آمار
| تعداد نشریات | 54 |
| تعداد شماره‌ها | 2,408 |
| تعداد مقالات | 34,617 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,341,392 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,871,555 |
عدالت به مثابه دال مرکزی انتخاب‌گری سیاسی در فلسفه حقوق اسلامی | ||
| فلسفه حقوق | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 10 بهمن 1403 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22081/phlq.2025.70943.1088 | ||
| نویسندگان | ||
| علی حاجی جعفری* 1؛ سید احسان رفیعی علوی2 | ||
| 1دانشجوی دکتری فلسفه حقوق دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام قم؛ و طلبه سطح چهار حوزه علمیه قم. | ||
| 2دانشیار گروه فلسفه حقوق دانشگاه باقرالعلوم | ||
| تاریخ دریافت: 07 بهمن 1403، تاریخ بازنگری: 10 بهمن 1403، تاریخ پذیرش: 09 بهمن 1403 | ||
| چکیده | ||
| این پژوهش به تحلیل فلسفه حقوق انتخاب‌گری سیاسی در اسلام با تأکید بر عدالت به‌عنوان دالّ مرکزی می‌پردازد. در اندیشه اسلامی، انتخاب‌گری سیاسی نه صرفاً یک فرآیند فنی و اداری، بلکه امری اخلاقی و دینی است که به رعایت اصول عدالت و حقوق افراد جامعه وابسته است. عدالت، به‌عنوان مفهومی بنیادین در فلسفه حقوق اسلامی، در فرآیند انتخاب مقامات و اعمال ولایت جایگاه ویژه‌ای دارد. این پژوهش با بهره‌گیری از روش تحلیل تطبیقی و بررسی متون اسلامی، به‌ویژه اندیشه‌های امام علی(ع) و دیگر معصومان، به تبیین نقش عدالت در گزینش سیاسی پرداخته است. از جمله مفاهیم محوری این تحقیق می‌توان به شایسته‌سالاری، نظارت فقیهانه و مشارکت عمومی مردم در انتخاب مقامات اشاره کرد. یافته‌ها نشان می‌دهند که عدالت در گزینش سیاسی در اسلام معیاری اصلی برای انتخاب مقامات و ایجاد حکومتی مشروع و کارآمد است. عدالت نه تنها شامل توزیع منصفانه فرصت‌ها و منابع، بلکه تأمین حقوق فردی و اجتماعی شهروندان و برقراری نظم عادلانه در جامعه را نیز در بر می‌گیرد. این اصل در ساختارهای سیاسی معاصر اسلامی، مانند جمهوری اسلامی ایران، با تأکید بر شایسته‌سالاری و نظارت فقیهانه نمود یافته است. پژوهش حاضر تأکید می‌کند که فرآیند انتخاب‌گری سیاسی باید بر مبنای اصول اسلامی و فقهی، به‌صورت نظام‌مند و شفاف انجام گیرد و نظارت عمومی مردم تقویت شود تا از فساد و تبعیض جلوگیری گردد. این فرآیند، در حقیقت، نباید به‌عنوان یک انتخاب صرفاً سیاسی یا حزبی تلقی شود، بلکه باید به‌عنوان یک تکلیف دینی و اخلاقی در نظر گرفته شود که اهداف کلان عدالت اجتماعی را تأمین کند. نتایج این تحقیق می‌تواند زمینه‌ساز ارائه مدل‌های عملیاتی برای تحقق عدالت در فرآیندهای سیاسی کشورهای اسلامی باشد و نقش اساسی در تقویت حکمرانی عادلانه و مشارکت عمومی ایفا کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| عدالت؛ انتخاب‌گری سیاسی؛ فلسفه حقوق؛ فلسفه حقوق اسلامی؛ دال مرکزی؛ حکومت مشروع | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Justice as the Central Concept of Political Choice in Islamic Philosophy of Law | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ali Haji Jafari1؛ Seyyed Ehsan Rafie Alavy2 | ||
| 1Ph.D. student of Philosophy of Law, Bagheral Uloom University, Qom; and fourth level student of Qom seminary. | ||
| 2Associate Professor of the Department of Philosophy of Law at Baqir al-Uloom University | ||
| چکیده [English] | ||
| This research analyzes the philosophy of political choice in Islam, with a focus on justice as the central concept. In Islamic thought, political choice is not merely a technical and administrative process but a moral and religious act dependent on upholding the principles of justice and the rights of individuals within society. Justice, as a fundamental concept in Islamic legal philosophy, holds a special place in the process of selecting officials and exercising authority. This research, using a comparative analysis method and examining Islamic texts, particularly the thoughts of Imam Ali (A.S.) and other infallibles, aims to explain the role of justice in political choice. Key concepts in this research include meritocracy, clerical oversight, and public participation in selecting officials. The findings indicate that justice in political Choice in Islam is a main criterion for selecting officials and establishing a legitimate and effective government. Justice not only involves the fair distribution of opportunities and resources but also encompasses the protection of individual and social rights, as well as the establishment of an equitable order in society. This principle is manifested in contemporary Islamic political structures, such as the Islamic Republic of Iran, which emphasizes meritocracy and clerical oversight. This study emphasizes that the political choice process must be carried out based on Islamic and jurisprudential principles, in a systematic and transparent manner, with strengthened public oversight to prevent corruption and discrimination. This process should not be seen merely as a political or party-driven choice but as a religious and ethical obligation aimed at achieving the broader goals of social justice. The results of this research could pave the way for the development of practical models for realizing justice in the political processes of Islamic countries and play a key role in strengthening fair governance and public participation. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Justice, Political Choice, Philosophy of Law, Islamic Philosophy of Law, Central Concept, Legitimate Government | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 21 |
||