تاریخ دریافت: 21 خرداد 1402،
تاریخ بازنگری: 22 مهر 1402،
تاریخ پذیرش: 06 آبان 1402
چکیده
روایات متعددی در کتاب‌های شیعه و اهل سنت وجود دارد که به احادیث نزول «مثل» و «مثلین» قرآن معروف است؛ ازجمله: «إِنِّی أُوتِیتُ الْقُرْآنَ وَمِثْلَهُ مَعَهُ» و «أوتیتُ الْقُرآنَ وَمِثْلَیهِ». محتوای این روایات، نزول یک یا دوبرابر قرآن به‌همراه نزول خود قرآن از سوی خدا بر پیامبر گرامی (ص) است. با توجه به جایگاه محوری قرآن میان مسلمانان و اهمیت آن در معارف اسلامی، روایات معیت نزول «مثل» و «مثلین» با قرآن، اذهان اندیشوران فریقین را برای کشف چیستی آن و چگونگی ارتباط آن با قرآن به خود مشغول داشته است. نتیجۀ تلاش علمی ایشان، تفسیر «مثل» به «سنت» بوده است. به این دیدگاه اشکالاتی وارد است. قراین و شواهد موجود در خود این روایات و دیگر احادیث نشان می‌دهد ارادۀ خصوص «وحی بیانی و تفسیری» از «مثل» و «مثلین»، نزدیک‌تر به حقیقت و بلکه متعین است، نه «سنت» به‌معنای اصطلاحی و عام که مطالب غیرمرتبط با تفسیر قرآن را نیز شامل می‌شود.
An Analytical Approach to the Theme, Innī 'uwtītu al-Qur'ān wa mithlahū ma‘ahū
نویسندگان [English]
Ahmad Muhammadi Majd
Assistant Professor, Al-Mustafa Al-Alamiya University, Qum
چکیده [English]
There are many traditions in Shi'a and Sunni books, which are known as the hadiths of the revelation of mithl (the like) and mithlayn (the likes) of the Qur'an; including: Innī 'uwtītu al-Qur'ān wa mithlahū ma‘ahū (Indeed, I have been given the Qur’an and the like of it along with it) and 'Uwtītu al-Qur'ān wa mithlayhi. The content of these hadiths is the revelation of the equivalent, or twice as much, of the Qur'an along with the revelation of the Qur'an itself from God to the Holy Prophet (S.A.W.). Considering the pivotal position of the Qur'an among Muslims and its importance in Islamic studies, the traditions concerning the revelation of mithl and mithlayn with the Qur'an have occupied the minds of both Shi'a and Sunni thinkers for discovering its quiddity and the way it is related to the Qur'an. The result of their scholarly endeavor has been the interpretation of mithl to sunna. There are some objections raised against this view. The clues and evidence in these traditions and in other hadiths indicate that the interpretation of mithl and mithlayn specifically as "expressive and interpretive revelation" is closer to the truth and is indeed determinate, rather than sunna in the general and technical sense, which includes the contents unrelated to the interpretation of the Qur'an.
کلیدواژه‌ها [English]
mithl, mithlayn, legislative revelation, interpretive revelation, number of verses, sunna
مراجع
قرآن کریم.
آخوند خراسانی، محمد کاظم (1387ق)، کفایة الاصول، قم: نشر اسلامی.
ابن عساکر، علی‌بن‌حسن (1۴15ق)، تاریخ مدینة دمشق، بیروت: دارالفکر.
ابن منظور، محمدبن مکرم (1048ق)، لسان العرب، بیروت: دار الاحیاء التراث العربی.
ابن‌براج، عبدالعزیزبن‌نحریر (1411ق)، جواهر الفقه، قم: نشر اسلامی.
ابن‌تیمیه، احمد‌بن‌عبدالحلیم (بی‌تا)، مجموعة الفتاوى، بی‌جا: شیخ عبدالرحمان‌بن‌قاسم.
ابن‌جزی، محمدبن‌احمد (بی‌تا)، التسهیل لعلوم التنزیل، بیروت: دار الأرقم بن أبی الأرقم.
ابن‌حنبل، احمدبن‌محمد (۱۴۲۰ق)، مسند إمام أحمد بن حنبل، بیروت: مؤسسة الرسالة.
ابن‌سعد، محمد (1968)، الطبقات الکبری، بیروت: دار صادر.
ابن‌شهرآشوب، محمدبن‌علی (۱۳۷۶ق)، مناقب آل أبی طالب، نجف: المکتبة الحیدریة.
ابن‌عبدالبر، یوسف‌بن‌عبدالله (۱۳۹۸ق)، جامع بیان العلم و فضله، بیروت: دار الکتب العلمیة.
ابن‌فارس، احمد (۱۳۸۷)، ترتیب مقاییس اللغة، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
ابن‌کثیر، اسماعیل‌بن‌عمر (۱۴۱۲ق)، تفسیر القرآن العظیم، بیروت: دار المعرفة.
ابن‌ماجه، محمدبن‌یزید (۱۴۳۰ق)، السنن، دمشق: دار الرسالة العالمیة.
ابوحیان، محمدبن‌یوسف (۱۴۲۰ق)، البحر المحیط فى التفسیر، بیروت: دار الفکر.
