آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,486 |
| تعداد مقالات | 35,381 |
| تعداد مشاهده مقاله | 14,474,360 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,503,682 |
تأثیر هنجاری حقوق بشر بین‌المللی بر بازبینی حقوق شهروندی در حوزه تقنینی دولت‌ها؛ مطالعه موردی بحث تابعیت | ||
| فلسفه حقوق | ||
| دوره 3، شماره 1، تیر 1403، صفحه 151-166 اصل مقاله (4.72 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/phlq.2025.70567.1077 | ||
| نویسنده | ||
| محمد حسینی* | ||
| دکتری، گروه فلسفه حقوق، دانشگاه باقرالعلوم(ع)، قم، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 30 آذر 1403، تاریخ بازنگری: 04 بهمن 1403، تاریخ پذیرش: 29 دی 1403 | ||
| چکیده | ||
| هدف پژوهش حاضر واکاوی تاثیر حقوق بشر بر حقوق شهروندی است. روش پژهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج حاکی از آن است که حقوق بشر در جایگاه قاعده آمره و اصل حاکم بر حقوق شهروندی است. استیلای حقوق بشر بر مبانی حقوق شهروندی که با تحوّل در مبانی نظری شهروندی صورت گرفته، گاهی منجربه بازنگری قانون اساسی دولت‌ها می‌شود، و گاهی خواهان تفسیر مضیّق یا موسّع قوانین یاد شده است. از این‌رو می‌توان ادعا کرد که حقوق بشر صرفاً در حوزه تفسیر حقوقی بر قاعده حقوق شهروندی اثر نمی‌گذارد و حتی می‌تواند منجربه بازتولید قاعده جدید یا ابطال قاعده‌های رایج حقوق شهروندی در کشورهای مختلف باشد. آنچه پدیدار حقوقی صورت گرفته را توجیه می‌کند، توجه به رَویه دیوان بین‌المللی دادگستری در خصوص ارائه تعریف نوین از تابعیت و شهروندی، و نیز شناسایی قاعده عرف حقوق بین‌الملل براساس بایسته‌های حقوق بشر است. ثمره اقدامات دیوان دادگستری و بازتعریف مفهوم تابعیت و شهروندی در پرونده حقوقی ایران و آمریکا انعکاس گسترده‌ای داشت. بر این اساس، تعریف سنتی حقوق شهروندی و مفاهیم مرتبط مانند تابعیت، دگرگون شده و ضرورت ارائۀ تفسیر جدید احساس می‌شود. تفسیر جدید از حقوق شهروندی با عنایت به ارزش‌های حقوق بشر، مستلزم تغییر نگرش در اصول حقوقی حاکم بر نگاه سنتی به مقوله شهروندی خواهد بود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| حق شهروندی؛ تابعیت؛ ملیت؛ حقوق بشر؛ قاعده آمره؛ حقوق بشر بین‌المللی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Normative Impact of International Human Rights on the Revision of Citizenship Rights in the Legislative Sphere of States; A Case Study of the Citizenship Debate | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Hosseini | ||
| PhD., Department of Philosophy of Law, Bagher al -Ulom University, Qom, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The aim of the current study is to examine the impact of human rights on citizenship rights. The research method is descriptive-analytical and the results indicate that human rights are in the position of a mandatory rule/ regulations and a governing principle on citizenship rights. The human rights’ dominance over the foundations of citizenship rights, which has taken place with the transformation in the theoretical foundations of citizenship, sometimes leads to the revision of the constitutions of states, and sometimes calls for a narrow or broad interpretation of the aforementioned laws. Therefore, it can be claimed that human rights do not affect the rule of citizenship rights solely in the field of legal interpretation and can even lead to the reproduction of a new rule or the annulment of the current rules of citizenship rights in different state-countries. What justifies the legal phenomenon is the attention paid to the approach of the International Court of Justice (ICJ) regarding the provision of a new definition of nationality and citizenship, as well as the identification of the rule of customary international law based on the requirements of human rights. The fruit of the Court of Justice’s proceedings and actions and the redefinition of the concept of nationality and citizenship had a wide reflection in the legal case of Iran and the United States. Accordingly, the traditional definition of citizenship rights and related concepts such as citizenship have changed and the need to provide a new interpretation is felt. A new interpretation of citizenship rights, taking into account the values of human rights, will require a change in the attitude of the legal principles governing the traditional view of the category of citizenship. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| right of citizenship, nationality, human rights, peremptory norm, international human rights | ||
| مراجع | ||
|
ارفع‌نیا، بهشید (1370). حقوق بین‌الملل خصوصی. تهران: انتشارات آگاه، ج1.
بردبار، محمدحسین (1384). صلاحیت در دیوان‌های داوری بین‌المللی. تهران: نشر ققنوس.
خلیلیان، سید خلیل (1382). دعاوی حقوقی ایران و آمریکا مطرح در دیوان داوری لاهه. تهران: شرکت سهامی انتشار.
رنجبریان، امیرحسین (1384). جایگاه قاعده منع شکنجه در حقوق بین‌الملل معاصر. حقوق، شماره70، ص147-184. فدوی، سلیمان (بی‌تا). بررسی وضعیت تابعیت در حقوق ایران. کانون، شماره 40، ص29-46.
کدخدایی، عباسعلی؛ زرنشان، شهرام (1392). تحول «رویکرد قضائی» بین‌المللی در فرآیند شناسایی قواعد حقوق بین‌المللی عرفی. حقوق، 43(1)، ص173-192.
Aldrich, G.H. (2000). The Law of War on Land. American Journal of International Law, 94(1), p. 42–63.
Blackwell, A. (2008). The Essential Law Dictionary. Sphinx Publishing.
Donnelly, J. (1999). The social construction of international human rights. In: Dunne T& Wheeler NJ (eds.), Human Rights in Global Politics. Cambridge University Press.
Edwards, A. & Waas, L. (2014). Nationality and Statelessness under International law. Cambridge University Press.
Fellmeth, A. & Horwitz, M. (2009). Guide to Latin in International Law. Oxford University Press.
Hart, H.L. (1968). Law, Liberty, and Morality. Oxford Paperbacks.
Hartogh, G.D. (1998). A Conventionalist theory of obligation. Law and Philosophy, no. 17, p. 351-376. ICJ, Report (1962). 319, South west africa case.
ICJ, Report (1996). para 78-79.
Katherine, K.I.M.E. (2015). Acceptability, Impartiality, and Peremptory Norms of General International Law. Law and Philosophy, no. 34, p. 661-697.
Lehning, P. & Wealo, A. (1997). Citizenship, Democracy and Justice in the New Europe. In: P. Lehning & A. Wealo (Eds.), Citizenship, Democracy and Justice in the New Europe. Routledge Publishing. Nida-Rümelin, J. (1997). Structural rationality, democratic citizenship and the new Europe. P. Lehning & A. Wealo (Eds.), Citizenship, Democracy and Justice in the New Europe. Routledge Publishing. Report Advisory Opinion Inter-American Court of Human Rights, OC-4/84 of 19 January 1984, Series A No. 4.
Report of the Secretary-General, (2009). para. 20.
Report of the Secretary-General, A/HRC/13/34(14 December 2009), para. 20.
Roberts, A.E. (2001). Traditional and Modern Approaches to Customary International Law: A Reconciliation. American Journal of International Law, no. 95, p. 757-791.
Series B No. 4, 24 (PCIJ).
Spiro. P. (2010). Dual citizenship as human right. Oxford University Press & New York University School of Law.
Tasioulas, J. (2012). Human rights. In: A. Marmor (Eds.), The Routledge Companion to Philosophy of Law, (pp. 348-363). Routledge Publishing.
Torreli, M. (1993). La dimension humanitaire de la securite international, La developpementdu role du Conseil de securite, R-J Dupuy (dir. Publ). Academie de droit international, Martinus Nijhoff Publishers, Drodrecht, Boston, Londres.
Universal Declaration of Human Rights (UDHR), (2015). UN Publishing. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 191 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 117 |
||