خانی, سعید. (1403). درآمدی بر انگیزه شرکت ها از عمل به مسئولیت اجتماعی (csr)در ترازوی اخلاق اسلامی با اشاره به تاثیر آن در چرخه حکمرانی. اسلام و مطالعات اجتماعی, 20(1), 151-175. doi: 10.22081/jare.2024.68159.1879
سعید خانی. "درآمدی بر انگیزه شرکت ها از عمل به مسئولیت اجتماعی (csr)در ترازوی اخلاق اسلامی با اشاره به تاثیر آن در چرخه حکمرانی". اسلام و مطالعات اجتماعی, 20, 1, 1403, 151-175. doi: 10.22081/jare.2024.68159.1879
خانی, سعید. (1403). 'درآمدی بر انگیزه شرکت ها از عمل به مسئولیت اجتماعی (csr)در ترازوی اخلاق اسلامی با اشاره به تاثیر آن در چرخه حکمرانی', اسلام و مطالعات اجتماعی, 20(1), pp. 151-175. doi: 10.22081/jare.2024.68159.1879
خانی, سعید. درآمدی بر انگیزه شرکت ها از عمل به مسئولیت اجتماعی (csr)در ترازوی اخلاق اسلامی با اشاره به تاثیر آن در چرخه حکمرانی. اسلام و مطالعات اجتماعی, 1403; 20(1): 151-175. doi: 10.22081/jare.2024.68159.1879
تاریخ دریافت: 02 دی 1402،
تاریخ بازنگری: 12 اسفند 1402،
تاریخ پذیرش: 12 اسفند 1402
چکیده
مسئولیت اجتماعی شرکت ها مجموعه ای از تعهدات و وظایفی است که سازمان با رویکردی جامع به ملاحظات اقتصادی و اجتماعی، همراه با رعایت منافع ذی نفعان نسبت به جامعه دارد. انگیزه های شرکت ها برای پایبندی به این مسئولیت متفاوت است. هدف پژوهش حاضر بررسی انگیزه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی تطبیقی مسئولیت اجتماعی شرکت ها از منظر متعارف با آموزه های اخلاق اسلامی و تاثیر آن در چرخه حکمرانی می باشد. روش مورد استفاده در این پژوهش، روش واکاوی اسناد می‌باشدکه با مطالعه مستندات علمی و پژوهشی صورت پذیرفته است. نتیجه پژوهش حاکی از آن است که میان مسئولیت اجتماعی شرکتها از منظر متعارف با نگاه اخلاق اسلامی تفاوت ماهوی وجود دارد و هم چنین اشاره می شود چنانچه مسئولیت اجتماعی شرکتها با رویکرد حکمرانی اسلامی و اخلاقی انجام شود به علت انگیزه های مختلف در دو رویکرد، تفاوت‌های قابل توجهی در پیاده سازی، اجرا و ایفای نقش در چرخه حکمرانی در پی خواهد داشت.
An income on the motivation of companies from action to social responsibility (csr) in the scale of Islamic ethics with reference to its impact on the governance cycle
نویسندگان [English]
saeed khani
پژوهشکده الهیات و خانواده
چکیده [English]
Corporate social responsibility is a set of obligations and duties that the organization has with a comprehensive approach to economic and social considerations, along with respecting the interests of the stakeholders. The motivations of companies to adhere to this responsibility are different. The aim of the present study is to investigate the comparative motivation of corporate social responsibility from the conventional perspective with the teachings of Islamic ethics and its impact on the governance cycle.The method used in this research is the document analysis method, which is done by studying scientific and research documents. The result of the research indicates that there is a substantial difference between corporate social responsibility from a conventional point of view and Islamic ethics. The approach will result in significant differences in the implementation, implementation and role in the governance cycle. . . . . . . . . . . . . . .
ابراهیمی، ابوالقاسم و امین رودانی (1388)، «نقش بازاریابی اخلاقی در رفتار خرید مصرف‌کنندگان مواد غذایی»، اخلاق در علوم و فناوری، دوره4، ش1-2، ص29-39.
امیدوار، علیرضا (1384)، سیاستگذاریحکومتدرترویجمسئولیتاجتماعیشرکتهادر ایران، پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد رشتۀ سیاست‌گذاری عمومی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران.
امیدوار، علیرضا (1387)، «ترویج مسئولیت اجتماعی شرکتها، تکمیل‌کننده و جایگزین سیاست‌ها و وظایف دولت»، پژوهشنامه، ش21، پژوهشکدۀ تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام گروه پژوهش‌های فرهنگی و اجتماعی.
پورعزت، علی‌اصغر (1387)، مبانی دانش ادارۀ دولت و حکومت، تهران: سمت.
جداری عالی، محمد (1398)، «معیار اخلاقی تولید در نظام اقتصادی اسلام»، اقتصاد اسلامی، دوره 19، ش74، ص65-87.
جلالی علی‌آبادی، فرزانه (1391)، «مسئولیت اجتماعی شرکتها و نظریۀ نهادی»، دهمین همایش ملی حسابداری ایران، دانشگاه الزهرا.
خرم‌آبادی، مهدی، سهیلا لشگرآرا و ندا پورغلامرضا (1401)، «بررسی نقش کیفیت حاکمیت شرکتی بر رابطۀ بین مسئولیت اجتماعی شرکتها و اجتناب مالیاتی»، پژوهش‌های راهبردی بودجه و مالی، دوره 3، ش1، ص97-125.
خلیلی عراقی، مریم و مهرانگیز یقین‌لو (1383)، «سایه‌روشن‌هایی از مسئولیت‌پذیری اجتماعی شرکتها»، تدبیر، ش144.
دهخدا، علیاکبر (1346)، لغت‌نامه، تهران: مؤسسۀ انتشارات دانشگاه تهران.
رویایی، رمضانعلی و حسین مهردوست (1388)، «بررسی نقش مدیران فرهنگی در ارتقای مسئولیت اجتماعی»، پژوهشنامۀ علوم اجتماعی، س3، ش3، ص43-59.
شهبازیان، محمد و نجف لک‌زایی (1400)، «پیوستگی حکمرانی مقاومت و انتظار؛ بازشناسی مؤلفه‌‌های قرآنی آن در سیرۀ شهید سلیمانی با توجه به ارکان حرکت»، جامعۀ مهدوی، ش2، ص9-33.
طالب‌نیا، قدرت‌الله، حسین رجب دری و امیررضا خانی ذلان (1397)، «بررسی عوامل مؤثر بر مسئولیت‌پذیری اجتماعی شرکتها از دیدگاه اسلامی»، مدیریت اسلامی، دوره 26، ش2، ص183-211.
طبرسا، غلامعلی، علی رضاییان، عادل آذر و حمید علیخانی (1390)، «تبیین و طراحی مدل رسالت مسئولیت اجتماعی سازمان»، مطالعات مدیریت راهبردی، دوره 2، ش8 ، ص83-102.
عباس‌نژاد، محسن (1384)، قرآن، روان‌شناسى و علوم تربیتى، مشهد: بنیاد پژوهشهاى قرآنى حوزه و دانشگاه.
عمید، حسن (1357)، فرهنگ فارسی، تهران: امیرکبیر.
قدرتی، اکبر، مجتبی رمضانی، نادر بهلولی، عباسقلی سنگی نورپور و یعقوب علوی متین (1400)، «شناسایی پیامدهای مسئولیت‌پذیری اجتماعی سازمان (CSR) بر روی کارکنان با روش فراتحلیل»، مدیریت منابع انسانی پایدار، دوره 3، ش4، ص145-174.
قربانی، علی، یوسف محمدکریمی و فؤاد کوهزادی (1397)، «طراحی الگوی ارزیابی عوامل تأثیرگذار بر پذیرش مسئولیت اجتماعی در سازمان‌های ورزشی با رویکرد شبکۀ عصبی مصنوعی». مطالعات مدیریت رفتار سازمانی در ورزش، دوره 5، ش2 (پیاپی18)، ص45-56.
کاووسی، اسماعیل و فرزانه چاوش‌باشی (1389)، «بررسی رابطۀ مسئولیت اجتماعی و سرمایۀ اجتماعی در سازمان»، پژوهشنامه، پاییز، ش61، ص51-68.
متقی‌راد، احمد، حسین وظیفه‌دوست و هاشم نیکومرام (1400)، «مسئولیت اجتماعی رکن اصلی اخلاق حرفه‌ای و ارزیابی رابطۀ اشکال اختیاری و قانونی آن با نگرش مشتریان»، اخلاق در علوم و فناوری، دوره 16، ش2، ص115-123.
مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی (1403ق)، بحار الانوار، تهران: مکتبة الاسلامیة.
مدهوشی، مهرداد و عباسعلی نوروزی (1394)، «تبیین الگوی ارتقاء مسئولیت‌پذیری اجتماعی سازمان»، مطالعات مدیریت راهبردی، دوره 6، ش23، ص43-60.
معین، محمد (1387)، فرهنگ فارسی معین (یکجلدی). تهران: آراد.
موسوی کوهپر، سیدیحیی، علی زارع، مهدی منتظر و محمدرضا عسگری (1400)، «مسئولیت اجتماعی شرکتها در نظام حقوقی ایران و کشورهای اروپایی»، تحقیقات حقوقی بین‌المللی، دوره 14، ش52، ص207-225.
مهاجران، بهناز، علیرضا قلعه‌ای، عسگر شجاع‌خانی و فرشید اشرفی سلیم‌کندی (1399)، «رابطۀ اخلاق کاری با مسئولیت اجتماعی و تعهد سازمانی. مجله اخلاق در علوم و فناوری»، دوره 15، ش4، ص138-146.
نحوی، سیدمحمد (1390)، ریا در قرآن؛ ریشه‌ها، پیامدها و راه‌های درمان، تهران: انتشارات دانشگاه امام‌صادق(ع).
نراقی، احمد بن محمد مهدی (1390)، جامع السعادات، ترجمۀ کریم فیضی، قم: قائم آل محمد.
نوربخش، یونس و مصطفی اکبریان (1397)، «تبیین جامعه‌شناختی مسئولیت اجتماعی بنگاه‌های اقتصادی-انتفاعی براساس هنجارهای اخلاقی و دینی (مورد مطالعه: مدیران دانشگاه آزاد اسلامی و بانک پارسیان در شهر تهران)»، بررسی مسائل اجتماعی ایران (نامۀ علوم اجتماعی)، دوره 9، ش2، ص41-61.
نیک‌فطرت، بدری، محمدحسن امامی، جعفر عسگری، شهریار شریفی و مینا برهانی (1386)، مسئولیت اجتماعی سازمان (CSR) با رویکرد مدل EFQM، تهران: انتشارات کیفیت و مدیریت با همکاری نشر مرندیز.
نیکومرام، هاشم و بهنام فیض‌آبادی (1389)، «مسئولیت اجتماعی از دیدگاه اسلام»، در: پژوهشنامۀ مسئولیت اجتماعی سازمان‌ها، ش61، ص75-85.
ویسر، وین (1394)، عصر مسئولیت‌پذیری: نسل دوم مسئولیت اجتماعی شرکتی، دی‌ان‌ای (DNA)جدید کسب‌وکار، ترجمۀ مجید کرمی و علیرضا امیدوار، تهران: گندمان.
هادی، اصغر (1395)، «شرک از نگاه اخلاقی»، اخلاق، ش24، ص33-48.
همتی، محبوبه و محمدتقی قزلسفلی (1401)، «رویکردی نظری به گذار در مفهوم حکمرانی در اندیشۀ سیاسی معاصر»، مطالعات راهبردی، دوره 25، ش1 (پیاپی95)، ص205-226.
European Commission (2002), Corporate Social Responsibility: A Business Contribution to Sustainable Development, COM(2002) 347 final.
Jawed, A. (2007). Corporate Social Responsibility in Islam. A Thesis Submitted to Auckland University of Technology in Fulfilment of the Requirements for the Degree of Doctor of Philosophy, PHD Thesis.
Mueller, M., Dos Santos, V. G. & Seuring, S. (2009). “The contribution of environmental and social standards towards ensuring legitimacy in supply chain governance”. Journal of Business ethics, 89(4), p. 509-523.
Sastararuji, D. & Wottrich, V. H. (2008). Exploring CSR in Sweden, Thailand and Brazil insights from the construction industry. Umea University, Sweden, 1-83.
