تعداد نشریات | 50 |
تعداد شمارهها | 2,347 |
تعداد مقالات | 33,913 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,516,785 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,444,217 |
فلسفه حق مالکیت از منظر اسلامی؛ راهکار مبنایی برون رفت از چالش دخالت یا عدم دخالت دولت در حوزه رفاه اجتماعی | ||
فلسفه حقوق | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 مرداد 1403 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/phlq.2024.68664.1056 | ||
نویسندگان | ||
محسن دبیریان* 1؛ سید سعید وصالی2 | ||
1دانشجوی دکترای رشته رفاه اجتماعی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی تهران | ||
2عضو هیئت علمی گروه تعاون و رفاه اجتماعی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی | ||
تاریخ دریافت: 10 اسفند 1402، تاریخ بازنگری: 23 شهریور 1403، تاریخ پذیرش: 16 مرداد 1403 | ||
چکیده | ||
یکی از حقوق اساسی افراد انسان حق مالکیت میباشد که از مباحث ریشهای و مهم رفاه اجتماعی است، چرا که ممنوعیت یا جواز ورود دولتها به عرصه سیاستهای اجتماعی و اقتصادی وابسته به مبانی نظری حقوق مالکیت انسانها است. معمولا اندیشمندانی که در باب حق مالکیت نظری ارائه کردهاند، یا ریشه و منشأ این حق را طبیعی و ذاتی پنداشتهاند و یا آن را صرفا برآمده از قراردادها و اعتباریات درون جامعه دانستهاند. برجسته شدن مالکیت خصوصی و یا مالکیت عمومی در میان نظریات اندیشمندان علوم اجتماعی، از دل این دو نوع مبنای فلسفی بیرون میآید. ما در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی نظرات هر دو دسته را در کنار نظریه سوم که مبانی آن برآمده از آیات و روایات اسلامی است بررسی کردهایم. در نظریه اسلامی حق امانی، مالکیت صرفا به خداوند اختصاص دارد و انسان و اجتماع جانشین خداوند در این حق هستند. لذا به تناسب موضوع مالکیت، گاهی این جانشینی بر عهده فرد انسانی است و مالکیت خصوصی معتبر میباشد و گاهی هم این جانشینی بر عهده اجتماع مردم است که مالکیت عمومی معتبر خواهد بود. در نظریه اسلامی حق امانی علاوه بر مالکیت عمومی و مالکیت خصوصی به جایگاه مالکیت دولتی در مالکیت مزدوج میپردازیم. نتیجه اینکه در نظریه مالکیت امانی بر خلاف دو دسته نظریه مالکیت قراردادی و مالکیت طبیعی، نه حقوق جمع پایمال خواهد شد و نه اینکه حق فرد ضایع میشود و هیچ کدام فدای دیگری نمیشود. به این ترتیب پایههای فلسفی رفاه اجتماعی عدالت محور در جامعه بنا میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
حق مالکیت؛ مالکیت خصوصی؛ مالکیت عمومی؛ حق قراردادی؛ حق طبیعی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The philosophy of property right from an Islamic perspective: The basic solution to overcome the challenge of government involvement or non-interference in the field of social welfare | ||
نویسندگان [English] | ||
mohsen dabiriyan1؛ said vesali2 | ||
1PHD student | ||
2Faculty member of the Department of Cooperatives and Social Welfare, Faculty of Social Sciences, Allameh Tabatabaei University, Tehran | ||
چکیده [English] | ||
One of the fundamental rights of human beings is the right to property,which is one of the fundamental and important issues of social welfare, because the prohibition or permission of governments to enter the field of social and economic policies depends on the theoretical foundations of property rights. Usually, the thinkers who have presented a theory about the property right have either considered the origin of this right to be natural and inherent, or they have considered it to be merely derived from contracts within the society. The prominence of private property or public property among the opinions of thinkers comes from these two types of philosophical basis. In this research, using the descriptive-analytical method, we have studied the opinions of both groups, along with the third theory, which is derived from Islamic verses and Hadiths. In the Islamic theory of trust right, property belongs only to God and man and society are substitutes of God in this right.Therefore, depending on the issue of property, sometimes this succession is the responsibility of a human being and private property is valid, and sometimes this succession is the responsibility of the community of people, which will be valid public property. In this theory, in addition to public property and private property. The result is that in the theory of trust property, unlike contractual and natural property, neither collective rights are violated nor individual rights are lost, and neither is sacrificed to the other and the foundations of justice-oriented social welfare are built. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
property right, private property, Public property, Contractual right, Natural right | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 21 |