آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,387 |
| تعداد مقالات | 34,316 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,992,384 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,705,043 |
اندیشه سیاسی در متون ساسانی | ||
| علوم سیاسی | ||
| دوره 25، شماره 100، اسفند 1401، صفحه 101-122 اصل مقاله (907.27 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/psq.2023.74350 | ||
| نویسندگان | ||
| مهدی موحدی نیا1؛ مهدی فدایی مهربانی2 | ||
| 1دانشجوی دکتری اندیشه سیاسی دانشگاه تهران | ||
| 2عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران | ||
| تاریخ دریافت: 26 تیر 1401، تاریخ بازنگری: 03 مرداد 1401، تاریخ پذیرش: 24 مرداد 1401 | ||
| چکیده | ||
| دورهی ساسانی را میتوان نقطهی عطفی در تاریخ ایران دانست که برای نخستینبار یک نظام مقتدر سیاسی بر پایهی وحدت دین و حکومت شکل گرفته و به نوعی، دو عنصر ملیّت و مذهب، سامان سیاسی و نظام دانایی خاصی را تعیّن میبخشد. هدف پژوهش پیشرو، شناخت و فهم ویژگیهای سرشتنمای اندیشهی سیاسی زردشتی- ساسانی است. تأکید این پژوهش بر متون و رساله‌های دارای بنمایهی سیاسی و شهریاری است که در دورهی ساسانی تألیف شده یا در قرون اولیهی اسلامی، تحت تأثیر سنّت زردشتی- ساسانی تدوین شده است. شاخصههای پایهی اندیشهی سیاسی در متون این دوره، با بهکارگیری روش توصیفی – تحلیلی و رویکرد متنمحور، ذیل سه محورِ پیوند دیانت و سیاست، سلسلهمراتب اجتماعی و نظام کیهانی و فرّه کیانی و تخمهی شاهی، مورد بررسی قرار گرفته است. متون اصلی مورد مطالعه عبارتاند از: کارنامهی اردشیر بابکان، عهد اردشیر، نامهی تنسر و کارنامهی انوشیروان. نتایج نشان داد که اندیشهی سیاسی زردشتی-ساسانی، برآمده از سامان معرفتیای است که انسان و جامعهی انسانی را در پیوند ناگسستنی با کیهان و نظم کیهانی میداند و از همین روی، نظم سیاسی را موظّف به تحقّق بخشیدن به دیانت و احکام آن، به عنوان تجلّی والای نظم و قوانین کیهانی میکند. در جامعهی انسانی، به پیروی از نظام کیهانی، وجود سلسلهمراتب و خویشکاری ناگزیر است. سمبل این جامعه پادشاه است؛ او چه از جنبهی نژادگی و نَسَبی و چه از جنبهی کرداری و منشی، باید نماینده و پاسدار باورها و ارزشهای دیانت مزدَیَسنا باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| زردشت؛ دورهی ساسانی؛ شهریاری؛ اندیشهی سیاسی؛ اوستا؛ گاتها؛ کارنامهی اردشیر بابکان؛ عهد اردشیر؛ نامهی تنسر؛ کارنامهی انوشیروان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Political Thought in Sassanid Texts | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mahdi movahedinia1؛ Mahdi Fadaei Mehrabani2 | ||
| 1PhD student of Political Thought, University of Tehran | ||
| 2Faculty member, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| The Sassanid era marked a significant turning point in the history of Iran. This period witnessed the establishment of an authoritarian political system that was based on the unity of religion and government, resulting in the formation of a distinct political and intellectual system shaped by a fusion of nationality and religion. The present study aims to examine the key features of Zoroastrian-Sassanid political thought, focusing primarily on essays written during the Sassanid period or early Islamic centuries under the influence of the Zoroastrian-Sassanid tradition, which dealt with political and monarchical themes. The basic characteristics of the political thought in the texts of this era were studied by drawing upon the descriptive-analytical as well as textual method in terms of religiosity and politics, social hierarchy and universal order, and Farre Kiyani (Farvahar) and the monarchial seed. The main texts under study include Kar-Namag i Ardashir i Pabagan, Ardashir’s covenant, Letter of Tansar, and Kar-Namag i Anushirvan. The results of the study show that the Zoroastrian-Sassanid political thought is derived from an intellectual system in which humans and the human society are inextricably connected to the universe and universal order. For this reason, the political system is obligated to apply religion and its rulings as the supreme manifestation of the order and laws of the universe. In conformity to the universal order, it is inevitable for the human society to involve hierarchies and piety. The society is symbolized by the king. The king must represent the beliefs and values of Mazdayasna both in terms of lineage and in terms of act and character | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Zarathustra, Sassanid era, monarchy, political thought, Avesta, Gatha, Kar-Namag i Ardashir i Pabagan, Ardashir’s covenant, Letter of Tansar, and Kar-Namag i Anushirvan | ||
| مراجع | ||
|
ارفرنبغد و ارباد. )1711(. دینکرد. )ج6-1.(. ف. فضیلت )مترج (. تهران: فرهن دهخدا. ارفرنبغد و ارباد. )1714(. دینکرد. )ج6.(. ف. فضیلت )مترج (. تهران: مهر یی . شتیانید ج. )1734(. زرتشت، مزدیسنا و حکومت. )ناپ هفت (. تهران: شرکت سهامی انتشار. موز ارد ژ.د تفضلید ا. )1712(. اسطورهزندگی زردشت. )ناپ هفت (. تهران: نشمه. ق موز ارد ژ. )1734 هد ای نیروی جاودانی و سمانی. (. فر کلک، شماره 34-29د ص.41-76. اب مسکویهد ا. )1464ق(. تجارب األمم و تعاقب الهمم. )ج1(. و.ک. حس )مققق(. بیرو : ق داراهکتب ه. اهعلمی ارداویرافنامه )1716(. ف. ژینیو )مصقح(د ژ. موز ار )مترج و مققق(. )ناپ دوم(. تهران: معی و انجم ایرانشناسی فرانسه. ق اسالمید ر.د بهرامید و. )1794 ه در اوستا و شاهنامه. (. پدیدارشناسی سیاسی فر پژوهشنامه علوم سیاسید شماره 4د ص. .44-3 اسماعی پورد ا. )1713(. اسطوره آفرینش در آیین مانی. )ناپ نهارم(. تهران: کاروان. اهیادهد م. )ویراستار( )1737(. آیین گنوسی و مانوی. ا. اسماعی پور )مترج (. تهران: فکر روز. بارتلمهد ک. )1773(. زن در حقوق ساسانی. ن. صاحب اهزمانی )مترج (. تهران: مؤسسه مطبوعاتی عطائی. بوی د م. )1797(. تاریخ کیش زرتشت )اوایل کار(. )ج1.(. ه. صنعتیزاده )مترج (. تهران: ستره. بوی د م. )1797(. تاریخ کیش زرتشت )هخامنشیان(. )ج6.(. ه. صنعتیزاده )مترج (. تهران: ستره. بوی د م. )1797(. تاریخ کیش زرتشت )پس از اسکندر گجسته(. )ج7.(. ه. صنعتیزاده )مترج (. تهران: ستره. بوی د م. )1733(. چکیده تاریخ کیش زر تشت. ه. صنعتیزاده )مترج (. تهران: صفیعلیشاه. بهارد م. )1711(. پژوهشی در اساطیر ایران )پاره نخست و دویم(. )ناپ نهارم(. تهران: ه. تفضلید ا. )1731(. تاریخ ادبیات ایران پیش از اسالم. ژ. موز ار )به کوشش(. )ناپ سوم(. تهران: سخ . دوش یم د ژ. )1731(. اورمزد و اهریمن؛ ماجرای دوگانهباوری در عهد باستان. . بااری )مترج (. تهران: فرزانروز. دوش یم د ژ. )1735(. دین ایران باستان. ر. منج )مترج (. تهران: فکر روز. ر اییرادد م. )1731(. مبانی اندیشه سیاسی در خرد مزدایی. تهران: طرح نو. زنرد ر. )1735(. زروان یا معمای زرتشتیگری. . اادری )مترج (. تهران: فکر روز. شایست-ناشایست. )1729(. ک. مزداپور )مترج و وانوی (. تهران: مؤسسه مطاهعا و تققیقا فرهنگی. عهد اردشیر. )1741(. ا. عباو )پژوهش ر(. م. امامشوشتری )مترج (. تهران: انجم ثار ملی. فرنبغداد ی. )1729(. بندهش. م. بهار )مترج (. تهران: توو. کارنامهی اردشیر بابکان. )1719(. به اهتمام م. مشکور. )ناپ دوم(. تهران: دنیای کتاب. یشه اند111 ی در‌متون‌ساسان یاسی س کریست س د . )1721(. ایران در زمان ساسانیان. ر. یاسمی )مترج (. تهران: دنیای کتاب. کریست س د . )1734(. سلطنت قباد و ظهور مزدک. ا. بیرشو )مترج (. )ناپ دوم(. تهران: طهوری. گاتها؛ کهنترین بخش اوستا. )1714(. دو زار از ا. پورداود. )ناپ دوم(. تهران: اساطیر. (. ف. ار شسب )مترج و مفسق گاتها؛ سرودههای زرتشت. )1717 ر(. )ناپ سوم(. تهران: فروهر. رشویچد ا. )1792(. آموزه و آیین زردشت )سه گفتار در گاهانپژوهی(. م. اکایی و ج. دانش را )مترج (. تهران: ثاهث. یگرد و. )1716(. زرتشت در گاتاها )حکمت و عرفان، بنیادهای اخالقی، جهانبینی و فلسفه سیاسی(. ه. ر ی )مترج و پژوهشگر(. تهران: سخ : ص. .149-67 مجتبایید ف. )1756(. شهر زیبای افالطون و شاهی آرمانی در ایران باستان. تهران: انجم فرهن ایران باستان. مقمودیزاده دهبارزید م. )1792(. آئین شهریاری در گاهان. ا : دانشگاه مفید. مینوی خرد. )1754(. ا. تفضلی )مترج (. تهران: بنیاد فرهن ایران. نامهی تنسر به گشنسپ. )1719(. م. مینوی )مصقح(. تهران: دنیای کتاب. نوهدکهد . )1751(. تاریخ ایرانیان و عربها در زمان ساسانیان. . زریاب خوئی )مترج (. تهران: انجم ثار ملی. نیوهید . )1794(. از زردشت تا مانی. . رسوهی )طاهقانی( )مترج (. تهران: ماهی. نیوهید . )1711(. زمانه و زادگاه زرتشت. م. سید سجادی )مترج (. تهران: ه. نیوهید . )1793(. شکلگیری ایده ایران و هویت ایرانی در ایران باستان. در: هویت ایرانید از دوران باستان تا پایان پهلوی. ا. اشرف )نویسنده(د ح. احمدی )مترج و مؤهف(. )ناپ هفت (. تهران: نی. یادداشتهای خسرو اول انوشیروان )ترجمه از کتاب تجارباألم اب مسکویه(. )1714(. رحی زاده صفوی )مترج و پژوهش ر( تهران: مطبعهی مجل . یسنا )جزوی از نامهی مینوی اوستا(. )1744(. )ج.1(. زار ا. پورداود. )ناپ دوم(. تهران: دانشگاه تهران. یشتها )اسمتی از کتاب مقدو اوستا(. )بیتا(. )ج6(. ا. پورداود )مفسر و مؤهف(. بیجا: انجم زرتشتیان ایرانی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 302 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 313 |
||