آمار

تعداد نشریات48
تعداد شماره‌ها2,296
تعداد مقالات33,250
تعداد مشاهده مقاله11,854,901
تعداد دریافت فایل اصل مقاله5,038,951
طاهری, سیده لیلا, کهنوجی, مهدی, فولادی وندا, محمد. (1402). تببین پیامدهای کلامی معاد جسمانی و تجسم اعمال براساس تحلیل نظریۀ حرکت جوهری ملاصدرا. اسلام و مطالعات اجتماعی, 8(16), 96-81. doi: 10.22081/nir.2024.62207.1326
سیده لیلا طاهری; مهدی کهنوجی; محمد فولادی وندا. "تببین پیامدهای کلامی معاد جسمانی و تجسم اعمال براساس تحلیل نظریۀ حرکت جوهری ملاصدرا". اسلام و مطالعات اجتماعی, 8, 16, 1402, 96-81. doi: 10.22081/nir.2024.62207.1326
طاهری, سیده لیلا, کهنوجی, مهدی, فولادی وندا, محمد. (1402). 'تببین پیامدهای کلامی معاد جسمانی و تجسم اعمال براساس تحلیل نظریۀ حرکت جوهری ملاصدرا', اسلام و مطالعات اجتماعی, 8(16), pp. 96-81. doi: 10.22081/nir.2024.62207.1326
طاهری, سیده لیلا, کهنوجی, مهدی, فولادی وندا, محمد. تببین پیامدهای کلامی معاد جسمانی و تجسم اعمال براساس تحلیل نظریۀ حرکت جوهری ملاصدرا. اسلام و مطالعات اجتماعی, 1402; 8(16): 96-81. doi: 10.22081/nir.2024.62207.1326

تببین پیامدهای کلامی معاد جسمانی و تجسم اعمال براساس تحلیل نظریۀ حرکت جوهری ملاصدرا

پژوهش‌های عقلی نوین
دوره 8، شماره 16، بهمن 1402، صفحه 96-81    اصل مقاله (282.92 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/nir.2024.62207.1326
نویسندگان
سیده لیلا طاهری* 1؛ مهدی کهنوجی2؛ محمد فولادی وندا3
1دانشجو ی فلسفه و کلام
2استادیار موسسه آموزشی امام خمینی(ره):
3دانشیار گروه جامعه شناسی موسسه آموزشی امام خمینی
تاریخ دریافت: 03 آبان 1400،  تاریخ پذیرش: 21 اسفند 1402 
چکیده
از مهم‌ترین نوآوری‌های ملاصدرا در حوزۀ هستی‌شناسی، نظریۀ حرکت جوهری است که نقشی مهم بر اندیشه‌های فلسفی و کلامی وی به جا گذاشته است. ملاصدرا با اثبات حرکت و بی‌قراری در نهاد عالم هستی و انسان، معتقد است نظام هستی و بنیان همۀ موجودات مادّی در حال دگرگونی دائمی است. نویسندگاه این پژوهش، با روش تحلیلی و اسنادی، خوانشی از حرکت جوهری ملاصدرا در تببین کلامی معاد جسمانی و تجسم اعمال ارائه نموده‌اند. یافته‌های پژوهش نشان می‎‌‌دهد عالم مادی به نحو تدریجی و پیوسته از مادّی به سوی تجرّدی حرکت می‌کند که این حرکت، در کـل جهان هستی و حتی نفس انسان سریان دارد. نفس انسان، جسمانیت‌الحدوث و روحانیت‌البقـاء اسـت؛ یعنی انسان در ابتدای خلقـت، موجـودی جـسمانی اسـت و جنبـۀ روحانی ندارد، اما در حیات مادّی، مراحـل تکامل را طی کرده و از مادیت به تجرد می‌رسد. از لوازم کلامی نظریۀ حرکت جوهری، اثبات و تبیین عقلانی معاد جسمانی است که نفس آدمی از طریق آن می‌تواند سیر کمالی خود را پیموده و به مقصد نهایی (معاد) برسد. در پرتو این نظریه می‌توان تجسم اعمال را چنین تبیین کلامی نمود: صفات و حالات انسانی که بر اثر حرکت جوهری نفس در ذات انسان رسوخ یافته و پایدار شده‌اند، در آخرت برای او تجسم یافته و موجب تجلی  لذت یا اذیت در نفس وی می‌گردد.
کلیدواژه‌ها
صدرا؛ حرکت جوهری؛ معاد جسمانی؛ تجسم اعمال؛ معاد
عنوان مقاله [English]
Elucidation of the Theological Consequences of Physical Resurrection and the Embodiment of Actions Based on the Analysis of Mullā Ṣadrā's Theory of Substantial Movement
نویسندگان [English]
leila taheri1؛ مهدی کهنوجی2؛ محمد فولادی وندا3
1دانشجو ی فلسفه و کلام
2استادیار موسسه آموزشی امام خمینی(ره):
3دانشیار گروه جامعه شناسی موسسه آموزشی امام خمینی
چکیده [English]
One of the most important innovations of Mullā Ṣadrā in the field of ontology is the substantial movement, which has left an important impact on his philosophical and theological thoughts. By proving the movement and restlessness in the institution of the universe and man, he believes that the world of existence and the foundation of all material beings is constantly transforming. With an analytical and documentary method, this research has provided a perusal of Mullā Ṣadrā's substantial movement in theological elucidation of physical resurrection and embodiment of actions. The findings of the research show that the material world is gradually and continuously moving from materiality to abstraction, and this movement is present in the entire universe and even the human soul. The human soul is corporeal in existence and spiritual in subsistence; that is, at the beginning of creation, man is a physical being and does not have a spiritual aspect, but in his material life, he goes through the stages of evolution and achieves incorporeality from materiality. One of the theoretical means of the theory of substantial movement is the proof and rational elucidation of physical resurrection, through which the human soul can traverse its path of perfection and reach its final destination (resurrection). In the light of this theory, the embodiment of actions can be theologically explained as follows: human traits and states that have penetrated and become subsistence in the essence of man due to the substantial movement of the soul, are embodied for him in the hereafter and cause the manifestation of pleasure or pain in his soul.
کلیدواژه‌ها [English]
Ṣadrā, substantial movement, physical resurrection, embodiment of actions
مراجع
  1. آشتیانی، سیدجلال الدین(1380)، شرح حال و آرای فلسفی ملاصدرا، قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
  2. ابراهیمی دینانی، غلامحسین(1366)، قواعد کلی فلسفی در فلسفۀ اسلامی، تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
  3. ابن سینا،حسین بن عبدالله (1391) ،الاشارات و التنبیهات،تهران:پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
  4. ابن سینا،حسین بن عبدالله (1390)، النجاة من الغرق فی بحر الضلالات، تصحیح محمدتقی دانش پژوه، تهران: دانشگاه تهران.
  5. ارسطو (1389)، مابعدالطبیعه، ترجمۀ شرف الدین خراسانی، تهران: نشر گفتار.
  6. افلاطون (1380)، دورۀ آثار افلاطون،ترجمآ محمدحسن لطفی و رضا کاویانی، تهران: خوارزمی.
  7. اسعدی، علیرضا،(1398)، ثمرات کلامی حرکت جوهری در مسئلۀ معاد، فصلنامۀ معرفت، شمارۀ 267، صص 54-45.
  8. تفتازانی، سعدالدین (1422ق)،شرح المقاصد، بیروت، دارالکتب العلمیه.
  9. حائری مازندرانی،محمد علی (1386)، حکمت بوعلی سینا،ترجمۀ حسین اصفهانی، تهران :نشر علمی.
  10. خراسانی،شرف‌الدین (1387)،نخستین فیلسوفان یونان، تهران:نشر علمی و فرهنگی.
  11. ذبیحی، محمد (1381)مبدأ و معاد ، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
  12. رفیعی قزوینی، سیدابوالحسن (1386)،سخنی در حرکت جوهری،تهران: امیر کبیر.
  13. سهروردی، شهاب الدین (1380) مجموعه مصنفات شیخ اشراق ، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  14. سبزواری ،ملاهادی (1397)،تعلیقه بر الحکمة المتعالیه فی الاسفار، تصحیح علی اکبر رشاد، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
  15. قربانی،قدرت الله (1385)، «مبدأ و معاد انسان در پرتو حرکت جوهری»، فصلنامۀ پژوهش‌های فلسفی کلامی، سال هشتم، ش2، صص 88-67.
  16. فارابی، محمد بن نصر (1381)، «الدعاوی القلبیه»، در مجموعه رسائل فارابی، حیدرآباد دکن: دائرة المعارف عثمانیه.
  17. فارابی، محمد بن نصر (1374ق)، آراء اهل المدینة الفاضلة و مضاداتها، بیروت: مکتبة الهلال.
  18. فرقانی، محمدکاظم (1385)، مسائل فلسفۀ اسلامی و نوآوری‌های ملاصدرا، تهران: دانشگاه امام صادق7.
  19. فدایی مهربانی، مهدی (1388)، «ریشه‌یابی مفهوم حرکت جوهری در حکمت عزیزالدین نسفی»، فصلنامۀ علمی پژوهشی مطالعات اسلامی، ش 148، صص 176-147.
  20. فروغی،محمد علی (1393)، سیر حکمت در اروپا، تهران: زوار
  21. طباطبایی، سیدمحمدحسین ( 1388)،بررسی‌های اسلامی، به کوشش سیدهادی خسروشاهی، قم:دفتر تبلیغات اسلامی.
  22. کاپلستون، فردریک چارلز (1394)، تاریخ فلسفه ، ترجمۀ جلال‌الدین مجتبوی، تهران: علمی و فرهنگی.
    کندی، یعقوب بن اسحاق (1387)،مجموعه رسایل فلسفی کندی، ترجمۀ محمود یوسف ثانی، تهران: علمی و فرهنگی.
  23. عضدی‌نیا، طاهره؛ جوارشکیان، عباس (1397)، «بررسی اصول معاد جسمانی در آثار صدرالمتألهین»، فصلنامه علمی پژوهشی جستارهای فلسفه و کلام، ش 101، صص 114-93.
  24. محمدی، مقصود،(1390) «حرکت جوهری؛ طبیعت بی‌قرار یا طبیعت ناپایدار»، خردنامۀ صدرا، ش 64، صص 18-5.
  25. مطهری، مرتضی (1393)، مقالات فلسفی، تهران: حکمت.
  26. صدرالدین شیرازی (ملاصدرا)، محمدبن ابراهیم (1389)، تفسیر القرآن الکریم، تصحیح تحقیق محمد خواجوی با مقدمۀ آیت‌الله سیدمحمد خامنه‌ای، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
  27. صدرالدین شیرازی (ملاصدرا)، محمدبن ابراهیم (1383)، الحکمة المتعالیه فی الأسفار الأربعه، تصحیح، تحقیق و مقدمه مقصود محمدی، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
  28. صدرالدین شیرازی (ملاصدرا)، محمدبن ابراهیم (1398)، المبدأ و المعاد، تصحیح سید جلال‌الدین آشتیانی، قم: بوستان کتاب.
  29. صدرالدین شیرازی (ملاصدرا)، محمدبن ابراهیم (1385)، شرح الاصول الکافی،محمود فاضل یزدی مطلق، تهران:بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
  30. صدرالدین شیرازی (ملاصدرا)، محمدبن ابراهیم (1382)، الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة، تصحیح سیدمصطفی محقق داماد، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 19
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 11