طیب حسینی, سید محمود, شم ابادی, حسین. (1403). مبانی مرجعیت علمی قرآن کریم از منظر دکتر صادقی تهرانی. اسلام و مطالعات اجتماعی, 29(111), 133-160. doi: 10.22081/jqr.2024.69896.4092
سید محمود طیب حسینی; حسین شم ابادی. "مبانی مرجعیت علمی قرآن کریم از منظر دکتر صادقی تهرانی". اسلام و مطالعات اجتماعی, 29, 111, 1403, 133-160. doi: 10.22081/jqr.2024.69896.4092
طیب حسینی, سید محمود, شم ابادی, حسین. (1403). 'مبانی مرجعیت علمی قرآن کریم از منظر دکتر صادقی تهرانی', اسلام و مطالعات اجتماعی, 29(111), pp. 133-160. doi: 10.22081/jqr.2024.69896.4092
طیب حسینی, سید محمود, شم ابادی, حسین. مبانی مرجعیت علمی قرآن کریم از منظر دکتر صادقی تهرانی. اسلام و مطالعات اجتماعی, 1403; 29(111): 133-160. doi: 10.22081/jqr.2024.69896.4092
2دانشجوی دکتری تفسیر و علوم قرآنی، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم، ایران
تاریخ دریافت: 25 شهریور 1403،
تاریخ پذیرش: 15 شهریور 1403
چکیده
مرجعیت قرآن بهمعنای اثرگذاری قرآن بر سایر دانشهای ساختیافته بشری است. یکی از پیشگامان معتقد به مرجعیت علمی قرآن کریم در علوم مختلف اسلامی و انسانی که بیش از دیگران به این مسأله پرداخته، دکتر صادقی تهرانی، مؤلف تفسیر «الفرقان» است. وی بر این باور است که قرآن کریم بهعنوان کتاب دین، در مرجعیت علمی بر همه چیز، حتی روایات نیز مقدم بوده و یک فقیه، بیش و پیش از هر منبع دیگری، باید به خود قرآن کریم مراجعه و نیازهای معرفتی و علمی خود را از آن برگیرد. این پژوهش در صدد است با روش توصیفی- تحلیلی، به این پرسش پاسخ دهد که دکتر صادقی، دیدگاه خود در مرجعیت علمی قرآن را بر چه مبانیای استوار ساخته است؟ نتایج تحقیق حاکی از آن است که از منظر دکتر صادقی، اساسیترین مبانی مرجعیت علمی حداکثری قرآن عبارتاند از: باور به فراعصری بودن قرآن، جامعیت موضوعی قرآن، قابلیت قرآن برای پاسخگویی به نیازهای عصری، دلالت الفاظ قرآن بر چندمعنا، توسعهپذیری معنای الفاظ قرآن و حجیت آن، و الگو دهی روایات تبیینی اهل بیت (ع) در مراجعه به قرآن.
The Foundations of the Scientific Authority of the Holy Qur'an from the Viewpoint of Dr. Sadeqi Tehrani
نویسندگان [English]
Seyyed Mahmoud Tayyeb Husayni1؛ Husayn Shamabadi2
1Professor, Hawza and University Research Institute, Qom, Iran
2Ph.D. Student of Interpretation and Qur'anic Sciences, Hawza and University Research Institute, Qom, Iran
چکیده [English]
The authority of the Qur'an means the efficacy of the Qur'an on other man-made knowledge. One of the pioneers believing in the scientific authority of the Holy Qur'an in various Islamic and human sciences, who has addressed this issue more than others, is Dr. Sadeghi Tehrani, the author of TafsārAl-Furqān. He believes that the Holy Qur'an, as a book of religion, is superior over everything in terms of scientific authority, even traditions, and a jurist should refer to the Holy Qur'an itself more than any other source and get his knowledge and scientific needs from the Qur'an. This research intends to answer the following question with a descriptive-analytical method: "On what foundations has Dr. Sadeghi based his view on the scientific authority of the Qur'an? The results of the research indicate that from Dr. Sadeghi's point of view, the most basic foundations of the maximum scientific authority of the Qur'an are: belief in the trans-epochality of the Qur'an; thematic inclusiveness of the Qur'an; the capability of the Qur'an to respond to modern-age needs; denotation of the Qur'an's multi-meaning words; the expandability of the meaning of the words of the Qur'an and its authority, and the modeling of explanatory traditions of Ahl al-Bayt in referring to the Qur'an.
کلیدواژهها [English]
foundations of the Qur'an's authority, scientific authority of the Qur'an, Sadeghi Tehrani, Tafsīr al-Furqān
مراجع
قرآن کریم.
ابن فارس، احمد (1404ق)، معجم مقاییس اللغة، تحقیق عبدالسلام محمد هارون، قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
ابن منظور، محمدبن مکرم (1419ق)، لسان العرب، قاهره: دارالمعارف.
اسعدی، محمد (1400)، «روایت تفسیری امام جواد (ع) دربارۀ حد سرقت و دلالت آن بر روش تفسیر قرآنبهقرآن»، پژوهشنامه نقد آراء تفسیری، شمارۀ 3، ص 61-88.
الهىبخش، خادم حسین (1409ق)، دراسات حول الفرق القرآنیون و شبهاتهم حول السنة، طائف: مکتبة صدیق.
ایازی، سیدمحمدعلی (1380)، جامعیت قرآن، پژوهشی استنادی و تحلیلی از مسأله جامعیت و قلمرو آن، رشت: کتاب مبین.
ایازی، سیدمحمدعلی (1380)، جامعیت قرآن، رشت: انتشارات کتاب مبین.
ایازی، سیدمحمدعلی (1382)، «تاریخمندى در نصوص دینى»، مجلۀ علوم حدیث، شمارۀ 29، ص 44-71.
ایازی، سیدمحمدعلی (1395)، «گونههاى تفسیر قرآن به قرآن در مقایسۀ میان المیزان و تفسیر الفرقان»، مجموعه مقالات سومین همایش بیداری قرآنی، تهران: شکرانه.
بابایی، رضا (1394)، «الفرقان و مؤلفههاى تفسیر اجتهادى»، مجموعه مقالات دومین همایش بیداری قرآنی، تهران: شکرانه
بابایی، رضا (1395)، «قرآن به قرائت الفرقان»، مجموعه مقالات سومین همایش بیداری قرآنی، تهران: شکرانه
بابایی، علیاکبر (1391)، بررسی مکاتب و روشهای تفسیری، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
بابایی، علیاکبر (1397)، قواعد تفسیر قرآن، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
بازرگان، مهدی (1377)، آخرت و خدا هدف رسالت انبیاء، بیجا: مؤسسۀ خدمات فرهنگی رسا.
جوادی آملی، عبدالله (1378)، تفسیر تسنیم، قم: مرکز نشر اسراء.