تاریخ دریافت: 02 خرداد 1402،
تاریخ بازنگری: 14 خرداد 1402،
تاریخ پذیرش: 23 خرداد 1401
چکیده
منظور از مبانی ارزش‌شناسی اخلاق تغذیه، آن دسته از گزاره‌های مستخرج از متون دینی است که مفهوم و جایگاه ارزش‌ها را در اخلاق تغذیه، انواع ارزش‌ها، تقدم و ویژگی‌های آن‌ها نشان می‌دهد و تصویری کلی و جامع از ارزش‌های مطلوب در اخلاق تغذیه ارائه می‌دهد. هدف این پژوهش، معرفی مبانی ارزش‌شناسی اخلاق تغذیه با رویکرد اسلامی است. پژوهش حاضر با جمع‌آوری داده‌ها به‌شیوۀ کتابخانه‌ای و با بهره‌گیری از منابع دست اول دینی و تحلیل آن‌ها دریافت که مبانی ارزش‌شناسی اخلاق تغذیه با رویکرد اسلامی عبارت‌اند از: واقع‌گرایی ارزشی در سبک تغذیه؛ توجه به تفاوت ارزش‌های ذاتی و غیری در خوراکی‌ها؛ تفکیک ارزش‌های ابزاری از غایی؛ مطلق و ثابت‌بودن؛ فرازمانی و فرامکانی‌بودن ارزش‌ها؛ اثبات‌پذیربودن ارزش‌های واقعی در تغذیه؛ ارزش‌های اخلاقی تغذیه مبتنی بر واقعیت‌های عینی؛ ارتباط بین فعل اختیاری و آگاهانۀ تغذیه و نتیجۀ آن؛ تقسیم منافع ارزشی تغذیه به منافع معنوی و مادی.
The Axiological Basics of Nutrition Ethics from Islamic Perspective
نویسندگان [English]
Hasan Roshan1؛ Mohammad Hedayati2؛ Mohammad Javad Fallah2؛ Gholam Reza Noor Mohammadi3
1Ethics researcher and PhD in Quran, health and wellness
2University of Islamic Instructions
3Tehran university of medical science
چکیده [English]
The axiological basics of nutrition ethics are propositions extracted from Islamic texts that show the concept and place of values in nutrition ethics, the types of values, their precedence and characteristics, and a general and comprehensive picture of desirable values. They present the ethics of nutrition. The purpose of this research is to introduce the axiological basics of nutrition ethics from Islamic perspective. The main question of this research is: What are the axiological basics of nutrition ethics from Islamic perspective? By collecting data from libraries and using first-hand religious sources and analyzing them, the present research came to the conclusion that the axiological basics of nutrition ethics are: axiological realism in nutrition style; Paying attention to the difference between intrinsic values and other values in nutrition; separation of instrumental values from the ultimate ones; absolute and fixed values, transtemporality and translocality of values; provability of real values in nutrition; the moral values of nutrition based on objective facts; the relationship between voluntary and conscious act of eating and its result; and dividing nutritional benefits into spiritual and material ones.
کلیدواژه‌ها [English]
Nutrition, Axiology, Ethics, Values, Food
مراجع
قرآن کریم.
آخوندی، مصطفی (1388)، غذا و تغذیه در آموزه‌های دینی و یافته‌های علمی، قم: زمزم هدایت.
معلوف، لوییس (1386)، المنجد، ترجمۀ محمد بندریگی، تهران: ایران.
مفیدی، مصطفی (1375)، فرهنگ فشردۀ پزشکی آکسفورد، تهران: فرهنگان.
مکارم شیرازی، ناصر (1374)، تفسیر نمونه، تهران: دار الکتب الاسلامیة.
مور، جرج ادوارد (1385)، مبانی اخلاق، ترجمۀ غلامحسین توکلی و علی عسگری یزدی، قم: انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
میرزایی، همایون، علی‌اصغر رضاییان و ندا جهانگیریان (1393). تبادل فرهنگی و نسبیت فرهنگی: پایه‌ها و مفاهیم، تهران: نیکوبان.
نورمحمدی، غلام‌رضا (1401). «ارزش‌شناسی در نظام جامع سلامت اسلام»، فصلنامۀ قرآن و طب، دوره7، ش3، ص19-25.
نوری طبرسی، حسین (1408ق)، مستدرک الوسائل و مستبط المسائل، بیروت: مؤسسۀ آل‌البیت لاحیاء التراث.
هدایتی، محمد (1393)، «علم اخلاق: تعریف، موضوع و هدف»، پژوهش‌های اخلاقی، س4، ش4، ص123-142.
هدایتی، محمد (1395)، مناسبات فقه و اخلاق، تهران: نگاه معاصر.
هدایتی، محمد و محمد نظری پشتکوهی (1401)، «اخلاق جراحی زیبایی با رویکرد اسلامی»، فصلنامۀ اخلاق، س12، ش47، ص145-165.
یوسفیان، حسن، مجتبی مصباح و محمود فتحعلی (1394)، فلسفۀ تعلیم‌وتربیت اسلامی، زیر نظر محمدتقی مصباح یزدی، تهران: مؤسسۀ فرهنگی مدرسۀ برهان (انتشارات مدرسه).
Paz-Graniel, Indira., Babio, Nancy., Mendez, Ignacio. and Jordi Salas-Salvadó (2019). “Association between Eating Speed and Classical Cardiovascular Risk Factors: A Cross-Sectional Study”. Nutrients, 11(1): 83.
Turoldo, Fabrizio (2021). “Man is what he eats: The philosophy and ethics of eating”. Etica & Politica / Ethics & Politics, 23(2): 761-778.
