تعداد نشریات | 50 |
تعداد شمارهها | 2,358 |
تعداد مقالات | 33,988 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,616,990 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,498,027 |
مقایسه نقش رهبری علما در انقلاب اسلامی و نهضت مشروطیت | ||
فصلنامه تخصصی اسلام پژوهان | ||
دوره 10، شماره بیست و هفتم - پاییز 1402 - شماره پیاپی 10، آذر 1402، صفحه 59-84 اصل مقاله (4.6 M) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/iqiri.2023.75684 | ||
نویسندگان | ||
سهیل حاجیپور* 1؛ مهدی موری* 2 | ||
1طلبه سطح یک حوزه علمیه قم. | ||
2استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام(ره)، شهرری، تهران. | ||
تاریخ دریافت: 17 اردیبهشت 1403، تاریخ پذیرش: 17 اردیبهشت 1403 | ||
چکیده | ||
انقلاب اسلامی از بزرگترین انقلابهای قرن است که نقش امام خمینیH بهعنوان رهبری آن، غیرقابل انکار است. امام از تجربه رهبران نهضتهای گذشته به بهترین وجه بهرهمند شد. یکی از این نهضتهای بزرگ، نهضت مشروطیت بود که اگر چه علماء نقش مهمی در آن داشتند، اما به ثمر ننشست. در مقایسه بین نقش رهبری این دو نهضت، سئوالی اساسی مطرح میگردد که چرا نهضت مشروطه به شکست منجر شد و انقلاب اسلامی به پیروزی رسید؛ یکی از دلائل اساسی این بود که انقلاب اسلامی از درون دین برخاست و خود امام آن را ایجاد کرد، اما نهضت مشروطه در واقع برخاسته از تجربه دنیای غرب بود که علمامی خواستند از موقعیت به دست آمده استفاده کنند.دلیل دیگر را میتوان در رهبری واحد در انقلاب اسلامی و دو دستگی در بین علمای مشروطه دانست. یکی دیگر از وجوه شکست مشروطه، عدم جایگزینی الگوی صحیح به جای استبداد بود و نظریهپردازی اساسی در این زمینه صورت نگرفت. اما در انقلاب اسلامی، خود حضرت امامH نظریه ولایت فقیه و تشکیل حکومت اسلامی را بهعنوان یک الگوی بیبدیل در عصر غیبت مطرح نمود. همچنین از آنجا که مرجعیت همواره پایگاهی کاملاً مورد اطمینان برای مردم بوده است، حضرت امامH علاوه بر رهبری توانمند، دارای مقام مرجعیت بود. ولی رهبری نهضت مشروطه اگر چه در دستان علمای بزرگی قرارگرفته بود، لکن مراجع تقلید در نجف و به دور از متن نهضت به سر میبردند. | ||
کلیدواژهها | ||
انقلاب اسلامی؛ نهضت مشروطیت؛ امام خمینی؛ علمای مشروطه؛ شیخ فضلالله نوری | ||
عنوان مقاله [English] | ||
مقایسه نقش رهبری علما در انقلاب اسلامی و نهضت مشروطیت | ||
نویسندگان [English] | ||
سهیل حاجیپور1؛ مهدی موری2 | ||
1طلبه سطح یک حوزه علمیه قم. | ||
2استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام(ره)، شهرری، تهران. | ||
چکیده [English] | ||
انقلاب اسلامی از بزرگترین انقلابهای قرن است که نقش امام خمینیH بهعنوان رهبری آن، غیرقابل انکار است. امام از تجربه رهبران نهضتهای گذشته به بهترین وجه بهرهمند شد. یکی از این نهضتهای بزرگ، نهضت مشروطیت بود که اگر چه علماء نقش مهمی در آن داشتند، اما به ثمر ننشست. در مقایسه بین نقش رهبری این دو نهضت، سئوالی اساسی مطرح میگردد که چرا نهضت مشروطه به شکست منجر شد و انقلاب اسلامی به پیروزی رسید؛ یکی از دلائل اساسی این بود که انقلاب اسلامی از درون دین برخاست و خود امام آن را ایجاد کرد، اما نهضت مشروطه در واقع برخاسته از تجربه دنیای غرب بود که علمامی خواستند از موقعیت به دست آمده استفاده کنند.دلیل دیگر را میتوان در رهبری واحد در انقلاب اسلامی و دو دستگی در بین علمای مشروطه دانست. یکی دیگر از وجوه شکست مشروطه، عدم جایگزینی الگوی صحیح به جای استبداد بود و نظریهپردازی اساسی در این زمینه صورت نگرفت. اما در انقلاب اسلامی، خود حضرت امامH نظریه ولایت فقیه و تشکیل حکومت اسلامی را بهعنوان یک الگوی بیبدیل در عصر غیبت مطرح نمود. همچنین از آنجا که مرجعیت همواره پایگاهی کاملاً مورد اطمینان برای مردم بوده است، حضرت امامH علاوه بر رهبری توانمند، دارای مقام مرجعیت بود. ولی رهبری نهضت مشروطه اگر چه در دستان علمای بزرگی قرارگرفته بود، لکن مراجع تقلید در نجف و به دور از متن نهضت به سر میبردند. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
انقلاب اسلامی, نهضت مشروطیت, امام خمینی, علمای مشروطه, شیخ فضلالله نوری | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 93 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 45 |