آمار
| تعداد نشریات | 50 |
| تعداد شماره‌ها | 2,337 |
| تعداد مقالات | 33,783 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,323,023 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,312,217 |
مطالعه فقهی و حقوقی امکان رجوع (عدول) از فسخ قرارداد | ||
| فقه | ||
| دوره 30، شماره 3 (فصل پاییز- پیاپی 115)، مهر 1402، صفحه 7-39 اصل مقاله (844.44 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jf.2023.66525.2653 | ||
| نویسندگان | ||
| مرتضی چیت سازیان(نویسنده مسئول)* 1؛ جواد سلطانی فرد2 | ||
| 1استادیار رشته فقه و حقوق خصوصی دانشگاه شهید مطهری(ره)، تهران، ایران . | ||
| 2استادیار رشته فقه و حقوق خصوصی دانشگاه شهید مطهری(رحمه الله علیه)، تهران، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 03 خرداد 1402، تاریخ بازنگری: 02 آبان 1402، تاریخ پذیرش: 02 آبان 1402 | ||
| چکیده | ||
| رجوع از فسخ قرارداد بدین معناست که اگر شخصی قرارداد را فسخ کند، سپس از اعمال فسخ خود پشیمان گردد، بتواند از فسخ خود عدول و درنتیجه قرارداد را احیا کند. در پژوهش حاضر که با روش تحلیلی-توصیفی و با استناد به منابع کتابخانه‌ای انجام‌شده، ضمن بیان ماهیت حق فسخ و تفاوت آن با حق رجوع از فسخ، برای اثبات ممنوعیت چنین رجوعی - که چه‌بسا با احتیاط نیز موافق باشد - به قواعدی مانند «الساقط لایعود»، «حرمت أکل مال به باطل»، «تسلیط»، «از بین رفتن آثار ایقاع بعد از انشاء» و از همه مهم‌تر، قاعدۀ «أصالة اللزوم در ایقاعات» و همچنین «نبود دلیل معتبر مبنی بر جواز رجوع از حق فسخ» استناد شده و در ضمن آن، ادله مخالفان نیز نقادی شده است. به نظر می‌‌رسد رجوع (عدول) از فسخ قرارداد با مشکلات فقهی و حقوقی مواجه است و از لحاظ عملی نیز موجب آشفتگی و بی‌‌نظمی مضاعف در قراردادها شده، افزایش دعاوی محاکم و نیز برخی هزینه‌‌‌‌تراشی‌‌ها را برای جامعه در پی دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| رجوع از فسخ؛ اعمال فسخ؛ لزوم در ایقاعات؛ حق فسخ؛ حق رجوع | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Jurisprudential and Legal Study of the Feasibility of Referring to and Deviating (Udoul) from the Contract Termination | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Morteza Chitsazian(Corresponding Author)1؛ Javad Soltanifard2 | ||
| 1Assistant Professor, Faculty of Islamic Jurisprudence and Private Law, Shahid Motahari University, Tehran, Iran. | ||
| 2Assistant Professor, Faculty of Islamic Jurisprudence and Private Law, Shahid Motahari University, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Recourse from contract termination refers to the ability of a person who terminates a contract to subsequently regret their decision and revoke the termination, thereby reinstating the contract. This research, conducted through an analytical-descriptive method and relying on library sources, explores the nature of the right to terminate and its distinction from the right of recourse from termination. To establish the prohibition of such recourse, even if it may be supported with caution, this study cites principles such as "what is void cannot be revived," "the prohibition of benefiting from void property," "dominion," "the disappearance of the effects of termination after its establishment," and, most importantly, the principle of "the primacy of necessity in contracts." Additionally, it argues against the existence of valid reasons for allowing recourse from the right to terminate, while critically examining opposing arguments. It is suggested that recourse (revocation) from contract termination presents both jurisprudential and legal challenges, leading to practical complications and increased disorder in contracts, resulting in an escalation of lawsuits, as well as certain societal costs. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Recourse from termination, termination revocation, necessity in contracts, right to terminate, right of recourse | ||
| مراجع | ||
|
* قرآن کریم 1. آقایی، علیرضا. (1391). بررسی امکان رجوع از ایقاعات در حقوق ایران و مصر. تبریز: بی‌نا. 2. آل کاشف الغطاء، محمد سین. (1359). تحریر المجله (ج1). تهران: مکتبه النجاح. 3. ابن‌‌‌‌نجیم، زین الدین بن ابراهیم. (بی‌تا). البحر الرائق شرح کنز الدقائق (ج6). بی‌جا: المطبعة العلمیة. 4. احمدوند، خلیل اله؛ جلیلیان، سپیده. (1399). ماهیت رجوع از شهادت و پیامدهای آن. قانون یار، 4(16)، صص 407-418. 5. السان، مصطفی؛ نجفی‌زاده، لیلا؛ حسینی اشلقی، میرمهدی و صبوری، حسین. (1395). مبانی فسخ قرارداد در فقه امامیه و حقوق ایران. فصلنامه قضاوت، 16(88)، صص 73-89. 6. امامی، حسن. (1366). حقوق مدنی (ج1). تهران: کتابفروشی اسلامی. 7. امیرخانی، شکیبا؛ باقری، احمد. (1396). امکان‌سنجی جریان اقاله در ایقاعات. فقه، 24(91)، صص 33-55. 8. امیرخانی، شکیبا؛ باقری، احمد. (1396). امکان‌سنجی جریان اقاله در ایقاعات. فصلنامه فقه، 24(91)، صص 33-56. 9. انصاری، شیخ مرتضی. (1415ق). المکاسب (ج2و5). قم: کنگره شیخ مرتضی انصاری. 10. انصاری، مسعود؛ طاهری، محمدعلی. (1388). دانشنامه حقوق خصوصی (ج3). تهران: جنگل جاودانه. 11. باحسین، یعقوب بن عبد الوهاب. (1432ق). المفصل فی القواعد الفقهیة. قاهره: دار التدمریه؛ دار ابن حزم. 12. بهوتی، منصور بن یونس. (1423ق). کشاف القناع عن متن الإقناع (ج2). ریاض: دار عالم الکتب. 13. جعفری لنگرودی، محمدجعفر. (1394). ترمینولوژی حقوق (ج4). تهران: گنج دانش. 14. جعفری لنگرودی، محمدجعفر. (1395). تئوری موازنه. تهران: گنج دانش. 15. جندی، خلیل بن اسحاق. (1404ق). شرح منح الجلیل علی مختصر العلامة خلیل (ج2). بیروت: دارالفکر. 16. حسینی، سید میر عبدالفتاح. (1417ق). العناوین الفقهیة (ج2). قم: مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین. 17. حسینی، سیدجواد. (1226ق). مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلامة للفقیه (ج4). قم: مؤسسه نشر اسلامی. 18. حیدر، علی. (1411ق). درر الحکام فی شرح مجله الاحکام (ج1). بیروت: دار الجیل. 19. خسروی، حامد؛ حاجی عزیزی، بیژن و نیازی، قدرت‌الله. (1395). ماهیّت رجوع و تمایز آن از مفاهیم مشابه. مطالعات فقه و حقوق اسلامی، 8(15)، صص 147-174. 20. خمینی، سیدروح‌الله. (1421ق). کتاب البیع (ج4). تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى(ره). 21. خویی، سیدابوالقاسم. (1410ق). منهاج الصالحین (ج6). قم: مدینة العلم. 22. خویی، سیدابوالقاسم. (1417ق). مصباح الفقاهة فی المعاملات (ج6). قم: انصاریان. 23. دهخدا، علی‌‌اکبر. (1377). فرهنگ لغت دهخدا (ج1). تهران، مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران. 24. سبحانی تبریزی، جعفر. (١۴٢٣ق). دراسات موجزة فی الخیارات و الشروط. قم: المرکز العالمی للدراسات الإسلامیة. 25. سبزواری، سیدعبدالأعلی. (١۴١٣ق). مهذّب الأحکام فی بیان الحلال و الحرام (ج7). قم: مؤسسة المنار. 26. سلحشور، مریم. (1388). اصول و قواعد مشترک حاکم بر عقود و ایقاعات. قم: بی‌نا. 27. شافعی، محمد بن ادریس. (بی‌تا). الأم (ج3). بیروت: دارالمعرفة. 28. شهید ثانی، زین الدین بن علی. (1413ق). مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام (ج5و6و10). قم: موسسة المعارف الاسلامیه. 29. شهیدی، سیدمهدی. (1398). سقوط تعهدات (ج5). تهران: مجمع علمی و فرهنگی مجد. 30. شیروی، عبدالحسین. (1383). خیار تعذر تسلیم در فقه امامیه. مقالات و بررسی‌ها، 76(3)، صص 165-185. 31. صادقی‌مقدم، محمدحسن؛ میرجلیلی، محمدمهدی. (1396). اقسام رجوع از وصیت در فقه امامیه و حقوق ایران. آموزه‌های حقوقی گواه، 3(5)، صص 5-26. 32. طوسی، محمد بن حسن. (١٣٨٧). المبسوط فی فقه الإمامیة (ج2). تهران: المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة. 33. طوسی، محمد بن حسن. (بی‌تا). کتاب الخلاف (ج1). قم: مؤسسه نشر اسلامی. 34. کاتوزیان، ناصر. (1389). حقوق خانواده (ج1). تهران: نشر میزان. 35. کاتوزیان، ناصر. (1397). قواعد عمومی قراردادها (ج5). تهران: گنج دانش. 36. کاتوزیان، ناصر. (1401ق). اعمال حقوقی. (قرارداد و ایقاع). تهران: گنج دانش. 37. کاتوزیان، ناصر. (بی‌تا). حقوق مدنی. تهران: نشر میزان. 38. مامقانی، ملاعبداللّه بن محمدحسن. (١٣۵٠). نهایة المقال فی تکملة غایة الآمال. قم: مجمع الذخائر الإسلامیة. 39. محقق ثانی، علی بن الحسین. (1414ق). جامع المقاصد فی شرح القواعد (ج4). قم: مؤسسة آل‌البیت (علیهم السلام). 40. مطهری، مرتضی. (1376). مجموعه آثار (ج6). تهران: صدرا. 41. موسوی بجنوردی، سیدحسن. (1377). القواعد الفقهیه (ج5). قم: نشر الهادی. 42. نجفی، محمدحسن. (1362). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام (ج28و32). بیروت: دار احیاء التراث العربی. 43. هاشمی شاهرودی، محمود. (1432ق). موسوعة الفقه الإسلامی المقارن. قم: مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل‌البیت(علیهم السلام). | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 180 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 6,642 |
||