آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,388 |
| تعداد مقالات | 34,317 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,016,423 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,718,374 |
سیدجمال‌‌الدین اسدآبادی: احیاگر دین یا مصلح اجتماعی؛ تحلیلی دربارۀ سویۀ نامتعارف اندیشۀ «سیدجمال» | ||
| علوم سیاسی | ||
| دوره 27، شماره 2 - شماره پیاپی 106، تیر 1403، صفحه 179-209 اصل مقاله (835.57 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/psq.2024.69220.2888 | ||
| نویسندگان | ||
| مهدی موحدی نیا* 1؛ حمید احمدی2 | ||
| 1دکتری اندیشۀ سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 2استاد، گروه علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 11 خرداد 1403، تاریخ بازنگری: 10 شهریور 1403، تاریخ پذیرش: 06 آبان 1403 | ||
| چکیده | ||
| تصویر متعارفی که از سیدجمال‌‌الدین اسدآبادی ارائه شده است، او را شخصیّتی معرفی می‌‌کند که پیش و بیش از هر چیز دغدغۀ اسلام و احیای دین در برابر اندیشه و تمدن مدرن را دارد. استعمارستیزی انعطاف‌‌ناپذیر او هم در همین چارچوب قرار می‌‌گیرد. اما به نظر می‌‌رسد تأمل و دقت در اسناد و آثار برجای‌مانده از اسدآبادی ما را با سویۀ کمتر‌شناخته‌شده‌‌ای از او آشنا می‌سازد. هدف این پژوهش واکاوی همین سویه در اندیشه و آثار اسدآبادی است؛ بر این اساس مسئله این است که هدف و دغدغۀ محوری اسدآبادی احیای دین و اسلام سیاسی در برابر اندیشه و تمدن مدرن بوده است یا پیشرفت و ترقّی و خروج از وضعیت عقب‌‌ماندگی جوامع اسلامی؟ فرضیۀ ما این است که وجود دلالت‌‌ها و شواهدی مهم و انکار‌ناپذیر در آثار و اسناد مربوط به اسدآبادی نشانگر آن است که او اسلام‌‌گرایی را به عنوان وسیله‌‌ای برای بهبود وضعیت اسفناک جوامع اسلامی و جبران عقب‌‌افتادگی‌‌های آنان، در مقایسۀ با غرب به‌‌کار گرفته است. روش پژوهش نیز تحلیلی - تفسیری و متکی به منابع کتابخانه‌‌ای است؛ همچنین با توجه به ماهیت فعالیت‌‌های نظری و عملی اسدآبادی، از نظریۀ «پنهاننگاری» اشتراوس در تفسیر متن بهره برده‌‌ایم. با توجه به دلالت‌‌های صریح برخی عبارت‌های اسدآبادی در مقالات، سخنرانی‌ها و نامه‌‌ها و بررسی دقیق برخی آثار او و همچنین فعالیت‌‌ها و اقدامات سیاسی - اجتماعی او می‌‌توان نتیجه گرفت که هدف و انگیزۀ اصلی و اساسی جمال‌‌الدین، بر خلاف مشهور، نه احیای دین یا تقابل با اندیشه و تمدن «غربی»، بلکه اصلاح اجتماعی، جبران عقب‌‌ماندگی و پیشرفت جوامع مسلمان بوده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سیدجمال اسدآبادی؛ بیداری اسلامی؛ ترقّی؛ عقب‌‌ماندگی؛ پنهاننگاری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Sayyid Jamāl al-Dīn Asadābādī: Reviver of Religion or Social Reformer? An Analysis of the Unconventional Aspects of Sayyid Jamāl's Thought | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mahdi Movahedinia1؛ Hamid Ahmadi2 | ||
| 1PhD in Political Thought, University of Tehran, Tehran, Iran | ||
| 2Professor of Political Science, University of Tehran, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| The conventional image of Sayyid Jamāl al-Dīn Asadābādī portrays him as a figure primarily concerned with Islam and the revival of religion in opposition to modern thought and civilization, with his staunch anti-colonial stance seen within this framework. However, a closer examination of Asadābādī’s surviving documents and works reveals a lesser-known dimension of his thought. This study aims to explore this aspect in Asadābādī’s ideas and writings. The central question is whether Asadābādī’s main focus and concern were the revival of religion and political Islam in the face of modern civilization, or rather the advancement, progress, and overcoming of the backwardness of Muslim societies. Our hypothesis is that significant and undeniable evidence in Asadābādī’s works indicates that he employed Islamism as a tool to improve the dire conditions of Muslim societies and to bridge their developmental gaps in comparison to the West. The research method is analytical-interpretive, relying on library sources; it also utilizes Strauss’s esoteric writing theory for textual interpretation, given the nature of Asadābādī’s theoretical and practical activities. Based on clear indications from some of Asadābādī’s statements in his essays, speeches, letters, as well as a thorough examination of certain works and his socio-political activities, it can be concluded that Jamāl al-Dīn’s primary goal and motivation were not, as commonly believed, the revival of religion or a confrontation with Western thought and civilization, but rather social reform, addressing backwardness, and promoting progress in Muslim communities. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Sayyid Jamāl al-Dīn Asadābādī, Islamic Awakening, Progress, Backwardness, Esoteric Writing | ||
| مراجع | ||
|
حسینی (اسدآبادی)، ج. (1379 الف). نامه‌‌ها و اسناد سیاسی - تاریخی (مجموعه آثار). (ج.4). (گردآورنده: ه. خسروشاهی). قم: کلبۀ شروق و مرکز بررسی‌‌های اسلامی.
حسینی (اسدآبادی)، ج. (1379 ب). مجموعه رسائل و مقالات (مجموعه آثار). (ج.5، گردآورنده: ه. خسروشاهی). قم: کلبۀ شروق و مرکز بررسی‌‌های اسلامی.
حسینی (اسدآبادی)، ج. (1379ج). الرسائل و المقالات (مجموعه آثار). (ج.6، اعداد و تقدیم: . ه. خسروشاهی). قم: کلبۀ شروق و مرکز البحوث الاسلامیة.
حسینی (اسدآبادی)، ج. (1417ق). رسائل فی الفلسفة و العرفان. تهران: وزارة الثقافة والارشاد الاسلامی.
حسینی (اسدآبادی)، ج. (بی‌‌تا). اسلام و علم (مترجم: ه. خسروشاهی، چاپ سوم). قم: دارالتبلیغ الاسلامی.
حسینی الأفغانی (اسدآبادی)، ج؛ عبده، م. (1423ق/ الف). العروة الوثقی (الآثار الکاملة). (ج.1). (اعداد و تقدیم: ه. خسروشاهی). القاهره: مکتبة الشروق الدولیة.
حسینی الأفغانی (اسدآبادی)، ج؛ عبده، م. (1423ق/ ب). التعلیقات علی شرح الدوانی للعقائد العضدیة (الآثارالکملة). (ج.7، اعداد و تقدیم: ه. خسروشاهی). القاهره: مکتبة الشروق الدولیة.
حلبی، ع. (1350). زندگی و سفرهای سیدجمال‌‌الدین اسدآبادی. تهران: زوار.
رشید رضا، م. (1350ق). تاریخ الاستاذ الامام الشیخ محمد عبده. (ج.1). قاهره: دارالمنار.
رضوانی، م. (1392). اشتراوس و فلسفه سیاسی اسلامی (چاپ دوم). قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی&.
فخری، م. (1394). سیر فلسفه در جهان اسلامی (چاپ ششم). هیئتی از مترجمان. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
کدی، ن. (1396). واکنشی اسلامی به امپریالیسم (مترجم: م. سیدکریمی). تهران: صمدیه.
مجتهدی، ک. (1384). آشنایی ایرانیان با فلسفه‌‌های جدید غرب. تهران: مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران؛ پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی.
محیط طباطبایی، م. (1350). نقش سیدجمال‌‌الدین اسدآبادی در بیداری مردم مشرق‌‌زمین. قم: مؤسسۀ مطبوعاتی دارالتبلیغ اسلامی.
مهدوی، ا.؛ افشار، ا. (1342). مجموعه اسناد و مدارک چاپ نشده دربارۀ سیدجمال‌‌الدین، مشهور به افغانی. تهران: دانشگاه تهران.
ناظم‌‌الاسلام کرمانی، م. (1387). تاریخ بیداری ایرانیان. (چاپ هشتم). تهران: امیرکبیر.
Keddie, R. N. (1972). Sayyid Jamal ad–Din “al–Afghani”: A Political Biography. Los Angeles: University of California Press.
Keddie, R. N. (1968). An Islamic Response to Imperialism. Los Angeles: University of California Press.
Keddie, R. N. (1983). An Islamic Response to Imperialism. Los Angeles: University of California Press.
Kedourie, E. (1966). Afghani and Abduh: An Essay on Religious Unbelief and Political Activism in Modern Islam. London: Frank cass & Co. Ltd.
Mezler, A. M. (2014). Philosophy Between the Lines: The Lost History of The Esoteric Writing. Chicago: University of Chicago Press.
Strauss, L. (1988). Persecution and the Art of Writing. Chicago: University of Chicago Press. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 60 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 62 |
||