تنافرد, ساره, کلانتری, علی اکبر. (1401). وضعیت رجالی عاصم در منابع رجالی فریقین و نقد و بررسی یک شبهه درباره قرائت عاصم. اسلام و مطالعات اجتماعی, 4(4), 69-89. doi: 10.22081/jqss.2023.65456.1235
ساره تنافرد; علی اکبر کلانتری. "وضعیت رجالی عاصم در منابع رجالی فریقین و نقد و بررسی یک شبهه درباره قرائت عاصم". اسلام و مطالعات اجتماعی, 4, 4, 1401, 69-89. doi: 10.22081/jqss.2023.65456.1235
تنافرد, ساره, کلانتری, علی اکبر. (1401). 'وضعیت رجالی عاصم در منابع رجالی فریقین و نقد و بررسی یک شبهه درباره قرائت عاصم', اسلام و مطالعات اجتماعی, 4(4), pp. 69-89. doi: 10.22081/jqss.2023.65456.1235
تنافرد, ساره, کلانتری, علی اکبر. وضعیت رجالی عاصم در منابع رجالی فریقین و نقد و بررسی یک شبهه درباره قرائت عاصم. اسلام و مطالعات اجتماعی, 1401; 4(4): 69-89. doi: 10.22081/jqss.2023.65456.1235
1دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، گروه علوم قرآن و فقه، دانشکده الهیات، دانشگاه شیراز. شیراز، ایران
2دانشیار گروه علوم قرآن و فقه، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشکده الهیات دانشگاه شیراز. شیراز، ایران.
تاریخ دریافت: 17 آذر 1401،
تاریخ بازنگری: 03 دی 1401،
تاریخ پذیرش: 05 مهر 1402
چکیده
چکیده قرائت حفص از عاصم یکی از هفت قرائت رایج در جهان اسلام است که طی چند قرن اخیر به عنوان قرائت مشهور در اغلب جوامع اسلامی مطرح شده و نسخ قرآن بر بر اساس آن به چاپ می‌رسد. برخی با زیر سوال بردن وثاقت عاصم و حفص مدعی شده‌اند که این قرائت نمی‌تواند قرآن نازل شده از سوی خداوند بر پیامبر اکرم(ص) باشد. در این پژوهش با روش توصیفی - تحلیلی به معرفی عاصم و توصیف شخصیت رجالی او می‌پردازیم و مشاهده می‌کنیم که در منابع رجالی شیعه و سنی تنها موارد اندکی از تضعیف عاصم مطرح شده که با دلایلی به رد آنها پرداختیم و حتی به فرض پذیرش صحت آنها نیز مشاهده می‌شود که این مقدار جزئی در مقابل این حجم از توثیقات عاصم قابل توجه نبوده و حداکثر نتیجه‌ای که خواهد داد این است که عاصم در حوزه حدیث تمرکز نداشته و محدث شناخته نمی‌شده است و این نمی‌تواند ایرادی به قرائت او وارد کند.
The Rijal Status of 'Asim in Rijal Sources of Fariqayn and an Examination of a Doubt about Asim's Recitation of the Qur'an
نویسندگان [English]
Sareh Tanafard1؛ aliakbar kalantari2
1PhD student in Qur'anic and Hadith Sciences, Department of Quranic Sciences and Jurisprudence, Faculty of Theology, Shiraz University. Shiraz, Iran
2Associate Professor, Department of Quranic Sciences and Fiqh, Faculty of Theology and Islamic Studies, Faculty of Theology, Shiraz University. Shiraz, Iran
چکیده [English]
The recitation of Hafs by 'Asim is one of the seven common recitations in the Islamic world, which has become a popular recitation in most Islamic societies during the last few centuries, and the copies of the Qur'an are published based on it. Some have questioned the authenticity of 'Asim and Hafs and claimed that this recitation cannot be the Qur'an revealed by Allah to the Holy Prophet. In this study, we introduce 'Asim and describe his Rijal (a branch of hadith sciences that discusses the qualities of the hadith transmitters, especially their reliability in hadith transmission) personality through a descriptive-analytical method, and we can see that only a few cases of 'Asim's shortcomings have been mentioned in Shia and Sunni religious sources, which we rejected with reasons. Even on the assumption of accepting their validity, it can be seen that this small amount was not significant compared to this validity of Asim's confirmations. The maximum result it will give is that 'Asim did not focus on the field of hadith and was not recognized as a muhaddith, and this cannot cause any problems in his recitation.
کلیدواژه‌ها [English]
The Qur'an, different recitations, 'Asim, frequency, famous recitation
مراجع
ابن ابی حاتم، عبدالرحمن بن محمد. (1271ق). الجرح والتعدیل (ج6). حیدرآباد: مجلس دائرة المعارف العثمانیة.
ابن الندیم، محمد بن ابی یعقوب. (1417ق). الفهرست (ج1، چاپ دوم). بیروت: دارالمعرفه.
ابن جزری، محمد بن محمد. (1351ق). غایة النهایة فی طبقات القراء (ج1). قاهره: مکتبه ابن تیمیه.
ابن حبان، محمد. (1393ق). الثقات (ج7). حیدرآباد: مجلس دائرة المعارف العثمانیة.
ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی. (1390ق). لسان المیزان (ج1و7، چاپ دوم). بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی. (1326ق). تهذیب التهذیب (ج5). هند: مطبعه دائره المعارف النظامیه.
ابن خلکان، احمد بن محمد. (1900م). وفیات الأعیان (ج3). بیروت: دار صادر.
ابن سعد، محمد بن سعد. (1410ق). طبقات الکبری (ج6). بیروت: دار الکتب العلمیة.
ابن عساکر، علی بن حسن. (1415ق). تاریخ دمشق (ج25). بیروت: دار الفکر.
ابن مجاهد، احمد بن موسی. (1400ق). السبعه فی القرائات (ج1، چاپ دوم). قاهره: دارالمعارف.
پیشوایی، فریده؛ یوسفی‌مقدم محمدصادق. (1395). بررسی سند قرائت حفص از عاصم. فصلنامه پژوهش‌های قرآنی، 21(1)، صص 106-
حلی، حسن بن یوسف. (1412ق). منتهی المطلب فی تحقیق المذهب (ج1 و5). مشهد: مجمع البحوث الإسلامیة.
خدایی اصفهانی، اکرم. (1378). اهمیت قرائت عاصم به روایت حفص. تهران: نشر رایزن.
خوانساری، سیدمحمدباقر. (1341ق). روضات الجنات فی‌احوال العلماء و السادات (ج5). قم: مکتبه اسماعیلیان.
خوئی، سیدابوالقاسم. (1382). بیان در علوم و مسائل کلی قرآن (مترجم: محمدصادق نجمی و هاشم هاشم‌زاده هریسی). تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. سازمان چاپ و انتشارات.
خوئی، سیدابوالقاسم. (1409ق). معجم رجال (ج10). قم: دفتر آیت الله خوئی.
دانی، عثمان بن سعید. (1428ق). جامع البیان فی القرائات السبع (ج1). امارات: جامعة الشارقه.
دمیاطی، احمد بن محمد. (1427ق). اتحاف فضلا البشر فی القراءات الأربعة عشر (چاپ سوم). بیروت: دار الکتب العلمیه.
ذهبی، محمد بن احمد. (1382ق). میزان الاعتدال فی نقد الرجال (ج2). بیروت: دار المعرفة للطباعة والنشر.
ذهبی، محمد بن احمد. (1405ق). سیر اعلام النبلاء (ج5، چاپ سوم). بیروت: موسسه الرساله.
ذهبی، محمد بن احمد. (1417ق). معرفة القراء الکبار علی الطبقات و الاعصار. قم: دارالکتب العلمیه.
زرکلی، خیرالدین. (2002م). الاعلام (ج2 و 3، چ15). بیروت: دار العلم للملایین.
شریفی‌نسب، حامد. (1399). مطالعه انتقادی اصالت سند روایت حفص از قرائت عاصم. مطالعات تاریخی قرآن و حدیث، 23(67)، صص 99-124.
شوشتری، محمدتقی. (1414ق). قاموس الرجال (ج5، چاپ دوم). قم: دفتر انتشارات اسلامی.
