تعداد نشریات | 50 |
تعداد شمارهها | 2,347 |
تعداد مقالات | 33,913 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,516,432 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,444,179 |
بررسی تطبیقی طراحی نظام حقوقی در اندیشه هربرت هارت و حقوق اسلامی از لحاظ روششناختی و معرفتشناختی | ||
فلسفه حقوق | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 مرداد 1403 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/phlq.2024.68155.1046 | ||
نویسنده | ||
رضا آذریان* | ||
استادیار، گروه فلسفه اسلامی، مدرسه حکمت و ادیان، جامعة المصطفی العالمیة، قم، ایران | ||
تاریخ دریافت: 02 دی 1402، تاریخ بازنگری: 23 دی 1402، تاریخ پذیرش: 16 مرداد 1403 | ||
چکیده | ||
هربرت هارت در کتاب «مفهوم قانون» در پی ارائه تحلیلی رضایت بخش از موارد استعمال مفهوم قانون در رفتارهای گوناگون اجتماعی و برساخت این مفهوم در جهت مفادسازی قانونی و طراحی الگویی مدرن در نظام حقوقی است. در این مسیر استفاده از افعال گفتاری به مثابه یکی از عناصر مهم در عرصه تحلیل گفتمان و تن دادن به نوعی سپتیسیسم اعتدالی در سخنان ایشان مشهود است. با توجه به گسترش و ترویج این اندیشه در جوامع علمی- حقوقی بدون التفات به پیشزمینههای فلسفی آن و بدون ملاحظه تفاوت پارادایمی آن با اندیشه اسلامی، در این پژوهش تلاش شده تا به صورت تحلیلی و تطبیقی اندیشه هارت در دو ساحت روششناختی و معرفتشناختی با اندیشه حکمی و اصولی اسلامی بررسی شود تا از این رهگذر تقابل هویتی نظام حقوقی پدید آمده از آن دو روشن گردد. رویارویی و استواری در برابر تفسیرهای فلسفی مدرن از علم حقوق و ارائه تفسیرهای سنتی و بومی برآمده از اندیشه حکمی متعالی، میتواند به مثابه کانون اقتداری باشد که جایگاه نظام حقوق اسلامی را ارتقا بخشد. یافتههای تحقیق نشان میدهد که از حیث روشی، اندیشه پوزیتویستی هارت، در پاسخگویی به تمام سوالات نظام حقوقی اعم از پرسشهای ناظر به خاستگاه، مشروعیت، الزام و اعتبار قانون و هویت قواعد حقوقی و تأمین مفاد آنها از یک روش واحد تبعیت میکند، اما در اندیشه بومی اسلامی نمیتوان به تمامی پرسشهای فوق با روش یکسانی پاسخ گفت. از حیث معرفتی، نگرش تک سویه هارت به انسان و کنشهای اجتماعی او ضامن دوام و بقا قانون نیست و تعالی معرفت بشری در سایه امداد الهی با اتصال به منبع وحی، او را از محدودیت میرهاند و جاودانگی قانون را در ساحت مرتبط با فطرت تضمین میکند. | ||
کلیدواژهها | ||
اصول اسلامی؛ حکمت اسلامی؛ روششناسی؛ معرفتشناسی؛ مفهوم قانون؛ هارت | ||
عنوان مقاله [English] | ||
A Comparative Analysis of Designing a Legal System in the Hart's thought and Islamic Law's Thought in terms of Methodology and Epistomology | ||
نویسندگان [English] | ||
Reza Azarian | ||
Assistant Prof., Department of Islamic Philosophy, Faculty of Philosophy and Religions, Al-Mustafa International University, Qom, Iran | ||
چکیده [English] | ||
In The Concept of Law, Herbert Hart seeks to provide a satisfactory analysis of the application of the concept of law in various social behaviors and to construct this concept in order to provide legal provisions and design a new model in the legal system. In this way, the use of speech acts as one of the important elements in the field of discourse analysis and giving in to a kind of skepticism and moderate septicism is evident in his speeches. Due to the spread of this thought in legal scientific societies without paying attention to its philosophical background and without considering its paradigm difference with Islamic thought. In this research, an attempt has been made to study Hart's thought analytically and critically in two fields of methodology and epistemology, relying on Islamic jurisprudential and principled thought, In this way, the identity conflict of the legal system that emerged from the two will be clarified. The findings of the research show that in terms of method, Hart's positivist thought follows a single method in answering all the questions of the legal system, including the questions related to the origin, legitimacy, obligation and validity of the law and the identity of the legal rules and ensuring their provisions. Native Islamic thought cannot answer all the above questions with the same method. In terms of epistemology, Hart's one-sided attitude towards man and his social actions does not guarantee the durability and survival of the law, and the supremacy of human knowledge in the shadow of divine assistance by connecting to the source of revelation, frees him from limitations and guarantees the immortality of the law in the field related to nature. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Principles of Islamic jurisprudence, Islamic philosophy, Methodology, Epistemology, Concept of law, Hart | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 25 |