آمار

تعداد نشریات54
تعداد شماره‌ها2,388
تعداد مقالات34,317
تعداد مشاهده مقاله13,011,609
تعداد دریافت فایل اصل مقاله5,715,967
صادقی, ابوالفضل. (1403). تحلیل انتقادی انگاره‌های سها و ابن‌وراق، پیرامون اقتدارگرایی پیامبر اکرم(ص) با تأکید بر آیه 26 سوره احزاب. اسلام و مطالعات اجتماعی, 5(4), 92-132. doi: 10.22081/jqss.2024.69456.1309
ابوالفضل صادقی. "تحلیل انتقادی انگاره‌های سها و ابن‌وراق، پیرامون اقتدارگرایی پیامبر اکرم(ص) با تأکید بر آیه 26 سوره احزاب". اسلام و مطالعات اجتماعی, 5, 4, 1403, 92-132. doi: 10.22081/jqss.2024.69456.1309
صادقی, ابوالفضل. (1403). 'تحلیل انتقادی انگاره‌های سها و ابن‌وراق، پیرامون اقتدارگرایی پیامبر اکرم(ص) با تأکید بر آیه 26 سوره احزاب', اسلام و مطالعات اجتماعی, 5(4), pp. 92-132. doi: 10.22081/jqss.2024.69456.1309
صادقی, ابوالفضل. تحلیل انتقادی انگاره‌های سها و ابن‌وراق، پیرامون اقتدارگرایی پیامبر اکرم(ص) با تأکید بر آیه 26 سوره احزاب. اسلام و مطالعات اجتماعی, 1403; 5(4): 92-132. doi: 10.22081/jqss.2024.69456.1309

تحلیل انتقادی انگاره‌های سها و ابن‌وراق، پیرامون اقتدارگرایی پیامبر اکرم(ص) با تأکید بر آیه 26 سوره احزاب

مطالعات علوم قرآن
مقاله 4، دوره 5، شماره 4 - شماره پیاپی 18، آذر 1403، صفحه 92-132    اصل مقاله (2.69 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/jqss.2024.69456.1309
نویسنده
ابوالفضل صادقی*
دانشجوی دکتری تفسیر تطبیقی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم. قم. ایران
تاریخ دریافت: 20 تیر 1403،  تاریخ بازنگری: 08 مهر 1403،  تاریخ پذیرش: 28 آبان 1403 
چکیده
یکی از مسائلی که در چند دهه گذشته، دست‌مایه نقد دین اسلام و طرح شبهات فراوانی درجهتِ ترور شخصیّت و تحریف مقام پیامبر اکرم (ص) به‌واسطه برخی اسلام‌ستیزان و منتقدان قرآن کریم قرار گرفته است، وجود یا عدم‌وجود اقتدارگرایی و خشونت‌طلبی در عملکرد و سیره آن حضرت است که شناخت دقیق این شبهات و پاسخگویی مستدل و متقن به آن‌ها و دفاع ازساحَت مقدس پیامبر(ص) را امری بایسته و ضروری، ساخته است. مسئله اصلی نوشتار پیش‌رو، آن است که عدّه‌ای همچون: سها و ابن‌وراق، با استناد به برخی منابع تاریخی و با اشاره به آیه26 سوره احزاب، با پردازش اطلاعات ناقص، شبهات و اتهاماتی مطرح کرده و بِدین‌سان، به‌زعم خود، اقتدارگرایی شخصِ پیامبر اکرم(ص) و خشونت‌طلبی در دین اسلام را اثبات کرده‌اند که پژوهش پیش‌رو به‌روش کتابخانه‌ای و تحلیلِ انتقادی، به توصیف دیدگاه‌های آنان و تبیین این شبهات و عرضه پاسخ‌های مستدل به آن‌ها، با محوریّت غزوه بنی‌قریظه و با تمرکز بر آموزه‌‌های وحیانی و منابع تاریخی پرداخته است. نتایج حاصل از این پژوهش، نشان می‌دهد که آیات، روایات و گزارش‌های تاریخی و تفسیری فراوانی بر نبود ‌اقتدارگرایی و استبدادجویی در سیره آن حضرت تأکید دارند و تمامی ایرادها و شبهات مطرح شده در این باره، بی‌اساس بوده وهیچ‌گونه ردّپایی از اقتدارگرایی و خشونت‌طلبی، به‌ویژه در جریان برخورد ایشان با یهودیان بنی‌قریظه، مشاهده نمی‌گردد.
کلیدواژه‌ها
اقتدارگرایی؛ خشونت‌طلبی؛ غزوه بنی‌قریظه؛ پیامبر اکرم(ص)؛ سها؛ ابن‌وراق
عنوان مقاله [English]
A Critical Analysis of the Views of Saha and Ibn Warraq Regarding the Authoritarianism of the Prophet Muhammad with an Emphasis on Verse 26 of Surah Al-Ahzab
نویسندگان [English]
Abolfazl Sadeghi
a
چکیده [English]
In recent decades, one of the issues that critics of Islam and detractors of the Holy Prophet have used to attack his character and distort his status is the allegation of authoritarianism and violence in his actions and conduct. Understanding these doubts and responding to them with solid arguments is crucial in defending the sacred persona of the Prophet. The main issue dealt with in this article is that individuals such as Saha and Ibn Warraq have, by referencing certain historical sources and verse 26 of Surah Al-Ahzab, presented incomplete information to claim that the Prophet exhibited authoritarianism and that Islam promotes violence. This study, using a library-based and critical analytical method, describes their views, clarifies these doubts, and provides well-reasoned responses. The focus is on the Battle of Bani Qurayza, with particular emphasis on the Qur'anic teachings and historical sources. The findings indicate that numerous Qur'anic verses, hadiths, and historical and exegetical reports affirm the absence of authoritarianism and despotism in the Prophet’s conduct, particularly in his dealings with the Jews of Bani Qurayza. All claims of authoritarianism and violence in this regard are unfounded
کلیدواژه‌ها [English]
Authoritarianism, Seeking Violence, Battle of Bani Qurayza, Prophet Muhammad, Saha, Ibn Warraq
مراجع
* قرآن کریم.

** کتاب مقدس، عهدین، تهران: انشارات‌ ایلام.

  1. ابن حجر عسقلانی، احمد. (1326ق). تهذیب‌التهذیب (ج9). هند: مطبعه دائرة‌المعارف النظامیه.
  2. ابن‌حنبل، احمدبن محمّد. (1421ق). المسند (ج6). بیروت: موسسةالرساله.
  3. ابن‌سعد بغدادی، محمّد. (1968م). الطبقات‌الکبری (2). بیروت: دارصادر.
  4. ابن‌عبدربّه، احمد. (۱۴۰۷ق) العقدالفرید (ج3). بیروت: دارالکتب‌العلمیه.
  5. ابن‌فارس، احمد. (1404ق). معجم‌مقاییس‌اللغه (ج4). قم: مکتب‌الاعلام.
  6. ابن‌هشام، ابومحمّدعبدالملک. (۱۴۱۲ق). السیره‌النبویه (ج2). بیروت: دارالفکر.
  7. ابن‌وراق. (1378). اسلام و مسلمانی (مترجم: مسعود انصاری). آمریکا: بی‌نا.
  8. ابن‌وراق. (۱۹۹۵م). چرا مسلمان نیستم. آمریکا: انتشارات پرومته.
  9. ابوزهره، محمّد. (1373). خاتم پیامبران (ج2، مترجم: حسین صابری). مشهد: انتشارات آستان‌قدس.
  10. اداک، صابر. (1392). رحمت نبوی و خشونت جاهلی. تهران: نشرکویر.
  11. اداک، صابر. (1399). نقدی بر خبر قتل‌عام بنی‌‌قریظه. مسکویه، شماره53، صص74-89.
  12. اسدی، سیدجواد و دیگران. (1399). تحلیل انتقادی انگاره‌های کتاب نقد قرآن، پیرامون آیات فرهنگ زمانه. پژوهش‌های قرآن وحدیث، سال53، شماره2، صص267-288.
  13. اسماعیلی، سیدمحمد. (1402). بررسی و نقد سه شبهه در دایره‌المعارف لیدن، پیرامون برخورد پیامبر| با اهل‌کتاب. شبهه‌پژوهی مطالعات قرآنی، شماره8، صص137-161.
  14. اکبری، امیر. (1390). تأمّلی بر دلایل برخورد پیامبر| با یهود مدینه. پژوهشنامه تاریخ، شماره23، صص1-18.
  15. آهنگر داودی، مژگان. (1401). اثبات وقوع جنگ و درگیری فیزیکی در غزوه بین‌قریظه. پژوهش‌های تاریخی، شماره56، صص87-106.
  16. ایازی، سیّدمحمّدعلی. (1391). تامّلی پیرامون روایت کشتن یهودیان بنی قریظه در منابع تاریخ و تفسیر. فصلنامه پژوهش‌‌های قرآنی، شماره71، صص120-143.
  17. بحرانی، سیّدهاشم. (1415ق). البرهان فى تفسیر القرآن (ج2، 4). قم: موسّسه البعثه.
  18. پیشوایی، فریده؛ عرب صالحی، محمد. (1401). تحلیل محتوای کیفی کتاب «نقد
    قرآن» دکتر سها، با تأکید بر مبانی فکری مؤلّف. شبهه‌پژوهی مطالعات قرآنی، شماره7، صص59-84.
  19. جعفریان، رسول. (1380). تاریخ سیاسی اسلام (ج1). قم: انتشارات‌دلیل‌ما.
  20. جوادی‌نیا، حسن. (1394). بررسی نقش یهودیان در مخالفت با پیامبر| در طول رسالت. تاریخ‌پژوهی، شماره65، صص139-164.
  21. حاج اسماعیلی، محمد رضا ؛ حبیب اللهی، مهدی. (1391). بررسی و تحلیل نظری اخلاق جنگ در قرآن و حدیث. پژوهش‌نامه اخلاق، سال پنجم، شماره15، صص31-56.
  22. حسنی، هاشم معروف. (۱۴۱۶ق). سیره المصطفی. بیروت: دارالتعارف.
  23. حسینی‌نژاد؛ حسینقلی. (1391). حقوق کیفری بین‌الملل. تهران: نشرمیزان، چاپ‌چهارم.
  24. خواجه جشوقانی، آرزو؛ باکویی،مهدی. (1395). بررسی شبهات پیرامون خشونت‌طلبی پیامبراکرم| در قرآن کریم (پایان‌نامه ارشد). قم: دانشگاه علوم ومعارف قرآن کریم.
  25. دهخدا، علی‌اکبر. (1377). لغت‌نامه. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  26. راغب اصفهانی، حسین. (1412ق). مفردات الفاظ قرآن. بیروت: دارالشامیه.
  27. زمانی محجوب، حبیب. (1393). راهبرد پیامبر اکرم | در برابر فتنه‌های یهودیان مدینه. معرفت، شماره196، صص39-50.
  28. زمانی، مریم و دیگران. (1398). نقد نظر دکتر سها درباره آیه59 سوره احزاب. معارف قرآن و عترت، سال5، شماره9، صص79-102.
  29. زمخشری، محمودبن عمر. (1407ق). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل (ج3). بیروت: دارالکتاب‌العربی.
  30. زهری، ابن شهاب. (۱۴۰۱ق). المغازی‌النبویة. دمشق: دارالفکر.
  31. سها. (1393). نقد قرآن. بی‌جا: بی‌نا.
  32. سیّدقطب. (1408ق). فی‌ظلال‌القرآن (ج2، 6). بیروت: دارالشروق.
  33. سیوطی، جلال‌الدین. (1404ق). الدّرالمنثور (ج3، 5). قم: کتابخانه آیت‌اللّه مرعشى نجفی.
  34. شجاعى‌زند، علیرضا. (376). اقتدار در اسلام‏. فصلنامه حکومت اسلامى، شماره5. صص207-219.
  35. شهیدی، سیّدجعفر. (1390). تاریخ تحلیلی‌اسلام. تهران: مرکزنشردانشگاهی.
  36. شوکانی، بدرالدین. (1414ق). فتح القدیر (ج4). دمشق: دارابن‌کثیر.
  37. صادقی، مصطفی. (1382). پیامبر و یهود حجاز. قم: بوستان کتاب،
  38. صادقی‌تهرانی، محمّد. (1406ق). الفرقان (ج8). قم: انشارات فرهنگ اسلامی، چاپ‌دوّم.
  39. صفایی‌حائری، عبّاس. (1395). تاریخ پیامبر اسلام (ج3). قم: انتشارات مسجدجمکران.
  40. طباطبایی، سیّدمحمّدحسین. (1390ق). المیزان فی تفسیر القرآن (ج5، 16). بیروت: مؤسّسه الاعلمی‌للمطبوعات.
  41. طباطبایی‌اردکانی، محمود. (1368). تاریخ تحلیلی‌اسلام. تهران: انتشارات اساطیر.
  42. طبرسی، فضل بن حسن. (1372). مجمع‌البیان فی تفسیر القرآن (ج5، 8). تهران: نشر ناصرخسرو‏.
  43. طبرى، محمّدبن جریر. (۱۴۰۸ق). تاریخ‌طبری (ج2). بیروت: دارالکتب العلمیه.
  44. طبرى، محمّدبن جریر. (1412ق). جامع‌البیان (ج2، 10، 20، 21). بیروت: دارالمعرفه.
  45. طوسی، محمّدبن الحسن. (بی‌تا). التبیان فی تفسیر القرآن (ج8). بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  46. طیّب، سیّدعبدالحسین. (1366). اطیب البیان (ج4). تهران: انتشارات اسلام، چاپ‌دوّم.
  47. عارف‌کشفی، سیّدجعفر. (1389). رسول خدا و یهود. قم: نشر چلچراغ.
  48. عاملی، سیّدجعفر مرتضى. (1426ق). الصحیح من سیره النّبی الاعظم| (ج12). قم: دارالحدیث.
  49. عرفات، ولید. (1973م). بحوث المؤتمر الدولی للتاریخ. بغداد: وزارة‌الثقافه‌ والاعلام.
  50. عزّتی‌فردوئی، محمّدرضا؛ مودّب، سیّدرضا. (1398). نقد و بررسی شبهات قرآنی جنگ‌های پیامبر| با یهود (رساله دکتری). دانشگاه قم.
  51. فاضل‌لنکرانی، محمّد. (1383). القواعدالفقهیه (ج1). قم: انتشارات مرکزفقهی ائمّه اطهار، چاپ‌دوّم.
  52. فاضل‌مقداد، جمال‌الدین. (1373). کنزالعرفان (ج2). تهران: نشر مرتضوی.
  53. فخررازی، محمّدبن عمر. (1420ق). مفاتیح الغیب (ج25، 28). بیروت: داراحیاء التراث العربی‏، چاپ‌سوّم.
  54. فضل‌اللّه، سیدمحمّدحسین. (1419ق). من وحی القرآن (ج18). بیروت: دارالملاک.
  55. قرطبی، محمّدبن احمد. (1364). الجامع لاحکام القرآن (ج14). تهران: نشر ناصرخسرو.
  56. قطب‌راوندی، سعیدبن هبه اللّه. (1405ق). فقه القرآن (ج1). قم: کتابخانه آیت اللّه مرعشی نجفی، چاپ‌دوّم.
  57. قمی، علی‌بن‌ابراهیم. (1363). تفسیر قمی (ج1، 2). قم: دارالکتاب.
  58. کیاهراسی، علی‌بن‌محمّد. (1422ق). احکام‌القرآن (ج3). بیروت، ‌دارالکتب‌العلمیه.
  59. مجلسی، محمّدباقر. (1403ق). بحارالانوار (ج19). بیروت: دار احیاء التراث العربی، چاپ‌دوّم.
  60. مختاری، علیرضا و دیگران. (1400). نقد وبررسی شبهه سها درباره لزوم اطاعت از پیامبر|. پژوهش‌های اعتقادی کلامی، شماره42، صص61-78.
  61. معین، محمّد. (1371). فرهنگ معین. تهران: امیرکبیر.
  62. مغنیه، محمّدجواد. (1424ق). تفسیر الکاشف (ج6). قم: دارالکتاب ‌الاسلامی.
  63. مقدس‌اردبیلی، احمد. (بی‌تا). زبده‌البیان. تهران: المکتبه‌ المرتضویه.
  64. مک لین، ایان. (1381). فرهنگ علوم سیاسی آکسفورد (مترجم: حمید احمدی). تهران: نشرمیزان.
  65. مکارم شیرازی، ناصر. (1371). تفسیرنمونه (ج4، 7، 10، 17، 21). تهران: دارالکتب الاسلامیه.
  66. مکارم شیرازی، ناصر. (۱۴۱۱ق). القواعدالفقهیه (ج2). قم: انتشارات مدرسه امام امیرالمؤمنین، چاپ‌سوّم.
  67. ملک محمدی، مهدی؛ رحمان‌ستایش، محمدکاظم. (1400). آمارکشتگان غزوه بنی‌قریظه، پژوهشی بر پایه روش تحلیل اسناد-متن. تاریخ و تمدّن اسلامی، شماره36، صص3-35.
  68. منتظرالقائم، اصغر. (1387). تاریخ صدر اسلام. تهران: سمت.
  69. مهدوی عبّاس‌آباد، محمّدرضا. (1380). فرجام‌کار قبیله یهودی بنی‌قریظه وبررسی شبهات مربوط به‌آن. تبریز: نشریه علامه، شماره1، صص200-220.
  70. موسوی‌اردبیلی، سیّدعبدالکریم. (۱۴۲۷ق).فقه الحدود و التعزیرات‌ (ج3). قم: مؤسّسه النشرلجامعه‌المفید، چاپ‌دوّم.
  71. موسوی‌سبزواری، سیدعبدالاعلی. (1409ق). مواهب‌الرحمن (ج11). بی‌جا: بی‌نا.
  72. میرشکاری، جواد. (1396). فرهنگ واژه‌های مصوّب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان فارسی.
  73. میرمحمّدصادقی، حسین. (1392). حقوق جزای بین‌الملل. تهران: نشرمیزان، چاپ‌چهارم.
  74. نجفی، محمّدحسن. (1417ق). جواهرالکلام (ج21). قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  75. نوازنی، احمدرضا و دیگران. (1397). غزوه بنی‌قریظه و اعتبارسنجی گزارش‌های مشهور تاریخی درباره آن. مطالعات تاریخی جنگ، شماره6، صص139-163.
  76. واقدی، محمّدبن عمر. (1409ق). المغازی (ج2). لندن: چاپ مارسدن جونز.
  77. یعقوبی، احمدبن اسحاق. (بی‌تا). تاریخ یعقوبی (ج2). بیروت: دارصادر.
  78. Orend (2005). War Ethics, pp.123-140.
  79. Barakat, Muhammad and the Jews: A Re-examination,1979, p. 24.
  80. Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide (PDF).
  81. Marco, "Qurayẓa (Banū al), Encyclopaedia of the Quran,2006.
  82. Stillman, The Jews of Arab Lands: A History and Source Book, 1979, p. 15.
  83. United Nations Audiovisual Library of International Law.Retrieved 2020/01/05.
  84. Arafat, New Light on the Story of Banu Qurayza and the Jews of Medina,1976, pp.100-107.
  85. W. Montgomery, Muhammad at Medina, Oxford University Press,1956, pp. 36-39.
 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 25
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 9


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب