آمار

تعداد نشریات54
تعداد شماره‌ها2,441
تعداد مقالات34,864
تعداد مشاهده مقاله13,753,902
تعداد دریافت فایل اصل مقاله6,115,484
عرفانیان مقبلی, مجتبی, الهی خراسانی, مجتبی, فتاحی, سید محسن. (1403). حفظ میراث فرهنگی ملموس غیراسلامی از منظر فقه امامیه. اسلام و مطالعات اجتماعی, 10(1), 67-109. doi: 10.22034/jrj.2024.68698.2793
مجتبی عرفانیان مقبلی; مجتبی الهی خراسانی; سید محسن فتاحی. "حفظ میراث فرهنگی ملموس غیراسلامی از منظر فقه امامیه". اسلام و مطالعات اجتماعی, 10, 1, 1403, 67-109. doi: 10.22034/jrj.2024.68698.2793
عرفانیان مقبلی, مجتبی, الهی خراسانی, مجتبی, فتاحی, سید محسن. (1403). 'حفظ میراث فرهنگی ملموس غیراسلامی از منظر فقه امامیه', اسلام و مطالعات اجتماعی, 10(1), pp. 67-109. doi: 10.22034/jrj.2024.68698.2793
عرفانیان مقبلی, مجتبی, الهی خراسانی, مجتبی, فتاحی, سید محسن. حفظ میراث فرهنگی ملموس غیراسلامی از منظر فقه امامیه. اسلام و مطالعات اجتماعی, 1403; 10(1): 67-109. doi: 10.22034/jrj.2024.68698.2793

حفظ میراث فرهنگی ملموس غیراسلامی از منظر فقه امامیه

جستارهای فقهی و اصولی
مقاله 3، دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 34، فروردین 1403، صفحه 67-109    اصل مقاله (920.54 K)
نوع مقاله: پژوهشی (داوری سریع)
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jrj.2024.68698.2793
نویسندگان
مجتبی عرفانیان مقبلی1؛ مجتبی الهی خراسانی* 2؛ سید محسن فتاحی3
1دانش‌آموخته سطح چهار حوزه علمیه مشهد . مشهد- ایران؛ رایانامه: mojtabaaerfanian@gmail.com
2مدرّس خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد. استادیار مرکز تخصصی آخوند خراسانی ره، مشهد. (وابسته به دانشگاه باقرالعلوم( ع)، قم- ایران.
3دانشیار دانشکدۀ زن و خانواده، دانشگاه ادیان و مذاهب. قم -ایران
تاریخ دریافت: 23 اسفند 1402،  تاریخ بازنگری: 01 فروردین 1403،  تاریخ پذیرش: 13 اردیبهشت 1403 
چکیده
بخشی از میراث فرهنگی ملموس در تاریخ ایران و دیگر کشورهای اسلامی، برآمده از فرهنگ غیراسلامی و گاهی در نقطه تقابل با آموزه‌های اسلامی است؛ مانند: معبد چغازنبیل (جایگاه الهه ایلامیان)، مجسمه الهه باروری وِنوس و مجسمۀ بودا (بت‌ها)، جام‌های طلایی هخامنشی (ریتون‌ها). ازاین‌رو حفظ شایستۀ این میراث، محل تردید فقهای اسلامی قرار گرفته است بلکه برخی از فرقه‌ها و جریان‌های تندرو در کشورهای اسلامی، با تمسک به ادله‌ای مانند حرمت اضلال، ترویج عقاید باطل و تعاون بر اثم و عدوان، خواستار عدم اهتمام به این میراث حتی درصدد اقدام عملی برای نابودی آن‌ها برآمده‌اند. این پژوهش به روش توصیفی و تحلیلی، تلاش دارد تا با بررسی و نقد ادلۀ منع و جواز حفظ این میراث، حکم آن را بر اساس فقه امامیه، تبیین نماید و معلوم سازد که آیا حفظ میراث فرهنگی ملموس غیراسلامی و اقدامات مرتبط با آن ممنوع یا جایز است؟ یا حتی راجح یا واجب است؟ روشن است که در صورت اخیر، حکومت اسلامی موظف به برنامه‌ریزی و وضع قوانین برای حفظ و ترویج این آثار و نیز موظف به صرف بیت‌المال برای این منظور خواهد بود. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که ادلۀ منع، وجاهت علمی ندارد و عمومات و مطلقات و قواعد فقهی و ادلۀ صریح آمره به عبرت‌گیری و پندپذیری از این آثار، جواز و بلکه رجحان و حتی در برخی موارد وجوبِ اهتمام و حفظ آن‌ها را ثابت می‌کند.
کلیدواژه‌ها
میراث فرهنگی؛ میراث ملموس؛ میراث غیراسلامی؛ ترویج باطل؛ وهن حق؛ عبرت‌‌؛ فقه امامیه
عنوان مقاله [English]
Preservation of Non-Islamic Tangible Cultural Heritage from the Perspective of Imāmī Jurisprudence
نویسندگان [English]
Mojtaba Eerfanian Moghbeli1؛ Mojtaba Elahi Khorasani2؛ Seyyed Mohsen Fattahi3
1Fourth-Level Student at Mashhad Seminary ; Mashhad -Iran.
2Department of Jurisprudence, Akhund Khorasani Specialty Center of Islamic Propagation Office of Qom Seminary, Khorasan Razavi Branch
3Associate Professor School of Women and Family, University of Religions and Religions, Qom-Iran
چکیده [English]
Part of the tangible cultural heritage in the history of Iran and other Islamic countries arises from non-Islamic culture. Sometimes, it is at a point of conflict with Islamic teachings. Such as the Chogha Zanbil ziggurat (the place of an Elamite goddess), the statue of the fertility goddess Venus and Buddha statues (idols), and Achaemenid gold cups (rhytons). Therefore, the proper preservation of this heritage has been questioned by Islamic jurists and some sects and extremist currents in Islamic countries, by holding on fast to principles such as the sanctity of misleading (iẓlāl), promoting false beliefs and cooperating on sin and enmity, demand not to pay attention to this heritage, rather they are trying to take practical action to destroy them. Using a descriptive and analytical method, this study tries to explain its ruling based on Imāmīyyah jurisprudence by examining and criticizing the proofs of the prohibition and permissibility of preserving this heritage and finding out whether the preservation of tangible non-Islamic cultural heritage and actions related to it is prohibited or permissible and rather preferred or obligatory? It is clear that in the latter case, the Islamic government will be obliged to plan and enact laws to preserve and promote these heritages, and will also be obliged to spend the public treasury for this purpose. The findings of the study show that the evidence of prohibition has no scientific justification and that the generalities and absolutes of the jurisprudential evidence and explicit proofs that order to take lessons from these heritages prove the permissibility and rather the priority and even in some cases the obligation of preserving them.
کلیدواژه‌ها [English]
Cultural Heritage, Tangible Heritage, Non-Islamic Heritage, Promoting Falsehood, Weakening the Right, Lesson, Imāmīyyah Jurisprudence
اصل مقاله

به فایل PDF مراجعه نمایید.

مراجع
*قرآن کریم (ترجمه: مکارم شیرازی، ناصر).

*نهج‌البلاغه حضرت امیرالمؤمنین علیه‌السلام، (مکارم شیرازی، ناصر، 1384ش، نهج‌البلاغه با ترجمه فارسى روان‌، قم‌: مدرسه الامام على بن ابی‌طالب علیه‌السلام).

  1. آزادی، وحید، شاطری، میترا، و ساریخانی مجید. (1395). تحلیل و گونه شناسی ریتون هخامنشی موزه ایران باستان. اولین کنگره بین‌المللی معماری هدف، (شماره 22 و 23 آذرماه)،  401-399.
  2.  آذری قمی، احمد. (1372). تحقیق الاصول المفیدة فی اصول الفقه. قم: دارالعلم.
  3. ابوذری، محمد، تهرانی مقدم، احمد، و شریف‌زاده، سید عبدالمجید. (1378). آشنایی با میراث هنری و فرهنگی ایران. تهران: سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، شرکت چاپ و نشر کتاب‌های درسی ایران.
  4. ابن أثیر، ابوالحسن علی بن ابی الکرم محمد بن عبدالکریم شیبانی. (1385ق). الکامل فی التاریخ. بیروت: دار صادر.
  5. ابن شعبه حرانى، حسن بن على. (1404ق).  تحف العقول عن آل الرسول علیهم السلام. تصحیح و تعلیق: علی‌اکبر غفاری، چاپ دوم، قم: مؤسسه نشر اسلامی جماعة مدرسین.
  6. اراکی، محسن. (1428ق). «التراث الثقافی فی فقه الاسلامی. مجله فقه اهل‌بیت (ع)» (عربی)، (شماره 46)، 115-79.
  7. اردبیلى، احمد بن محمد. (1411 ق). مجمع الفائدة و البرهان. قم: جامعه مدرّسین.
  8. انصاری، مرتضی. (1377). ﻓﺮاﺋﺪ اﻻﺻﻮل. قم: مجمع الفکر الاسلامی.
  9. انصاری، مرتضی. (1422ق). کتاب المکاسب. چاپ پنجم، قم: انتشارات شریعت (کنگره جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری).
  10. بجنوردی، سید محمدحسن. (1377). القواعد الفقهیة. مصطلحات و مفردات فقهیة، تحقیق: مهدی مهریزی، محمدحسین درایتی، قم: نشر الهادی.
  11. بحرانی، محمد صنقور علی. (1426ق). المعجم الأصولی. چاپ دوم، منشورات نقش، مطبعه عترت.
  12.  تبریزى، جواد. (1399ق). ارشاد الطالب. اشراف: خوانساری، محمدکاظم، قم: مطبعه مهر.
  13.  تسلیمی، نصرالله، مژگان اصلانی و محسن حسن‌پور و بشری گلبخش و معصومه مرادپور و زهره نهاردانی. (۱۳۹3- ۱۳94ش). آشنایی با میراث هنری و فرهنگی ایران. دوره پیش‌دانشگاهی، رشته هنر، شماره درس ۱۴۲۶، تهران: شرکت چاپ و نشر کتاب‌های درسی ایران.
  14.  توحیدی، فائق. (1388). آشنایی با میراث فرهنگی (آموزش عمومی). تهران: سبحان نور.
  15.  توحیدی، فائق. (1385). مبانی هنرهای فلزکاری، نگارگری، سفال‌گری، بافته‌ها و منسوجات، معماری و خط و کتابت. تهران: سمیرا.
  16.  جناتی، محمدابراهیم. (1375). «هنر و زیبایی از نگاه مبانی فقه اجتهادی». کیهان اندیشه، (شماره 66)، صـص 25-10.
  17.  جوادی آملی، عبدالله، درس خارج فقه، (1395). سرویس حقوق پایگاه تخصصی فقه حکومتی وسائل، شنبه 16بهمن ماه 1395، شصت و یکمین جلسه درس خارج فقه در مسجد اعظم قم.
  18. جوادی آملی، عبدالله. (1400). مفاتیح الحیاة. مرکز نشر اسراء، قم.
  19. جوهری، اسماعیل بن حماد. (1407ق). الصحاح، تاج اللغة و صحاح العربیة. تحقیق: احمد عبد الغفور عطار، چاپ چهارم، بیروت: دارالعلم للملایین.
  20.  حر عاملی، محمد بن حسن. (1416ق). وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعة. تصحیح و تحقیق محمدرضا حسینی جلالی، 30 جلدی، چاپ سوم، قم: مؤسسه آل البیت علیه السلام لاحیاء التراث.
  21.  حلى، ابن ادریس. (1410ق). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی. چاپ سوم، قم: جامعه مدرسین.
  22.  حلى، ابن فهد. (1411ق). مهذب البارع. قم: جامعه مدرسین.
  23.  حلی، حسن بن یوسف. (بی‌تا)، تذکرة الفقهاء. (طبع حجری)، قم: منشورات مکتبة مرتضویة.
  24.  حلی، حسن بن یوسف. (1407ق). کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد. قم: چاپ حسن حسن‌زاده آملی.
  25.  حجت، مهدی. (1380). میراث فرهنگی در ایران، سیاست‌ها برای یک کشور اسلامی. تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور (پژوهشگاه).
  26. خامنه‌ای، سید علی. (1387). «بیانات در دیدار زائرین و مجاورین حرم مطهر رضوی». پایگاه اطلاع‌رسانی حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای، ۱ فروردین ۱۳۷۸.
  27.  خامنه‌ای، سید علی. (1385). «بیانات در دیدار جمعی از کارگردانان سینما و تلویزیون». پایگاه اطلاع‌رسانی حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای، ۲۳ خرداد 1385.
  28. خراسانی، محمد. (بی‌تا). کفایة الاصول. قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام لإحیاء التراث.
  29. خمینى، سید روح‌الله. (1415ق).  المکاسب المحرمة. قم: موسسه تنظیم و نشر آثار امام امام‌خمینی (ره).
  30. خمینى، سید روح‌الله. (1381). توضیح المسائل (امام خمینى). چاپ چهارم، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى( س).
  31.  ‌خمینی، سید روح‌الله. (1378). صحیفه امام (مجموعه آثار امام امام‌خمینی). چاپ سوم، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام امام‌خمینی(ره).
  32.  خمینی، سید روح‌الله. (1415ق). مناهج الوصول إلى علم الأصول‌. قم: موسسه تنظیم و نشر آثار امام امام‌خمینی (ره).
  33.  خمینی، سید روح‌الله. (1379). کتاب البیع. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام امام‌خمینی (ره).
  34.  رضوانی، علی‌اصغر. (1386). جغرافیا و صنعت توریسم. چاپ هفتم، تهران، انتشارات دانشگاه پیام نور.
  35.  روحانی، سید محمدصادق. (1412ق). فقه الصادق. قم، مدرسه امام صادق (ع).
  36.  زرین پوش، فرزانه. (1384). «فروهر نگاره بالدار زرتشتیان». مجله رشد آموزش، (شماره ۲۰)، صـص 26-21.
  37.  سبحانی، جعفر. (بی‌تا). تهذیب الاصول. تقریر بحث السید روح‌الله الامام‌خمینی، قم: مؤسسه النشر الاسلامى.
  38. سترگ، طیبه. (1390). مبانی فقهی قاعده اهم و مهم. فصلنامه علمی تخصصی محفل، شماره چهارم.
  39. سرفراز، علی‌اکبر، بهمن فیروزمندی و حسین محسنی و محمدجعفر سروقدی. (۱۳۸6ش). باستان‌شناسی و هنر دوران تاریخی ماد، هخامنشی، اشکانی، ساسانی. تهران: مارلیک.
  40. شهیدی، محمدتقی. (1396).  دروس خارج اصول. 26 اسفند 1396.
  41. صدر، سید محمدباقر. (1425ق)، اقتصادنا. تحقیق: مکتب الاعلام الاسلامی، چاپ دوم، قم: مرکز النشر التابع لمکتب الاعلام الاسلامی.
  42. صدر، سید محمد باقر. (1417ق). بحوث فی علم الاصول. چاپ دوم، قم: مرکز الغدیر للدراسات الإسلامیة.
  43.  صدر، سید محمد باقر. (1406ق). دروس فی علم الأصول. چاپ دوم، بیروت: دار الکتاب اللبنانی  / مکتبة المدرسة.
  44.  صدوق، محمد بن علی بن بابویه. (۱۴۱۳ق)، من لایحضره الفقیه. تصحیح: علی‌اکبر غفاری، چاپ دوم، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  45. صمدی رندی، یونس، (1382). میراث فرهنگی در حقوق داخلی و بین المللی. تهران: سازمان میراث فرهنگی.
  46.  طباطبایى، سید على بن محمد. (1418ق). ریاض المسائل. قم: مؤسسه آل البیت.
  47.  طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم. (1378). حاشیه المکاسب. تهران: دارالمعارف الاسلامیه.
  48.  طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن. (1400ق). الاقتصاد الهادی الی طریق الرّشاد. تهران: مکتبة چهل ستون العامة و مدرستها.
  49.  طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن. (1365)، تهذیب الاحکام. تحقیق سید حسن خرسان، چاپ چهارم، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
  50.  طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن. (1420ق). الخلاف. چاپ دوم، قم: جامعه مدرسین.
  51.  طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن. (۱۴۰۰ق). النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوی. چاپ دوم، بیروت، دار الکتب العربی.
  52.  عاملی، زین‌الدین بن علی (شهید ثانی). (1413ق). مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام. قم: موسسه المعارف الاسلامیة.
  53.  عراقی، ضیاءالدین. (بی‌تا). نهایة الافکار. قم: مؤسسه النشر الاسلامی (التابعة) لجماعة المدرسین.
  54.  عرفانیان مقبلی، مجتبی. (1395). فقه آثار باستانی. پایان‌نامۀ سطح سۀ حوزۀ علمیۀ خراسان، راهنما: مجتبی الهی خراسانی، مشاور: رضا دانشور ثانی.
  55.  عزیزی، حسین. (1396). «مبانی فقهی لزوم صیانت از آثار تاریخی». پژوهش‌های تاریخی. (شماره پیاپی 34)، صـص 200-181.
  56. علیدوست، ابوالقاسم. (1388). فقه و مصلحت. قم: فرهنگ و اندیشه اسلامی.
  57.  فاضل تونی، عبدالله بن محمد. (1412ق). الوافیة فی اصول الفقه. تحقیق: السید محمدحسین الرضوی الکشمیری، قم: مجمع الفکر الاسلامی.
  58. فاضل لنکرانی، محمد. (۱۳۸۵). تفصیل الشریعه (المکاسب المحرمه). قم، مرکز فقهی ائمه اطهار (ع).
  59.  فتاحی، سید محسن. (1393). میراث فرهنگی بررسی فقهی-حقوقی. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
  60.  قمی، شاذان بن جبرئیل. (1363). الفضائل. چاپ دوم، قم: انتشارات رضی.
  61. کاظمی خراسانی، محمدعلی. (بی‌تا). فوائد الاصول. قم: موسسه نشر اسلامی.
  62. کرکی، علی بن حسین. (۱۴۱۴ق). جامع المقاصد. چاپ دوم، قم، مؤسسه آل البیت.
  63.  کیانی، محمد یوسف. (1374). تاریخ هنر معماری ایران در دوره اسلامی. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
  64. کیانی، محمد یوسف. (1391). معماری ایران (دوره اسلامی). چاپ دهم، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی.
  65. گلپایگانى، سید محمدرضا موسوى. (1413ق). إرشاد السائل (للگلبایگانی). چاپ دوم، بیروت: دارالصفوة.
  66.  محقق داماد، سید مصطفی. (1406ق). قواعد فقه. چاپ دوازدهم، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.
  67.  مجلسی، محمد باقر بن محمدتقی. (1403ق). بحارالانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار (ع). تصحیح: محمدمهدی سید حسن موسوی خرسان، سید ابراهیم میانجی، محمد باقر بهبودی، چاپ سوم، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  68.  مجلسی، محمد باقر بن محمدتقی. (1406ق). ملاذ الأخیار فی فهم تهذیب الأخبار. تصحیح: رجائى، مهدى‌، قم: انتشارات کتابخانه آیت‌الله مرعشى نجفى.
  69. مختاریان، علی. (1394). آسیب‌شناسی و مرمت بناهای تاریخی. تهران، پارسیا.
  70.  مشکینی، علی. (1371). اصطلاحات الاصول. چاپ پنجم، قم: نشر الهادی.
  71. مظفر، محمدرضا. (1384). اصول فقه. ترجمه محسن غرویان و علی شیروانی، چاپ سوم، قم: دارالفکر.
  72. مطهری، مرتضی. (بی‌تا). دوره کامل آشنایی با علوم اسلامی. تهران: دفتر انتشارات اسلامی.
  73. مکارم شیرازی، ناصر. (1427ق). استفتاءات جدید. چاپ دوم‌، قم: مدرسه الامام على بن ابی‌طالب(ع)،
  74.  مکارم شیرازی، ناصر. (1390ش)، داستان یاران. قم: مدرسه الامام على بن ابی‌طالب (ع).
  75.  مکارم شیرازی، ناصر. (1427ق). دائرة‌المعارف فقه مقارن. تهیه و تنظیم: جمعى از فضلاء، قم: مدرسه الامام على بن ابی‌طالب (ع).
  76.  منتظری، حسینعلی. (1415ق).  دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدوله الاسلامیه. چاپ دوم، قم: نشر تفکر.
  77.  منتظری، حسینعلی. (1367). مبانی فقهی حکومت اسلامی. ترجمه: محمود صلواتی و ابوالفضل شکوری، قم: موسسه کیهان.
  78.  موسوى همدانى، سید محمد باقر. (1374). ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن. چاپ پنجم، قم؛ دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ى مدرسین حوزه علمیه قم.
  79.  نائینی، محمدحسین. (1368ش). أجود التقریرات. چاپ دوم، قم: کتابفروشی مصطفوی.
  80.  نائینی، محمدحسین. (1376).  فوائد الاصول. قم: جامعه مدرسین.
  81.  نجفی، محمدحسن. (1362). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام. چاپ هفتم، بیروت، دار احیاء تراث العربی.
  82.  نصراللهی، عبدالله. (1395). جهانی شدن میراث فرهنگی ملموس (پیدایی، مبانی، مصادیق). تهران: پرهان نقش.
  83.  نوروزی، پیمان و ابراهیم عبودی. (1395). حقوق کیفری میراث فرهنگی. تهران: انتشارات جنگل،جاودانه.
  84.  نوری، حسین. (1408ق). مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل. بیروت: موسسه آل البیت ع لاحیاء التراث.
  85. نوری گویجه یاران، صالح. (1385). بررسی مبانی فقهی و حقوقی رابطه دولت اسلامی در عرصه سیاست با دول غیر اسلامی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد: استاد راهنما: دکتر محمدجواد حیدری خراسانی، استاد مشاور: حجت‌الاسلام‌والمسلمین محسن قدیر، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه قم.
  86.  هاشمی شاهرودی، سید محمود. (1417ق). بحوث فی علم الاصول. چاپ دوم، قم: مرکز الغدیر للدراسات الإسلامیة.       
  87.  همدانی، رضا. (1417ق). مصباح الفقیه. قم: المؤسسة الجعفریة لإحیاء التراث.
  88. فتاحی، سید محسن. (1393). میراث فرهنگی بررسی فقهی _ حقوقی. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
  89. حجت، مهدی. (1380). میراث فرهنگی در ایران، سیاست‌ها برای یک کشور اسلامی. تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور (پژوهشگاه).
  90. عرفانیان مقبلی، مجتبی. (1395).  فقه آثار باستانی. پایان‌نامۀ سطح سۀ حوزۀ علمیۀ خراسان؛ راهنما: مجتبی الهی خراسانی، مشاور: رضا دانشور ثانی.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 217
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 110


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب