آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شمارهها | 2,576 |
| تعداد مقالات | 36,643 |
| تعداد مشاهده مقاله | 16,930,656 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,700,012 |
نقش علم النفس صدرایی در تبیین وحدت عالم در حکمت متعالیه | ||
| پژوهشهای عقلی نوین | ||
| مقاله 7، دوره 9، شماره 17، شهریور 1403، صفحه 147-166 اصل مقاله (322.32 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/nir.2024.63309.1355 | ||
| نویسندگان | ||
| خدیجه سپهری* ؛ حمید ملک مکان؛ عباس قربانی | ||
| گروه مبانی نظری اسلام، دانشکده معارف و اندیشه اسلامی، دانشگاه تهران | ||
| تاریخ دریافت: 21 بهمن 1400، تاریخ بازنگری: 17 آبان 1401، تاریخ پذیرش: 24 تیر 1403 | ||
| چکیده | ||
| تناظر انسان کبیر و انسان صغیر، مطلبی پایهای در حکمت متعالیه است که کمک قابل توجهی به تبیین مباحث مختلف فلسفه صدرایی میکند. یکی از مباحثی که نیازمند تبیین در فلسفه صدراست، مسئله وحدت عالم با ابعاد مختلف آن است؛ مسئلهای عرفانی که نیازمند تبیینی عقلانی است. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و بر پایه علم النفس صدرایی، به تبیین وحدت عالم در دو حوزه درونی و بیرونی پرداخته و با توجه به ابداعات ملاصدرا در علم النفس، به تطبیق مباحث نفسشناسی بر عالم به عنوان انسان کبیر همت گمارده است؛ تطبیقی که در کلمات خود صدرا نیز مشهود است. نتیجه این پژوهش، تبیین وحدت عالم در حوزه بیرونی به نحو بیان انحاء سهگانه وحدت جمعی، وحدت حقه ظلی و وحدت شخصی عالم بوده و در حوزه درونی نیز بساطت عالم را به معنای بساطت عقل اول توضیح داده و توجه به مراتب عالم را موجب ترکیب عالم از ماده و صورت دانسته بدون اینکه تعدد وجودی در آن حاصل آید. | ||
| کلیدواژهها | ||
| عالَم؛ نفس؛ مقام اجمال و تفصیل؛ وحدت جمعی؛ وحدت حقه ظلی؛ وحدت شخصی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Role of Sadrian‘Ilm al-Nafs (Psychology) in Expounding the Unity of the Universe in Transcendental Philosophy | ||
| نویسندگان [English] | ||
| khadijeh sepehri؛ hamid malekmakan؛ abbas ghorbani | ||
| Department of Theoretical Foundations of Islam, Faculty of Islamic Studies and Thought, University of Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| The correspondence between the macro-anthropo and micro-anthropo is a basic matter in the transcendental philosophy, which helps greatly to explain the various topics of Sadrian philosophy. One of the topics of Sadrian philosophy that needs to be expounded is the unity of the universe with its different dimensions, a mystical problem that has to be rationally explained. The present study explains the unity of the universe in two areas, internal and external, with the descriptive-analytical method and based on Sadrian ‘ilm al-nafs (psychology), and according to Mullā Ṣadrā's innovations in ‘ilm al-nafs, it deals with the application of psychology to the universe as a macro-anthropo; a comparison that is also evident in Ṣadrā's own words. The result of this research is the explanation of the unity of the universe in the external field by expressing the three aspects of collective unity, true-but-shadowy (ḥaqqa-yi ẓillī) unity, and the particular unity of the universe, and in the internal field, it explains the simplicity of the universe in the sense of the simplicity of the first intellect, and considers attention to the levels of the universe as leading to the composition of the universe from matter and form, without the existential multiplicity being obtained in it. | ||
| کلیدواژهها [English] | ||
| The world, the soul, the authority of details and details, collective unity, unity of the shadow trick, personal unity | ||
| مراجع | ||
|
امینی نژاد، علی (1390).حکمت عرفانی (تحریری از درس های عرفان نظری استاد یدالله یزدان پناه). قم: موسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی. جرجانی، سید شریف علی بن محمد (1370). کتاب التعریفات. چاپ چهارم. تهران: ناصر خسرو. جوادی آملی، عبدالله (1386). تفسیر موضوعی قرآن کریم چاپ سوم. قم: اسراء. زنوزی، علی بن عبدالله (1378). مجموعه مصنفات حکیم موسس آقا علی مدرس طهرانی. محقق محسن کدیور. چاپ اول. تهران: اطلاعات. سبزواری، ملاهادی (1360). التعلیقات علی الشواهد الربوبیة، مصحح سید جلال الدین آشتیانی. چاپ دوم. مشهد: المرکز الجامعی للنشر. سبزواری، ملاهادی (1369). شرح المنظومه. مصحح حسن حسن زاده آملى. چاپ اول. تهران: نشر ناب. سبزواری، ملاهادی (1383). اسرار الحکم. تصحیح کریم فیضى. چاپ اول. قم: مطبوعات دینی. شیخ اشراق (1375). مجموعه مصنفات شیخ اشراق. تصحیح هانرى کربن و سید حسین نصر و نجفقلى حبیبى. چاپ دوم. تهران: موسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگى. شیخ اشراق، شیرازی، قطبالدین، صدرالمتألهین، محمد بن ابراهیم (1392). حکمة الاشراق. تصحیح نجفقلی حبیبی و حسین ضیایی. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا. صدرالمتألهین، محمد بن ابراهیم (1354). المبدأ و المعاد. مصحح سید جلال الدین آشتیانى.، تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران. صدرالمتألهین، محمد بن ابراهیم (1360 «الف»). اسرار الآیات. مصحح محمد خواجوی. تهران: انجمن حکمت و فلسفه. صدرالمتألهین، محمد بن ابراهیم (1360 «ب»). الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه. مصحح سید جلال الدین آشتیانى. چاپ دوم. مشهد: المرکز الجامعى للنشر. صدرالمتألهین، محمد بن ابراهیم (1363). مفاتیح الغیب. مصحح محمد خواجوى. چاپ اول، تهران: موسسۀ تحقیقات فرهنگى. صدرالمتألهین، محمد بن ابراهیم (1981م). الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه. چاپ سوم. بیروت: دار احیاء التراث. طباطبایى، محمد حسین (1364). اصول فلسفه و روش رئالیسم. چاپ دوم. تهران: صدرا. طوسی، نصیرالدین (1405ق)، تلخیص المحصل، چاپ دوم، بیروت: دارالاضواء. عبودیت، عبدالرسول (1393)، درآمدی به نظام حکمت صدرایی، ج2، چاپ ششم، قم: سمت، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی. عبودیت، عبدالرسول (1394)، درآمدی به نظام حکمت صدرایی، ج3، چاپ سوم، قم: سمت، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی. عبودیت، عبدالرسول (1398)، حکمت صدرایی به روایت علامه طباطبایی، مبحث ماهیت، چاپ دوم، قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی. یزدانپناه، سید یدالله؛ فلاح محمدرضا (1393)، «رابطه نفس و بدن در حکمت متعالیه». در نفس و بدن در فلسفه مشاء و حکمت متعالیه (2). مجموعه مقالات همایش بینالمللی آموزههای دینی و مسئلۀ نفس و بدن. چاپ اول. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. یزدانپناه، سید یدالله (1397). مبانی و اصول عرفان نظری. نگارش سید عطاء انزلی. چاپ هفتم. قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 188 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 147 |
||