آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,388 |
| تعداد مقالات | 34,317 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,016,324 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,718,282 |
افزایش مهریه پس از عقد از منظر فقه امامیه | ||
| فقه | ||
| دوره 30، شماره 2 (پیاپی 114)، تیر 1402، صفحه 126-152 اصل مقاله (690.94 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jf.2023.58323.2092 | ||
| نویسنده | ||
| محمّد تاج الدّینی* | ||
| دانش آموختۀ سطح 4 و استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم. قم، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 31 تیر 1399، تاریخ بازنگری: 06 اسفند 1401، تاریخ پذیرش: 24 تیر 1402 | ||
| چکیده | ||
| امکان یا عدم امکان افزایش مهریه بعد از انعقاد عقد یکی از مسائل چالش‌برانگیز در فقه است. عده‌ای با استناد به برخی عمومات مثل قاعده تسلیط و ارائه برخی از موارد قیاس اولویت و جواب‌های نقضی نظیر تلازم حکم به تغییرپذیری مهریه در موارد محاسبۀ به نرخ روز که بیشتر شکل حقوقی دارد، با قول به افزایش مهریه بعدالقعد، به امکان افزایش قائل شده‌اند. در مقابل برخی مهریه را جزئی از یک عقد لازم دانسته و همان طور که اصل عقد قابل تغییر نیست، مهریه را هم تغییر‌پذیر نمی‌دانند. عده‌ای هم تفصیل داده و در صورت قید‌شدن شرط افزایش در ضمن عقد، افزایش بعد العقد را مجاز دانسته‌اند. در این نوشتار با رویکرد توصیفی تحلیلی و با استفاده از روش کیفی در تجزیه و تحلیل اطلاعات، نگارنده ضمن بررسی آرا و استدلال‌های مهم فقهی موجود در مسئله، نقد اقوال و ادله و با ابتنا بر ماهیّت عقود لازمه، قواعد فقهی باب مهریه، ماهیت شروط ضمن العقد و قاعدۀ لاضرر و نهی غرر، به‌تفصیل به پنج فرض رسیده و در برخی موارد افزایش را مشروع دانسته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| افزایش مهریه؛ حکم مهریه؛ محاسبه مهریه؛ تغییرپذیری مهریه؛ مهریه بعدالعقد | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Increase in Mehr (Dower) after Marriage from the Perspective of Imamia Jurisprudence | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Tajuddini | ||
| 4th Level, Qom Seminary, Qom, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| The possibility or impossibility of increasing the Mehr (dowry) after the marriage contract is one of the challenging issues in Islamic jurisprudence. Some have considered it possible to increase the dowry after the marriage based on some general principles such as the rule of domination, providing some analogies, and contrary answers such as the combination of the ruling with the variability of the Mehr in cases of calculation based on the current rate, which is the most common form of legal rights. On the other hand, some consider dowry as an essential part of a contract and, just as the principle of a contract is not changeable, they do not consider the Mehr to be changeable either. Some have also provided detailed explanations and considered the increase after the contract to be permissible if mentioned as a condition during the contract. In this article, using a descriptive-analytical approach and qualitative method in analyzing the information, the author, while examining the important jurisprudential opinions and arguments in the issue, critiques the opinions and evidence and, relying on the nature of essential contracts, the jurisprudential rules of dowry, the nature of conditions during the contract, the rule of no harm, and the prohibition of deception, has come to five assumptions and in some cases has considered the increase permissible. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Dowry increase, dowry ruling, dowry calculation, dowry changeability, post-contract dowry increase | ||
| مراجع | ||
|
* قرآن کریم 1. آلوسی، سیدمحمود. (1415ق). روح المعانی فی تفسیر قرآن العظیم (ج5). بیروت: دارالکتب العلمیه. 2. ابن ادریس، محمد بن منصور. (1410ق). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی (ج2). قم: دفتر انتشارات اسلامى. 3. انصارى دزفولى، مرتضى بن محمد‌امین. (1415ق). کتاب المکاسب (6ج، چاپ اول، ط – الحدیثة). قم: کنگره جهانى بزرگداشت شیخ اعظم انصارى. 4. انصاری دزفولى، مرتضى بن محمد أمین انصارى. (1410ق). کتاب المکاسب (المحشی) (ج13). قم: دار الکتاب. 5. بجنوردی، سیدحسن بن آقا بزرگ موسوی. (1419ق). القواعد الفقهیه (ج1). قم: الهادی. 6. بحرانی، یوسف بن احمد بن ابراهیم. (1405ق). الحدائق الناضره فی احکام العترة الطاهره (ج5). قم: دفتر انتشارات اسلامی. 7. تبریزی، جواد بن علی. (بی‌تا). استفتائات جدید (ج2). قم: بی‌نا. 8. خمینى، سید‌روح اللّه موسوى. (1421ق). کتاب البیع (5 ج). تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى(ره). 9. سید مرتضی، علی بن حسین موسوی. (1415ق). الانتصار فی انفرادات الامامیه. قم: دفتر انتشارات اسلامی. 10. شبیری زنجانی، سید‌موسی. (1419ق). کتاب نکاح. قم:موسسه پژوهشی رای پرداز. 11. شکری، فریده. (1390). افزایش مهریه در نظام حقوقی ایران. دوفصلنامه فقه و حقوق خانواده (ندای صادق)، 16(54)، صص 77-98. 12. طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم. (1409ق). العروة الوثقی. بیروت: موسسة الاعلمی للمطبوعات. 13. طباطبایی، سیدمحمدحسین. (1417ق). المیزان فی تفسیر القرآن. قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین. 14. طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن. (1387ق(. المبسوط فی فقه الإمامیـة. تهران: المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة. 15. طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن. (1390ق). الاستبصار فیما اختلف من الأخبار (ج3). تهران: دارالکتب الاسلامیه. 16. عظیمیان، محمد. (15/06/1388). نقدی کوتاه بر دادنامه شماره 488 هیئت عمومی دیوان عدالت اداری. ماهنامه کانون، (96)، شماره دوم. 17. فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله سیوری حلّی. (1403ق). نضد القواعد الفقهیة على مذهب الإمامیه. قم: انتشارات کتابخانه آیت الله العظمی مرعشی نجفی(ره). 18. فخر رازی، ابوعبدالله محمد بن عمر. (1420ق). مفاتیح الغیب (ج10). بیروت: دار احیاء التراث العلمی. 19. قبولی درافشان، سیدمحمدمهدی. (1397). افزایش مهر پس از عقد نکاح در فقه مذاهب اسلامی و حقوق ایران. دوفصلنامه فقه مقارن، 6(12)، صص 183-211. 20. کلینى، ابوجعفر محمد بن یعقوب. (1407ق). الکافی (ط - الإسـلامیة(. تهران: دار الکتب الإسلامیة. 21. محقق حلّى، نجم الدین جعفر بن حسن. (1408ق). شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام (4ج، ج2). قم: مؤسسه اسماعیلیان. 22. محقق داماد، سیدمصطفی؛ خانلری بهنمیری، حسین. (1386). بررسی فقهی و حقوقی ایجاد حق زن بر مهر. فصلنامه دیدگاه‌های حقوق قضایی، (42 و 43)، صص 127-158. 23. محقق داماد، سیدمصطفی. (1390). نظریه شروط و التزامات در حقوق اسلامی. تهران: مرکز نشر علوم اسلامی. 24. مرداوی، علی بن سلیمان. (1376ق). الإنصاف فی معرفه الراجح من الخلاف. بیروت: دار احیاء التراث العربی. 25. مکارم شیرازی، ناصر. (1374). تفسیر نمونه. تهران: دار الکتب الاسلامیه. 26. موسوی گلپایگانی، سیدمحمدرضا. (1409ق). مجمع المسائل. قم: دارالقرآن الکریم. 27. نجفى، محمدحسن (صاحب جواهر). (1404ق). جواهر الکلام فـی شـرح شـرائع الإسـلام (ج31). بیروت: دار إحیاء التراث العربى. 28. هاشم‌نژاد، زهرا؛ غلامپور، محمدرضا. (1394). بررسی فقهی و حقوقی تعدیل مهریه. فصلنامه فقه و تاریخ تمدن، 1(4)، صص 136-156. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 302 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 401 |
||