آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,387 |
| تعداد مقالات | 34,316 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,990,090 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,703,699 |
علّیت غایی در کنش‌های حقوقی در پرتو یافته‌های دانش عصب- زیست‌شناسی، اقتصاد آزمایشگاهی و فلسفه ذهن معاصر | ||
| فلسفه حقوق | ||
| مقاله 11، دوره 2، شماره 1 - شماره پیاپی 3، فروردین 1402، صفحه 247-270 اصل مقاله (5.27 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/phlq.2023.67653.1041 | ||
| نویسنده | ||
| اسماعیل کشاورز* | ||
| استادیار، گروه حقوق، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 04 آبان 1402، تاریخ بازنگری: 15 آذر 1402، تاریخ پذیرش: 08 دی 1402 | ||
| چکیده | ||
| هدف پژوهش حاضر بررسی مبانی فلسفی غایتمندی و دلیل‌محوری در کنش‌های دارای پیامدهای حقوقی در پرتو یافته‌های نوین علوم عصب‌پژوهی، اقتصاد رفتاری و فلسفه ذهن معاصر است. برای شناسایی این مبانی ابتدا به واکاوی مفهوم غایت، حیث التفاتی و دلیل‌محوری در رفتار انسانی از چشم‌انداز فیلسوفان (از یونان باستان تاکنون) و عصب‌پژوهان معاصر پرداخته شد. سپس جایگاه غایتمندی و دلیل‌محوری در رفتارهای دارای پیامدهای حقوقی مورد بررسی قرار گرفت. سوال اصلی پژوهش این است که آیا انسان همه کنش‌های ارادی خود(با تاکید بر کنش‌های حقوقی ) را به نحو غایتمندانه و دلیل‌محور انجام می‌دهد یا خیر؟ فرضیه اصلی این پژوهش این است که کنش‌های ارادی انسان (ازجمله کنش‌های حقوقی)، به نحو عقلانی، جهت‌مندانه و به دلیل تحقق امری مورد قصد، صورت می‌گیرد. یافته‌های حاصل از تحقیق در مقام ردّ این فرضیه، حاکی از آن است که بسیاری از کنش‌های ارادی انسان (ازجمله برخی از کنش‌های دارای پیامد حقوقی) به نحو عاطفی، با عقلانیت محدود و تاثیر محرک‌های محیطی است. بر همین اساس، نمی‌توان آن را با الگوی انسان معقول (دارای عقلانیت کامل)، در حقوق مورد قضاوت قرار داد. پیشنهاد پژوهش اتخاذ رویکردی است که در آن علاوه‌بر جنبه‌های عقلانی و غایت‌گرایانه، به عقلانیت محدود انسان در محاسبه و تحلیل موقعیت‌ها، جنبه‌های عاطفی و سیستم عصبی، و تاثیر محرک‌های محیطی در گزینش تصمیم، توجه نموده و انسان را در همه موقعیت‌ها با استاندارد ایده‌آل متکی بر عقلانیت کامل، مورد داوری قرار ندهد. به ویژه در رویدادهای ناگهانی و فاقد زمان کافی که برای انسان امکان پردازش و محاسبه دقیق و کامل عقلانی انواع احتمالات و پیامدهای آنها و مراجعه به دلایل (باورها و ترجیحات) و معلومات خود، جهت گزینش رفتار مناسب وجود ندارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| عقلانیت؛ کنش‌های حقوقی؛ دانش عصب- زیست‌شناسی؛ اقتصاد آزمایشگاهی؛ فلسفه ذهن معاصر | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Ultimate-purpose Causality in legal Actions in the Light of neurobiology Findings, laboratory economics and Contemporary Philosophy of Mind | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Smaeil Keshavarz | ||
| Assistant Professor, Department of Law, Qazvin Branch, Islamic Azad University, Qazvin, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The aim of the present research is to investigate the philosophical foundations of purposefulness and reason-oriented actions with legal consequences in the light of new findings of neuroscience, behavioral economics and contemporary philosophy of mind. In aim to identify these foundations, firstly, the concept of ultimate reason-oriented purpose in human behavior was analyzed from the perspective of philosophers (from ancient Greece till now) and contemporary neuroscientists. Then, the position of purposefulness and reason-oriented behavior with legal consequences has been investigated. The main question of the research is whether or not a human being performs all his voluntary actions (with an emphasis on legal actions) in a purposeful and reason-oriented way? The main hypothesis of the research is that human voluntary actions, including legal actions, are rationally oriented and due to the realization of a purpose. The findings of the research in the position of rejecting such hypothesis indicate that many voluntary human actions, including some actions with legal consequences, are emotional with limited rationality and the influence of environmental stimuli. Accordingly, there would not be judged by the example of a reasonable person with complete rationality in view law. The proposal of the research is to adopt an approach in which, besides the rational and ultimateistic aspects, the limited rationality of man in calculating and analyzing situations the emotional aspects and the nervous system, and the influence of environmental stimuli in the choice of decision, be paved and human beings never be judges through relying on rationality in all situations with an ideal standard. Especially in sudden events and lacking enough time that it is not possible for humans to process accurately and completely rational in calculating all kinds of possibilities and their consequences and referring to the reasons of their beliefs, preferences and information to choose the appropriate behavior. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Rationality, Legal actions, Neurobiological knowledge, Laboratory economics, Contemporary philosophy of mind | ||
| مراجع | ||
|
ابن سینا (1383). اشارات و تنبیهات. قم: دفتر تبلیغات اسلامی، ج3.
احمدی، شهرزاد؛ معطوفی، علیرضا (1399). بررسی عقلانیت اقتصاد رفتاری در حسابداری ذهنی با مطالعه اقتصاد آزمایشگاهی. پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، 28(95)، ص۱۸۰-۱۳۷.
اردبیلی، محمدعلی (1383). حقوق جزای عمومی. تهران: میزان، ج1.
اسمخانی، محمدرضا (1397). معنا، معرفت و دیگری در فلسفه دیویدسن. تهران: نشر ققنوس.
اشمیت، لارنس (1398). هرمنوتیک. علیرضا حسن‌پور. تهران: نقش و نگار.
آقانظری، حسن (1393). علت و دلیل در امور اجتماعی. روش‌شناسی علوم انسانی، شماره 81.
بریه، امیل (1374). تاریخ فلسفه. ترجمه علیمراد داودی. تهران: نشر دانشگاهی.
بهشتی، احمد (1387). هستی و علل آن: شرح اشارات و تنبیهات. تهران: موسسه بوستان کتاب.
بیلی، اندرو (1399). متفکران فلسفه ذهن. ترجمه یاسر پوراسماعیل. تهران: نشر لگا.
دکارت، رنه (1364). اصول فلسفه. منوچهر صانعی دره‌بیدی. تهران: نشر آگاه.
دیویی، جان (1391). هنر به منزلۀ تجربه. ترجمه مسعود علیا. تهران: انتشارات ققنوس.
رنانی، محسن و همکاران (1396). نقد انتخاب عقلانی از منظر رویکردهای رقیب. پژوهش‌های اقتصادی، شماره73.
ژوردن، پاتریس (1394). اصول مسئولیت مدنی. مجید ادیب. تهران: نشر میزان.
شهیدی، مهدی (1380). تشکیل قراردادها و تعهدات. تهران: مجد.
شهید ثانى، زین‌الدین بن على (1412ق). مسالک الافهام فی شرح شرائع الاسلام. قم: موسسه المعارف الاسلامیه.
عموسلطانی، محمدمهدی (1397). اراده آزاد برخاسته از جوهر مجرد نفس یا ویژگی نوخاسته. جستارهای فلسفه دین، شماره1.
عموسلطانی، محمدمهدی؛ عبادی، احمد (1402). فروکاهش‌گرایی یا نوخاسته‌گرایی؟ پژوهش‌های فلسفی، 17(43)، ص89-111.
قائمی‌نیا، علیرضا (1383). چیستی عقلانیت. ذهن، شماره 17.
کاپلستون، فردریک (1370). تاریخ فلسفه. سید جلال‌الدین مجتبوی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، ج1.
کاپلستون، فردریک (1380). تاریخ فلسفه. بهاءالدین خرمشاهی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، ج8.
کاپلستون، فردریک (1382). تاریخ فلسفه. جلال‌الدین مجتبوی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، ج5.
کاتوزیان، ناصر (1378). الزامات خارج از قرارداد: مسئولیت مدنی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران، ج1.
کاتوزیان، ناصر (1392). قواعد عمومی قراردادها. تهران: شرکت سهامی انتشار، ج1.
کرایب، یان (1382). نظریه اجتماعی کلاسیک. شهناز مسمّاپرست. تهران: آگاه.
کشاورز، اسماعیل (1398). ساختار مسئولیت مدنی. تهران: مجد.
لان، کریس (1398). ویتگنشتاین و گادامر. مرتضی عابدینی‌فرد. تهران: پارسه.
مراغه‌ای، میرعبدالفتاح (1417ق). العناوین الفقهیه. قم: موسسه النشر الاسلامی.
ملاصدرا (1412ق). الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه. بیروت: داراحیاء التراث العربی، ج2.
میرمحمدصادقی، حسین (1392). حقوق کیفری اختصاصی. تهران: میزان، ج1.
Armstrong, D.M. (1978). Naturalism, Materialism and First Philosophy. Philosophia, 8(2-3), p.261-276.
Archinov, V. & Fuchs, Ch. (2003). Causality, Emergence, Self-Organisation. A publication of the international working group on ‘Human Strategies in Complexity: Philosophical Foundations for aTheory of Evolutionary Systems, NIA-Priroda.
Altman, M. (2012). Behavioral Economics for Dummies. Mississauga: John Wiley & Sons.
Banks, W.P. & Pockett, S. (2007). Benjamin Libet's work on the neuroscience of free will. In: M. Velmans & S. Schneider (ed.s). The Blackwell Companion to Consciousness.
Clark, A. & Chalmers, D. (2002). The extended Mind. Oxford university press, 58(1), p. 7-19.
Clayton, P. (2010). Freedom, Consciousness, and Science: An Emergentist Response to the Challenge. In: Melville Y. Stewart, Science and Religion in Dialogue, Vol.2. Wiley-Blackwell.
Cowart, M. (2004). Embodied cognition. Internet Encyclopedia of Philosophy
Davidson, D. (1970). Mental Events. In: L. Foster & J.W. Swanson (Eds.), Experience and Theory (pp. 79-101). Amherst: University of Massachusetts Press.
Dennett, D. (1987). Mid-term examination. The Journal of Philosophy, 87(4), p. 339-350.
Davidson, D. (2001). Essays on Actions and Events. Oxford University Press.
Damasio, A. (1994). The Somatic Marker hypothesis and the Possible Functions of profrontal cortex. Philosophical Transactions: Biological Sciences, 351(1346). https://doi.org/10.1098/rstb.1996.0125 Davidson, D. (1998). Replies to rorty, Stroud, McDowell, Crítica. Revista Hispanoamericana de Filosofía, 30(90), p. 89-112.
Damasio, A. & Bechara, A.R. (2005). The somatic marker hypothesis; a neural theory of economic decision. Games and Economic Behavior, 52(2), p. 336–372. https://doi.org/10.1016/j.geb.2004.06.010 Duchaine, B., Cosmides, L. & Tooby, J. (2001). Evolutionary Psychology and the Brain. Cognitive Neuroscience, Vol. 11.
Elster, J. (1991). Rationality and Social Norms. European Journal of Sociology, 32(1).
Elster, J. (2009). Reason and Rationality. S. Rendall (Trans.), Princeton Princeton University Press.
Engelen, B. (2007). Rationality and Institutions: An Inquiry into the Normative implications of Rational Choice Theory. Doctoral Dissertation. Katholieke Universiteit Leuven.
Fried, I. & Mukamel, R. & Kreiman, G. (2011). Internally Generated Preactivation of Single Neurons in Human Medial Frontal Cortex Predicts Volition. Neuron, No.69, p. 548–562
Gadamer, H.G. (2003). Truth and Method. Second revised. New York: Continum.
Ginsborg, H. (2013). Kant's Aesthetics and Teleology. In: Stanford Encyclopedia of Philosophy.
Goodman, L. & Caramenico, D. (2013). Coming to Mind, The Soul and Its Body. University of Chicago Press.
Harris, S. (2012). Free Will. New York: Free Press.
Heidegger, M. (1996). Being and Time. Trans. by J. Stambaught. NewYork: State University Press.
Hume, D. (1969). A Trearise of Human Nature. Oxford University Press.
Kahneman, D. & Tversky, A. (1979). Prospect theory: An analysis of decision under risk. Econometrica, No.47, p. 263-291.
Kahneman, D. (1994). New challenges to the rationality assumption. Journal of Institutional and Theoretical Economics, 150(1), p. 18-36.
Kahneman, D. & Tversky, A. (2000). Choices, Values and Frames. Princeton University Press.
Kamro, J.S. & Leunshatin, C. (2004). Violence-Related Disparities Experienced by Black Youth and Young Adults: Opportunities for Prevention. American Journal of Preventive Medicine, 55(4), p. 262-469.
Kim, J. (2008). Physicalism, or Something Near Enough. Princeton University Press.
Kaczorowski, R. (1990). Common law background of nineteenth century tort law. Ohio State Law Journal, 51(5), p. 1127-1200.
Libet, B. (1992). The neural time-factor in perception, volition and free will. Revue de Me´taphysique et de Morale, No. 2, p. 255–72.
Lowe, E.J. & Lawe, J. (2001). An Introduction to the Philosophy of Mind. United Kingdom: Cambridge University Press.
Leibniz, G. (1934). Philosophical Writing. Selected and Translated by M. Morris. London: J.M. Dent & Sons Co.
Matheson, S. (2010). Biology, the Incarnation, and Christian Materialism. In: Stewart Melville, Science and Religion in Dialogue, Vol. 2. Blackwell.
McKenzie, R.B. (2010). Predictably Rational: In: Search of Defenses for Rational Behavior in Economics. New York: Springer Heidelberg Dordrecht.
Nagel, T. (1974). What is it like to be a bat? The Philosophical Review, 83(4), p. 435-450.
Penfield, W. (1975). The Mystery of the Mind. Princeton: Princeton University Press.
Schroeder, S. (2019). Reasons, causes, desires and ispositions. University of reading, routledge.
Schwartz, J. & Begley, S. (2002). The Mind and the Brain: Neuroplasticity and the Power of Mental Force Paperback. Harper Perennial Power of Mental Force, New York: Regan Books.
Skouras, T., Avlonitis, G.J. & Kostis, A. Indounas (2005). Economics and Marketing on Pricing: How and Why Do They Differ. Journal of Product and Brand Management, 14(6), p. 362–374. Searle, J.R. (2007). Freedom and Neurobiology: Reflections on Free Will, Language, and Political Power. Columbia University Press.
Simon, H. (1990). Bounded Rationality. In: Utility and Probability. J. Eatwell, M. Milgate & P. Newman (Eds.). New York: Norton. Smith, V.L. (2008). Rationality in Economics: Constructivist and Ecological Forms. New York: Cambridge University Press.
Thaler, R. (2001). Anomalies. Journal of Economic Perspectives, 15(1).
Smith, V.L. (2018). Experimental Methods in Economics. In: The New Palgrave Dictionary of Economics, p.4262-75. Inaugural lecture at the Laboratori d’Economia Experimental (LeeX) of the Universitat Pompeu Fabra.
Winch, P. (1958). The Idea of Social and its Relation to Philosophy. London: Routledge & Kegan Paul.
Wilkinson, N. & Klaes, M. (2012). An Introduction to Behavioral Economics. Hampshire: Palgrave Macmillan.
Youngsteadt, E. (2008). Case Closed for Free Will? Science nowdaily News.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 228 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 205 |
||