تعداد نشریات | 54 |
تعداد شمارهها | 2,385 |
تعداد مقالات | 34,309 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,952,897 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,685,441 |
تحلیلی قرآنی پیرامون تعارض «رضا به قضا» و «دعا برای تغییر قضا» با رویکرد اخلاق بندگی (در تطابق نظریه ابن عربی و نظریه رقیب) | ||
پژوهش های قرآنی | ||
دوره 28، شماره 109، بهمن 1402 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jqr.2023.66334.3742 | ||
نویسندگان | ||
مهدیه سادات مستقیمی* 1؛ نسیم سادات مرتضوی2 | ||
1دانشیار گروه فلسفه و کلام دانشگاه قم | ||
2دانشپژوه سطح 4 تفسیر تطبیقی، استاد حوزه و دانشگاه | ||
تاریخ دریافت: 29 فروردین 1402، تاریخ بازنگری: 20 آبان 1402، تاریخ پذیرش: 22 آذر 1402 | ||
چکیده | ||
مسأله دعا به درگاه خدا برای تغییر قضا و مسأله راضی بودن به قضا و قدر الهی از منظری ممکن است ناهمساز و متعارض تلقی شوند؛ زیرا دعا به درگاه خدا یا برای تغییر شرایط موجود و رفع دشواری و بلاست، یا برای رسیدن به شرایط مطلوب و مفقود است و این امر به ظاهر مستلزم نارضایتی از وضع موجود میباشد. بدین جهت دو دیدگاه رقیب در میان اهل معرفت شکل گرفته است. دیدگاه نخست که متعلق به «ابن عربی» میباشد، معتقد است تسلیم مطلق در برابر مقدرات الهی و عدم شکایت از بلیات به درگاه خدا، نوعی سوء ادب در آداب بندگی است و نزاع پنهان عبد با ربوبیت خدا را در خود نهفته دارد. در نقطه مقابل، نظریه رقیب دیگری مطرح شده که خودداری از طلب حاجات خاص و پرهیز از اصرار بر خواستههای خود را مقتضای تسلیم محض در برابر قضای الهی دانسته و آن را با اخلاق بندگی نیز سازگارتر میداند. این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی و با هدف معرفی نظریه جامعتر، مؤلفهها و محورهای اصلی این دو نظریه را شناسایی و به تفکیک بیان نموده و هر یک از آنها را در سنجه آیات قرآنی ارزیابی نموده است. از یافتههای بحث این است که توجه به مراتب و اقسام دعا میتواند در برخی وجوه میان این دو نظریه جمع نموده و رفع تعارض نماید. از دیگر ثمرات بحث این بوده که با تحلیل تطبیقی این دو نظریه، سعی نموده ارجحیت نظر ابن عربی از منظر اخلاق بندگی را با چند دلیل مدلل نماید. | ||
کلیدواژهها | ||
دعا/ انبیا/ ابن عربی/ رضا/ قضا و قدر | ||
عنوان مقاله [English] | ||
A Qur'anic Analysis Concerning the Conflict between "Content with Preordainment" and "Prayer for Change of Preordainment" with the Approach of the Ethics of Servitude (in Accordance with Ibn ‘Arabī's Theory and the Rival's Theory) | ||
نویسندگان [English] | ||
MahdiyehSadat Mostaqimi1؛ NasimSadat Mortazavi2 | ||
1Associate Professor, Department of Philosophy and Theology, Qum University | ||
2Level 4 Scholar of Comparative Interpretation, Professor of Hawza and University | ||
چکیده [English] | ||
The issue of praying to God to change the preordainment (qaḍā) and the issue of being content with God's preordainment and predestination may from a certain perspective be considered incompatible and conflicting; because praying to God is either to change the existing conditions and remove difficulties or to reach desired and missing conditions, and this apparently involves dissatisfaction with the existing situation. For this reason, two rival views have been formed among the people of knowledge. The first point of view, which belongs to "Ibn ‘Arabī", maintains that absolute submission to divine predestinations and not complaining about calamities before God is a form of rudeness in the manners of servitude, and it contains the slave's secret conflict with God's lordship. In contrast, another rival theory has been proposed which considers refraining from asking for specific needs and avoiding insisting on one's desires as a requirement of pure submission to divine preordainment and considers it more compatible with the ethics of servitude. This article, in a descriptive-analytical way, with the aim of introducing a more comprehensive theory, has identified and expressed the main components and axes of these two theories separately and evaluated each of them in the scales of the Qur'anic verses. One of the findings of the discussion is that paying attention to the levels and types of prayer can reconcile and resolve the conflict between these two theories in some aspects. Another outcome of the discussion is that by comparative analysis of these two theories, it tried to prove with several reasons the superiority of Ibn Arabi's view from the perspective of the ethics of servitude. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
prayer (du'ā), Prophets, Ibn ‘Arabī, contentment (riḍā), preordainment and predestination (al-qaḍā wa al-qadar) | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 172 |