آمار
| تعداد نشریات | 50 |
| تعداد شماره‌ها | 2,353 |
| تعداد مقالات | 33,945 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,584,875 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,481,126 |
زنان و کنشگری اجتماعی ـ سیاسی: تحلیلی بر بازنمایی زنان در سریال‌های «کیف انگلیسی» و «بانوی سردار» | ||
| مطالعات فرهنگی اجتماعی حوزه | ||
| دوره 8، شماره 1، فروردین 1403، صفحه 167-187 اصل مقاله (1.02 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/scs.2024.66523.1236 | ||
| نویسندگان | ||
| مریم متقی1؛ عاصمه قاسمی* 2؛ تهمینه شاوردی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری، گروه علوم اجتماعی، دانشکده ادبیات، علوم انسانی و علوم اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
| 2استادیار، گروه علوم اجتماعی، دانشکده ادبیات، علوم انسانی و اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
| 3دانشیار، گروه پژوهشی جامعه‌شناسی، پژوهشکده علوم اجتماعی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی، تهران، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 04 خرداد 1402، تاریخ بازنگری: 23 مرداد 1402، تاریخ پذیرش: 26 شهریور 1403 | ||
| چکیده | ||
| زنان همواره به عنوان نیمی از افراد تشکیل‌دهنده جامعه، با کنشگری اجتماعی و سیاسی خود در عرصه جامعه و سیاست، تاثیرگذاری قابل توجهی داشته‌اند. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر تحلیل بازنمایی کنشگری اجتماعی - سیاسی زنان در دو سریال تاریخی «کیف انگلیسی» و «بانوی سردار» است. دو سریال انتخاب شده روایتگر دو برهه مهم از تاریخ صد سال گذشته جامعه ایران هستند که نقش‌آفرینی زنان نیز در آن پررنگ است. در این پژوهش از روش تحلیل روایت گریماس استفاده شده است. یافته‌های تحقیق حاضر نشان می‌دهد که در هر دو سریال مورد بررسی، طبقه اجتماعی زنان مهم‌ترین عامل تاثیرگذار بر کنش سیاسی و اجتماعی آنان بوده است، گرچه تسلّط ساختار جامعه مردسالار بر عاملیت زنان مشهود است. اگرچه در هر دو سریال تاثیرگذاری زنان در امر سیاست برجسته‌سازی شده است، لیکن نقش مردان در پشت‌پرده به صورت آشکار و پنهان نیز بازنمایی می‌شود. زنان بازنمایی شده مورد بررسی در این سریال‌ها با به‌کارگیری عاملیت خود در مبارزه با بیگانگان در برهه‌هایی از تاریخ ایران نقش مهمی داشته‌اند. هرچند در سریال «بانوی سردار» عاملیت شخصیت تاریخی سریال (بی بی مریم) در تقابل با ظلم و ستم بر مردم توسط کارگزاران داخلی و استعمارگران بیرونی پررنگ‌تر، غالب‌تر و اثرگذارتر بوده است. با توجه به موضوع تبدیل سرمایه‌های فرهنگی به انواع دیگر سرمایه و مخصوصاً سرمایه‌های اقتصادی و اجتماعی بوردیو، شخصیت‌های زن اصلی در هر دو سریال از آنجایی که در خانواده‌هایی از طبقات بالای اجتماعی به دنیا آمده و رشد پیدا کرده‌اند، امکانات آموزشی و مهارت‌های مختلف داشته و یادگیری علوم زمان خودشان و حتی دانستن زبان دیگری غیر از فارسی برایشان فراهم بوده است. هر دو شخصیت براساس جایگاه خانوادگی‌شان و سرمایه‌های فرهنگی و اقتصادی که در درون خانواده داشته‌اند، از پایگاه اجتماعی بالایی برخوردار هستند، و این امر به وضوح در هر دو سریال به تصویر کشیده شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| زنان؛ تحلیل روایت گریماس؛ کنشگری اجتماعی - سیاسی؛ سریال‌های تاریخی؛ سریال «کیف انگلیسی»؛ سریال «بانوی سردار». | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Women and Social-Political Activism: An Analysis of the Representation of Women in the Series "The English Briefcase" and "Lady of the Leader" | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Maryam Mottaghi1؛ Aseme Ghasemi2؛ Tahmine Shaverdi3 | ||
| 1PhD student, Department of Social Sciences, Faculty of Literature, Humanities and Social Sciences, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran. | ||
| 2Assistant Professor, Department of Social Sciences, Faculty of Literature, Humanities and Social Sciences, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran | ||
| 3Associate Professor, Research Department of Sociology, Research Institute of Social Sciences, Research Institute of Humanities and Social Studies, Jihad University, Tehran, Iran, | ||
| چکیده [English] | ||
| Women, as half of the society’s population, have significantly influenced society and politics through their social and political activism. Accordingly, the aim of the present research is to analyze the representation of women's social-political activism in two historical television series, "The English Briefcase" and "Lady of the Leader." These two selected series depict two important periods in the past century of Iranian history, in which women’s roles are also highlighted. This study employs the Greimasian narrative analysis method. The findings indicate that in both series under examination, the social class of women is the most influential factor in their political and social actions, although the dominance of a patriarchal societal structure over women’s agency is evident. While both series emphasize women's influence on politics, the role of men behind the scenes, both overtly and covertly, is also represented. The women depicted in these series have played significant roles in resisting foreign influence in critical moments of Iranian history through the use of their agency. However, in the series "Lady of the Leader," the agency of the series' historical character (Bibi Maryam) is more prominently and effectively portrayed in confronting the oppression and injustice imposed on the people by both domestic officials and external colonialists. Considering Bourdieu's concept of converting cultural capital into other forms of capital, particularly economic and social capital, the main female characters in both series, who were born and raised in upper-class families, had access to education and various skills, including learning the contemporary sciences of their time and even knowing a language other than Persian. Both characters, based on their familial status and the cultural and economic capital they possessed within their families, enjoyed a high social standing, which is clearly depicted in both series. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Women, Greimasian Narrative Analysis, Social-Political Activism, Historical Series, "The English Briefcase" Series, "Lady of the Leader" Series | ||
| مراجع | ||
|
آوری، پیتر (1388). تاریخ ایران دوره پهلوی (از رضاشاه تا انقلاب اسلامی). در: مجموعه تاریخ کمبریج. ترجمه مرتضی ثاقب‌فر. تهران: انتشارات جامی، دفتر 2 از جلد 7.
آقاخانی بیژنی، محمود؛ صادقی، اسماعیل؛ صفری، جهانگیر (1393). تحلیل چند مولفه پایداری در آثار شاعران پایداری (دعوت به جهاد، ستایش آزادی، مهدویت و پیروزی و...). ادبیات پایداری، 5(10).
پناهی، محمدحسین (1386). جامعه‌شناسی مشارکت سیاسی زنان. تهران: نشر دانشگاه علامه طباطبایی.
جمشیدی‌ها، غلامرضا؛ پرستش، شهرام (۱۳۸۵). دیالکتیک منش و میدان در نظریه عمل پی‌یر بوردیو. نامه علوم اجتماعی، شماره 30.
خضری، زهرا؛ شاوردی، تهمینه؛ قاسمی، عاصمه (1400). تاثیر تماشای تلویزیون بر ارزش‌های فرهنگی – اجتماعی زنان ساکن مهاباد. رسانه‌های دیداری و شنیداری، 15(3)، ص67-33.
خواجه سروری، غلامرضا؛ سهراب‌زاده، عباس (1396). رسانه و شخصیت‌زدایی. پژوهش‌های راهبردی سیاست، 6(52).
دلریش، بشری (1375). زنان در دوره قاجار. تهران: انتشارات سوره.
ریتزر، جورج (۱۳۹۳). نظریه جامعه‌شناسی. ترجمه هوشنگ نائبی. تهران: نشر نی.
رئیسی، سیما (1399). موانع نهادی مشارکت سیاسی زنان منطقه بلوچستان. زن در توسعه و سیاست، 8(2).
سورین، ورنر؛ تانکارد، جیمز (1381). نظریه‌های ارتباطات. ترجمه علیرضا دهقان. تهران: دانشگاه تهران.
شریفی، زینب و همکاران (1397). تحلیل محتوای گزارش‌های زیست محیطی در مطبوعات ایران. مطالعات فرهنگ ارتباطات، 19(41).
شکوهی، شاهین (1398). مطالعه جامعه‌شناختی کنشگری سیاسی. رساله دکتری جامعه‌شناسی. تهران: دانشگاه شاهد.
شویره، کریستیان؛ فونتن، اولیویه (1385). واژگان بوردیو. ترجمه مرتضی کتبی. تهران: نشر نی.
طغرانگار، حسن (1383). حقوق سیاسی - اجتماعی زنان قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران. تهران: مرکز انتشارات اسناد انقلاب اسلامی.
عباسی، سمیه؛ موسوی، منصور (1393). نگاهی به موقعیت زنان ایران در دوره پهلوی از 1300تا 1332. پژوهشنامه زنان، 5(1)، ص59-82
فراست‌خواه، مقصود (1395). روش تحقیق در علوم اجتماعی با تاکید بر گرانددتئوری GT(نظریه برپایه). تهران: انتشارات آگاه.
کاوه تلاوکی، مسعود و همکاران (1393). مقایسه تطبیقی مشارکت سیاسی زنان در دوران مشروطیت، پهلوی و جمهوری اسلامی. مطالعات جامعه‌شناختی جوانان، 5(16)، ص 107-122.
محمدی، سارا (1399). ارزیابی و آسیب‌شناسی کنشگری تشکّل‌های سیاسی زنان در ایران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شیراز.
مرادی‌نژاد، زینب و همکاران (1401). استراتژی‌های زنان ایرانی جهت ورود به عرصه سیاست و مواجهه با امر سیاسی. زن در توسعه و سیاست، 21(2)، ص287-314.
مک کاریک، ایرناریما (1390). دانشنامه نظریه‌های ادبی. ترجمه مهران مهاجر و محمد نبوی. تهران: آگه، ج4.
مهدی‌زاده، سید محمد (1399). نظریه‌های رسانه، اندیشه‌های رایج و دیدگاه‌های انتقادی. تهران: انتشارات همشهری، چاپ هشتم.
ناظم، ریحانه؛ فاضل‌پور، طوبی (1399). زنان و برنامه تجدد عصر ناصری. تحقیقات تاریخ اجتماعی، 10(1)، ص226-299
وحیدی، الهام (1397). الگویابی مشارکت سیاسی زنان در ایران. رسالۀ دکتری. دانشگاه تربیت مدرس.
Watson, J. & Hill, A. (2006). Dictionary of Media and Communication Studies. 7 th ed. Hodder Arnold Publication. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 12 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 9 |
||