آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,462 |
| تعداد مقالات | 35,184 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,996,063 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,253,313 |
صحت فروش فرد مردّد از مال مثلی (بررسی فقهی و حقوقی) | ||
| فقه | ||
| دوره 30، شماره 115، مهر 1402، صفحه 70-97 اصل مقاله (828.38 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jf.2023.66178.2632 | ||
| نویسنده | ||
| اسماعیل نعمت‌اللهی* | ||
| دانشیار و دکتری حقوق خصوصی دانشکده حقوق دانشگاه قم. قم، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 21 اسفند 1401، تاریخ بازنگری: 23 شهریور 1402، تاریخ پذیرش: 02 آبان 1402 | ||
| چکیده | ||
| فروش بخشی از یک مال مثلی، ممکن است به صورت «فرد منتشر» یا «فرد مردّد» تحقق یابد؛ مانند اینکه یک تن گندم به ده کیسۀ صد کیلویی تقسیم و تجزیه و سپس یکی از آنها به صورت نامعین فروخته شود. در این نوع بیع، پس از تقسیم یک مال کلی مثلی به چند فرد مستقل و مساوی، فرد نامعینی از آن فروخته می‌شود، بدون اینکه نسبت آن با کلی به صورت کسر مشاع باشد تا احکام مبیع مشاع را پیدا کند؛ همچنین از‌آنجا‌که مبیع طبق فرض جزئی است، با موارد معمولی کلی در معین که در آن مبیع، کلی است تفاوت دارد. طبق نظر مشهور فقهی، بیع «فرد مردّد» باطل است و اندکی از فقیهان آن را صحیح دانسته‌اند. این تحقیق با استفاده از روش تحلیلی و ابزار کتابخانه‌ای درصدد بررسی آرا و ادلۀ مربوط و پاسخ‌دادن به این پرسش است که اولاً کدام یک از دو نظریۀ بطلان و صحت بیع مردّد قابل تقویت و تأیید است و ثانیاً بر فرض بطلان، آیا راهی برای حکم به صحت چنین معامله‌ای وجود دارد یا نه؟ تحقیق حاضر نشان می‌دهد که اگر دوطرف معامله در واقع چنین معامله‌ای را قصد کنند چاره‌ای جز حکم به بطلان آن وجود ندارد اما اگر قصد دوطرف روشن نباشد، می‌توان معامله را بر کلی در معین حمل کرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کلی در معین؛ بیع مردّد؛ مبیع مشاع؛ مال مثلی؛ بطلان بیع | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Study of the Validity of the Sale of an Uncertain Unit of a Fungible Property (A Jurisprudential and Legal Analysis) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Esmaeil Nematollahi | ||
| Assistant Professor, Faculty of Law, University of Qom, Qom, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| It is possible to sell a part of a fungible property in several ways, including in bulk and in common. However, another form of this type of sale, called the sale of " uncertain unit" has been studied in jurisprudence books, which has not been given much attention in the Persian legal literature. In this type of sale, an unspecified individual from the individuals of a whole is sold after dividing it into several independent individuals without its ratio to the whole being in the form of a common fraction, so that it has the rules of common sale. Also, since the goods is partial and not general according to the assumption, it differs from the usual general cases in the definite where the seller is general. In fact, in cases where the sale takes place in a collective or general form, the seller is hesitant, but from a jurisprudential point of view, these two types of seller are not referred to as "hesitant person". According to the popular opinion and even the consensus of jurists, the sale of a "hesitant person" is invalid. On the other hand, another opinion that has been approved by some jurists is the correctness of this type of sale and its carrying over to the whole of a certain state. This research, using analytical methods and library tools, seeks to investigate this issue in jurisprudential works and confirm the theory that supports the validity of such a transaction. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Definite Goods, Bulk, General Article, Uncertain Unit, Fungible Property | ||
| مراجع | ||
|
1. اردبیلى، احمد بن محمد. (1403ق). مجمع الفائدة والبرهان (ج14، چاپ اول). قم: دفتر انتشارات اسلامى. 2. اصفهانى، محمد حسین کمپانى. (1418ق). رسالة فی تحقیق الحق والحکم. قم: أنوار الهدى. 3. امینی، عیسی. (1386). تعیین مورد معامله. تحقیقات حقوقی بین المللی، 1(1)، صص 1-25. 4. انصاری، شیخ مرتضى. (1415ق). کتاب المکاسب (ج3و4، چاپ اول). قم: کنگره جهانى بزرگداشت شیخ اعظم انصارى. 5. انصاری، شیخ مرتضی. (1419ق). فرائد الأصول (ج3و4). قم: مجمع الفکر الاسلامی. 6. بحرانى، یوسف بن احمد بن ابراهیم. (1405ق). الحدائق الناضرة (ج18، چاپ اول). قم: دفتر انتشارات اسلامى. 7. پیروزی، پژمان. (1388). بررسی ساز و کار انتقال مالکیت در اقسام بیع مال کلی. دانشنامه حقوق و سیاست، شماره 12، صص 35-72. 8. تقوائی، عباس؛ سلطانی، عباس‌علی. (1401). واکاوی حکم مبیع کلی از منظر فقهی و حقوقی. آموزه‌های فقه و حقوق جزاء، 1(3)، صص1-14. 9. حائرى، سید على بن محمد طباطبایى. (1418ق). ریاض المسائل (ج8، چاپ اول). قم: مؤسسه آل‌البیت(علیهم السلام). 10. حرّ عاملى، محمد بن حسن. (1409ق). وسائل الشیعة (ج17، چاپ اول). قم: مؤسسه آل‌البیت(علیهم السلام). 11. خمینی، سید روح الله. (1379). کتاب البیع (ج3). قم: مؤسسه نشر آثار امام خمینی(ره). 12. خوئی، سید ابوالقاسم. (1377). مصباح الفقهاهه (ج3، چاپ اول). قم: داوری. 13. سبزوارى، محمد باقر بن محمد. (بی‌تا). کفایة الأحکام (ج1، چاپ اول). اصفهان: انتشارات مهدوى. 14. شهیدی تبریزی، میرزا فتاح. (1375ق). هدایة الطالب إلی أسرار المکاسب (ج2). تبریز: چاپخانه اطلاعات. 15. شهیدی، مهدی. (1380). تشکیل قراردادها و تعهدات (چاپ اول). تهران: مجد. 16. شهیدی، مهدی. (1388). حقوق مدنی3 (چاپ سیزدهم). تهران: مجد. 17. شهید اول، محمد بن مکى عاملى. (1417ق). الدروس الشرعیة (ج3، چاپ دوم). قم: دفتر انتشارات اسلامى. 18. شهید ثانى، زین الدین بن على. (1410ق). الروضة البهیة (ج3، چاپ اول). قم: کتابفروشى داورى. 19. شهید ثانى، زین الدین بن على. (1413ق). مسالک الأفهام (ج3، چاپ اول). قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة. 20. عاملى، سید جواد حسینى. (بی‌تا). مفتاح الکرامة (ج13، چاپ اول). بیروت: دار إحیاء التراث العربی. 21. علامۀ حلّی، حسن بن یوسف. (1372). تذکرة الفقها (ج10). قم: مؤسسة آل‌البیت(علیهم السلام) لإحیاء التراث. 22. علامة حلّى، حسن بن یوسف. (1413ق). قواعد الأحکام (ج2، چاپ اول). قم: دفتر انتشارات اسلامى. 23. علامه حلّى، حسن بن یوسف. (1419ق). نهایة الإحکام فی معرفة الأحکام (ج2، چاپ اول). قم: مؤسسه آل‌البیت(علیهم السلام). 24. علامه حلّى، حسن بن یوسف. (1420ق). تحریر الأحکام الشرعیة (ج3، چاپ اول). قم: مؤسسه امام صادق(علیه السلام). 25. فخر المحققین، محمد بن الحسن الحلّی. (1388ق). إیضاح الفوائد (ج1، چاپ اول). قم: مطبعة العلمیة. 26. کاتوزیان، ناصر. (1371). قواعد عمومی قراردادها (ج2، چاپ سوم). تهران: شرکت انتشار. 27. کاتوزیان، ناصر. (1387). عقود معین (ج1، چاپ دهم). تهران: شرکت انتشار. 28. کاشف الغطاء، جعفر بن خضر نجفى. (1420ق). شرح الشیخ جعفر على قواعد العلاّمة ابن المطهر. نجف: مؤسسه کاشف الغطاء - الذخائر. 29. کاشف الغطاء، حسن بن جعفر نجفى. (1422ق). أنوار الفقاهة؛ کتاب البیع (چاپ اول). نجف: مؤسسه کاشف الغطاء. 30. محقق داماد، سیدمصطفی؛ قنواتی، جلیل؛ وحدتی شبیری، سیدحسن و عبدی‌پورفرد، ابراهیم. (1389). حقوق قراردادها در فقه امامیه (ج2، چاپ اول). قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. 31. محقق کرکی، على بن حسین. (1414ق). جامع المقاصد (ج4، چاپ دوم). قم: مؤسسه آل‌البیت(علیهم السلام). 32. محمدی خراسانی، علی. (1385). تقریرات درس مکاسب (ج7، چاپ دوم). قم: الامام الحسن بن علی(علیه السلام). 33. میرزا قمّى، ابوالقاسم بن محمد حسن. (1413ق). جامع الشتات (ج2، چاپ اول). تهران: مؤسسه کیهان. 34. نجفی، محمدحسن. (1394ق). جواهر الکلام (ج23، چاپ ششم). تهران: دارالکتب الإسلامیة. 35. نراقى، مولى احمد بن محمد مهدى. (1415ق). مستند الشیعة (ج14، چاپ اول). قم: مؤسسه آل‌البیت(علیهم السلام). 36. وحدتی شبیری، سید حسن. (1388). مجهول‌بودن مورد معامله. فصلنامه فقه، شماره 59، صص 414-416. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 149 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 6,595 |
||