آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,387 |
| تعداد مقالات | 34,316 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,989,781 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,703,487 |
نسبت فاعلیت با علم ذاتی فعلی و تاثیر آن بر هستی‌شناختی سینوی | ||
| فصلنامه علمی پژوهشی آیین حکمت | ||
| دوره 15، مهر1402 مسلسل 57، مهر 1402، صفحه 108-135 اصل مقاله (448.97 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/pwq.2024.67302.1144 | ||
| نویسندگان | ||
| حسین پژوهنده* 1؛ رضا رمضانی2؛ صادق شفیعی3 | ||
| 1حوزه علمیه قم | ||
| 2استادیار و عضو هیئت علمی گروه معارف دانشگاه آیت‌الله بروجردی | ||
| 3استادیار گروه معارف ،دانشکده ادبیات و علوم انسانی ،دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 22 شهریور 1402، تاریخ بازنگری: 30 مهر 1402، تاریخ پذیرش: 18 آبان 1402 | ||
| چکیده | ||
| فاعلیت در فلسفه مشاء از حیث هستی‌شناسی بر پایه اصل سنخیت استوار گردیده است و به نظر می‌رسد تفسیر سینوی از سنخیت مبتنی بر علم ذاتی در رابطه وجودی میان کلیه مبادی عالی و موجودات سافل به‌ویژه میان باری تعالی و نظام آفرینش و میان نفس مجرد انسانی و قوای نباتی و حیوانی آن تأثیرگذار بوده است. مطابق با قواعد کلان هستی‌شناختی سینوی، علم فعلی ذاتی مبتنی بر اصل سنخیت است و نسبت میان فاعلیت ایجادی و علم ذاتی فعلی مقتضی وجود رابطی علت و معلول است و فاعلیت باری تعالی و نفس انسانی را فاعل بالعنایۀ کرده، به آفرینش و قوای انسانی وجود مستقل غیربیگانه از علتشان می‌بخشد. بدین ترتیب این قاعده کلان در حکمت سینوی به معنای شمولیت ذاتی علت نسبت به صفات کمالی و وجود اندماجی معلول نیست تا بتواند وحدت شخصی وجود علت و کثرت شأنی معلول را به اثبات رساند؛ بلکه این قاعده، نوعی وحدت تشکیکی به معنای وحدت وجود و کثرت موجود در مورد وجود واجب تعالی و موجودات امکانی و واقعیت عینی نفس انسانی و قوای بدنی آن را نتیجه می‌دهد. این تفسیر مشترک در قاعده سنخیت موجب شده است معرفت نفس انسانى از اهمّ معارف در معرفت خدا و وسائط فیض او باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سنخیت؛ فاعلیت؛ علم ذاتی؛ هستی‌شناسی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Relationship between Fa`iliyat and Actual Essential Knowledge and Its Effect on Avicennian Ontology | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hosein Pazhohandah1؛ Reza Ramazani,2؛ Sadegh Shafiei,3 | ||
| 1The fourth Level Student of Hauzah | ||
| 2Assistant Professor, Department of Education, Ayatallah Boroujerdi University | ||
| 3Assistant Professor/ Department of Education/, Faculty of Humanities /University of Ayatollah Ozma Borujerdi / Borujerd/ Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Fa`iliyat in prepatetic philosophy is ontologically based on the principle of homogeneity, sinkhiyat, and it seems that avicennian interpretation of sinkhiyat is based on essential knowledge in the existential relationship between all the higher principles and the beings of the world, especially between the Creator, the system of creation and between the self. Its human and plant and animal powers have been influential. According to Avicennian ontological macro rules, the present essential knowledge is based on the principle of senkhiyat and the relationship between the creational activity and actual essential knowledge is a cause-and-effect relational existence, and the Divine fa1iliyaht and the human soul as fa`ili bi`l`inayah, and give existence to the creation and human powers In this way, this macro rule in Avicennian wisdom does not mean the inherent inclusion of the cause in relation to the perfectional attributes and the combined existence of the effect in order to prove the personal unity of the existence of the cause and the effect. Rather, this rule results in a kind of constructive unity in the sense of the unity of existence and the existing plurality regarding the existence of the supreme necessary being and possible beings and the objective reality of the human soul and its physical powers. This common interpretation in the rule of senkhiyat has caused the knowledge of the human soul to be one of the most important way for one`s knowledge of God and His grace. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Senkhiyat, Homogeneity, Fa`iliyat, Essential Knowledge, Ontology | ||
| مراجع | ||
|
آل یاسین، جعفر (1405)، الفارابى فى حدوده و رسومه، چاپ 1، بیروت: عالم الکتب.
آشتیانى، سید جلال‌الدین (1376)، هستى از نظر فلسفه و عرفان، چاپ 3، قم: دفتر تبلیغات اسلامى.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1404 الف)، الشفاء (الطبیعیات)، ج2-3، تحقیق سعید زاید، قم: مکتبة مرعشی.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1404 ب)، الشفاء (الاهیات)، تحقیق سعید زاید، قم: مکتبة مرعشی.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1404 ج)، الشفاء (المنطق)، تحقیق سعید زاید، قم: مکتبة مرعشی.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1404 د)، التعلیقات، بیروت: مکتبة الاعلام الاسلامى.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1379)، النجاة من الغرق فى بحر الضلالات، چاپ 2، تهران: دانشگاه تهران.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1363)، المبدأ و المعاد، تهران: مؤسسه مطالعات اسلامى، چ اول.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1400)، رسائل ابن‌سینا، قم: انتشارات بیدار.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1371)، المباحثات، چاپ 1، قم: انتشارات بیدار.
الاسفراینى النیشـابورى، فخـرالـدین (1383)، شـرح کـتاب النـجاة لابـن سـینا (قسـم الالـهیات)، چـاپ 1، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگى. السبزوارى، ملاهادی (1369)، شرح المنظومه، ج2 و 4، چاپ 1، تهران: ناب.
السبزوارى، ملاهادی (1981م)، التعلیقه علی الحکمه المتعالیه فی الاسفار الاربعه العقلیه، ج6، الطبعه 3، بیروت: دار الاحیاء التراث.
السبزوارى، ملاهادی (1372)، شرح الأسماء الحسنى، تصحیح و تحقیق نجفقلى حبیبى، چاپ 1، تهران: دانشگاه تهران.
السبزوارى، ملاهادی (1360)، التعلیقات على الشواهد الربوبیة، چاپ 2، مشهد: المرکز الجامعى‌للنشر.
الفارابى، ابونصر محمد بن محمد (1405)، فصوص الحکم، تحقیق محمدحسن ال یاسین، چاپ 2، قم: بیدار.
بهمنیار، ابن‌المرزبان (1375)، التحصیل، تصحیح و تعلیقه مرتضى مطهری، چاپ 2، تهران: دانشگاه تهران.
پژوهنده نجف‌آبادی، حسین (1400الف)، اصل سنخیت در حکمت مشاء و تأثیر آن در رابطه هستی شناختی نفس و قوا، حکمت سینوی (مشکوة النور)، 25 (65)، 261-284.
پژوهنده نجف آبادی، حسین (1400ب)، بررسی رابطه وجودی نفس و قوا در حکمت مشاء و متعالیه و سازگاری آن با سایر آموزه‌ها، رساله علمی سطح چهارم، حوزه علمیه قم، کمیته فلسفه و کلام.
جوادی آملی، عبدالله (1386)، رحیق مختوم شرح حکمت متعالیه، تدوین حمید پارسانیا، چاپ 3، قم: نشر اسراء.
سبزواری، محقق (1383)، اسرار الحکم، تصحیح کریم فیضى، چاپ 1، قم: مطبوعات دینى.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1981م)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار الاربعة العقلیه، ج1-3، 6 و 8-9، الطبعه 3، بیروت: دارالاحیاء التراث. صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1360)، الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه، تصحیح و تعلیق سید جلال الدین آشتیانی، چاپ 2، مشهد: المرکز الجامعی للنشر.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1363)، مفاتیح الغیب، چاپ 1، تهران: مؤسسه تحقیقات فرهنگى.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1375)، مجموعه رسائل فلسفى صدرالمتالهین، چاپ 1، تهران: انتشارات حکمت.
عشاقی اصفهانی، حسین (۱۳۸۲)، وعایة الحکمة فی شرح نهایة الحکمة، قم: المرکز العالمی للدراسات الاسلامیة.
فخررازی، محمد بن عمر (1411ق)، المباحث المشرقیة فى علم الالهیات و الطبیعیات، ج2، چاپ 2، قم: بیدار.
نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد (1375)، شرح الاشارات و التنبیهات، ج2-3، چاپ 1، قم: نشر البلاغة. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 74 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 67 |
||