خوش خاضع, محمد جمال الدین. (1402). بررسی باور به نیکویی خواندن قرآن، بدون فهم معنای ظاهری. اسلام و مطالعات اجتماعی, 28(106), 93-114. doi: 10.22081/jqr.2023.65222.3637
محمد جمال الدین خوش خاضع. "بررسی باور به نیکویی خواندن قرآن، بدون فهم معنای ظاهری". اسلام و مطالعات اجتماعی, 28, 106, 1402, 93-114. doi: 10.22081/jqr.2023.65222.3637
خوش خاضع, محمد جمال الدین. (1402). 'بررسی باور به نیکویی خواندن قرآن، بدون فهم معنای ظاهری', اسلام و مطالعات اجتماعی, 28(106), pp. 93-114. doi: 10.22081/jqr.2023.65222.3637
خوش خاضع, محمد جمال الدین. بررسی باور به نیکویی خواندن قرآن، بدون فهم معنای ظاهری. اسلام و مطالعات اجتماعی, 1402; 28(106): 93-114. doi: 10.22081/jqr.2023.65222.3637
استادیار دانشگاه بین‌المللی امام خمینی، قزوین، ایران
تاریخ دریافت: 17 آبان 1401،
تاریخ بازنگری: 01 دی 1401،
تاریخ پذیرش: 10 دی 1401
چکیده
بر اساس آموزه‌های قرآن و روایات و قواعد زبانی، خواندن الفاظ قرآن، حداقل باید همراه با فهم معنای ظاهری باشد، اما باور به جواز یا ثواب‌داشتن خواندن الفاظ قرآن، بدون فهم معنای ظاهری، یکی از باورهای عمومی مسلمانانِ غیرعرب‌زبان است. دشواری فراگیری زبان عربی برای عموم مردم، در کنار علاقه به خواندن مستمر قرآن در راستای عمل به تأکید قرآن و روایات، مسیر شکل‌گیری این باور را هموار ساخته است. البته تشویق غیرعرب‌زبانان به خواندنِ صِرف الفاظ، با هدف ایجاد ارتباط مستقیم با قرآن در ابتدای یادگیریِ خواندن آن، معقول به‌نظر می‌رسد، اما به‌معنای جواز تداومِ آن در طول زندگی فرد نیست. این مقاله برای نخستین‌بار با روش توصیفی- تحلیلی، به دنبال بررسی و نقد زمینه‌های شکل‌گیری و مؤیدات باور به جواز یا ثواب‌داشتن خواندن الفاظ قرآن، بدون فهم معنای ظاهری آن، در لایه‌های زیرین فرهنگ اسلامی است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که این زمینه‌ها معمولاً حاصل رسوب ناقص و مبهم مباحثی چون برداشت از روایات، اعجاز قرآن، ترجمه‌ناپذیری قرآن، بایسته‌های ارتباط با قرآن، مباحث لغوی و مباحثی از این دست در میان عامه مردم است که به‌عنوان توجیهی برای نفهمیدن معنای ظاهری آیات، به آنها استناد شده است.
Examining the Belief in the Merits of Reciting the Qur’an, Without Understanding the Surface Meaning
نویسندگان [English]
Muhammad Jamal al-Din Khoshkhaze’
Assistant Professor, Imam Khomeini International University
چکیده [English]
According to the doctrines of the Qur’an, hadiths, and linguistic rules, reading the words of the Qur’an should be at least accompanied by understanding the surface meaning; however, belief in the permissibility or reward of reading the words of the Qur’an without understanding the surface meaning is one of the common beliefs of non-Arab Muslims. The difficulty of learning the Arabic language for the general public, together with the interest in continuous reading of the Qur’an in accordance with the emphasis on the Qur’an and hadiths, has prepared the ground for the formation of this belief. Of course, encouraging non-Arabic speakers to read only the words with the aim of creating a direct relationship with the Qur’an at the beginning of learning to read it, seems reasonable; however, it does not mean that it is permissible to continue it throughout one’s life. Using a descriptive-analytical method, this article for the first time seeks to examine and criticize the formation backgrounds and evidences of believing in the permissibility or reward of reading the words of the Qur’an without understanding its surface meaning in the lower layers of Islamic culture. The results of this research show that these backgrounds are usually rooted in residues of the incomplete and vague debates such as impressions of hadiths, inimitability of the Qur’an, untranslatability of the Qur’an, requirements of connection to the Qur’an, lexical debates and similar debates among the general public, which has been cited as a justification for not comprehending the surface meaning of the verses.
کلیدواژه‌ها [English]
recitation, reading, understanding the meaning, teaching the Qur’an, translation, written text of the Qur’an (muṣḥaf)
مراجع
قرآن کریم.
ابن بابویه، محمدبن على (1362)، الخصال، تحقیق علی‌اکبر غفاری، قم: دفتر انتشارات اسلامى.
ابن بابویه، محمدبن على (1406ق)، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، قم: دار الشریف الرضی للنشر.
ابن بابویه، محمدبن على (1413ق)، من لایحضره الفقیه، قم: دفتر انتشارات اسلامى.
ابن منظور، محمدبن مکرم (1414ق)، لسان العرب، بیروت: دار صادر.
ابن هشام، عبدالملک (بیتا)، السیرة النبویة، تحقبیروت: دارالمعرفة.
ابوزهره، محمد (1418ق)، المعجزة الکبری القرآن، قاهره: دار الفکر العربی.
ابیاری، ابراهیم (1405ق)، الموسوعة القرآنیة، قاهره: مؤسسة سجل العرب.
ازهری، محمّدبن أحمد (بیتا)، تهذیب اللغة، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
ایازی، سید محمدعلی (1381)، قرآن اثری جاویدان، رشت: کتاب مبین.
ایزدی مبارکه، کامران (1376)، شروط و آداب تفسیر و مفسر، تهران: امیر کبیر.
باقلانی، محمدبن طیب (1421ق)، إعجاز القرآن، تحقیق صلاح محمد عویضه، بیروت: دار الکتب العلمیة.
بحرانى، سید هاشم (1374)، البرهان فی تفسیر القرآن، قم: مؤسسة البعثة.
جواهری، سید محمدحسن (1393)، «بررسی نظریه خطابی درباره اعجاز تأثیری قرآن کریم»، قبسات، سال نوزدهم، شماره 73، ص135-165.
شعیری، محمدبن محمد (بیتا)، جامع الاخبار، نجف: مطبعة حیدریة.
شکوری، مجتبی؛ فریدونی، محمدحسین (1396)، «طبقه‌بندی شاخص‌های دانشی و مهارتی پیامد انس با قرآن کریم از منظر کارشناسان حوزه آموزش و مدیریت امور قرآنی»، تحقیقات علوم قرآن و حدیث، سال چهاردهم، پیاپی33، ص81-110.
طباطبایی، سید محمدحسین (1388)، قرآن در اسلام، قم: بوستان کتاب.
طوسى، محمدبن حسن (1407ق)، تهذیب الاحکام، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
عاملی، جعفر مرتضی (1413ق)، حقائق هامة حول القرآن الکریم، بیروت: دار الصفوة.
عریضى، علىبن جعفر (1409ق)، مسائل علی‌بن جعفر و مستدرکاتها، قم: مؤسسة آلالبیت: لإحیاء التراث.
