آمار
| تعداد نشریات | 48 |
| تعداد شماره‌ها | 2,300 |
| تعداد مقالات | 33,307 |
| تعداد مشاهده مقاله | 11,863,935 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,045,804 |
بررسی تحلیلی - انتقادی دیدگاه‌ها در مسأله «ملاک حاجت معلول به علّت» و مقایسه شان با فرازهایی از نهج البلاغه | ||
| فصلنامه علمی پژوهشی آیین حکمت | ||
| دوره 13، زمستان 1400 _ مسلسل 50، خرداد 1402، صفحه 95-124 اصل مقاله (692.97 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/pwq.2023.74525 | ||
| نویسنده | ||
| سید جواد احمدی | ||
| استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه گنبد کاووس، گنبدکاووس | ||
| تاریخ دریافت: 27 اسفند 1401، تاریخ بازنگری: 15 اردیبهشت 1402، تاریخ پذیرش: 29 خرداد 1402 | ||
| چکیده | ||
| در مسأله ملاک نیازمندی معلول به علّت، چند نظریه عمده مطرح شده است که عبارت است از: نظریه حدوث، نظریه امکان ماهوی، نظریه امکان فقری و نظریه امکان معنایی. مدافعان هر یک از این نظریه‌ها کوشیده‌اند برای تأیید نظریة خود به فرازهایی از کتاب نهج البلاغه استناد کنند. پرسش اصلی این پژوهش این است که هر کدام از این نظریه‌ها تا چه میزان با فرازهای کتاب نهج البلاغه هماهنگ است؟ در این مقاله با استفاده از روش تحلیلی – انتقادی به بررسی نسبت هر کدام از نظریه‌ها با محتوای فرازهای نهج البلاغه پرداخته شده است. بر اساس یافته‌های این تحقیق، می‌توان از نظریة امکان معنایی به این صورت دفاع کرد که «امکان خاص» صفت اختصاصی ماهیّت نیست و علاوه بر معانی ماهوی، معانی وجودی و عدمی نیز می‌توانند موصوف به این صفت باشند و اتّصاف به این صفت، سبب نیازمندی این امور به علّت است. افزون بر این، شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد مراد مشهور حکما از ماهیّت در نظریة امکان ذاتی، معنای خاصّ ماهیّت - «ما یُقال فی جواب ما هو» - نیست؛ بلکه مقصود آنها ماهیّت به معنای اعم است که شامل هر معنا و حقیقتی می‌شود که قابلیّت موجود شدن و معدوم شدن دارد. هم چنین صفت حدوث و صفت امکان فقری نیز می‌توانند علامت اتّصاف موصوف‌شان به صفت امکان خاص و نشانه نیازمندی معلول به علّت شمرده شوند؛ نه آن که این دو صفت سبب برای نیازمندی معلول به علّت باشد. فرازهایی از کتاب نهج البلاغه می‌تواند تأییدی بر این مطلب باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نظریة حدوث؛ نظریة امکان ماهوی؛ نظریة امکان فقری؛ نظریة امکان معنایی؛ نهج البلاغه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Analytical-critical review of views on the issue of "criterion of the effect's need for the cause" and comparing them with passages from Nahj al-Balagha | ||
| نویسندگان [English] | ||
| seyedjavad ahmadi | ||
| Assistant Professor and Member of the Fcuty of Islamic Maaref of Gonbad Kavous University | ||
| چکیده [English] | ||
| In the issue of the criterion of needing the effect to the cause, several major theories have been proposed, which are: the theory of occurrence, the theory of substantive possibility, the theory of the possibility of existential poverty, and the theory of semantic possibility. The defenders of each of these theories have tried to cite passages from the book of Nahj al-Balagha to confirm their theory. The main question of this research is to what extent each of these theories is compatible with the verses of Nahj al-Balagheh book. In this article, using analytical-critical method, the ratio of each of the theories with the content of Nahj al-Balaghah passages has been investigated. Based on the findings of this research, the theory of semantic possibility can be defended in such a way that "particular possibility" is not a special attribute of nature, and in addition to substantive meanings, existential and non-existent meanings can also be attributed to this attribute, and the attribution to this attribute is the reason for the need for this Things are for a reason. In addition to this, there are evidences that show that what the famous sages mean by nature in the theory of inherent possibility is not the special meaning of nature - "Ma yûqal fi juab ma ho" -. Rather, they mean nature in the general sense, which includes every meaning and truth that has the ability to exist and disappear. Also, the attribute of occurrence and the attribute of possibility of existential poverty can also be considered as a sign of their description as a special possibility attribute and a sign of the need of the effect for the cause; Not that these two attributes are the reason for the effect's need for the cause. Some passages from the book of Nahj al-Balagheh can be a confirmation of this matter | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| : the theory of occurrence, the theory of substantive possibility, the theory of existential poverty, the theory of semantic possibility, Nahj al-Balagha | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 35 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 54 |
||