آمار
| تعداد نشریات | 48 |
| تعداد شماره‌ها | 2,293 |
| تعداد مقالات | 33,216 |
| تعداد مشاهده مقاله | 11,838,285 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,021,206 |
روش‌شناسی فارابی در اسلامی‌سازی فلسفه سیاسی | ||
| علوم سیاسی | ||
| دوره 26، شماره 1 - شماره پیاپی 101، فروردین 1402، صفحه 8-37 اصل مقاله (743.57 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/psq.2023.74648 | ||
| نویسنده | ||
| محسن مهاجرنیا* | ||
| استادیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، قم، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 10 مهر 1402، تاریخ پذیرش: 10 مهر 1402 | ||
| چکیده | ||
| هدف پژوهش حاضر، بررسی روش‌شناسی فارابی در اسلامی‌سازی فلسفه‌ی سیاسی است. در این راستا، به این پرسش‌ها پرداخته شده است: آیا او از طریق دست‌کاری در بنیادهای نظری و پیش‌فرض‌های یونانی، «فلسفه‌ی سیاسی» را اسلامی کرد؟ یا حکمت عملی را بر تراز تجربه‌ی مسلمین و در ترازوی عقلانیت دینی قرار داد؟ آیا فارابی تنها به کلیات برهانی و خطوط اساسی فلسفه‌ی یونانی تأسّی کرد و مبادی، مبانی، غایات و مسائل آن را، خود تولید نمود؟ تحلیل و تبیین روش‌مند مجموعه متون معلم ثانی در این تحقیق، نتایج و دستاوردهایی ایجاد کرد که در سه محورِ ابتناسازی فلسفه‌ی سیاسی یونانی بر بنیادهای نظری اسلامی، بازسازی غایی آن بر اساس آرمان‌های اسلامی و با الهام از مفاهیم قرآنی، و توسعه و تعمیق مسائل فلسفه‌ی سیاسی در دستگاه‌واره‌ای جدید بود. فارابی از این طریق توانست مسائل نوپدیدی در حوزه‌ی اجتماعات فاضله، آیین شهروندی و شهریاری ارائه کرده و در آشتی میان فلسفه و دین و ارزش‌های قرآنی، فلسفه‌ی سیاسی خود را با رویکردی بنیادی، آرمانی و ارزشی، سازگار با اسلام ارائه بدهد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فارابی؛ فلسفه‌ی سیاسی؛ مدینه‌ی فاضله؛ عقل فعال | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Al-Fārābī’s Methodology in Islamization of Islamic Philosophy | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohsen Mohajernia | ||
| Assistant professor, Islamic Sciences and Culture Academy, Qom, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The primary objective of this study is to analyze al-Fārābī's approach to the Islamization of political philosophy. To achieve this, the study explores the following questions: Did al-Fārābī Islamize political philosophy through the manipulation of Greek theoretical foundations and presuppositions? Did he render practical wisdom in terms of both the experiences of Muslims and religious rationality? Furthermore, did al-Fārābī solely follow the argumentative framework and outlines of Greek philosophy, and then developed his own principles, objectives, and challenges? A systematic analysis and examination of the written works of al-Fārābī, also known as the Second Teacher, reveal the following key findings: the establishment of Greek political philosophy on Islamic theoretical foundations, its subsequent reconstruction in alignment with Islamic ideals and by drawing inspiration from Quranic concepts, and the advancement and exploration of political philosophy problems within a novel framework. As a result, al-Fārābī was able to introduce novel issues pertaining to virtuous communities, citizenship ethics, and governance methodologies. By harmonizing philosophy, religion, and Quranic values, he presented his political philosophy with a foundational, idealistic, and axiological perspective that remained consistent with Islam. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| al-Fārābī, political philosophy, virtuous city, active intellect | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
شیرازی، م. (1981م). الحکمة المتعالیه. (ج1-2). بیروت: داراحیاء التراث العربی.
طباطبایی، ج. (1374). ابن خلدون و علوم اجتماعی. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
فاخوری، ح.؛ جر، خ. (1367). تاریخ فلسفه در جهان اسلام (مترجم: ع.م. آیتی). تهران: سازمان انتشارات آموزش انقلاب اسلامی.
فارابی، ا.ن. (1325ق «الف»). فصوص الحکم. (محقق: م.ا. خانجی). مصر: مطبعه السعاده.
فارابی، ا.ن. (1325ق «ب»). رسالة زینون الکبیر الیونانی. (محقق: م.ا. الخانجی). مطبعه السعاده.
فارابی، ا.ن. (1325ق «ج»). ماینبغى ان یقدم قبل تعلم الفلسفه. (محقق: م.ا. خانجی). مصر: مطبعه السعاده.
فارابی، ا.ن. (1349ق). الدعاوى القلبیه. حیدرآباد دکن، هند: مجلس دائرة‌المعارف العثمانیه.
فارابی، ا.ن. (1350ق). احصاء العلوم. (محقق: ع. محمدامین). مصر: مطبعه السعاده.
فارابی، ا.ن. (1371 الف). التعلیقات. (محقق: ج. آل یاسین). تهران: انتشارات حکمت.
فارابی، ا.ن. (1371ب). التنبیه على سبیل السعاده. (محقق: ج. آل یاسین). تهران: انتشارات حکمت.
فارابی، ا.ن. (1375). الموسیقى الکبیر. (مترجم: آ. آذرنوش). تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
فارابی، ا.ن. (1403ق). تحصیل السعاده. (محقق: ج. آل یاسین). بیروت: انتشارات دارالاندلس.
فارابی، ا.ن. (1405ق). الجمع بین رأى الحکیمین. (محقق: ب. نصری نادر). بیروت: انتشارات دارالمشرق.
فارابی، ا.ن. (1964م). السیاسة المدنیه. (محقق: ف. متری نجار). بیروت: مطبعه الکائولیکیه.
فارابی، ا.ن. (1966م). عیون المسائل. (محقق: ا. ناجی الجمالی). قاهره: مطبعه السعادة.
فارابی، ا.ن. (1967م «الف»). الاسئله اللامعه والاجوبة الجامعه. (محقق: م. مهدی). بیروت: انتشارات دارالمشرق.
فارابی، ا.ن. (1967م «ب»). (محقق: المله. م. مهدی). بیروت: انتشارات دارالمشرق.
فارابی، ا.ن. (1971م). فصول منتزعه. (محقق: ف. متری نجار). بیروت: انتشارات دارالمشرق.
فارابی، ا.ن. (1986م). السیاسة. (محقق: ی. قمیر). بیروت: انتشارات دارالمشرق.
فارابی، ا.ن. (1986م). القیاس الصغیر على طریقة المتکلمین. (محقق: ر. العجم). بیروت: انتشارات دارالمشرق.
فارابی، ا.ن. (1990م). الحروف. (محقق: م. مهدی). بیروت: انتشارات دارالمشرق.
فارابی، ا.ن. (1991م). آراء اهل المدینه الفاضله. (محقق: ب. نصری نادر). بیروت: انتشارات دارالمشرق.
فلاطوری، ع. (1362). یادنامه علامه طباطبایی. (ج۲). تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
مختاری، م.، و همکاران. (1390). امکان گفتمان بومی‌سازی یا اسلامی‌سازی در ساحت جهانی‌شدن در دنیای امروز. مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی، 15(4)، صص 26-42.
مطهری، م. (1390) اصول فلسفه و روش رئالیسم. (ج1). تهران: نشر صدرا.
مهاجرنیا، م. (1377). فقه و رهبری در اندیشه سیاسی فارابی. علوم سیاسی، 1(1)، صص 126-147.
مهاجرنیا، م. (1380). دولت در اندیشه سیاسی فارابی. تهران: مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر.
مهاجرنیا، م. (1386). اندیشه سیاسی فارابی. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
مهاجرنیا، م. (1400). غیبت امام عصر# و تکون دانش سیاسی شیعه. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
مهاجرنیا، م. (1401 الف). خوانش فلسفی حکومت نبوی|. معرفت سیاسی، 14(28)، صص 41-60. مهاجرنیا، م. (1401 ب). نظریه ریاست سنّت در فلسفه سیاسی فارابی. قبسات، 27(106)، صص 151-175.
ناظرزاده کرمانی، ف. (1376). اصول و مبانی فلسفه سیاسی فارابی. تهران: انتشارات دانشگاه الزهراء. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 57 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 84 |
||