آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,398 |
| تعداد مقالات | 34,489 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,205,849 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,827,971 |
خوانش توصیفی-تحلیلی جایگاه عقل از دیدگاه ملاصدرا و ابن‌عربی | ||
| پژوهش‌های عقلی نوین | ||
| دوره 8، شماره 15، شهریور 1402، صفحه 71-86 اصل مقاله (326.69 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/nir.2020.55541.1159 | ||
| نویسندگان | ||
| زهرا صفاری نژاد1؛ محمد سعیدی مهر* 2 | ||
| 1دانشجوی مقطع دکتری، گروه فلسفه، رشته فلسفه و کلام اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
| 2استاد گروه فلسفه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 27 شهریور 1398، تاریخ پذیرش: 17 دی 1398 | ||
| چکیده | ||
| ابن عربی با رویکردی عرفانی و ملاصدرا به مثابه یک حکیم متأله در آثار خود به بررسی عقل، خواه به عنوان موجودی مستقل از انسان و خواه به مثابه قوه ای ادراکی در انسان پرداخته اند. مقاله حاضر در صدد تحلیل و مقایسه این دو دیدگاه است. از نظر ابن عربی، عقل اول، نخستین مخلوق روحانی و اولین مفعول ابداعی است که همه معلومات علوی و سفلی است که بدون واسطه از خداوند دریافت می کند. وی عقل نظری را در معرفت به حق، ناتوان می‌شمارد و معتقد است عقل در شناخت حق‌تعالی، دو مقام دارد: مقام ادراک و مقام قبول و پذیرش. عقل از ادراک و شناخت ذات حق و بعضی از مراتب تعینات و تجلیات حق، ناتوان است، اما در مقام پذیرش و قبول، قادر به شناخت حق بوده و محدودیتی ندارد. ملاصدرا در برخی آثار خود، عقل را صادر نخستین به شمار می آورد، ولی در برخی آثار دیگر به پیروی از دیدگاه عرفا، وجود منبسط را صادر نخست می‌پندارد. وی هرچند برای عقل، جایگاه رفیع معرفت‌شناسی درنظر می‌گیرد، اما با پذیرش محدودیت‌های آن و ردّ حجیت مطلق برای عقل، مدعی است فرد می‌تواند با شناخت‌های عقلانی به‌سوی استکمال نفسانی خویش پیش رفته و زمینه را برای دریافت‌هایی فراتر از عقل فراهم آورد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| صادر نخست؛ عقل اول؛ ادارک عقلی؛ وجود منبسط؛ ملاصدرا؛ ابن‌عربی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Descriptive-Analytical Perusal of the Status of Intellect from the Viewpoints of Mullā Ṣadrā and Ibn ‘Arabī | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Zahra Safarinejad1؛ Mohammad Saeedimehr2 | ||
| 1دانشجوی مقطع دکتری، گروه فلسفه، رشته فلسفه و کلام اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
| 2Tarbiat Modares University, Tehran, IRAN | ||
| چکیده [English] | ||
| Intellect, as one of the tools for human recognition and knowledge, has a high standing among philosophers and thinkers. Respecting the status of intellect, Ibn ‘Arabī deems speculative intellect as powerless in knowing God. He believes that intellect has two positions in recognition of the Exalted God: first, the station of perception; and second, the station of acceptance. He views intellect powerless in terms of perception and recognition of the essence of God and some stages of His identifications and manifestations; but he also maintains that intellect is able to recognize God in terms of perception and in this perspective he does not believe in any limitations for it, even though the accepted subject would not be arguable and provable with the perceptive position of intellect. As one of the eminent Muslim philosophers, although Mullā Ṣadrā also maintains a high status for epistemology, he claims, by accepting limitations of intellect and rejecting absolute authority for it, that man can by means of rational recognitions move toward perfection of his soul and pave the way for perceptions beyond intellect. With reliance on the viewpoints of Ibn ‘Arabī and Mullā Ṣadrā concerning intellect and its limitations, the present research is intended to examine their similarities and differences in this respect. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| first intellect, unfolded existence, Mullā Ṣadrā, Ibn ‘Arabī, cognition | ||
| مراجع | ||
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 179 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 119 |
||