن محمد. (1381). تهذیبالاخلاق و تطهیرالاعراق (مترجم: علیاصغر حلبی، چاپ اول). تهران: اساطیر. 24. مسکویه، احمد بن محمد. (1388). الفوزالاصغر. قم: آیت اشراق. 25. مصباح یزدی، محمدتقی. (1383). آموزش فلسفه (چاپ چهارم). تهران: امیرکبیر. 26. مصباح یزدی، محمدتقی. (1391الف). اخلاق در قرآن (محقق: محمدحسین اسکندری، سه جلدی، چاپ پنجم). قم: موسسه امام خمینی ره. 27. مصباح یزدی، محمدتقی. (1391ب). معارف قرآن (ج1و3، چاپ چهارم). قم: موسسه امام خمینی ره. 28. مطهری، مرتضی. (1377). مجموعه آثار (29 جلدی، چاپ هشتم). قم: صدرا. 29. میرباقری، سیدمهدی. (14/2/1399). تحلیل پدیده تکنولوژی. پایگاه اطلاعرسانی (http://mirbaqeri.ir). 30. نراقی، احمد. (1386). معراجالسعادۀ (چاپ ششم). قم: قائم آل محمد|. 31. هایدگر، مارتین. (1377). فلسفه تکنولوژی (مترجم: شاپور اعتماد). تهران: نشر مرکز. 32. Habermas, Jurgen, (Winter) (1981). Modernity versus postmodernity (translated By Seyla Ben-Habib), New German Critique, No 22, pp 3-14, Published By: Duke University Press. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 256 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 154 |
||