آمار

تعداد نشریات48
تعداد شماره‌ها2,293
تعداد مقالات33,216
تعداد مشاهده مقاله11,842,317
تعداد دریافت فایل اصل مقاله5,024,985
نقدی پور, سبحان, اسلامی باباحیدری, فرزانه. (1401). بررسی و تحلیل اصول عام اخلاقی فضای مجازی از منظر اخلاق اسلامی. اسلام و مطالعات اجتماعی, 18(1), 163-196. doi: 10.22081/jare.2023.64406.1766
سبحان نقدی پور; فرزانه اسلامی باباحیدری. "بررسی و تحلیل اصول عام اخلاقی فضای مجازی از منظر اخلاق اسلامی". اسلام و مطالعات اجتماعی, 18, 1, 1401, 163-196. doi: 10.22081/jare.2023.64406.1766
نقدی پور, سبحان, اسلامی باباحیدری, فرزانه. (1401). 'بررسی و تحلیل اصول عام اخلاقی فضای مجازی از منظر اخلاق اسلامی', اسلام و مطالعات اجتماعی, 18(1), pp. 163-196. doi: 10.22081/jare.2023.64406.1766
نقدی پور, سبحان, اسلامی باباحیدری, فرزانه. بررسی و تحلیل اصول عام اخلاقی فضای مجازی از منظر اخلاق اسلامی. اسلام و مطالعات اجتماعی, 1401; 18(1): 163-196. doi: 10.22081/jare.2023.64406.1766

بررسی و تحلیل اصول عام اخلاقی فضای مجازی از منظر اخلاق اسلامی

فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی
مقاله 6، دوره 18، شماره 1 - شماره پیاپی 70، اسفند 1401، صفحه 163-196    اصل مقاله (611.95 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jare.2023.64406.1766
نویسندگان
سبحان نقدی پور* 1؛ فرزانه اسلامی باباحیدری2
1دانش آموخته
2دانش آموخته سطح 3حوزه علمیه خواهران معصومیه قم (تفسیر و علوم قرآنی)
تاریخ دریافت: 21 تیر 1401،  تاریخ بازنگری: 04 مرداد 1401،  تاریخ پذیرش: 13 مرداد 1401 
چکیده
در عصر حاضر، کارکرد و اهمیت فضای مجازی بر هیچ‌کس پوشیده نیست؛ این فضا در کنار محاسن اخلاقی‌، مشکلات اخلاقی نیز به‌دنبال داشته است. بهترین روش مواجهه با مشکلات اخلاقی ناشی از فضای مجازی، روش فعالانه و خردمندانه است؛ در این روش، ضمن پذیرفتن حقایق فضای مجازی، سعی می‌شود محیط آن از رذایل اخلاقی پاک شود و ارزش­ها، هنجارها و اخلاقیات در این فضا احیا شوند. اخلاق دینی، با ارائۀ اصول اخلاقی برگرفته از منابع عقلانی و وحیانی، به‌دنبال کاهش مشکلات اخلاقی این فضا و ارائۀ ارزش­های اخلاقی برای زیست مجازی و در نتیجه، به‌وجودآوردن محیطی اخلاقی برای شهروندان مجازی است. هدف اصلی این پژوهش پاسخ به سؤالاتی است که به بنیان‌های ارزشی افعال و مسئولیت‌های اخلاقی افراد مرتبط با فضای مجازی و فناوری­های اطلاعات و ارتباطات مربوط است. بنابراین، سؤال اصلی پژوهش این است که ارزش­ها و اصول عام اخلاقی فضای مجازی از منظر دینی چیست؟
روش تحقیق از نظر گردآوری اطلاعات، کتابخانه­ای و رصد میدانی فضای مجازی، از نظر ارائۀ اطلاعات، تحلیلی و از نظر هدف، کاربردی است.  از جمله یافته­های این پژوهش تبیین مهم­ترین اصول عام اخلاقی فضای مجازی است؛ این اصول اخلاقی شامل رعایت عدالت، امانت‌داری، پرهیز از ضرر­رسانی، حفظ حریم خصوصی دیگران، شرح صدر و حساسیت به ترویج فضایل و جلوگیری از وقوع رذایل برای تمام افراد مرتبط با فضای مجازی اعم از تولیدکنندگان و ترویج‌کنندگان محتوای مجازی، کاربران و استفاده­کننندگان از محتوا و نهادهای حاکمیتی متولی فضای مجازی است.
کلیدواژه‌ها
اخلاق؛ اخلاق فناوری اطلاعات؛ اصول اخلاقی؛ اخلاق مجازی دینی؛ محتوای مجازی؛ مرتبطان با فضای مجازی
عنوان مقاله [English]
Review and analysis of general ethical principles of cyberspace from the perspective of Islamic ethics
نویسندگان [English]
sobhan naghdipoor1؛ farzaneh Islamic Baba Heidari2
1.
2.3rd level graduate of Masumieh Sisters of Qom (exegesis and Quranic sciences)
چکیده [English]
In today's age, the function and importance of virtual space is not hidden from anyone; In addition to moral virtues, this environment has also led to moral problems. The best way to deal with moral problems caused by it is an active and wise method; In this method, while accepting the facts of the virtual space, it is tried to clean its environment from moral vices and restore morals in this space. Religious ethics, by providing moral principles taken from revelation sources, seeks to reduce the moral problems of this space and provide moral values for virtual life, and as a result, to create a moral environment for virtual citizens. The main goal of this research is to answer questions related to the value bases of actions and moral responsibilities of people related to virtual space. Therefore, the main research question is what are the values and general moral principles of virtual space from a religious perspective?
The research method is in terms of information gathering, library and field observation of virtual space, in terms of information presentation, analytical and practical in terms of purpose. Among the findings of this research is the explanation of the most important general ethical principles of virtual space; These ethical principles include the observance of justice, trustworthiness, avoiding harm, preserving the privacy of others, honesty and sensitivity to promoting virtues and preventing vices for all people related to virtual space, including virtual content producers, content users, and custodian governmental institutions. It is virtual space
کلیدواژه‌ها [English]
Ethics, information technology ethics, ethical principles, religious virtual ethics, virtual content, those related to virtual space
مراجع
  1. قرآن کریم.
  2. نهج‌البلاغة.
  3. ابن‌بابویه، محمد‌بن‌على (1413ق)، من لایحضره الفقیه، چ2، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم‏.
  4. ابن‌فارس، احمدبن‌فارس (1404ق)، معجم مقاییس اللغة، قم: مکتب  الاعلام الاسلامی.
  5. بولوس، پیر (1396)، اخلاق سایبری (درک اخلاق سایبری در دنیای سایبری)، ترجمۀ محمدحسن شیرعلی شهرضا، تهران: ناقوس.
  6. تهرانی، مجتبی (1392)، اخلاق الهی، تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی.
  7. حسینی­زاده، سیدعلی (1399)، «غایت تربیت از دیدگاه اسلامی»، فصلنامۀ علمی تربیت اسلامی، دورۀ15، ش31، ص67-87.
  8. حسینی قلعه‌بهمن، سیداکبر (1396)، «تحلیل کد اخلاقی محبت در آیین کاتولیک»، فصلنامۀ علمی‌پژوهشی اخلاق‌پژوهی، دورۀ1، ش3، ص92-110.
  9. دلشاد تهرانی، مصطفی (1390)، «نسبت عدالت و اخلاق در نهج­البلاغة»، فصلنامۀ حدیث اندیشه، ش12، ص5-31.
  10. دهخدا، علی­اکبر (1377)، لغت‌نامه، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  11. رحمتی حسینعلی (1397)، «تدوین نظام اخلاقی اسلام دربارۀ فضای مجازی؛ ضرورت­ها و بایسته­ها»، در مجموعه مقالات منتخب همایش بزرگداشت حکیم صدرالمتألهین، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
  12. دیلمی، احمد (1390)، «چیستی و چرایی نظام اخلاقی اسلامی»، فصلنامۀ علمی‌ترویجی اخلاق، س1، ش4، ص9-42.
  13. صانع‌پور، مریم (1396)، اخلاق شهروندان دنیای مجازی با تمرکز بر قرآن و نهج‌البلاغة، تهران: انتشارات بنیاد نهج‌البلاغة.
  14. طبرسى، فضل‌بن‌حسن (1372)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، چ3، تهران: ناصرخسرو.
  15. طوسى، محمدبن‌حسن (1414ق)، الأمالی (للطوسی)، قم: دار الثقافة.
  16. فروغی، فضل‌الله، محمدناصر برجی و جواد مصلحی (1393)، «مبانی ممنوعیت نقض حریم خصوصی در حقوق ایران و آمریکا»، مجلۀ مطالعات حقوقی دانشگاه شـیراز، دورۀ6، ش3، ص137-172.
  17. کلینی، یعقوب (1407ق)، الکافی، تحقیق علی‌اکبر غفاری، چ4، تهران: دار الکتب الإسلامیة.
  18. کیان­خواه، احسان و محمدرضا حسینی (1397)، «معیارهای حقوقی انسان در فضای سایبر»، در مجموعه مقالات منتخب همایش بزرگداشت حکیم صدرالمتألهین، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
  19. مجلسی، محمدباقربن‌محمدتقی (1403ق)، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار:، چ2، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  20. مکارم شیرازی، ناصر (1384)، تفسیر نمونه، چ28، تهران: دار الکتب الاسلامیة.
  21. نراقی، احمد (1377)، معراج­السعادة، چ5، قم: هجرت.
  22. نراقی، محمدمهدی (بی­تا)، جامع­السعادات، چ4، بیروت: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات.
  23. نقدی­پور، سبحان (1399)، مبانی و اصول اخلاقی فضای سایبر از  منظر دینی و بررسی سیاست‌های حاکمیتی بر اساس آن، رسالۀ سطح چهار، حوزۀ علمیۀ قم.
  24. نوری، حسین‌بن‌محمدتقی (1408ق)، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، بیروت: مؤسسة آل ‌‌البیت:لاحیاء التراث.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 293
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 195